Katalog

2 4 E Y L Ü L 1 9 9 8 J Pablo Neaıda'yı ölümünün 25. yılında, Ahmed Arpad'ın yazısıyla anıyoruz biri, Eınlercesi"nideğerlendirdi i uıyfada 6 uıy/ada ü Fa maOran, Luigi Pirandello'nun "Biri, HiçU C. Birgül ilk romanını yayımladı. Nemika Tuğcu kendisiyle bir söyleşi yaptı, Melisa Gürpınarda romanı değerlendirdi Türkler ve Araplar"ını irdeledi . U.sayfada .14 uıyfada LJ Orhan Koloğlu, Hasan Kayalı'nın "Jön Cumhuriyet P * R A 8 I Z E K Kendisi Aimanya'da, şiir evi burada KITAP Gültekin Emre HAYDAR ERGULEN Gültekin Emrc, uzun yıllardır Aimanya'da yaşayan bir şairimiz. Orada oturuyor, ama şiirlcrinin kaynağı burada. Tüm yaşamını şiire hasretmiş bu ozanimızla bir söyleşi vc kitaplariyla ilgili yazılar ycr alıyor sayfalarımızda. ır \aır ne zamaıı \ Şairine vc kitabma baglı. Bir kitabıyla oluşup sonraları dagılan da vardır. Yava.ş yavaş olıışup şiirini sagiamlaştıran da. Gültekin Emre ycdi kitabından oluşuyor kı bu ycdi kat dcmck, katlan bırcr bırcr kuruyor, tcmclindc sağlam bir şiir harcıyla gitgide daha yukarı tıkıyor. Prkı bu oluşumun jarkına nastl varılır? Ben bu oluşıırnun farkına vardığımda o alrınci katı çıkmak uzcrcydi. "Siyaha Elveda'yı yayımlamıştı. Bu kitabı okuduğumda şairitı çoktan oluşmuş olduğunu anladım. tyı dc altınu hıtaba ^c/ı/ucye kaâar ne yaptı' tlk ıki kitabı biliyomm, "Kurşııni Bir Sıperde" vc "Bizsiz Gibi". 1980 vo 1983'de yayımlandıklarında alıp okumuştum, sevdıfiım şiirler vardı ikisindc dc. Fakat soııra, a«,~ık söylenıek «crckiısc, üç dört vc bcsinci kitap larını görmcdım, bclki dc ıılaşamadım, bilmiyorunı. "Cîccc Düijlcri" 1985'dc Aimanya'da yayırnlanmıştı. "Aşk vc Minyatürlcr" 1989'da, "Düşkııyusu" ise 199()'da, Llya/.ıları Yayınlan'ndan yayımlanmış. Sonratian hcnsını oktıdum, fakat dedim ya Cültckin o srrada altıncı kattaydı vc orada oldu dogru dürüst ilk karşıla^mamı/. ()ylcy\c altıncı kıtap cn oncmlı kıtahı1 Ba^ta da Mİylcdim ya, bazcn bir şairin oluşumıınıı ilk kitabından başlayarak izlcrsin, bazcn dc oluijtuğunu sonıadan larkedcrsin, bcn Gültekin limrc ilc ikinci dıı rıımıı yaşadım vc oradan bakmaya başladım diğcr kitaplanııa. Kaldı ki bu yaduj^anacak bir durum da sayıl maz, bcn dc aynısını y.ışadım, ilk kitabımdan sonra ikinci vc ü(,°üncü kitaplarmıın yayıınlanması ıın yıl arayla gcr çckleşti, bırak başkalarınm izlcmcsini, insan kcndini izlcycmcz bu kadar u/uıı zamanda. Sonra !>i)nra, dördüncii vc bcşinci kitabımla bırlikrc bcn dc kendimı izlcmcyc basladım. Nasıl döıdüncü vc bcsinci kitaplaıınıı cn önemli kitaplarım saymıyorsam, Gültekin Emrc'nın altıncı kitabı "Siyaha F,lveda"yı da onun cn önemli kitabı saymıyorum. Tıpkı kcnui örneğimde oldu^u gibi, Gültekin örneğinde de hummalı bir hazırlıkla karşılaştım. "Siyaha FAveda'yı farklı buldugun anlaşüıyor bu \eizlcrınavn . larklı buldugum doğru Takat diğcr kitaplara da haksızlık ctmck istemcm. Onlar bu kurulıi!; icin gcrckli tüm dcstcği sağlamasalardı, bu kadar iyi bir kitap olur muydu.1 Unutma, her kitabın içindc pek çok kitap varCUMHURİYfT K İ T A P SAYI 449 dır ve öncekı