Katalog

O K U R L A R A Hasan Bulent Kahraman, 1957 yılında Kars 'ta doğdu Ankara Kolejı'nden sonra gırdığı Gazı Untversıtesı'nı bıtırerek ınsaat muhendısı oldu Yuksek lısans eğıtımını llacettepe Umversıtest Ekonomı Bolumu 'nde, doktorasını Bılkent Umversıtesı Sıyasal Bılgıler Bolumu'nde tamamladı 198084 arasında Devlet Su îşlerı Genel Mudurluğu'nde ınşaat muhendısı olarak çalıştı, Avrupa ulkelerı ıle ABD'dekı çeşıtlı unıversıtelerde estetık ve sanat felsefesı konularında duzenlenen semınerlere kattldı 199296 arasında Kultur Bakanlığı Mustesarı Prof Dr Emre Kongar'ın yanında danışmanltk yaptı 1998'den berı Sabancı Umversttesı 'nde oğretım uyesı Radtkal gazetestnde koşe yazılarım surduruyor Istanbul'da yaşıyor Ilk yazısı 1976'da Varlık'ta çıktı Deneme, eleştırı ve sıyasal yazıları Ozgur lnsan, Varlık, Gostert, Sanat Olayı, Kalın ve Sosyal Demokrat gtbı dergılerde, sıyaset, kultur, sanat ve edebıyat konularında yazıları Polıtıka, Cumhurıyet, Guneş ve Radıkal gazetelerınde yayımlandı Bu sayımızda Hasan Bulent Kahraman'la son kıtabı uzenne bır soylesı gerçekleştırdık Kıtabıyla ılgılı bır değerlendırmeye de yer verdık Bol kıtaplı gunler Kitabı en ilginç kılan özelliklerinin başında 18. yüzyılda soyluların günlük yaşamını dile getirmesi ve detaylarını anlamakta güçlük çektiğimiz bir dünyayı tanıtması geliyor. ıllar once gorduğum, fe denco Fellını'nın Casano va (1976) fılmındenak lımda kaJan bır oylcude Casanova solgun suratlı sık sık bay gınlık geçıren anemık bır kız ıle kı zın baygınlık geçırdığı bır seferde se vışıyordu, daha oncelerı aynı kızca ğız her bayıldığında doktor gelıp da marlannı kesıp kan akıtıyordur, şım dıyse her bayıldığında Casanova'nın bu baygın kıza "tecavuz" etmesıyle kızın yanakları renklenır ve kjsa za manda sağlığına kavıışur Bu çok çarpıcı sahneyle Fellını, aslında fazla sevmedığını soyledığı Casanova ya cınsellıkle ryıleştıren bır karakter çı zer lyıleştırmck gerçekten de Casano va'nın yapmak ıstedığı şeydi Genç yaşta tıp okumak ıstedıyse de aktns annesı, ılahıyat okulunda karar kıldı ve oğlu okuldan kovulunca onu Ro malı Kardınalın emnne yerleştırdı Halbukı Gıacomo'nım ozgurluk pe şındekı ruhu dın cğıtımıyle ve dın dar çevreyle uyuşmuyordu Bır şe hırden dığenne bır kadından dığen ne, bır ışten dığenne gıderek yaşlılık gunlenne değın seruven dolu bır ya şam surdu Fransa Ulusal Lotaryası nı kurup buyuk bır servet sahıbi ola rak kendını soylu çevreye kabul et tırdı Kumarbazlığın dışında ıpek tuccarlığı, Venedık tıyatrosunda ke mancılık gıbı ışlerle de para kazandı edebıyat dunyasında ıse yaptığı "tl yada" çevınsı Voltaıre ıle kurduğu dostluk ve de en onemlısı ozyaşam oykusuyle yaşadığı donemın onemlı tanıklanndan bırı oldu Casanova nın "Hayatım adı al nnda toplanan yaşamoykusu aslında 4 000 sayfadan oluşan 12 cıltlık bır eser ama genelde 6 cılt ıçınde top lanmış şekılde basılmış Yaşamoyku sunu Casanova Fransızca yazmış ve el yazmalarını oluın doşeğındeyken lcız kardeşının damadına vermış yıl lar sonra damadın oğlu ıse değerını tam olarak anlayamadığı yapıtı Leıp zıg delu Brotkhaııs adlı yayımcıya duşuk bır fıyata satmış Dolayısıyla eserııı ılk baskısı Al manca kaba bır çevırı olmıış Daha sonra bu kotu ve sansurlenmış kop yanın Fransızcaya çevınsı yapılmış Gıttıkçe ozgun metınden uzaklaş mışlar, sonunda Brockhaus Jean La forgue