Katalog

"Yapıtlarım bir merak ürünüdür" Muzaffer Uyguner adı dergimiz okurlarının çok yakından bildiği bir isim. Uyguner sessiz sakin bir yazar. Editörlüğünü yaptığı kitapların yanı sıra, yazdığı yapıtlarıyla edebiyatımıza katkılarını sessiz sedasız sürdürür. Muzaffer Uyguner'in Bilgi Yayınevi'nden çıkan (Büyük Ozanlar/Büyük Yazarlar) dizisi, uzun soluklu 26 inceleme kitabı birikimin, araştırmanın, titiz çahşmanın ürünleri. Bu konuda • kendisiyle konuştuk. CEYLAN KORYUREK onooD o o o o o taya koyan kitaba ilgi duymaktadır. Bu toplumsal yaşam güncel ya da tarinsel olabilir. Turk yaztntnda gecmisle bugün arasındaki yentltkler nelerdir? Türk yazınında bugün insanal ve toplumsal bir görüş egemendir. Bu egemenlikte, bu konuların sanatsal vöntemlerle i§lenmesi de büyük bir önem kazanmıştır. Bugün anımsanan yapıüarua da bu özelüğin yer aldığını görüyor ve seziyoruz. Henuz ortaokul ölrenctsı ıken, Izmıt'tekı Türk Yoîu gazetesınde ilk yaztnız çıkmış, o gunlerde hayata gözlerini yuman jaırımız Mebmet Akt/Ersoy ıçtn Nereden bakılsa altmıs ytla dayanıyor yazt scrüventnız Hemen heray btrçok edebtyal dergtunde de yazılarıntzı zevkle okuyoruz Bu yazma gücunu nasıl buluyorsunuz? Evet, ilk yazım oıtaokul oğrencısı ıken yayımlanmıştı. llkokul son sınııta iken oğretmenim bıze Ersoy'un şiirlennı tanıtmıştı. Ben de başka yazar tanımıyordum o zaman. Bu yazı bir hevesin ürünüdür. Bu neves hep sürüp gıttı. Yayımlama olanakları buldukça da yazdım. Ben de bir zaman şiir yazardım ve siirlerimi Kaymağacı (1953) adlıkitabımda toplayıp yayımlamıştım. Yazma bir heves ve bir merak işi galiba. Bürokraside çalısırken, uğraştığım konularla ilgii yazılarım ve kitaplarım da çıktı. Uğraşım konularla ılgili kitapların sayısı 14 olup bunıann üçü sözlük, ıkisi yabancı dildedir, üçü de çeviri kitaptır. Kitaplanmdan l'Artisanat en Turquie Belçika'da yayımlanmıştır (1957). Bunların yanında Sait Faik Abasıyanık'ın, ö m e r Seyfettin'in, Memduh Şevket Esendal'm ve Ceyhun Atuf Kansu'nun kitaplanna girmemiş yapıtlarını da derledım. Bunlar da heves ve merak ürünüdür. Bunun yanında değerli eşimin de çalışmalanma göz yumması çalışmalanmı sürdıirmekte önemli bir etkendir. Bugüne kadar kıtaplasmıs kaç çalışmantz var? Yukanda belirttiğim gibi, 1 şiir kitabım, beş avn inceleme kitabım, 32 yaşamöyküsel kitabım, 11 meslek kitabım ve 4 de çeviri olmak üzere toplam 53 kitabım yayımlanmıştır. Hazırladığım 24 kitap ise yayım için beklemektedir. Ömer Seyfettın ile Memduh Şevket Esendal'ın ve Ceyhun Atuf Kansu'nun derledığım yapıtlanndan yayın bekleyenler de var. lşte durum budur, sevgili Koryürek. Yamtlartmz ıçtn teşekkür eder, sağltk ve esenlikler dılenm. Ben teşekkür eder, sağlık ve esenlikler dilerim. Şürlerinizi bekleyeceğim. • K İ T A P Muzaffer Uyguner'le hazırladığt biyografiler üzerine 7 lk gençltğtnızde okuduğunuz ÖmerSeyfettın, Sait Fatk ve Cahıt Sukı'nın etkninde kaldığtntzt bir yerde okumustum. Ve/a borcunuzu ödemek için sankt 'Onlann Kitabı m hazırlamakla ise basladınız Derken bu çalışma yirmı altı eaebiyatçınnza ulastı Yazarlart bıyografılerden, eserlennaen başlayarak, bir bir elden geçırıp okurlartn