Katalog

SlHlRLİDEGNEK Ç o cu k1 a r İçi n K i t a p1 a r Hazırlayan: Nllay Yilmaz * Çizımler Mıne vc Emre, Martı Kopuk ıle tanışıyor Bılmeden ruya madalyonunun esrarengı/ olayları ıçınde buluvcrıyorlar kendılerını Bu yolculuk çok uzun Kopuk Mıne vc Emre, sadece tarıh ıçınde değıl kendılerı ıçınde de uzun bir yolculuğa çıkıyoı Dost lıığu, paylaşmayı, sevgıyı, ofkeyı, fedakârlığı ve hoşgoruyu ruya madalyonu sayesınde ta rıh ıçınde yaşayarak oğrenıyorlar Her bolum bir bilmece ılc başlıyor Kopuk, bılmecelerın cevapları ıle daha once kendısı ıçın bırakılan maelalyonun parçalarını bul maya ve bırleştırmeye çalışıyor I ler parça ılc lstanbul'un tarıhı bir yerıne gıden Ko puk, Mıne ve Emre bir sure sonra kendıle rını tehlıkelerın ıçınde buluyor Kara Muha fız, ırı pençelerı ve kara golgesı ıle hep peş lennde Adım adım sona yaklaşılıyor Sızce Kopuk 150 yıllık duşten kurtuiup ozgurlu ğune kavuşabıleeek mP Kara Muhafız ma dalyonu bırleştırmelerıne ızın verecek mi* Kazanan lum olacak'' "Yedi Gun Yedi Gece Istanbul Bir Bılme ee" ılkoğretım çağındakı çocuklara kent, ta rıh vc çevre bılıneı kazandırrnak ıçın yazıl mış bir kıtap Usta bir kurgu ıle sunulan bılgıler aynı za manda bir gezı rchberı nıtelığındc Dolma bahçe Ayasofya Yerebatan Sarnıeı Sulta nahmet Galata Kulesı ve lopkapı Sarayı Burada yaşayanların dokunduğu her koşe, yaşadıkları her duygu oykuvc de sınmış Is tanbul un gı/emı oykuyu de kueaklamış Geçmış ve gcleeek duş ve gerçek bu oyku de bırbınne karışmış Avla Haeioğullaıı nın ılk kıtabı "Yedi Gun Yedi Gece tstanbul v Bu Bılmccı Alı \ Tunç un kaıa kalcm çi/gı leııvlı. buluşmuş Bırbırını ıvı tamamlavan ovku ve çızımleı sadece çocukla rı degıl buyuklerı de tarıh ıçınde bıı volcu lıığa çıkaıtaeak Ko puk un yışamını an lattığı hei koşe ta rıhten tatlı bir esın tı Zamanda bir volculuk Mustafa Delioğlu Yedi Gun Yedi Gece Istanbul Bir Bilmece: Ruya Madalyonu Ayla Hacıoğulları, Ufuk Çocuk Yayınları, 2003, HOSayfa Resımleyen Alı Tunç (10+) Ufuk Kıtap aramıza hoş geldın1 Ilk çocuk kıtabını yayımlayan yayınevı "Yedi Gun Ye dı Gece Istanbul Bir Bılnıece" uçlemesıyle tstanbul'u tanıtıyor 'Ruya Madalyonu' bu uçlemenın ılk kıtabı Dığerlerı ıse henuz yolda "Ruya madalyonunu aldın clıne / Gordu ğun ruyanın duştun ıçıne / Ruyalara ınanan masum bırıne / Sor dıye yazılmış sekız bilmece" SuleyYnan Dede, ade yadıgârı ruya madalyonunu uzatırken "Ruyalar ınsanın aynasıdır Ruyalarda gerçek hıslerınle, ısteklerınle ve bazen de korkularınla karşılaşırsın " (S 74) dedı ona Onun suçsuzluğuna sadece Suley man Dede ınanmıijtı Bu zındandan kurtul masının tek çarcsı de ona uzattığı bu ruya madalyonuydu Madalyon dokuz parçadan oluşuyordu ürtasındakı yuvarlağın çevre sınde sekı? ucgen parça vc her parçanm us tunde de bir hayvan ıcsmı ve ıkışer delık vardı Suleyman Dede aılesıne felaket getı ren bu madalyonu kullanmayacağına daır babasına soz veımı^tı Aıtık ıkısının de ha yalı olmuştıı bu ruya madalyonu lek yapa cağı uzerındekı havvanlardan bırını seç mektıveo maıtı vı sc.