Katalog

AT CAPAN 11 ASLA YAZILAMAYACAK ŞÜRİÇİN NOTLAR (Carolyn Forche'ye) Bilmek istenıeyeceğin yer burası, burası düşleyemeyeceğin yer, burası içine işlcyccek yer, burası sonunda seni yenecck yer, kıırur gidcr burada niye sözcüğü, yitirir anlamını. Kıtlık bu. Üzerindc yazabileceğin şiir yok, pek çoğunun gömüldüğü ve çıkarıldıgı çukurların, derilerinde nâlâ izlenebilen katlanılmaz acının. Gecen ytl olmadı bu ya ua kırk yJ önce, daha geçen hafta. Bugüne dcğin hep oldu, oluyor. Sıfatlardan çelenkler yapıyoruz onlar için, tespih taneleri gibi sayıyoruz onları, onları istatistiklere, ayinlere dönüştürüyoruz vc bunun gibi şiirlere. Işe yaranııyor hiçhir şey. Durumları değişmiyor. iii Sönmek bilmeyen ışık altında ıslak beton üzerinde yatıyor kadın, kollanndaki iğne izleri beyni öldürmek için konmuş oraya ve düşünüyor niyc ölüyorum diye. Ölüyor çünkü konuştu. ölüyor söz ugruna. Bu şiiri yazan, sessiz, parmaksız, onun bedeni. iv Ameliyata benziyor ama ameliyat değil ne de ayrılmış bacaklara, hırıltıya ve kana rağmen bir doğum. Kısmen bir iş, kısmen konçerto gibi bir becerinin sergilenişi. Kötü yapdabilir ya da iyi, bilen kendileri. Sevgiyle uzanıyorum, ellerim birer silah Margaret Atıoood/ Çeviren: Nezih Onur Kanadalı ünlü şair, romancı, öykü yazarı ve eleştirmen Margaret Atwood 1939'da Ottavva'da doğdu. Toronto ve Harvard üniversitelerinde öğrenim gördü. Çocuk denebilecek yaşta yazmaya başladı ve ilk şiir kitabı Double Persephone'yi 1961 yılında on dokuz yaşındayken yayımladı. Eserleri birçok dile çevrildi, başta Kanada olmak üzere, Amerika, îngiltere, Fransa, Isveç, Norveç gibi ülkelerde ödüller aldı. Kanada ve Amerikan üniversitelerinde öğretim üyesi olarak çalıştı. 19841986 yılları arasında Kanada PEN'inin başkanlıeını yaptı. Tutarlı bir kadın hakları savunucusu olan Atvvood, aynı zamanda Batılı gelişmiş ülkelerin üçüncü dünya ülkeleri üzerine kurdukları baskıcı politikaları eleştiren tutumunu, işkenceye, ner türlü zorbalığa ve ırkçılığa karşı duruşunu yalnız eserleriyle değil, yazı ve konuşmalariyla da savunan bir yazardır. HUCRE Ncsnel bak. Kanser hücresinin güzel olduğunu kabul edeceksin. Bir çiçek olsaydı, göbeği açık mor, taç yaprakları pembe, Ne güzel, diyecektin ya da otuzların ikinci hamur kâğıda basılı bir bilimkurgu dergisi kapağı, Ne kadar çarpıcı; yaratık olarak, bir başarı, tümüyle mor bir göz ve jölemsi dokunaçlar, uzantılar, yoksa solungaçlar mı, sürünerek gcziyor et gibi kırmızı granüllü Mars toprağı üzerindc, narin çeperleri genişleyip patlarken, sporları dağılıyor başka yerlere, kök salıyor, para gibi, yayılıyor söyıenti ya da insanların beynine işleyip geçen miyasma gibi, çabayla yer açıp giriyorlar içeri. Laboratuvar teknisyeni, Unutmüs, diyor, nasılöleceğirıi. Niyc anımsasın ki? Tüm istediği daha çok amnczi. Daha çok ve daha bolca yaşam. Daha çok almak. Daha çok yemek. Kendini yeniden üretmek, Tüm