Katalog

olmayışı duıumuylj yuz yuze gelme anının şııııdır tnsan, yuz yu/e geldığı sorunları, genellıklc sahıp olduğu mevcut bılgı vcya meveut savunma nıckanı/malarını kullana rak aşan hıı vaı lık Am ı ınevcut bılgı vemc kanızmalaıın gcc.cılılıgını utndığı bır ışc yaramadıgı soıunlaıla kaışı karşıya geldığı dutumlaı da vaıdıı Iştc lclsch şıır derken ınsanın sahıp oldugıı mcvcut bılgıyle vcya mcvcut savunma mekanı/ınalaııyla gıdıle cckbıı volununolmadıgı so/konusu sorıı nıııı c,ozumundc kaışilaştıgı gucjuk dıııtı mıına ışaret edıyorum Hu nedc nle, ınsanın anlamakta ya da açıklamakta guçluk çektı ğl bır sorıında çozıımc ulaşmanın olanak sızllğı c,ozumlenemızlık cıkışyolununuık luğu, (,ıkma/ anlamına gclcn drckçe apo ııakavramındanyaraılanıyoıum 1 elsetışı ır, bırapoııa şlıııdıı Bıı şıııın temel ozellık lerınden bıı ı ınsanın tra|ik halını gosterme sıdlı Yoksa, lelseh şııı deıkcn kastettığım, bır kavıam vcya bır soyııtlama şıırı değıl idcolo|i icnınıde soıunlukavramlardan bırıdıı Ama bu sorıınlıılıık felsete tcrımı nın soııınluluğu kadaı bıılanık değıl En azından ıdeolo|i kavıamının hangı bağlam ları ıccrdlğı claha net Ben ıdeolo|ik şııre karşı rclsefı şıır dcrken, buıada daha cok ıznı olarak ıdeolo|iyı kastednorum 1/m olarak ıdeolo|i ınsanın guç.cklıgınden de gıl bellı bır ınsan tasaıımından harckct cderler I Icr ıdcoloji bır ınsan tasaıınıı dı le getırır vc, ıdeolojıler ınsanlara bu tasarımlara uyarlarsa sorunlarının bıteceğını soyleıleı Ideolojık şın, ışte bu hazır yanıt laıı dılc getıten, bıı hazır yanıtlara uytna yanlaıa kaışı ofkelenen bıı şıırdır I elsefı şı ır ıse ınsanın yenı sorunlar karşısında sa hıp olduğu acjklamalaı ın geçersızleştığı du rumlaıı dıle getırdığı i(,ın ıdeolojık şıııın karşısında ycı alıı Dunya goruşu de soı unlu teı ımlcrdcn bı ııdır Her şeydcn onct, iclsctcvlc karıştırıl nıaktadır Hatta,'Telsete bllımselbıı dıın ya goruşııdur'" gıbı bır yargı sız daha lyı hatırlarsınız, bır /aınanlaı <,ok meşhuıdıı Felscfc bır dunya goms,ıı de^ıldır Dunya goı usjeıı, kışılcrın va^antı vc ızlcnımlerı yo lııyld oluştuı dukları hayata vc dunyaya ılı^ kın goıu^lerdır Dunya goruşunc dayalı bır !;iır bcllı bıı sorıınsal ıı^crmcyen ızlenımlc rın ya^antıların, duygulanımların, duvgu latın bctımlendıgı bır ıç dokme ^ıırdır Tanıtım mctnındc yer alan "ıdcolojı vc dunya goruşune kar^ı felsctı şıır poetıkası nı savundu" ıfadcsındckı "karşı" kclımesı ncgclıncc oradakıkasıt tarklılık veağırlık lılıktır KENDİNE AİTSİİR lckıl tamamen kendıntıcaıt bır^ttryaz ma u}rd$ı \cııı bılahınızdıi {okça belırgınlc )iyor Vıimluj\al kaygılar ktndım ha\ bır ruhandık vc kcndınc ha\ bır Ortadoğu du yarlılıg'ının kı\ı\tml ı,atı^ma noktalarında