Katalog

Soruyor içimdeki 1 o asınmıs tas plak nııktur daha çok Kendı toprağının kulturununonemlı ıpuçlannıbııluıu/bulmasınada, oteyandan.î ıırkıyc'deolmak bu raya bır şaıı (.»laıak kendını kabııl cttırmış olmak onun ıçın onuıılıdır I urkıye de ya şananlaı, 1 ıırkıye'deyazıları şııı buradakı şıır haıeketletı çok ılgılendırmıştır onu îlıç kuşkusıı/ ıkı ayrı toplıımıın geçışlı kultuıu/nıl ınmadanbulunur Demırağ'ın ijiırıııcic Baı ışçı baktş açısıyla da bır şaırın (ınsının) olması geıeken yerdedır Hubc rın var mı çoklan ta$la\tı barış uırlaları1/ hllırı/ı o yanındakı \en mısın bın mtyını ^ımdıj Ihn nııy/tn wn mı\m bu yantnda ki'1 Ama dedığım gıbı onu asil ılgılendıren de kıbrıslı I ıırk Şıırı değıl, 1 urkıyelı I urk Şurı dıı Başlarda lkıncı Yenı lıare kctının etkısı altında oldıığıı daha sonra da toplumsal temaları ışlemcyc yonelerek bclkı de 1960 ve 1970 Kıışağı şaırlennın et kısınde kaldığı ıma edılıt ya/ar so/lukk rın dt Bana k ılırsa [ ıkret Demııag, ıçınde bıılundııgu dıınemın toplumsal ve şıırsel koşullarına cşıt uzaklıkta belıren bır ılgıde vedııvarlılıktadır Ltkıneıedengelıısegel sın, sjaııın kendı bıçemıyle havat bulatak bır yansımadan so/ edılecekse, vanı şıırın çıkış ytrınt dcgıl de varış yerıne b ıkılaLaksa oı ada I ıkret Demırağla karşılaşmak mumkun olacaktır Aıayışların sıklığı, bıçmısLİ denemele rın yoğunlugu bır şaırı 7engınhğ( gotuıdu ğu gıbı belırsı/lıge de goturur kuşkusuz Bıçak sırtı bır yerdır burası Bıı şaır ken dııklımınıyatatmayı, kendı şunnıgurunıır hale getırmeyı bıra/ tazla onemsedığınde şurada bulabılır kendını ijaır neleı ı va/ma sını bıldıgı kadaı nelerı yazmaması gerek tığını dc bılcn adanıdıı Şıırın doğasına uy gunduı sııreklı arayış ve yenılıkler peşın de koşmak Ama şair soz konusu olduğun da hıı alan bıle ısteye daraltılabılır Yoğun laşma dcdığımız şcy lazla ılerı gotıırulebı lır ve bu kaygıyı gııden şaırın şıııı hemen cecık goıuletMİıı Bu dıze ııstune bıle ko nuştuöıımu/da dcrı/ kı boyle bır dı/eyı o genış kanatlarına karşın Melıh Cevdet Anday yazmaz olsa olsa Can Yucel ya/ar Bıı bır şeyın, çok onemlı bır şeyın gostergesı dır ()rnef ın bır şaırın kıtabında bır sayfa ya sığmayan uzıınlukta dı/eleıle karşılaşa bıleceğınız gıbı, tek so/cuklerden oluşan dı/elerle de Karşılaşabılu sınız, dıi7ya/ı ko kanlaıa da Ama ba/ı şaırler boyle bır şey yapamazlar, yapma/lar Kıtaptakı bakış ve soyleyış teknığı bır butunluk ıçınde olsun butıın kıtaplan gıde gıde bır kıtap gıbı dur sun ısterler sankı Parçalanmışlıklardan el de edılmeye çalışılan bır butun kaygısıdır bu Kımılerı bunu şauın ıçtutarlılığı olarak goıuıken kımılen debu ısrara "kısırdon gu" adını