Katalog

Behcet Celikten Düğün Birahanesi' SELİN ÇAĞLAYAN İSRAİLSÖZLÜĞÜ Siyonistler, Muhalifler. Jarlhçller, Eylemciler, Yerleşimciler, Israillller... Bugünün Kitapları, 574 sayfa Tarihiyle, insanlarıyla, tartışmalarıyla Israil... Israillilerin anlatımlarıyla, farklı bakış açılarından farklı Israil'ler... Israil için Amerika'yı etkiledikleri düşünülen neocon'ların 'önde giden'leri ve muarızları... Tarihçiler, siyasetçiler, akademisyenler, eylemciler, Yahudi yerleşimciler, soykırım kurtulanları, sıradan Israilliler... Dışardan bakıtdığında 'yekpare' görünen Israil'in iç yüzleri... Döngüsel yaşamlar Behçet Çelik Düğün Birahanesi ile dördüncü kitabına ulaştığı öykücülüğünde dikkatini her zaman, ilk bakışta kolaylıkla "sıradan" diye nitelenebilecek kahramanlar üzerinde yoğunlaştırmaktadır. • Kaan ÖZKAN üyük ölçüde Sait Faik'in öykücülüğünden bu yana yazınımızda, daha doğrusu yazın eleştirimizde kullanılagelen bir dcyiş vardır: "Küçük" ya da "sıradan" diye nitelenen insanın öyküsii. Gcrçi, her ne kadar bu insanların küçük ya da sıradan olduğuna kimin karar verdiği bilinemese de seriivenden serüvene koşan, göz doldurucu roman/öykü kahramanları düşünüldüğünde, bu deyişte az da olsa bir haklılık payı görüJebiiir. Ama ben gene de insanın hallerine yönelmiş bir etkinliğin: yazın'ın böyle bir ayrıma göre ele alınmasında, bir yanlışlık olmasa da bir tuhaflık olduğu kanısını taşıyanlardanım. Çünkü sonuçta, içinde yaşadığımız ve onunla çevrelendiğimiz doğa ve özellikle de toplumu anlamlandırma yolunda bir kılavuz sayılan kurmaca dünyanın kendi iç dinamiklerinden söz ediyorsak kahramanın olağandışı, olağanüstü, doğaüstü ya da sıradan/küçük olmasının birbirleri karşısında bir üstünlülderi, ayrıcalıkları bulunmamaktadır. Yönelinmesi gereken yalnızca, bir bağlarn içıne oturtulmuş kahraman(lar)dır, onun olağandışılığı ya da sıradanlığı, içinde bulunduğu kurgusal dünyadaki geçerlilığinden, başka bir deyişle ba^lamından dayanak alır. Bir yazın yapırı karşısında konumlanılacak yer, bu ve benzerı bıçımlcrde belirlenmediği takdirde kahramanlar konusunda kolay yargılar verılebilir. Nitekım, Hehçer Çelik Düğün Birahancsı ıK (IOUIIIIHII kitabına ulaştığı öykücülüğünde dikkatini her zaman, ilk bakışta kolaylıkla "sıradan" diye nitelenebilecek kahramanlar üzerinde yoğunlaştırmaktadır. Buna karşılık, bu kahramanların, kendi geçmişleri ve bugünleri aracılığıyla belirlenen yerlemleri [koordinatları] onlara öykü içerisinde hiç de yadsınamayacak, dahası, onları öykünün taşıyıcı unsuru kılacak bir belirginlik ve zenginlik katmaktadır. KURMACA COĞRAFYANIN tNSANLARI Öykü kahramanlarına bu tür bir yönelimle yaklaşmak, peşi sıra onların ne çeşit bir yaşanı içerisinde biçimlendiklerini çözümlemeyi gcrektirir ister istemez. Behçet Çelik'in öykücülüğünü izleyenler bilirler: Çelik, aynı kurmaca coğrafyanın insanlarını anlatır gibidir. Hemen hemen bütün kitapları için geçerli olan bu nitelik, Düğün Birahancsi'nde de hiç duraksamadan belirlenebilir. Okur olarak bu coğrafyaya ister bildiğimiz bir kentin adını verelim, ister onu belirsizliği içerisinde, olduğu gibi bırakalım, görmezden gelinemeyecek olan, öykülerin kahramanlarının benzeri, hattâ neden olmasın, aynı coğrafyayı paylaştıklandır. Benzeri sıkıntılar, hayal kırıklıkları, beklentiler, yarına ilişkin umutlar, taşrasıyla merkeziyle, hep bu