ortuya ^ıhan bır \nrlt har^da^dıyor Tambu bağlıiHtdd bu kıtapUı yazdığınız ytrlere da ırbırdı/yguuıl dt<)i<tn<l'dığcrlındırmc yap maınzt ı\lır\ıb ıitlır unhytbılırunıZ'' Bır şaırın, s,ıır anlavı^ı hakkında konus, nıası bclkı hos, kaı^ılanabılır, ama kcndı $ı ııı hakkında konu^ması bılgısı/lıktcn ıba lettır Bunu Attaı'dan oğıcndım CıC(,mı^ tc oldugıı gıbı bugıın dc ı?aıı şaırler tarafın ılansınanır.sonıakılcroncckıltrle.oncckı Icr dc sonıakılerlc Bazı ızlcklcrı sorun edınmeyı bcn tcrcih ctmcdım, bana kendl nı yazdırttı o ızlcklcr bcnım dcncyımımden kcmlınc vaılık cdındı Karl Mar^'ın felsc tcsıyle çok cıken bıı doncmde tanışmı^ ol mamdan olsa gcrck, c^ıtlık ve adalct kaygı sı bcnde tcmel bclırleyıu duygular oldu Ncrede vc nasıl olursa olsun, ıkılı ılı^kılcr de bıle, hıyerarştnın her bıçımınden ncfrct cttım Yalnızlıgın tchlıkelı sonucu, kışının kenclısıylc hcsaplaşnıa surccıne gırmesıdır Insanın kendı kendısıyle uğraşması, ıçın dckını bır hapıshane olarak algılaması, su reklı onu ycrle bır etme uğraşı ı<,ınde olma sı Bu, belkı Ortadoğulu bır kaygıdıı Bı lemıyorum Ama, Nesımı, Attar, Fuzulı, Nabı, Sczaı Karakoç, Enver (îokc,e, Ah mcd Arıf gıbı Ortadoğulu ^aırlerı scvmcm bır rastlantı dcğıl gıbı, gelıyor bana "Bellefcın Ukı^ag'ı", belleg'ın sertn bolge CUMHURİYET KİTAP SAYI sı" v\ dızclerdc 'bılltk', vı dı&tr bırı^ok }/ ırın ıçın ruzgâr" vc ktlıl gıbı !c nu l u m bollert ra\llanıyor Bu vc bc nzc rı u mbollc r bıı soruyu okuduktan soıtra dıtşundug'umız dc uzıtı t(in tu lurdcıı aıılam ic (dg'rışımlar ıfıidc cdı\ı>rJ BELLEK Dcgeılcıını çığncmevcn kıs,ı bır çık mazla yuz yuve geldığındc bellcktcn ıba ıcttır Dcğerlerı du^unmcksızın çığneycbı lcn kıiji ıcın zaten çıkmaz dıye, çozıımsuz luk dıyc bıı şey yoktur Bırsorunla bırço zumsuzluklc yuz yuze gelcn ınsan, kendı bellığıylt hesaplaşmakduıumıındakalır ü ana kadaı oğıendıklerı do^ruluguna ınan dıkJangcçcrlılığınıyıtırmıştıı çıınku Mıgu cl ılc Unamuno'nun bcllck bırc\scl kışılı ğın temelıdıı, çunku kışılıkte sureklılıgı sag layan ılkcdır, dıye bır sozu \aıdır Şıırııı ıçındekı dznenın bcllcğının olup olmadı ğından soz edıyorum Zıhnc \eva bılınce dayalı olarak vazılan şııı ın oznesınde bcllck voktur (, unku /ıhın ^ıırı ınsanı bır varo ILIŞ olaıak ılcğıl bır zıhın olarak oznc edı nır Oysa,varolu!}bıı butundur zıhın ısc bıı noktada odakla^ır Kartezycn ozncdc bel lek yoktur, ınsan, ancak kcndını bır butun olarak duşunduğunde hatırlar Yanı /ıhın şıırı de kiijiyı tcmel alan bıı şıır değıldır Bcllek benını telseh şıır anlayışımla ı,ok ba^lantılı bır scmbol ve ımge Çunku rd sefı şıır, ınsanın varoluşunu kcndı butunlu ğunde sorun edıncn bır şıır /layalınc l ırar l deıııeyc nlc rın Afsunıı adlı ılk kıliibınızla hu v< nı kıtahı harylaşttr dığımızdıi stzcı Kayıraıı ın jiınndı dcgi!)t'n nclcr varJ Kıtaplann kavıamlaşması dıye bır şey vardıı Dahacok otekının tanımlamaların danoluşuvoı buka\lamlaşma Llcştııclbır vaklaşımclan ı,ok poetık bıı tulıımla yanıt veımcm olanaklı Modcrnıst şıır, kurgusal arayışlar i(,ındc ınsanı yıtlıdı Modernıst ka\gıl.