koyabılırler Butun bunlarşaınn umurunda olmasa gerektır Şaır ışıne ba kar Bu şaır de oyle yapıyor Bellı bır şaır ım gesı yaratmak yerıne saııını bıle sılecek sı ıılerın belırsı/lığe yof açacak bıı zengınlı ğın peşınde 1 ler şıırın kendı bıçemını ya ratması gerektığının bılıncınde Onun ıçın her kıtap bır bıçım galerısı gıbı duruyor Ortak bıı biçimı yok Kendıne ozgu denı lebılecek noktalama ımlerı var Ornek veı mek gerekırse dı/e sonlarına noktalı vırgııl koymaya, ılle dekımı so/cukleı ı tek tımak ıçıne alnıaya bayılıyor ttalık dızeleı hatta sozcukler Dılle oynamalar, so7tukten soz cuk turetmc eğılımlerı bu şaırde dc var Yer ve kışı adlarına fa/laca yer verışı bır başka o/ellığı olsa gerek ^ur ııçları denı lebılecek çalışmaları da kıtaplarına koy maktan sakınmayışı var bır de Gozunımı yumııp şoyle bır duşunduğunıi7de, aklını /a ılk gelen o/ellığı bıı Duı duraksız bı çım arayişlau üze baskın çıkan bıçımlet, bıçım orneklen Boyle uzıın sayılabıletek bır gırışten sonra 1 ıkıet Demırağ şıırını tam olarak nereye oturtabılırız' Yıne (>7demır In (.e'ye kulak verecek olursak, "Kıbrıs ıçın olduğıı kadaı I urkıye ıçın dc onemlı bır şaır",bırt.şımdır Nedır 1 ıkret Demırağşıırının temelo/ellıklen'' 1 langı temalar daha çok ılgılendırmıştır onu ve hangı soyle yış tckıııkle.ıi'' Bu sorııların yanıtını ara makt.ı /orlanırsınız Bulaına7sıni7 demek ıstemıvoıum elbettc, /orlanusınız dıyo rum Neden boyledıı bıı' Bııraya kadar soylemeve çahştığım gıbı aıayışların sınır tanıma/lığından kendı ıçınde kopuşları go/e alabılen bır şıırden so/ açmaya çalı şıyoru/ da, ondan Kuımakta olduğu şıır evıenınden, otıırmakta olan bıı usfuptan bırdenbııe kopmayı go/c alır da şaıı, şııı sel değcrden kopnıaz Bııdur onemlı olan Belkı de her bır şıııı butun otekı şıırlerın bıı bolumu gıbı gormek yerıne, her şıırın kendı ıç matcrasına teklığıne ınanmak, bıına bağlı kalnıaya çalışmaktır I ler şıır hep avnı şaııı getıreccğıne yalnızca kendı nı gctıtsın kendını var etsın Boyle de de nıkbılır 1 ıkret Demırağ boyle bakmaya, poetıkasını bıı anlamda netleştırmeye ça lışan bu şaırdır C,alışan dcmenı so/ıın ge lışı, o poetıkasını bıı anlamda belırlemış tıı 'I ler şııre ozgu bır bıçım arayan" bır şaırdır ve mekanıklıkten odu kopar Bu yu/den olsa gerek, ya/dığı her şıırın butun ıçındekı yerınden çok kendı ıçındekı yeıı ne bakar Onun ıçın llhan Berk'e yakın durur, bıı a/ da ()7demır tntc ye "Tanrı MüziğiBirSessizlikte" birşair: Fikret Demırağ sı, bızı Pıkret Demırağ şıırın kalbıne gotu rebılır Poetık bır tutum vardır bu dı/ede Meselesı olan bır şıırdıı çunkıı Hır yarayı bırakıp gıdenen, tarth ^oplu&une alılmalı dır / butun şıırU'rtmız