Katalog

Ceyat çapan HT** *& r El Mütenebbi/$iirler/ çeviren: Metin Fındıkçı Şiir Atlası 'Damarlarımdan kanı çeker gibi çekti aşkı' El Mütenebbi: Tam adı Ebu rtayyib Ahmed Bin Hüseyin El Mütenebbi. (d.915 Küfe ö. 23 Eylül 965 Deyrül Akul yakınları, irak) Arapçanın en önemli şairlerinden biri. Mecazlarla dolu, süslü ve abartılı bir üslupla yazdığı methiyeleriyle tanınır. 19. yy'a değin Arap şiirini etkilemiştir. Şiire olan yeteneği sayesinde öğrenim gördü. 924te Kufe'yi yağmalayan $il Karmatilere katıldı. Peygamber olduğunu ilerl sürerek "Geleceğin Peygamberi" anlamındaki El Mütenebbi adını aldı. 923te Suriye'deki başarısız bir Karmati ayaklanmasına önderlik ettiği için iki yıl hapis yattı. 935te peygamberlik iddiasını geri aldı ve gezgin bir şair oldu. Ebu Tammam (ö. 845) ve El Buhturi (Ö.897) adlı şairlerin yerleştirdiği gelenek doğrultusunda, methiyeler yazmaya başladı. 948de Hamdani emiri Seyf ü'd Devle'nin koruması altınagirdi. Kuzey Suriyede,filozof vemüzikçi Ferabi,edebiyat vemüziktarihçisi Işbahani, saray vaizi Ibn Nubate gibi büyük ustaların da içinde bulunduğu bir gruba katıldı. Seyfü'd Devle için, Arap şiirinin başyapıtlarından sayılan methiyeler yazdı. Daha sonra Mısır ve [rakta yaşadı. irak'a dondükten sonra Bağdat yakınlarında haydutlarca öldürüldü. Yeni klasik adlandırılabilecek şiirleriyle, geleneksel kasideye daha serbest ve kişisel bir nitelik kazandıran El Mütenebbinin "Divan "ı 1861deyayımlanmıştır. 32 14 Harıışanı* sorgun ağacını keser Koyun gıbı uyandırır sıyah çekırdekltrınde 15 Kokuların çığlıgı korkuyla ınler Soylu at ustundekı uvkusuz kalanı durttuğunde 16 Sultan gıbı kımdı sultanın kızı ev oğlu Kım doktu bu soyu boşluğa 17 Yuce ınsanlar <,dlışır kımsesızler ı<,ın Onlar avlardı ve yaratırdı bcşıkte 18 Malıkler dağa ^ıkar şan kımın Delılığın bu sesı eskı bır kulluktur da 19 Kesılen alevdendır davetın senın Başıma geçırılen ıp gıbıdır olumun gullerı bende 20 Davetın şehre sığınmamdır benım Yığıtlığımın kolaylığı ağırlığımın yenılığıdır de 21 Lanet edılene kadar koyunîar Koyunlar ge(,ene kadar ayaldanışa 22 Pekı mechstekı ınsanlar kımdı O meclıste bır maymundum ben de 23 Yanıtların sınuında çabuk olan Once belırlenmış akıbetun o yanıtlarda 24 Soyle oğretıltn duşmanlığı Oturanların ve (.otuklarımın arasında 25 Sana bır vol olur sonın /orluğu Tanıkların huzurunda şehıtlerın kadrınde 26 Ikı kılıç arasında duymadıkların Yorulmadan Yahudıltrın dokulın ateşınde 27 Davetın ıradesındcydı avıılık Uzak mesalelerdeydı vuksck vcda 28 Avucundakı atın dızgınltrı bende yenılenmedı Benlığımde bu duvarların yarıkları olsa da *Haruşanı. Rum asıllı Ç.N 42 Bu a(,ığa <,ıkan aşkın go«,u benımdır Dudaklaıı ruhumu ezıp ge^tı 2 Ruvanıdakı nasıbım ontlan varatıldı Btnı bu tanıdık guzellık bu ıktı 3 Şarabın tatlılığından kcstı btnı Onun peşınden dolaşmak şaraptan ayırdı benı 4 Bu ayrılık