ırla ya/ılan şıırde, çağın sorunlarıyla yu/ yuze gclcn ınsana aıt bır oğc kalmadı Benı Hıı, Goremc/sın hcm ıc,crık bı^ım olarak hem de taız vckıırgu olarak modcr nıst şıııın tam karşısında kaışıt konumda ycr almaktadır vc modcınıst gırışımın bır eleştırısıdır Havalınc Fırar Ldcmcyenlerın Atsunu'nun ıkıncı bolumıı tamamen Bıı tan Altunbaş ı^ın yazılnnştı, u(,ııncu bolıı mu de dığer arkadaşlarım ı<,ın Bırtan Al tunbaş'ın, ^ığncnnuş haklaıının, bugun ABD Dışışlerı Bakanı ( olııı Powcll taı a hndandılegctırılıyoı olması taı ıhın bır ıro nısı olsa gcrek Bırtan, daha otu/una gclmc dcn ışkence edıleıek oldurulmcmış olsay dı, bu dııruma gulerdık, sanıyorum Ştı/rlıg'tmtzın \anmda cicştırı vc poctıka yuzıliirınızlıi da olduk^a tamnan bır nııını nız Bu vculcylc, lurk\c yazıltin şıırın gııııu mıızdc ula^tıg'ı dıızcy konusunda mlcr soı lcycbılırsımz'' Sonc,c"\nk\uzyıl Iurkşıırın dc şıır vcpoelıka a^iMndan cıddı dc$ı\ımlc r yaşundı tııP Bu, uzun bır yanıtı, bu arada başka bır bağlamı gcrektırcn bır soru Ama şu kada rını soylenıedcn geçmck ıstemem ()n vıl oncesınc aıt bır(,ok ıddıa bugıın ka>bolmuş veya kaybolmaknergınlığı ılc yuz vu/e gel mış durumdd Orncğın soylemscl takıp uzcrınc kurulu, epıstcmık şıırın sentetık abartısı butun ıhtışamıyla ılgısını yıtırmış bulunuyor Şıırın, hep kendınc mahsus bır dıyalektığı olduğuna ınandım Orne^ın, bugun, Egemcn Bcrkoz, Mehmct Taner, Lbııbckır Eroğlu ve Tahır Abacı gıbı şaır lcrm ısnıı one çıkıyor tlgınc, olan, bu şaır lerın, hemen hemen hıçbır doncmlenndc one çikmak ıçın şıır dışı bır edımle çaba gostcrmemış olmalarıdır Şıırın kendıne aıt dıyalektığı derken kastettığım bıı, bır şı Başka dünyalara ve kültürlere yolculuğumuz sürüyor Taris'in tablosunu yapmak için öyle çok koşturdum ki, tabloyu bacaklarımla yaptım diyebilirim." Bıryandan sanayıleşmenın dehşetı bır yandan da Devrım kargaşasıyla çalkalanan ve yok olmaya yuz tutmuş, 18 yuzyıl sonu Parıs'ını tum gerçeklığıyle yansıtan bır başyapıt.. ırın, kcndını, kendındc olanla one çıkar ması 9O'lı yılların şaırlcrınden Osman Çak makçı, Ayhan Kurt, trfan Yıldız, Mehmet Saısma7, Bınalı Duman, Huseyın Kıran ın sanı bır sıkıntının sentetık olmayan şıırını yazmaktadırlar FELSEFİ ŞIIR Sızeıtha/cndeanılan "feUefışur'ın Turk jtır geleneg'ınde onculerı var mı 1 Varsaktm Icr ve hangı yazdıklarıyla •> 744 SAYFA 15