Katalog

Ceyat çapan Henriqueta Lisboa/ Şiirler/ Çeviren: Cevat Çapan Oluler olume aıttıler taşlarla bıtkıler de nasıl kendı ulkelerıne aıtseler Boylece yavaş yavaş sayıları çoğalıyordu Bır«,ok kışının bıraktığı Boşluklar da vardı kla^sız gelıyorlardı, karalar ıçınde, sırlarıyla hi(,kırıkJarıyla taılı tatlı esneyerek Gundelık havatın bir par^asıydı o /amanlar olum Işte o an yıldırım duştu sedır ağıcına Kendı ozsuyum dolaşıyordu sedırın ıçınde Kendı ellerımle dokundum soğuk balmumundan tene Kendı gozlerımle gordum cansız, camdan gozlerı Ne geceydı, nasıl bir fırtınaydı, ne korkunç kuzey ruzgârları, ah' ne scller koyaklardan boşanan, nasıl bir kargaşa, tufanları, yol kesen haydutlarıyla kılıçları, tırpanlan, acımasız zorbalıklarıyla, ne azgın akbabalardı çengellı pençelenyle, nasıl bir çekırge surusu o korkunç ağızlarıyla toplanıp bir araya gelmışlerdı o olumcul savaş alanındar1 Tıksıntı, dehşet, talan, kendıne saygıdan yoksun ılk govde1 O gunden ben olumun bır parçası hayat O gunden berı yeşıl, tıtrek, koca koca mumlar yanıyor ayda fıldışı ustunde O gunden ben dağların yamaçlarında şaşırtıyorum olulerı O gunden berı masada yalnız bırakmıyorlar benı her bırı sessızlığıne dalmış, hoşnut bırLkte olmaktan O gunden ben sokaklarda serbest dolaşıyorlar Ve bırbırlerıne flut çalıyorlar Şu koşede duran, genı^ omuzlu adam, bak o da olu Ama bılmıyor kendısı Gene de golgede gızlı parmaklar şımdıden kuçuk bır demet çıçek hazırlıyorlar 'Sanki ay bulutları unııtmuş, hâlâ o süssüz yalnızlığı içinde.' Yirminci yüzyıl Brezilya edebiyatının en özgün şairlerinden biri olan Henriqueta Lisboa (19031985) şiirlerinde doğup büyüdüğü Minas Cerais'in tarihinden esinlendiği gibi, gerçek kimliğini geleneksel lirik temaları yalın bir dille yansıttığı şiirlerinde gösterdi. içtenlikle bağlandığı dinsel değerler onun çilekeş bir disiplinle ölüm ve değişim konularını ustalıkla işlemesine yol açtı. İDİL Bağışla benı Tanrım, senı bolluk ve morlar ıçındekı gunlcrınde aramıyorsam Bağışla benı ışık ve gunluk kokulu torenlenne katılmıyorsam Bağışla benı herkese açık alanlarda senı alkışlayanların kalabalığına kanşmıyorsam Ve hıçbır zaman senın bayraklarını taşıyanlardan bırı olmadıysam Bu Sen'den utandığundan değıl, Tanrım Bana bu utangaçlığı sen kendın verdın kendını parlak gosterme eğılımıne karşı Ben yuksek sesle şarkı soylemeyı bdmem Ne gosterışlı hareketler yapmak gelır elımden, ne de çarpıcı renklerı ustata kullanmak Sessızce severım ben, rahıbeler gıbı Alacakaranlıkta, umursuzca sevenler gıbı Aşırı bir ıncelıkle, sankı sevgılım olmek uzereymış gıbı Yas îçınde ve karanlıkta, adamlar senı bir kenara bıraktıldarında ve tapınağı terkederek kendı ışlerıne donduklerınde, ışte o zaman, Ianrım, benım saatım de gelmış olacak Ydvaşça gıreceğım senın kutsal sığınağına, tıtreycn cllerlc yakatağım kandılını ve anlatılmaz duşunceler ıçındc çokeceğım yere, tabutunun yanına Belkı de dua etmeyeceğım, Tanrım Kolay kolay dıle getıremem ezberımde koruyamadığım o kalıplaşmış sozlerı Kımıltısız kalacak dudaklarım Ama bııtun varlığımla oyle yaklaşatağım kı sana ve duruşumla senın çevren arasında oyle derın bir bağ olacak kı, kalbımın atışını duyacaksın avuçlarının ıçınde O zaman mutlıı olaeağım kendınden geçmış utangaç bir âşıktan beklcndığı gıbı YANKI Atı bir çığlık attı yeşıl papağan Kaya ofkeylc hcmen karşılık verdı C U M H U R İ Y E T K İ T A P Buyuk bir gurultu kapladı ormanı Bınlerce papağanın bırlıkte attıkları çağlık kayada yankılandı Her yandan yaylım ateşı gıbı madenı çığlıklar boşanırcasına yağdj Keskın, delıcı çığlıklar1 Ama kımse olmedı AĞIT Başlangıçta ıkı uç kışıydı oluler oluler değıl de, golgeler Bir ıhtıyar, bir çocuk belkı bir de başkası Me?ar taşlarının altında kımıldamayan govdeler Uzerlerınde ve (.evrelennde kusjarla çıçekleı KAMELYA Gel kamelyaya bak, gunle bırlıkte doğan, gune$ yakıp karartmadan tcnını Oyle yumuşak kı gızlılığı ıçınde Kalplerın buluştuğu bır çcmber bu, kar^ılıklı anlaşmanın duğumu Melcğın barış ıçınde kenetlenen kanatları U?anan ele tuneyen guvercın bankı ay bulutları unutmuş, hâlâ o sussuz yalnızlığı ıçınde Yumuşak ve beyaz duğumu dostluğun Kendı ıçıne kapanan yuva eksıksız SAYFA 25 S AY I 7 56