Katalog

Konuk Değil Baş Belası ( krıstınt Nosflınger (jumşığt Kıtaplıjlı 2003, 166iayfa lurkçele^tıren Sıaan (lerıdonmez Kapak (jozdc Bı/ır (812 Yaş) SİHİBLİJÖEGNEK Hazırlayan: Nilay Yılmaz • Çizlmler: Mustafa Delioğlu sı bır durum çıkıyordu ortaya " (S 29) 1 îjımdı de tumuyle çıldırdı' Bostanda 1 tek başına kalmak ha Bır mun/cvı ol 1 mak ıstıyor dıye haykırdı babam Bos tan (.ucesı olatağına evıme yedı konuk 1 çocuk daha alırım O kadar çı/gı dışıy san başka çocuklara da alış bakalım' îş 1 te bu kadar dıye haykırdı babam Iştc 1 bu kadar babam ıçın tartışmasız son soz yerıne geçer Bu konuda deneyımlı yımdır Babam boyle dedı rru tartışma kapanmıştır O noktadan sonra ıtıraz cumlelerı formule etmenın hiçbır anlamı yoktur Her şey boşunadır1' (S 35) Kontrol edemedığı durumlara sınırle nen hoş gormeyen, ona uymayan du rumlarda çevresındekılerın anlattıklarını dınlemeyen ve olanları anlamaya çalış mayan, her şeyın onun ıstedığı bıçımde ve yonde gıtmesını ısteyen anne tıpıyle de çok şey soyluyor Lwald'ın annesı "Annem, şıkâyet dolu bır sesle Buket çap canavarıyla bır lokantaya gırmeyı ıse hayal bıle edemıyorum Oyle bır yerde, onun adına utançtan yerın dıbıne geçe nm ben " (S 80) " Duzıneyle kazağın var Bırını odunç versen ne olur' Bu korkunç gıysıler ıçın deyken Jasper'la hıç bır yere gıdemem ben1 Bılle'yı ızlerken, ışte şımdı patla yacak dıye duşundum Haklıydım1 Bılle tıtreyen ellerını sıkıp yumruk yaptı, aya ğıyla yere vurdu ve bağırmaya başladı 'Sızlerden oyle nefret edıyorum kı' hıç kımseyı rahat bırakamaz mısınız sız** Herkesı sızın gıbı olması ıçın zorlamak zorunda mısınız sankı1 Ln azından zaval 1 lı lasper'la uğraşmaktan vazgeçın ' (S88) Açık duran salon kapısından onu rahat lıkla gorebılıyorduk Annem sessızce cı yakladı ve o anda ağzına goturmeye ça lıştığı mantı parçasını çatalından duşur 1 du Jasper dupeduz çırılçıplaktı Buım aıle geleneklerımızde ıse çiplak dolaş mak yer almıyor1 Belkı çiplak dolaşma yasağı açıkça konmadı, ama kımse bunu yapmıyor1" (S 69) "Ingılızce oğretmenının kotu bır gun ge çırdığı falan yoktu Annemın ona ders arasında, korıdorda çullanmasına sınır lenmış olmalıydi Çunku salamlı sandvı çını yerken, anneler tarafından lafa tutul mak ve not sorunlarıyla rahatsız edıl mekten nefret eder bunu bıze daha on ce bırçok kere açıklamıştı 'Goruşme sa atım ne gune duruyor,' demıştı Annem îngılızce oğretmenım ıçın, salamlı sand vıçın karnemden once geldığını bır turlu hayal edemıyor " (S 13) Konuk Değıl Baş Belası, eğlencelı uslu buyla guldururken, ergenlık donemınde kı kızların ve erkeklenn problemlerıne de değınıyor Ergenlerın yaşama bakışla rı, arkadaşları ve aılelerıyle olan açmazla rına farklı yaklaşım onerılerı sunarak yardımcı olmaya çalışıyor Onyargıların