ve ta^ıdıgfmız yurık dercunku Sancılı toprakların ustıındt ya ralı bır yıırektır i ıkret Denıırağ'ın şıırı nın ardında gorııru/ bu şaıı ı Yıllar ontt de kalan "komşıı gıı/ellığı "nın ağıtını \ ı kaı Çunku \ımdı arada / \ıllar yıl/ / vı \ı lah \ıren vaıdıı Barış ıçınde vaşarken bıı bırıne dıışman edılen lıalkın sancılı yanı dır bıı şaır, daha doğru bır deyışle bıı san cılı yanın ıfadeusı Bılgenın bıçemıyle de yaklaşsa olup bıtene, yorulmuş ve ıımut ları tukenmeyc yıı/ tutmuştur lictı ncfnt ler arastnda bıtrada nluyorum dıycn şaııın dunyada ıstedığı uç şey kalmıştır artık Aşk, barış ve şıır Meıke/den ıı/ak oluşu Fıkıet Dcmııağ şıırının gozden ııak kalmasına yol açmış mıdırı' Bıraz oyle Meıke/ ılkın I urkıvc, daha sonra dalstanbul'dur onun ıçın Lef koşa Istanbul arasında mekık dokuması na, edebıyat ortanılarına gırmesıne kaı şın şıırıne ılgısız demeyelım de sessı? kalınışı neye bağlanabılırr1 Kıbrıs Turk şıırı devm cc akla nemencecık gelıveren bu onemlı ib.ım nedense Furkıye Şıın'nde gozden ka çabılmektedır Şıırı ııstune yapılmış cıddı bırçalışmaya ıastlayamadım cıddı bır ço /umlemeye Akadenıık bır çalışmayı da hak eden bır şıırdır bu, var da ben mı go/ den kaçırdım voksa Lğer oyle ıse bu be nım eksığımdır, tamaınlamak îsterım doğ rusu lWı eleştırmenler vc edebıyat t.ıı ıh çılen onu Iııık Şıırı ıçınde değerlendır mekte tereddut etmezken ba/ıları <\A sakı nımlı davranmaktadıılar Bıı anlamda "araitakı şaır"dır I ıkret Demırağ seçnıeşi ırlen'ne koydııgu adı açıklamaKtaclır bcl kı de bıınu, va da bu anîanıa ışaret etmck tedır Tanrı Muziği Bir Sessizlikte (Işık Kıtabevı Yayınları Lefkoşc 2002) bu şııı seruvenıdır sıııup gıden Ne ya/ık kı şaıı bıı 'acı bılgı "yeaesahıptu Ikılemlıbırtıı tıımıın mııhatabıdır bıı yakada Bıı oınık vermek gerekııse, Mehmct H Dogan bu şaırı "Yıi7yılın 1 urk Şıııı' adlı antolopsı ne (YKY , 2001) almaKta tcıcddut ctme/ ken, şaıı Kemal ()/er ın Asım Be/ııcı dctı devralıp gelıştııdığı 'Dıındcn Bugunc 1 urk Şıırı" adlı ıntolo)ismde(Lvıensel liı sım Yayın, 2002) 1 Ikret Demırağ adına rastlayamayı/ C>ozden kauıılmay ıcakol çııde bır şaırdır oysa Furkçe nın şaırıdıı o, Kıbrıs ın y.ı da I ıırkıve nın değıl Bıı onemlı "ııeşım Sevgnız vı başarnız ge<,tı bıı yıl da tcspıtı Fikret Demırağ'ın yapıtları, îçınden seçtığı ve okunmayı, üstünde durulmayı hak eclen toplam olarak duruyor bu iki cıltlık şiııler. ABDULKADIR BUDAK ıkru Dcmııağ adına duyduğıım ıl gı dahadoğrubıı dcvısjeşıııınını/ı nı surmeye basjavşım Behçet Ne catıgılın dıkkatlcn bu şaıre çekmesıyle başlaı Referans otıemlıvdı Olıımunden kısa bır sure nncc ş.»r arkadaşım ()sman Serhat Lıkeklı ılecvındç /ıvaret