çmiştı Martıya donu şup /ındanın pencucsındcn uçup gıtmıştı Suleyman Dede nın sovlcdığı gıbı olmuştıı herşey îçınde hos^goru ledakârlık duıııst luk cesaret, sevgı ve bılgclık varsa konuşma veteneğını yıtırmezsın demıştı Ama tembel lık lıırs ıhaıiLt vıl meılık ve nehet varsa kcnclıne ve bas,kalaıına /arar vermemen, liııııl.tıı kıınscvc bulaştııınaman ıçın bir da lı ı koıuışamazsın kopuk konuşan bir martı olmuştıı' Anıacı /ındından kaçıp kuıtul ıiı.ık. degıl asıl sucjuvu bıılup gerı donmektı Ama dus,unduğu gıbı olmamı^tı Gcrçek suçlu da bir kartala donuşup onun peşıne dus,muştu ve 150 yıl bu ruyanın ıçınde lusı lıp kalmışlardı Kurtulmak ıçın tek bir şans ları vardı Bu dokuz parçalı madalyonu bir leştırmek ve tekrar ınsana donuşmck1 Zamanda Yolculuk Magara Devlerı Nur Içozu, Morpa Yayın ları 2005 64 sayıa Resımleven Sıbel Dcmııtaş (8+) /amanda volculugumu/ devam edıyor Bu ke/ sadece Istanbul u değıl Tuıkıye nın bırçok ılını dolaşıvoru/ Hatta yolumuz ba zcn ulke dışına da taşıyor 'Zamanda Yol cııluk' 10 kıtaptan oluşan bir dızı Gozunu Guneşe Dıken Devlcr, Perıler Ulkesınde, Kaçın Amazonlar Gelıyor, Şeytan Bunun Neresınde^ Altın Post Avcüarı, Korsanla rın Pes.ınde, Alev Dıllı Canavar, Golun Dı bındekı Canavar, Uzayda Buluşalım ve Mağara Devlerı Her kıtapta bızı kucakla yan kısa kısa oykuler var Bırbırını tamam lavan bu oykuler, Bulut ve Yıldız adh ıkız kardeşlerın dedelerıyle bırlıkte çıktıklan zaman yoleuluklarında gezdıklerı yerlerı anlatıyor Tarıh ve doğa guzellıklerı soylen eeler araeılığıyla çocuklara aktarıhyor Za manda nasıl yolculuk yapıyorlar dersınız? Zaman makınesı ıle elbettc Bulut ve Yıl di7 ın Bılgın dedesı gerçekten de bir bıl gın Yurtdı^ında uzay merkezlerınde çalış nıış keşıtler yapmıs, Son kcşfı ıse zamanda yoluıluğu mumkun kılan bir zaman topu Dı/ının Magara Devlerı* adlı kıtabında, bu zaman topu ılc Zeugma vı zıyaret edı yorlar Pırat ı Dıele yı goruyor zaman ıçın de o sovleneeden bu soylenceye u^rayarak Anadolu topraklarının zengtnlığını kan^ karış ke^tedıyoılar Bu oykulerde neler yok kı1 Zıvaıet edlleıı yoıenın taııhı /engınlık lerı sovleneelerı vemeklerı v l r k | l a r | . tıııkuleıı ınsanları va^amları çozu kıtabın onso/undc /amanda Yolculuk ıçın ba kın nc dıyor Konuvla ılgılı oıı çalı^mam 11W3 Mİmda Mıllnet kaı deş deıgısınde Zanıan 1 unelı adıvla yayımlamdı Bir yılı aşan yayın surecı ıçınde, Bulut ve Yıldız, dedelerıyle bırlıkte çeşıtlı /aman dılımlerı aıasında do laşıp, ulkemızın ve dunvanın pek çok yerını gorme olanağı buldular Yıne de onların bu yoleuluğu bana yetersız gorundu Çunku gonlum yurdunmzun tum gıızellıklerını, ta rıh îçındekı onemlı sovlencelerını oykuleştı rerek sunmaktan yanaydı Boyleee yenıden kaleme sarıldım Zaman yolcularımızın gıdıp gonnedığı daha pek çok yoremız var Yola çıkmak ıçın sız den ışaret beklıyorlar Kıtabın sonunda Araştıralım Oğrenelım , Bılgı Kutusu' ve 'Yolculuk Harıtası' bo