ınsanları nasıl çıkmaza surukleyebılece ğını gostererek, karşılıklı hoşgoru ve an layışla aslında her sorunun çozulebılece , • ğıne ve doğru yaklaşımın her kapıyı A<^A 1 $ bıleceğıne dıkkat çekıyor Konuk Değıl 1 ıs, Belası 'i ıne Nftstlınger anlatıyor btıyuk kuçuk I cpımız dınlıyoruz guluyoruz, duşunu yoruz* Kapınız çalıyor1 Kım geldı dersı n u ' Jasper mı? Etif'in sihirii volrulueııı Hokuus pokuus, sıhırlı değneğım, benı bır suluboyaya donuştur Benım hayatım çok sıkıcı îkıde bır renkh gozlerıme çubuklu supurge ıle bastırarak suruyorlar Ben de dayanamayıp renklı renklı ağlıyorum Sonra da benı beyaz bır kafese koyuyorlar Kafesı sallandınp sallandırıp guzelce cık boyalanmı kırıyorlar Guzel yanı ıse, annelerı ve babaları benı aldıkları ılk gun, çocuklar benı çok sevıyor Azıcık boyam bıtse annelen yenı ve guzel suluboya alsm dıye benı kırıyorlar Sonra da kardeşlerı ve ablalanna suçu atıyorlar O gun benım sonum 1 1 oluyor Hayıır Olamaz Çopeatıhyo 1 rum Heey Çıkartın benı burdan1 Ayy, hatırladım Sıhırlı değneğımı alayım Ama sıhırlı değneğım yok1 Galıba sızle gevezelık ederken sınırden onu sopa zannedıp kırmışım1 Olamaaz' Elif Suzer (9), Ticaret Borsası Ilk oğretim Okulu, Eskişehir. KONUK YORUMCU'NUN SIHIRLI DECNEĞI Mavisel Yener • si n uç yaşındakı Evvald yaklaşan yaz tatılı ıçın hayaller kurmakta dır Ancak annesı, Ewald'ın kar nesınde 'orta' olarak goze batacak ıngı hzce dcrsı ıçın endıştlenmektedır Yaz tatılınde bu soıunu halktmck ıçm gı/lıce planlar yapan annt ve babası sonunda Ewald'ın Ingılızcesını ılerletmesı ıçın, bır Ingılız çocuğu evlerınde konuk ctmeye karar verır Bu durıım Ewald'ın tatıl planlarına ve hayallerıne hıç uymamakta dır Ancak annesı gelccek konuk ıçın ha zırlıklara çoktan başlamıştır bıle Ingılız Tom, çok terbıyelı ıçe kapanık okumayı çok seven 'harıka bır çocuk'tur Bu du rum butun kış boyunca anneannesının bostanına gıtmeyı ve oradakı kulubede tek başına bır ya? tatılı geçırmeyı planla yan Ewald'ın canını fena halde sıkmakta dır Ancak, Ewald'ın ve aılesının canını asıl sıkacak şey uçakta gelmektedır Son * anda bacağı kırılan konuk çocuk Tom yerıne, uçaktan onun ağabeyı Jasper ıner îçı taş koleksıyonuyla dolu olan bavulu nu sureklı yanında taşıyan, konuşmak tan, yıkanmaktan ve duzgun yemekten hoşlanmayan Jaspeı aeaba Ewald'la ve aılesıyle geçınebılettk mı' Konuk De ğıl Baş Belası acaba gerçekten de Ewald'ların başına bela mı olacak* Sıhıılı Dcğnek avlar once, Chnstıne Nostlıngeı ın Kım lakar Salatalık Kral'ı ve Konrad ya da Konserve Kutusundan Çıkan Çocuk adlı kıtaplannı tanıtmıs,tı 1973'te Aknan Cıcnçlık Edebıyat Odu lu'ne, 1984 yılında da Hans Chrıstıan An dersen Odulu gıbı pek çok odule layık gorulen Nostlınger, çocuk gerçeklığını, otorıter ve baskıcı