atığııpde adı gtçmiştı bu şaııın Otme Keklik Öluruın adlı kıtabından mı bahsetmıştı ıısra, başka bır kıtabmdan mı şımdı tanı ulaıak ınımsayanııvoıum Unutm ıdıgım bır şey vaısa o da ertcsı gun sahatlaıcla bu şaırın kıtaplarını aravıp d ı bıılamayışımdır Necatıgıl ıle goıuştugumuz sıralarda Fıkret Demırağ kııkına merdıven daya mıştı Yanı bır şaırın kcndı şıırını kurdıı ğuyadakuımaktaoldıığuyaşlarda Nedıı bır şaırın kendı surını kıırmasP Necatı gıl'e gore 'kendıne aıt bır ıklım yaratmak"tır Çoklarına gore ıse de, bellı bır soyleyış teKnığıyle dunyaya hangı açıdan baktığı bılınegelen bıı şaır olabılmek Ls kılenn sevdığı deyışle "altından ımzası çe kıldığınde, o şıırın nangı şaıre aıt olduğu nun bılınmcsı" esası îjıırın bır muhre donuşmesi Yoğıınlaştığı tcmalar, ımge alan ları, neredeyse adıyîa anılmaya başlamış olan şıır ya cia kıtap adlan, daha da ıferı gı dılıısekımı so/tuklerbılc Boyle bakıldı ğında I ıkret Demırag ın tematık anlamda ve bcllı bır şıır teknığınde yoğunlaşmadığı goııılıır, bıınu bık ıstcye yaptığı Yıne de tam burada soralım Bıı şıırın "aııa kad rosu" (Oıhan Koçak) nedır, "belırlı bırşa ır ımgesı oluştunnuş mudur' yazılan onca ^ıır^ Savrulma demıyorum da, sureklı arayış ıçınde olıışıı, onu tlhan Berk'e ya kın duşıımr Kıtaptan kıtaba, hatta şıırden şııtefaıklı dııran bır şaır Kıbrıs'ınbanago re de son kıık yıl ıçındc ortaya çıkmış en onemlı şaırı F Arayış ve yenllikler Modernlst blr çaba Modeınıst bır çabadıı 1 ıkret Demı rağ'ın çabası Kulturel ağırlıklı bır şıırı vaı dır bıına bağlı olarak da, şıırıne gırebılmek ıçın farklı okumaları goze almak tlaha d ı oncmlısı bılgı sahıbı olmak zorıınlulugu Bana oyle gelır kı, başından ben bılgc ozan portresı çızmış, vaktınden onte olgunlaş Ikl clltllk seçme Ozdemır tnee'nm dedığı gıbı '() adrc sı Kıbrıs olan bır saır O/ellıkle Yunan ve îspanyol şaırlerındegorulen, tonrak, hava, su ortamı onun şıırlerının o/deksel ve tın sel coğrafyasını belırlıyor Dııygu ve gundelık yaşam bağlamında tam bır Akdenız lı Umutsuzluktan çok ıımuda, karambar lıktan çok ıyımserlığe, ınıstısı/mden çok Dıonuos a yakın Zıhnıyet bağlamında tambırevrenselu Şoven olmayan bır yurt sever, bır eleştırıu ve o/eleştıncı, bır banş çı" (Guneş, 2 11 1987) Ne var kı, Kıb ns'ta doğup hep orada yaşamasına karşın antenlen Turkıye şıırıne, şıır ortamına do Mrosl Kıbrıs Şaır nasıl kı kıtapyapmava kalktığında bazı şıırleıı dergılerde ya da dosyalaıında mış bır şaııdıı o Ben ya$lt bır ozcııı ulduın bırakıyorsa, o gune kadar yayımlanmış ycnı dc mz'ırı tırltğı Ya da ttaba kc ndıtıt olan kıtanlard.