gozvaşlaıımla oldu Bana asık vuzunu gosten.nk bırlıktelıkten ettı 5 Haval olsa da ben7eıını avrı tuttunı Yuzun asık olsa da nııslı mıslı 6 Benzerın engel olsa da ulaşmana Duyguldnmama yeterlı olsa da mıslı 7 Kısa boyun kollaıımın aıasında ve Sığınağımda savaşın a<,tığı vara ışığın dalgası 8 Beyaz tenın soz soylememt engel olur Lngcllevıp yavaşlatır akıp gıdcn bu hayatı 9 Bu ^aresız hastalığımın ılacı ondadır Acımı dındıur bu guzel mevsımluın setası 10 Ikı mtkânın aıasını koruyan ekınde Bcndc olmcden duruı benlığı 11 Dolan huznu avrılanlarda ı,o?er Veya bırer baş olur bu aynlıkları 12 Sultan gerı verıısc de bu benlığı Istenılen vahşet lanttkmLdtn ınsanı 13 Savunanda başka bır şeve baglamadan Ozu ge(,mışım bır ı,ok hastalığın uyarısıvla geı,tı 14 Kımscnın bcklemtdığı yıldızları kcşftttım Stnde yanımda kaıarmadan ktsıltn kaKıları 15 Insan oğlunun bıtışı bu ayttltıdcdır Sanılan bıter fesada uğratır kıyası 16 Vtba soğukta ^ozulur onun olmadan Onun ustunde ço^ulen bu hu/unlerı 17 Ikı yıl geçse de bu ruyanın ış(,Jığınden Guneşın ışıltılaııyla gelmez golgesı 18 Kafa karşılaşataksa kılıcın kusuruyla Savaş gununde Isa nın gozundeydı 19 Gunumuze ben/ese de denızm ışıltısı Hayat yarılmaz Musa nın tezasıyla 20 Delılığın ışığı ateş olsa da Bılım olmaz Mccusılerın taptığı 21 Onu aynı ses ıçındt duymadan Gozlerınde gordum ondan beş ben/erını 22 Esıntıyle bıçımlcnıp dolanı andım Bıçımlenen nufusuna yalnızlığım ulaşmadı 23 fc.y karanlığa gomulen zaman kıtmızısı Gıysıh kım ıblısın adıyla kovulmaya başlandı 24 Butun vasfınla stnden dost olarak haber AJdım senı larsus'ta gorurum seteren asıh 25 Hangı şehırdesın anıldığın yer belırsız Ruyamda yoluna duşcrım gecenın sonu olmalı 1 Methiye TiAidzım bu huznun dcrmanı o sı\ ab bakıştıı T=SrSevgısını pcşıncn ıtltrıne gomcn 2^Butun şt\ltr gorunuı o bakışlarda Nazarında esen bu gıızel velın 3 An vc anlaıdan sonra onlar dtğıldıı sankı Ovsa bu kalbe ındı aklımı aldı vtrınduı 4 Damarlaıımdan kanı çtker gıbı <,cktı aşkı Htı sabah butun ışım guçum o oldu bcnım 5 Yolum onun guzel vuzunun susudur Onıın olmavan surmevle go/lcrını surmeleyen 6 Benım dayanağımdır onun gozltrındekı an Ona dahıldır dıışmanı veva onunl ı kanjilaşan 7 Şıırın hastalığı bırakmadan bcdenınıı Ustundc vtya îtinde bu yapılan 8 Oysa ıtınden ayıplar kızların yanıtını Sevgılım senın guzellığınle çarpar bu kalbım 9 Kuldklarım uğultuyla tıkanır karşılaştığımda Ayıpla hatta ayıpla değıldır ıçıne gıren 10 Gece yaşadığım uykusuzluk olumumdur benım Goç edenlerın arasında bana ulaşan 11 O sevgılı gokte duran dolunay gıbıdır Şıkâytrım onun bana ulaşmamasıdır 12 Bu dunyadakı yalnızlığım Bın Muhammed gıbıdır Ianıının verdığı yığıtlık sonra ona sunulan 13 Mevvenın tatlılığıdıı ona verılen Bın Hud'un asılhğıdır tuylcr ıtındekı gıysıde 14 Annesı ınsan oğlunun efendısı olmalı Başka bir peygamberın ınsan oğluyla gonderılen 