yaklaşımı, eğıtım sıste mını ve toplum yapısını eleştıren onemlı yapıtlarıyla dunya çocuklarına, gençlerıne ve buyuklerıne seslenen, eğlencelı uslu buyla onları eleştıren ve duşunduren JVusturyalı bır yazar 1998 yılında Al manca basılan Konuk Değıl Baş Belası, 2003 yılında Suzan Gerıdonmez'ın çevırı sıyle Turk çocuklanyla da buluştu Her şeyın gorunduğu gıbı olmayacağını, karşılıklı hoşgoru ve anlayışın her kapıyı açabı leceğını, farklı olanı dışlamamak gerektı ğını vurgulayan Konuk Değıl Baş Belası, sadece çocuklara değıl anne babalara da seslenıyor ve onlara çocuklara yaklaşımla n konusunda yol gostermeye çalışıyor "Onu almıyoruz, çunku onu ıstemıyo rum1 dıye bağırdım Lene başını ıkı yana "doğru hafıfçe sallayıp, dılını dudakları arasından çıkararak, 'Thhh 1 ' yaptı 'San kı senın fıkrını soran var da, Waldı'cı ğım'' dıye de ekledı Kafamdakı butun kan yıne mıdeme ınıp kaynamaya basla mıştı Hem de her zamankınden d ılu çok Lene nın benımle konuşma taı /ııı dan, evdekılerce onemsenmedığımm vt 1 onlara sozumu geçıremedığımın sınıftüüfeF herkes tarafından bılındığı gıbı lanet ola O G Zamanda Yolculuk • Gözünu Guneşe Diken Devler, Nur lçozu, Morpa Kultur Yayınları 64s, 1 Bastm 200 î Resımleyt n Sıbtl Demırtaş Okuma yaşı: 913 o/unu Guneşe Dıken Devler, on kıtaplık "Zamanda Yolculuk" dı zısının ılk kıtabı Duının her kı tabında kısa oykuler var Oykuler bır bu tunu tamamlayacak bıçımde kurgulan mış Tek tek de okunabılecek bu kıtaplar butunuyle Turkıye'dekı guzellıklerı ve tarıh ıçındekı onemlı soylencelerı çocuk lara aktarıyor Soylencelenn oykuleştırı lerek aktarılması zevklı bır okumaya çe kıyor çocukları Bulut'la Yıldız bırbırıne tıpatıp benze yen ıkız kardeşler Bılgısayar oyunlarını çok sevıyorlar Yıllarca yurtdışındakı uzay merkezlennde uzay muhendısı ola rak gorev yapmış olan dedelerının adı Bılgın dede Bılgın dede bırkaç yıldır kımselere gostermeden bır buluş, yapma ya çalışıyor Buluşunu yaptıktan sonra bunu ılk paylaştığı luşıler torunlan Bu bır zaman makınesı Istedıklen zaman dılımıne ayarlayarak, zaman ıçınde dıle dıklerınce dolaşabıleceklerı bır makıne Torunlar ve dede, bu makınenın yardı mıyla ulkenın dort bır yanını gezmeye başlarlar Ilk durakları Antalya bolgesın dekı Aspendos antık tıyatrosudur Bın lerce yıl oncesıne gıtmış, tıyatro yapılma dan once orada olmuşlardır Bu tıyatro nun mımarı Zeno ıle karşılaşmak hepsını heyecanlandırır Buradakı seruvenlerı bı tıp de eve donduklerınde hep bırhkte bır karara varırlar Zaman yolcuîuğunu bır plan yaparak gerçekleştıreceklerdır Ge zıye Ankara'dan baslarlar Anıtkabır ılk duraklarıdır Zaman makınesını 10 Ka sım 1953'e ayarlayıp yola çıkarlar Anıt kabır de buyuk bır toren vardır Çocuk lar çok meraklanırlar Ataturk 1938'de