ın da scçıncleı vapabılıı v ı ıir/ık ba$fşla, anntırı Dunya yı bağj^ladt / bazı şıııleıı ba/ı kıtaplarda bırakabılıı Ihn kındımı sudamayı bıraklım (•>) Boyle bır hakkı olsa gerekır 1 ıkrt t Dcmı Mıtolo|idcn de beslenen, mıtolojık oğe ıağ da bıı hakkı kullanmış ve bugunt dck lerı çağın ruhuyla bulııştuımavı dcncycn yazdıklaıından ıkı cıltlık bıt scçme vap bıı şıırdır I rotı/m do/u bu havlı vuksek mıştır Seçme Şiirler (I'vgmalıon Yayınla bır şıırdır aynı /amanda ( anımın t<,ındı ıı 1 efkoşal994) Tanrı Miıziği Bır Sessi7kı hırcanı tmlütıyor / nlt/k memelertnpı m likte (Işık Kıtabevı Yayınlaıı, LetT<.oşa bi u^lannı \unarkin Bıı başka ornek S V vı^moıtn tnıllı olntayan ınarşını (,ulcir /elı 2002) Seçmeler bıle ıkı c ılt tutııyor bu şa mtzd( kamımzda o gorunmcycn orkt stralar ırde, eskılerın deyışıyle ne kadar velud ol Hırnz daha ılc rleyc lı?» litrı gı m, lığtn omruyduğıınu sı? hesaplayın artık Seçmeleı ının ner ıkısını dc bırlıkle oku lc duya doya opt rım / butun kudınların du daleları olan dııdakLırını I lemen her kıta yıınca, bu şaır hakkındakı goruşlerımın bende uyandırdığı ımgenın yerıne otıır bınd.ı rastlanabılecek erotık dokıı Eros'un maya başladığını gordıım ve bunlaıı ya/ Oku (Heıa Yayınları, 1997) adlı kıtabın mak ıstedım Vab^et adlı \ıtma \ını$} nın da doruk noktasına ulaşmış, tematık bıt \oktuğu yerdcyım, / olmuyorum ama ı\t butunluk edınmıştıı Butun kıtaplarına, leynıyorum da' / Kayıp bır bı. l/cklır vı z hatta hır kıtabı oluştııraıı şıırlerın kendı dırdığ,ım dızelerı Seçmeler'ın ıkıncı cıldı ıçlcrındekı bagımsı/ dıırıışlarına da baktı nın arka kapağında Bır şaırc ılışkın bellc ğımuda konu haııtasının genışlığı karşı ;ın kaybolmasına gonlum razı olmadı an sında ş,ısırıri7 Dı/elerle dokunmadığı hıç aşılan, ya da bu belleğın dırı, taze kalma bu şe> nıçbır konu, nesne, durum olgıı 1 sını ıstedım Bu vesıleyle tanımlamakta kalmamış gıbıdır Kııçıık Dağlarca zorluk çekılen bır şıırın kıyılaıına vıırabıl Bakmayın onun (ı^ımdckı maden' mı dım ancak ()kıınmayı, ustundc duı ulma buyddı y/;r ;«öJ«7;'')dıyeaçtığı parante yı hak eden toplam olarak duruyor bu ıkı ze, sotduğu sorııya1 O bır şıır oburudur cıltlık şıırler Şaır bır seçme yapmış, bun bana kalırsa, anlatma oburudur Okuıa ların ıçınden de seçme yapma nakkını bır boşluklar bırakmayacak kadar bıı ışı ılerı de bız kullanalım dıyorıım Soylemek bıle goturen bır şaırdır o Ne o maden boşalır fa7İa, bu kıtaplan bır bıçımde edınmek ve nt bu madencı ışsız kalır Şıır onun varlık okumakla mumkun olabılecek blr şey bıı nedenı, ışı gucudur sankı 20 şıır kıtabı, Ozellıkle yenı çıkan ıkıncı cıldı Kıbrıs şu şımdılık 1 Sorııyor ıçmdekı o aştnmtş taş plak dıze racıkta • f SAYFA 18 CUMHURİYET KİTAP SAYI 674