15 Onun buyukluğuylc* tutulan ruhlar Yığıtlıkte ve duşte durduğu anlatılırken 16 Kuzcyın kışı her şeye dolanla buyur Kuzcyın vukseklıklcrınde dağılanda toplanan 17 Kılıcın korluğu ayırmadan oysa korkuyu Koıkunun neslını aramadan gozlerınden 18 Olulcrını open annelerı gordum Yolların kapısı daraldı ondan bana ulaşan 24 Nıdadan nıdaya gccede yıııuvcn ıkı kışıyı At vorgıın du^ene kadar onları duyaıım bcn 25 Ayullğın verdıgı vctc ılıdıı butun bir sııreye Onunla nc anlaşan sııreyc ne dt uza>an 26 Sınırdan gcrı dontnlcıdcn daha vakın Kum ve teılı <,.ıkılda vuruycn 27 Yu/lerınden gt(,cn gunlcıın Kavıırur butun lanetlenıp kesılenden 28 Iradenın hastalığı ı^ındc sunmadan Sunduğunda onun benzen olnıayan 29 Kapın ondandır kalabalıklara a(,ılır ovunerek Dunun geçmı^ıdır ^ımdıkı akıab ıdan akrabava geçen 30 Bcnlık duşten ıster ıstevLCcğı ^LVI gafletle Avnı saatlerde tovbe eder stnde guzclleşmeden 31 Yoksulun yemışlcrı kokladıgı gıbı Bu mekânda bır yerın olmadığından *Buyukluğu: Atlının at ustunde aslan gıbı duruşu. 36 1 ~y: •:: Gulün sinındır tannnın yarıkları Uzun boyu yaygın kalçasıyla 2 Ondan suzulur katledılcnın kanı Yankının uzunluğıından kalbım yorulduğunda 3 Kaç havada estı ağır hastanın olumu Dılendı şehıdın cesedı kaı, defa 4 Ayrılığın acısında yoneldı gurbete Asarım yangınlarını mıntanıma 5 îkı âşıkla suzulurum ırmağa Öldunırum sevgıyı aşklarında 6 Başka bır çırkınlıİde yanar benhğım Kaldırırım utanga<,lığı sevgılının dudağında 7 Ben ve o sultanın kıydığı olduk Ama uzaklaşmadık çoğalarak nımette 8 Butun sureçler <,ozulene dek kılıçla Verılış ^ozuJdu butun sureçlerde Bu fopragın akrabalarından soyu kopmîan 9 10 11 12 13 DuyguJardakı umutldrda beden buluruz Yıldızların yukseklıkJen sorulduğunda Duşmanını olsa da korkmam Insan oğlunun olumsuzluğu durur ustumde Etrafındakı dıkılenlerle suzulur sutun Kan karşılar esmerlığını yukseklerde Beyazlığın yolcu olur onemsenmeden Ne kımse karşılar kaybolur ne de Yarın karşılayatak olum yeterı kadar Gıttıkçc sayıları ^oğalan butun orduya 19 KesJcn kafalar dalgaların ustunde yu/en Dun anımsanırdı bağrında ve hahzasında 20 Gozlenn dalıp gıttığı yıllar gıbı Dışlerın i(,ınde battıf ı surme gıbı 21 Oysa parı,alanan etlerm arkadaşın arkadaşa soyledığı Olen etlerın ba^ka bir yerde yol almasıdır 22 Uzun ıncılerın taşımasıdır benlığımın yuku loprakta kaldırdığı ve yukuyle ınledığı 23 Butun maksatlardan uzaklaştı umut SAYFA 24 26 AynJık ıyn dl ıstedığımde Oysa onume aslan vtrıldı 27 Sonunda son damlama kadar ulaştım sana Bılınen yerde satın alınıyor ıdın 28 Antakya'dakı akrabalarını utandırarak Senın tenın yıkanmış duğunc hazırlanır gıbı 29 Guvercınler şaşkına doner satılan kusurla Savaş ulur ve bu methıyelerde durur ıdı 30 Akrabaların feda olur bu dunyanın Ceddıne veya kıtabın yolu yukseklerde durur ıdı C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 7S4