olduğune gore bu toren ne ıçın yapıl maktadır'' Kıtabın bır sonrakı bolumden Ağn Da ğı'na gıden Bulut Yıldız ve Bılgın dede, burada ılgmç kışüerle tanışır Dağın adı nın nereden geldığını oğrenırler Içıne duştuklerı zaman dılımı onları geçmışın sır dolu bılgılerıne ulaştırır Kıtabın son oykusu Çanakkale'ye yapı lan zaman yolculuğudur Gorkemlı Troya kentınde kralıçe Helena ıle tanışırlar Bu tanışıklık onları tanhın çok onemlı bır olayının tanığı yapacaktır Kıtabın sonundakı "Araştıralım, oğrenelım", "Bılgı Kutusu" ve "Yolculuk han tası" geçmışle bugunıi bırbırıne bağla yan, çocuklara oykulerın baska bır yonunu de gosteren çalışmalar Oğretmenlerın sosyal bılgıler derslerınde konular geldıkçe bu oykulerden yararlanmaları gerektığını duşunuyorum Eğlencelı bır tanh dersı ıçın ıyı bır kaynak Yaz dınlencesınde gezıye çıkan çocukların dızının o bolgeyle ılgılı kıtabını yanla rında bulundurmalarını onerıyorum Za man Makınesı tum çocukları beklıyor, ıyı yokuluklar Buyukler, sız de okuduklarınızı, anne babalarla, eğitimcilerle ve yazarlarla paylaşmak ıstiyorsanız, Sihirlı Değnek'in "Konuk Yorumcu" bolumu için bir kitap tanıtabdırsinız... Hokuus pokuus, sıhırlı değneğım, benı bır fıle donuştur Insanlar hayvanat bahçelertne ınsan toplamak ıçın kafesler ıçıne hayvan koyuyorlar Adıı ustunde 'Hayvanat Bahçesı' Insanlar canlan sıkıldıklannda bır şeylerle uğraşırlar ya da oynar lar Hayvanat bahçelenne bızı koymaz olsalardı' Çunku yemeklenmızı bız değd, ınsanlar venrler' Bızı buraya koyanlar da zaten ınsanlar Kardeşım, bızı neden buraya koyuyorsunuz? Insanlar eğlenecek dıye bızler eğlenemıyoruz Kuçucuk yerde dolan dur O ınsanları bır elıme geçırsem, dunyanın en buyuk ağacına vuracağım Hayır, onlara o ağaç bıle layık gelmez Çunku onlar bıze, bu demır parmaklıkların ardını layık goruyor Ben onlara hıç gupguzel ağaçlan layık gorıır muvum? Ama ınanıyorum, bunu onlann yardarına koymayacağı?' Setnih Sercan Gezer (10), C.A. Dalyanoğlu tlk öğretim Okulu, Çiğli, Izmir Kıtap okumaya bıraz ara verıp, yazı yazmaya ne dersuıız, mınık sıhırlı değneklerı' Sıhırlı Değneğımızı kullanarak, kısa bır yolculuk yapalım Bu yolculuktan dondukten sonra da bırbırımıze yaşadıklanmızı anlatalım Hokuus pokuus, sıhırlı değneğım, benı bır donuştur (Bır hayvana, çıçeğe ya da bır nesneye donuşelım Bu yolculukta onlann gozunden neler gorduk, yaşadık yazalım Yolculuğa çıkarken sakın sıhırh değneklennızı yanımza almayı unutmayın, olur mu? Sonra gen donemezsınız1 lyi yokuluklar1) Sıhırlı Değnek, mınık değneklenn ya zılannı dort gozle beklıyoor' V. Nilay Yılmaz Kurtuluş Deresi Cad. No: 47 Bilgi Universitesi, Dolapdere / tstanbul [email protected] Tel: 212 236 78 42 SAYFA 26 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 725