lumlerı kıtabın ışlevsellığını arttırıyor Sınıl ıçınde sadece okuma kıtabı olarak değıl, ta rıh ve sosyal bılgıler derslerınde yardımcı kıtap olarak da yararlanilabılecek bir dızı "Zamanda Yolculuk" Ancak Sıhırlı Değnek dft'ıdekı kitapjnrı sıra ıle okumayan ya da sadece bırkaç tanesıne ulaşabılen çoeukların akknın bıraz karışabı leeeğını du^unuyor Çunkü sadece ılk kıtap ta açıklanan 'zaman topu'nun ışlevıne son rakı kıtaplarda hıç değınılmıyor Okuma sı rası, arka kapakta numaralandırdmadan bir dızgıyle verıliyor Bu okuma sırasını ızleme yen ya da ızlemek ıstemeyen çoeukların, za man topunu bıldıklerı, tanıdıklan farz edılı yor Yanı, dızının ılk kıtabmı okumayan ço eukların dığer kıtapları okurken anıden kendılerını bu zaman yolculuğuna katnwla rı beklenıyor Sıhırh Değnek, dızının dığer kıtaplarına do kunarak, zamanda yolculuğun nasıl başladı ğını anlatan kısa bir açıklama bolumunu her bırıne eklemek ıstiyor Zamanda yolculuğumuz başlıyoor1 Hazır mıyızı' Sihirli Bir Buluşma! 23 Mayıs 2004 13 30, Hadı Çaman Tıyat rosu / Yazar, yonetmen kurameı Vasıf ()n gorcn'ın 20 olum yıldonumunde anısına duzenlcnen etkınlıkler Ongoren'ın yazdığı masal kıtabı Masalın Aslı" kızı Aslı Ongo ren'ın okuması ve Kadıkoy Toplumsal Aı ı^ tırnıalar Vaktı Çatalkaya Spor Kulubu, ()k meydanı Hacı Bektaş Kultur Vakh bunye sınde dıama ve tıyatıo çalışmaları yapan ço eukların katılımıyla gerçekle^eeek Masal dınlemek, etkınlıklerı ızlemek ve ka tılnuk ısteyenler ıçın ıletışım adresı vası fongoı en(a mynet com BÜYÜKLERE ÖDEV Meraklı (^oeuk Kan Grasso rıtzpatrıek, Papırus Yavıncvı, 1997 Anne Baba Olma Sanatı llkım Oz, Alta Basım Yayın, 2004 Bağımlılığı Onleme Anne Babalar, Oğret menler Içın Kılavuz Sıgara, Alkol ve Dığer Bağımlılık Yapan Maddelerle Mueadele, Kultegın Ogel, 1Q Kultur Sanat Yayıncılık, 2001* ler'de, Uç Kızlar'da ozgun tekerlemeler yer alıyor Oğuz Tansel, tekerlemelere kendın den deyışler katıyor, onları halk deyışlerının guzellığıne yakışır bıçımde yenılıyor "Zaman zaman ıçmde/Kalbur saman ıçın de/Sınek berber ıken/Deve tellal ıken/Kur bağa katır ıken/Tuttum sıneğın bınsı nı/Yuzdum aldım derısını/Çadır kurdum yansınıA"uttu Bağdat'tan bensını Hu dı yenın huyu kurusun/Dolmasının suyu ku rusun/Bu meselı dınlemeyenın/Fıçısının dı bı çurusun" Çocuklanmıza kendı değerlenmızı oğret meyı masallanmızdan başlamalı Onlarla bu masalları paylaşmaya ne dersınız? Oğuz Tansel oğretmenımız tatlı dılıyle derlemış, getırmış, kıtapçı raflarına değın yollamış Elımızı uzatıp almak çok mu zor? * Mavı GelınOğuz TanselMasal MEB/Ço cukKıtaplan2O03,56 s * Yedi DevlerOğuz Tansel Masal MEB/Çocuk Kıtapları 2003, 52 s * Altı Kardeşler Oğuz Tansel Masal MEB/Çocuk Kıtaplan 2003,48 s * Uç Kızlar Oğuz Tansel Masal MEB/Ço cuk Kıtapları 2003, 56 s * KONUK SlHtRLİ DEĞNEK Hidayet Karakuş (Yazar) OĞUZ TANSELİN MASALLARI Son yıllarda Harry Potter (Muzaffer Izgu, Hayrı Potur der) salgınını gordukçe masal larımızı anımsadım Amerıka'dan, Ingılte