bunları sorîsuza değin sürdürmek. Bilinmiyor değil bu tür arzular. Aynaya bak. TEHLİKHLtDtR GAZETE OKUMAK Düzgiin kaleler yaparken kum havuzunda, çabucak açılan çukurlar kepçelenmiş cesetlcrlc doluyordu, yıkanmış, taranmış okula gidcrken, ayaklarım betondaki çatlaklara basıyor kırmızı bombaları atcşliyordu. Artık yetişkinim ve okuryazanm, oturuyorum sandalyemde bir fünyc kadar sessiz, alevler içinde yantyor tropik ormanlar, askerlerle dolu çalılıklar, karmaşık haritalardaki adlar yiikseliyor dııman içinde gögc. Bcninı sebebi, kimyasal oyuncaklar yığınağıyım, bedenim öldürücü bir aygıt, sevgiyle uzanıyorum, ellcrirn birer silah, iyi niyetinı tümüyle ölümcül. şturuyor CUMHURİYET KİTAP SAYI 500 edilgin gözlerim bile baktığım her şeyi bir savaş fotoğraftnın çopur siyah beyazına, kcndimi nasıl engellcyebilirim? Tehlikelidir gazete okumak. Huzur veren ağaçlardan söz ederken, elektrikli daktilomun tuşuna [ıer vuruşumda bir başka köy uçuyor havaya. tŞKENCE Sohbetin duraklamalan sırasında ne oluyor? Konusu özgür irade, politika ve tutkuya duyulan gereksinim. Şu: Öldürmedikleri kadını düşünüyorum. Bunun yerinc suratını diktiler, kamış gcçccck kadar bir açıklık bırakıp kapaddar ağzını ve yine sokağa saldılar, . .r suskun bir simge. Nerede yaptılar bunu ya da niye, şu ya da bu taraf mı önemi yok; taraflar olduktan sonra bu tür şeyler yapılıyor „. . ve o kadın yüzünden ya da ona rağmen pırd pırıl bir yaşam sürdüren iyi erkekler var mı bilmem. Ama gücün böylcsi soyut değil, politika ve özgür iradcylc ilgisi yok, sloganların ötesinde, tutkuya gelince, bunun dolaylı yadsınması, aşıkların tümör gibi etinizden kcsip atan, sizi göğüssüz, adsız, dümdüz ve kansız bırakan bıçak, sesiniz bile aşırı acı yüzünden yanık, derisi yüzülmüş bir beden dmık çözülmüş ve asdmış duvara, bayraklar niyc asılıyorsa aynı nedenle asılan birezinç duyurusu. Kısmen sanat. Dünyanın açıkça görülen gerçeklcri gözyaşlanyla görülüyor; niye öylcyse bana gözümde bir sorun olduğunu söylüyorsun? Açıkça, sakınmadan, sırtını dönmeden görmek için, ıstıraptır bu, açılır bantlı gözler güneşe beş santim yakın. Öyleyse gördüğün ne? Kötü bir düş mü, sanrı mı? 1 layal mi? Duyduğun ne? Göz yuvarına dayalı ustura eski bir filmden ayrıntı. Gcrçek aynı zamanda. Yapman gcrcken tanıklık etmek. vi Diledigini söyleyebilirsin bu ülkede, çünkü zatcn kimse dinlemez seni, güvenlidir yeterince, bu ülkede yazmaya çalışabilirsin asla yazılamayacak şiiri, vc lıiçbir yenilik getirmeyen, hiçbir scy bağışlamayan şiiri, çünkü ner gün yenilenirsin vc bagışlarsın kendini. Başka yerdc, bu şiir yeni değildir. Başka yerde, bu şiir yürck ister. Başka yerde, bu şiir yazılmalıdır çünkü şairler ölmüştür. Başka yerde, bu şiir yazılmalıdır sanki ölmüşsün, sanki seni kurtarmak için yapacak ya da söyleyecek başka bir şey kalmamış gibi. Başka yerde yazmalısın bu şiiri, başka yapacak bir şey yoktur çünkü. SAYFA 19 â '