Katalog

ğı yeni gazeteciler dönemı nasıl bir gelecek gazetealer dönemı vaal edıyor? Ne ustaçırak ilişkisi kaldı, ne de meslek içi eğitim. Oysa bunların ilusı de, her sektörden daha çok gazetecilik mesleği için yararlı. Teknolojinin, ekonominin ve bilginin gücünü elbet yadsımıyorum; bunların kaçınılmaz derecede gerekliliğini kabul ediyorum. Ama bunların üçünün de kullanımı, pek çok meslekten daha fazla, gazetecilikte öncelikle kamu yararı bakımından ayrıcalıklı bir önem taşıyor. Bu özellik ise, gazctccılikte ustaçırak ilişkisini ve meslek içi eğitimi önemli kılıyor. Ustaçırak ilişkisi ve meslek içi eğitim meslek ilkelerine uyumu beraberinde getirir. Çünkü bunlar bir yandan mesleğin geleneğinın yeni kuşaklara aktarılmasını, bir yandan da yeni gelişmelere sağlıklı uyumu sağlar. Ekonomik vc tcknolojık giicün her şeye yeteceği düşüncesiyle ustaçırak ılışkısi ve meslek içi eğitim ile köprüler atıldı. Şimdi maddeci bir yapı içınde bu köprüyü kurmak zor. Günümüzü 'yeni gazeteciler' dönemi olarak kabul edersek, bu dönem, nasıl bir gelecek gazeteciler dönemi vaat ediyor'a gelince... Her halde ıslaha muhtaç bir gazetecilik dönemini vaad ediyor. Bu ıslahat, bu düzelme, bu yenilenme ancak sermayenin salt gazeteciliğe dönüş kararıyla gerçekleşme yoluna girebilir. Çünkü, gazetecilik yapmaya çalışan çoğunluk henüz belirleyıci değil, bırakın belirleyiciliği, söz sahibi bile değil. "MEDYANIN SAVAŞA YAKLASIMI" Uluslararast me\ruıyet'e saygısızlık ve çıkarlara hızmet eden savaşa evetmedya tlıntısmtn \on zamanlardakı durumunu nasıl yorumluyorsunuz? Medya da dıle getırtlen ö'zele\tırılerın bu anlamda doğru yöndc bir ıyılesme sağlamaya başlayacafcını ya da başladtğtnı umabılır/vanayabılu nııyız? Uluslararası meşruıyete aykırılık ve çıkarlara hizmet bir yana, bu olup bitenler ötesinde hayasızca bir işgal. Işgale direnenlere karşı vahşice bir saldırı sürüyor, insanlık suçu işleniyor. Medyanın, tırnak içinde söylüyorum, 'savaş'a yaklaşımını, çok yüzeysel buluyorum. Medyanın iç ve dış güç odaklarına 'bitişiklenmesini' üzüntüyle karşılıyorum. Tabii ki, bunları da genelleme yapmadan sövlüyorum. Ama kalın çizgileriylc 'meclya' siyasal iktidara, siyasal iktidar da ABD'ye bağımlı görünüyor. Aslında, dayatan, kapitalizm ve emperyalizmdir. Medyadaki özeleştirilerin, doğru yönde bir gelişme sağlayacağından pek umutlu değilim. Ancak, Irak'a asker gönderilmesini öngören 1 Mart tezkeresi dönemindeki savaş çığırtkanhğı, Irak'ta ve Ortadoğu'da vaşananlar karşısında hız kesti. Bir mahcubiyet ve iç değerlendirme yaratıp yaratmadığı belli değil. Bağtmsız ve tarafsız 'olmayari ve kımılerı ıçın mesela savaj durumlannda haber adına, olaylara her ne olursa olsun tanık olmak adına belkı de 'olamayan', kımılerınce 'ılıştırılmıs', 'tltştk', 'yamanmıs,' ya da 'bı/ıştk' gazetea olarak tanımlanan, ABD taldınstnın medyaya gettrdığtnı belırtlığınız gazetea lıpı 'lîmbedded gazetea tanımını açar mıstnız? Embcdded gazeteci tanımını siz zaten 'bağımsız ve tarafsız ol(a)mayan', 'ilıştirilmiş', 'iüşik', 'yamanmış', 'bıtişik' sözcükJeriyle açmış oldunuz. Bir savaş ortamında gazetecinın yaşamınm korunması elbet gereklıdir, ama bu onun haber alma ve haber verme özgürlüğünü kısıtlayıcı olmamalıdır. ABD ordusunun uyguladığı yöntem, yaşamını korumak çerçevcsini aşmış, gazetecilik ilkelerıyle bağdaşmayan sansür uygulamaMna dönüşmüş, tarafsız ve bağımsız gazeteci kimliğinı zorlamıştır. Mehmel Alı Bırand'ın bolücüba^ı Abdullah Öcalan'la röporlaj yapabılmck ıçın Öcalan 'ın aracılarıyla yaptıg'ı görüşmede sar/e/tığı ıddta edılen 'ıdare eder, urkutmez' larzmdan yola çıkarak sorarsak bir gazetea röporlaj olanag~ı eldc elmek ıçın sınırlan nereye kadar zorlayabtlır? Ben olumsuz durumlarda isim anmaktan kaçınmm; olayları Türkıye Gazetecileri Hak Sorumluluk Bildirgesi'nde ifadesini bulan meslek ilkeleri ve gazetecinin doğru davranış kurallan çerçevesinde değerlendirmeye çalışırım. Adı geçen Bildirge'nin 'Gazetecinin temcl görevleri ve ilkeleri' bölümünun 6.maddesi, "Gazeteci; bilgı, haber, fotoğraf, görüntü ses, belge elde etmek için yanıltıcı yöntemler kullanamaz" der. Yani bir gazetecinin, 'bölücübaşı' denilen biriyle röportaj yapabilmek için onun amacı doğrultusunda düşünce belirtmesi yanıltıcıdır. Çünkü, aslında o düşüncede olmadığı varsayılan gazetecinin muhatabına bunu söylemesi onu yanıltıcı olmaktadır. Gazeteci tarafsızlığına ve bağımsızltğına gölge düşürücü tavır ve davranışlardan kaçınmalı, çok dikkatli olmahdır. BASIN ÖZCURLÜĞU Okurlarının beklentılerıne, yelpazetıne, yapnına göre haztrlanan bırgaze Aydın Boysan Mimarinin insan yaşamındaki yeri, sosyokültürel sonuçları, çevre, mekân ve insan üstüne Aydın Boysan'dan ilginç ve keyifli değerlendirmeler. Ünlü mimari yapıların, kent ve kültür yaşamına neleri kattığını, neleri eksilttiğini, insanın ruh halini bile değiştirebilme gücünü, şaşırtıcı örneklerle açıklayan Boysan, okura yeni ufuklar açıyor. "Ustaçırak lllskisl ve meslek lci eğftim meslek ilkelerine uyumu beraberinde getirir. çünku bunlar bir yandan mesleğin geleneğlnln yeni kuşaklara aktarılmasını, bir yandan da yeni gelışmelere sağlıklı uyumu sagiar dlyor Nall cureli. C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 764 SAYFA 5