önüne çıkarmak nasıl bir duygu ? Yazarları ve ozanları böylece okura tanıtabılmek elbette çok ıyi bir duygu. Yapıtlarını severek okuduğum değerleri kışılerı tanıtabilmek kadar güzel duygu olabüir mi? Ben Bilgi Yayınevi'nden çıkan yirmi altı kitaptan önce de Sait Faik'in yasamını inceleyip yayımlamıştim. Bu arada Cahit Tarancı'nm ve Orhan Veli'nın şiir konusundaki duşüncelerini de incelemis. ve kitap olarak yayımlamıştım. Bilgi Yayınevi'nden önce de Varlık Yayınları'ndabeş kitabım yavımlanmıştı. Onları rahmetli Yaşar Nabi Nayır istemişti. Sonra da Altın Kitaplar Yayınevi'nce Cahit Külebi, I lalide Edip Adıvar ve Salâh Birsel adlı kitaplarım yayımlanmıştı. Sonra da Bilgi Yayınevi yayımlamaya başladı bu tür kitaplarımı. Dediğiniz gibi, orada 26 kitabım yavımlandı. Bu arada, Ahmet Özer ile birlikte hazırladığım Şinasi Özdenoğlu adlı kitabımız da Kültür Bakanlığı yayını olarak çıktı. Seçtığınız yazarları, ozanları neye göre değerlendırip seçtyorsunuz? Seçtiklerimzifarklt kılan neydu Seçimlerde, yazarların ve ozanlann yazın dünyamızdaki yen en başta gelen ölçüdür. Bunlan bazen kendim seçerim, bazen de yayınevi ile ortaklaşa seçerim. Bazen de yayınevi benden inceleme yapmamı ister. Ama, yazın dünyamızdaki yer önemlidir bu seçimlerde. Bazı yazarlart yüz yüze tanımanın, eserlert aeğerlendırmeaekı etktsı neydu Yazarların çoğu ile yüz yüze tanışmış değilim. Yüz yüze tanışmış olduğum yazarlar için özel bir değerlendirme yapmam. Benim kendime özgü bir değerlendirme yöntemim var. Bu yönteme göre ve nesnel açıdan işe girişirim. Bu esnek davranışım yüzünden bir yazar, kitabım çıkuktan sonra bana karşı bir tavir almıstır. inceleme yapma duşüncesı nasıl oluştu, merak mıyat yoksa gereklilik mi? Bu çahşmalar kaç ytla sığat? Bu incelemeler bana göre gerekliydi. Bırçok yazar ve ozanımız konusun 80 yrilık serüven Yazarlann ssçlml Turtc yazmmda bugün Insancıl ve topkımsat Mr oörüs egemendlr. Bu egemenllkte, bu konulann sanatsal yOntemlerle l$lenm*sl de bOyuk Mr onem kazanmtştır dlyor uygun«r. da tanıtıcı bir kitap yoktu. Ben de sevdiğim ve deSerli bulauğum kişileri tanıtmak istedım. Bu hem bir zorunluluk hem de bir meraktı. lki öğe birleşince kendimi bu konuya verdim. îlk kitabım 1953 yılında, ilk tanıtma kitabım ise 1959 yılında yayımlandı. Varlık Yayınlan'nda ise ilk inceleme kitabımın yayım tarihi 1965'tir. Yazın yaşamımdaki kitap yayımlama süresi böyledir. Btr edebiyat yapıtının uzun yıllar yaşamastnı neye bagııyorsunuz ? Bir kitabın uzun yıllar yaşaması, gerçekleri sanatçıl bir anlatım ya da söyleşiye bağlıdır. Karakma yapar gibi yazıp ortaya konulan bir yapıt o anda zaten değer kazanamamıştır. Ytllar once moda btr tartısma vardt "Sanat İçin sanat mt (yoksa) toplum ian sanat mt?" sorusuna sızın yamttmz "Benim elestin anlayıstm sanat ve toplum ıçtn sanat'" ıdı Geçmtsteböylebtrsorunun ortaya konulmastm neye bağlıyorsunuz? Acaba bugün hangt soru daha anlamltdtr? Bana göre bugün de "sanat ve toplum için sanat" geçerlidir. Toplumsallığı yansıtmayan bir yapıt yapmacık gibi gelir bana. Okuyucu, içinde vaşadığı toplumun sorunlarını sanat yoluyla or SAYFA 10 C U M H U R İ Y E T S AY I 580