adL bır Fransızca profeso runden esenn Fransızcasını cılala masını ve Casanova'nın Italyancalaş mış Fransızcasından kurtarmasını ıs temış Işte boylece edebıyat tarıhının en aıımasız kırpma/sansurleme olaylarından bırı başlamış Laforgue, ( asanova yı ınançsız ve kaba saba bır seks duşkunu gostermek amacıy la oylesıne kesmtıler ve eklemeler yapmış kı eser tum ıncelığınden ve ozgunluğunden yoksun kalmış 130 yıl boyunta bu versıyon doğ ru kabul edılmış, dıllere çevnlmış vc Casanova'nın yaşam oykusu olarak sunulmuş 1960 yılında Brockhaus clındekı ozgun clyazmalannın gun ışığına çıkmasına ızın verdığmde cılasız' ama tamamıyla o?gun eser edebıyat çevrelerınde hem hayret hem de hayranlık uyandırmış Olu SA YI 7 56 Asuman KafaoğluBüke Yazın Sanatı Y Sevgilim Giacomo munden 162 yıl sonra nıhayet ılk kez basılıyordu kıtap Kıtabın başına gelenler yazannın başına gelenler gıbı haksızlık dolu ve tra|ikomık gelır bana 1 urkçeye ta mamının çevnlmesını yıllardır beklı yordum daha once Nısan vayınla nndan "Anılar başlığıyla (ı,ev Nı lufer Gungormuş) kısaltılmı^ bır versıyonu (,ıkmıştı şımdı Gunıel ya yıncılık ' Havatım' adıyla bırıncı cıl dını ^ıkardı CUNDELİK HAYAT Bugun kıtabı en ılgını, kılan ozel lıklennın başında 18 yuzyılda soylu Iarın gunluk vaşamını dde getirmesi ve detaylannı anlamakta gucjuk çek tığımız bır dunyayı tanıtması gelıvor Kaç kez yıkanılırdı peruklar nasıl sı parış edJırdı, yemeklenn monusun denelervardı ıç ı,amaşır detavlanna kadar neler gıyılırdı ve tabıı (,ağın soylu kadınlannın yaşam koşullan haldunda bılgı venyor fakat gunun onemlı olayları Damıens nın halk onunde vahşıce oldurulmesı gıbı sahneler sadece fonda bır dekor ( a sanova ıçın Pentereden Damıens ın atlara bağlanmış bcdenının par(,a lanmasını sevrederktn onun asıl ıl gısını <,eken odadakı kadınların eteklen altında oynaşmak Casanova nın dostlanndan bın de Wolfgang Amadeus Mozart'ın uç operasının metın yazarlığını yapmış saray şaırı I orcnzo Da I'ontc ydı Da Ponte Casanova dan aldığı ıl ham ve vardımla Don Gıovannı ka raktennı operada olumsıızleştırmış tır 2065 kadınla bırhkte olan Don Gıovannı (hayalı bır karakter oldu ğunu unutmayın1) ıle karşılaştmldı ğında Casanova'nın sozunu ettığı yaklaşık 130 kadın fazla gorunmese de, tanhın ıkı unlu (,apkını kadınlara farklı bakar Don Gıovannı 'kadın kataloğuna sureklı yenılennı ekle mek ıster kadınların genı,, yaşlı gu zel ı,ırkin zengın ya da yoksul olma sı onun ı<,ın hıç fark etmez Casano va ıçın dunım çok farklıdır O ger çekten âşık olur ya da en azından âşık olduğunu sanır Guzelhğıne vu rulduğu kadınlar ıçın tum planlannı değıştınr cebındekı paranın hepsını hıç duşunmedcn harcar ve kadını el dc etmesı uzun surerse kdo kaybe der umutsuzluğa duşer ama nere deyse her zaman peşınde oldıığu kadının sevgılısı olur Elde ettıkten sonra da kadına saygı gostermeye devam eder Oysa kahraman Don Gıovannı bırhkte olduktan hemen sonra her kadını hemen terk etmek ıster Erotık aşk hıkaytlerının yanı sıra Casanova nın yaşam oykusunde yol suzluklar da onemlı yer tutar 30 ya şında doğum ven olan Venedık te buyuuılukle suçlanarak 5 yıl hapıs tezasına çarptınlır fakat bır sene sonra Dukluk Sarayının çatısındakı Pıombı cezaevınden kaçar Bundan bırkaç yıl sonra Ulusal Fransız Lo taryasını kurar ve servet sahıbi olur, fakat bu ışe başladıktan ıkı yıl sonra Pans tekı