coğrafyada biçimlenir. Karşılıklı gelip geçen öykü kanramanlan belki aynı balık pazarında birbirlerini tanımadan yan yana geçerler. Belki aynı çay bahçesinde çay içer, aynı meyhanede demlenirler. Bizde birbirine benzedikleri duygusunu çoktan var etmiş olan kasabalara gitmek üzere aynı otobüs terminalinden, belki bir saat arayla otobüse binerler. Ama sonuçta, her köşesini iyi bildiğimiz bir coğrafyada gezinirler. Bu coğrafyanın insanlarından Düğün Birahanesi özelinde yer alanlarına yönelecek olunursa, bu kahramanları öne çıkaran en bclirgin niteliğin, çizgisel saydıkları yaşama bir türlü uyum sağlayamamaları, onu bir türlü kabullenememeleri olduğu belirlenebilir. Doğup büyüme, okula yazılma, "olgunlaşma", işgüç sahibi olma, belli bir yaşa gelince evlenmc, çoluk çocuğa karışma, kısacası, zamanı gelince biçilmiş rolleri yerine getir YİĞİTAKIN "GÜRBÜZ VE YAVUZ EVLATLAR" Erken Cumhurlyctte Beden Terbiyesi ve Spor Araşjtırmalnceleme, 253 sayfa. Bir "vatandaşlık görevi" olarak telkin edilen spor ve beden terbiyesi faaliyeti "Cumhuriyet ideolojisi"ne nasıl hizmet ediyordu? Sporteşkilatlarında, Sovyet ve daha ziyade faşist gençlik örgütlenmelerinden alınamlhamlar... 'Beden terbiyesi'nin bir sosyal disiplin yöntemi olarak kullanılması... öjenik hedefler (ırk hıfzıssıhhası)... Yiğit Akın, bu önemli çalışmasıyla, spor tarihimizin yerleşik kalıplarını kırıyor. B LEYLA NEYZİ "BEN KİMİM?" TOrkiye'de Sözlü Tarih, Klmlikve Oznellik Araştırmalnceleme, 223 sayfa Çeviren: Hande özkan Bu "sözlü tarih" çalışmasının odak noktası "ulusal kimlik"... ÖykUlerin hemen hepsi Türk ulusal kimliğinin nasıl bir'kıskançlık'la bizi kuşattığını gösterirken, "bizden olmadığına" karar verdikleri için de ne kadar acımasız ve dışlayıcı olduğunu gösteriyor. Neyzi bu çalışmasında, ulusal kimlikle ilgili tartışmalara önemli bir katkı sağlarken, tarih ve bellek arasındaki alışverişi de gözler önüne seriyor. Yaşanmış tarihle yüzleşmek için... ŞÜKRÜASLAN 1 MAYIS MAHALLESİ 1980 öncesi Toplumsal Mücadeleter ve Kent Araştırmalnceleme, 240 sayfa Devlet açısından aczin, devrimci bir gelecek peşindekiler içinse umudun 'kalesi'ydi 1 Mayıs Mahallesİ... Şükrü Aslan bir yandan mahallenin ilginç hikâyesini anlatırken, diğer yandan yakın siyasî tarihimizin bu ilginç vakasının akademik tahlilini yapıyor: 1960'larda başlayan gecekondulaşma süreci, arazi rantları, çıkar çatışmaları, siyasal kutuplaşmalar ve 'halk komiteleri'... Ve 12 Mayıs darbesi... Mahallenin adı artık "Mustafa Kemal Mahallesi"dir!.. B U A Y I N I T A j» Viç • CORCIZEYDAN ISLAM UYGARLIKLARI TARIHI Tarih, 758 sayfa Çeviren: NejdetGök > BARIŞ BIÇAKÇI BİZİM BÜYÜK ÇARESİZLİ6İMİZ Roman, 167 sayfa i{: • METİN AND İÎÇ BAŞLANGICINDAN1983T /$> TÜRKTİYATROTARİHİ ."' Başvuru, 208 sayfa > FRANCESCA SIMON FELAKET HENRY ZENGİN OLMA PEŞİNDE Çocuk Kitapları, 96 sayfa lllUstrasyon: Tony Ross Çeviren: Bahar Siber dırek Meydanı Sokak, iletişim Han No. 7 Cağaloğlu 34122 Istanbul • Tel: 212.516 22 606162 Faks: 212.516 12 58 • email: NetisirrKö'iletisim.com.tr • web: www.iletisim.com.tr Dağıtım: Tel: 212.638 55 45638 55 71 • Faks: 212.517 71 57 Behçet çelik Duğün Birahanesi ile dördüncü kitabına ulaştığı öykücülüğünde dikkatini her zaman, ilk bakışta kolaylıkla "sıradan" diye nitelenebilecek kahramanlar üzerinde yoğunlaştırmakta. C U M H U R İ Y E T KİTAP S AYI 7 6 1 SAYFA 12