iyi kitaplarından mutlaka vardır. Ve bana kalırsa, ivmesi sürekli yükselen bir ijiir, o şiirin sağlik.li olduğunu göstcrır. Gültekin l'^mrc'nın şıiri böylc bir şiir, ivmesi yiikscldikce, o da şiirine ycni kanallar alıyor, dcneyimiylc yeni denemelcre girişiyor. Yanı, sağlam vc sağlıkfı şiirinin rantını yiyen bir $air değil, unutmuyor ama şiiri saglama alıp tekrarlamıyor da ya da coj^altmıyor diycbiliriz. Türk şiirinin cn ciddi hastalıklarından t)lan (,'oğaltmaya girişmenıek bilc, bcnce bir şairin şiire saygısını gcisterir ki, Gültekin'in şiiri bilc baslıbaşına bu i>aygının bir göstcrgcsidir. ()yley\e bıraz "Siyaha F,ivcda"yı anlat "Siyaha lilveda" bcncc, Gültekin Emrc'nin de okıı yııp sevebileccği bir kitap. F'^vct, böylc de olabilir, bilirim çünkü. Gültekin'in sık sık bu kitabı ac.ıp, sanki şaıri o dcğilmiş gibi, bir okur gıbi okııdıığuna cminim, ya da bcn ol.sam öylc yapanm. Yapmıyorsa da CJülte km'e tavsiye cdcrim, örneğın, "llazartcsi(!ıımartcsi" şiirini, örncğin "Ya Sabır "ı, "Gurbct Başımda Gazd"i, "Paralel Çizgilerin Sonunda", "Göze Gelmiş (îcnçligimc", "Ü/.un ve Anlamsız Akşamlar" şiirini. Çünkü bu kitapta Cîültekin, Türkiye'ye yeniden kavuşıır, buralanlan 29 yıl kadar tincc Almarıya'ya hiç gitmemiş olur, bizden biri olur, Türkiye'de yaşayan bi rı. 'Göçmen dilın zorlııkları yokrıır onda, gdçmcnliöi ne bir sürgünlük' gibi ya^ar ve sürgün olmadıkları nalde sürgiinmüş gıbı yapanlann yazdıkları 'kahır mcktuplan' kcrvanına katılır, ne de göçmcnliği bir trajediye (,evirir. Çünkü Gültekin, Aimanya'da vc Tür kiye'deTürkçe'nin ycrlisidir. "Siyaha Elveda", bu ycrliliğiyle de önemli bir kitap. Yıne şairin vc btzim şiirimizide, şiirin 'acı alay'a ycnik düşmcdigi, tam tersine keder ve gülümsemenin içiçe yürüdüğü nadir örnek lerden biri bu kitap. I layat mı şairi ustalaştırıyor yoksa şair yaza yaza mı ustalık kazanıyor bilmiyorum ama, Gültekin Emrc "Siyaha Elveda" ile bir ustalık örneği sergiliyor: "Âşık üç kcz bağışlar şeytana uymayı/( )rta tla kalanın canı çıkar. Sabır merhaba/ Seymenler soka öında rotoğrat çektirdin mi/Sayabilir misin yüzünü yı kadığıngünleri/Gül lâlcyigörmeyegitrigindehangı cıçcği götürür/.../Sevilen değirmendc ağartmadı ya o badarı/Eyce yara aldı batmaya hazır bir yürck gibi/.. ./Camci Nuri'ye taktırıyoruzkırılen aynalan" ("Ya Sabır" şiirinden). Sımdı de şıınnın yedincikatında Gültekin Emre, adım sevdtğın o kıtapla. . Evet, o kitabı adından başlayarak sevdim: "Taşı Sula". Galiba kitap yayımlanmadan çok önccydi, bir elcr gide kirapla aynı adı taşıyan siiri okumuştum vc adını çok anlaınlı bulmustum, şiir de beni yanıltmadı, adı gi bi anlamlı o da: "Taşı sula, dedi sıla, taşı sula ki tarihle kardeş olasın/Bu^dayı yıka, yangından kaçanların kanı olsun haneu/Yüre^ini karartma, dön yönünü scslerc, renklere/Sisi barıııdırma yanında, sis tüm kötü lükleri sever/YoIculuğa çıkacakmışsın gibi yaşa, yani hcp screri" "Siyaha ILlveda " ilc harşılaşlmhıbılır ını" lay Sula" ^ Elbette her kitap birbiriyle karşılaştırılabilir, hclc ayDi'vamı 4. say/cuüı.