re'den ya da başka bir Avrupa ulkesınden gehnce cının, perının değerı artıyor Devtn, şeytanın buyusu farklı oluyor herhalde De delerımızın, nınelerımızın masal olduğunu duyumsata duyumsata anlattıkları guzelım masallarımız unutuldu bu yuzden İelevız yonlar, bılgısayarlar duşlerını çaldı çocukla rımızın Onların kendı kendılerıne oyunlar kurmalarına, duşlennde ulkeler gezmelerı ne olanak vermedı bu araçlar Her şeyı ha zır Sesı, goruntusu, çevresı, kahkahası hazır fılmlerle, dızılerle toplumumuzun hele de çocuklarımızın beynı ele geçırıldı Keloğlan'ı unuttuk Ağlayan Avvayla Gulen Nar'ı unuttuk Anadolu Masalları'na gonul vermış guzelım Eflatun Cem Guney'ı unut tuk Oysa onun anlattığı masallarda, nınelerımı zın masal sesınde yaşamın yumuşak gerçek hklerını buluyorduk Duşsel ulkelerde yaSAYFA 26 lıncımızın lyılık, guzellık kazansın dıye çırpındığını bılıyorduk Anadolu'nun gobeğınde doğup buyuyen bir ozan, Oğuz lansel'ın masallannı oku yunea epeydır benı rahatsız eden bu gerçeğı yazmak ıstedım Mıllı Eğıtım BakanLğı'nın yayımladığı Mavı Gelın, Yedi Devler, Altı Kardeşler, Uç Kızlar adlı masal kıtapları be nı çocukluğuma goturdu 195O'lı yılların başında sokakların karla do lu olduğu gecelerde komşular bırbınnde toplanırdı Ocak başlarında kor bir kandılı n ışığında buyuklerın anlattığı masalları dınlerdık Ocağın ıçıne asılı kandılden yu zumuze vuran zayır ışık arkamıza dev gıbı golgeler duşururdu Genış bir yay çızerdık ocağın karşısında Yuzumuz bağnmız ısınır, sırtımız donardı Bu yuzden de sık sık "Onum kavurga kavu rur, arkam harman savurur" tekerlemesını soyler gulerdık yoksulluğumuza O yıllarda komşuların hıçbınnde soba yakıldığını anımsamıyorum Oğuz Tansel'ımız de Anadolu'nun masal yuklıı evrenını adını andığım dort kıtapla rıyla sunuyor bıze Bu dunyayı 1994'te bıra kıp gıttıkten sonra bıle çocuklanmıza bun dan lurk yıl kadar once derledığı masallan kendı şurlı dılıyle anlatıp duruyor Her ma sal derleyıcısı, masallardan aldığı tatla kendı dılını değıştırdığı gıbı masalların dılıne ken dı dıl tadını da eklıyor "llksız çağlarda, vaktın bırınde yoksul bir kan koca varmış Bunların ılkın hıç çocuk ları olmamış Yıllar sonra, kocalığın eşığın de, arka arkaya uç tane kızları olmuş On ee buna dunyalarca sevınmışler ya, "bu çoeuklar buyumeden oluruz" dıye de uzulur dururlarmış Ana dıkış dıkmış uçe, baba su satmış, beşe Boyleee geçınıp duruyorlarken once analan, çok geçmeden, sonra da babaları olmuş" Uç Kızlar masalı boyle başlar lnsana yaşa mın ıçınden hem bir gerçeğı hem duşlerle beslenen umutlan sezdıre sezdıre ılerler Oğuz Tansel'ın şaır kışılığınden gelen temız Turkçesı, çocuklann severek okuyacağı, Nergıs Kız, Padışahın Kuçuk Oğlu, Koca Karının Kızı, Yedi Devler, Boyu Bir Kanş Sakalı Uç Karış, Kahkaha Gulu, San Yılan, Altın Ne Gumuş Ne Bakır Ner1 gıbı yırmı bir masalla buluşuyor bu kıtaplarda Masal lardan başka Mavı Gelın'de, Yedi Dev C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AY I 744