alacaklılardan kaçmak zo runda kalır îsvıçre'de Voltaıre ın ya nında bır sure kaldıktan sonra gıttığı Floransa'dan da kısa zamanda ko\iı lur II Frıedrıch ın verdığı gorevle St Petersburg a gıdıp Çançe Buyuk Katerına ıle tanışir fakat burada da çikan skandallar yuzunden duclloya katılmamak ıçın kaçıp tspanya ya sı ğınır Devlet Fngızısvonu adına ta susluk ıse vaptığı son ışlerden bın dır Yaşamının son vıllannı Dux Şa tosu nda Kont von Waldsteın ın kı taplık gorevlısı olarak geçınr Casanova yı I clhnı ye gorc crkek lerın sevmesı zordur "Tum kadınla rın sevgılısı sayılan bu adama sempa tı duymam zor oldu der Stefan Zweıg da (' Kendı Hayatının Şurını Yazanlar Casanova Stendhal Tols toy Çev Dr Ayda Yorukkan Iş Bankası Kultur Yayınlan 1995) şaır olarak Casanova nın asalak oldıığu nu soyler "Hayatı boyunca goster mış olduğu curet sayesınde sefıl bır komedyenın oğlu sabık bır papaz bır asker kaçağı kağıt oyununda hıle vapan bın ve unlu bır çapkın olan bu adam krallarla sıkı fıkı olmayı başanyor serserı hayalı dıştan ba kıldığı zaman kuçuk hoş bır rııhtan zamanın kasırgası ıçersındc dağılıp gıdecek bır parça kuldcn başka bır şey olmadığı haldt olumsıızlenn arasına gırmeyı bccerıyor Acımasız eleştınyle başladığı Ca sanova'nın yaşamoykusunu Zweıg ona duyduğu hayranlıkla surdurur ' Casanova nın dehasını gosteren şey hayatını anlatma ve yazma bıçımı değıl yaşama bıçımıdır Yaşamak bu zevk duşkunu sanatçının hem atol yesı hem de ılk maddesı ve şeklıdır ve o yazarlann genellıkle nesır ya da şıır yazmak ıçın kııllandıklan yaratıcı ateşın tumunu, kendını bu gerçek ve onjınal sanat cserını vermek ıçın harcamıştır Başka deyışle Casano va yazarların yaratmak ya da hayal etmek zorunda kaldıklan şeyı şeh vetlı bedenıyle yaşamıştır Hayal gu cune yaşadığı anın tum guzellıklen nı tatmak ıçın gerek duyar, bu yaşan mışlığı sonra okuyucuya aktanrken artık hayal gucune gereksınımı kal mamıştır Içtenlıkle yazdığı ıçuı okuyucuya da bu zevkı tattınr Evlenn hatta ya tak odalarının ıçıne okuyucuyu co mertçe davet ederek, tanh derslerın de anlatılmayan dedıkodulann aslın da bır donemı anlamak ıçın ne denlı onemlı olduğunu gosterır Koca çap kın kcndmı şoyle açıklıyor kaba TURHAN GUNAY emaıl cumkıup@cumhurtyel com tr Imtiyaz Sahıbi Cumhuriyet Vakfı adına llhan selçuk Cenel Yayın Yönetmenı Ibrahım Yıldız Yayın Yönetmenı Turhan Gunayosorumlu Mudur Mehmet Sucu o Görsel Yönetmen Dılek Akıskalı 0 Baskı Merkez Cazete Dergı Basıtn Yayıncılık San ve Tıc A ş Barbaros Bul No 125 BEŞİKTAS Idare Merkezi Turkocağı Cad No 3941 Cağaloğlu 34334 Istanbul Tel 0 (212) 512 05 05 Cumhurıyet Reklam Cenel Mudur uzlem Ayden /Cenel Mudur Yard Semra Yazıcı / Reklam Muduru Huseyın Dalkıran / Tel 0 212 512 47 78 512 48 30 Fax 0 212 513 84 63 C U M H U R I Y E T K İ T A P bcğcnılcnmın crdemınden dolayı, dlğer kışılerden daha mutlu olduğu ma ınanıyorum çunku beğenılerım bana daha fazla keyıf alına yetenegı sağlıyor Kımseye zarar vermcden keyıf almayı bılenler mutludur • asu@yazınsanatı com Yaşamöykusunu casanova Fransızca yazmı; ve el yazmalannı Olum döseğlndeyken kız kardeşınln damadına vermiş yıilar sonra damadın oğlu ise değerini tam olarak anlayamadığı yapıtı Lelpzlg deki Brockhaus adlı yayımcıya dusuk birfiyata satmış Hayatım (Cılt 1)/ dıacomo ( a\a nova/ çev Mıne Zorlukol/ Cıunul Yayınaltk/ 267 sayfa SAYFA 3