Katalog

R I N T I L N M I D I R IRANSIZ TEGMENİN KADINI/John Fovrles lomı Çcv.ı Aflı Bif*n Ingılız edebıyatının yaşayan belkı de en buyuk ustası olan John Fovvles, anlatı kurmaktakı maharetı, çarpıcı uslubu ve deneycılığıyle dıkkatı çeken bır yazar Hıç abartmadan yuzyılın en lyı romanları arasında sayabıleceğımız Fransız Teğmenın Kadım'nda bu ozellıkler mukemmel bır bıleşıme ulaşıyor Bır kere olağanustu başarılı bır atmosfer yaratıyor yazar, Vıktorya dönemınde yaşamanın ne anlama geldığını butun netlığıyle ortaya serıyor Sonra eşıne az rastlanır bir gızem yaratıyor, kıtap bıttığınde bıle gızemınden bır şey kaybetmeyen bır gızem bu Ve nıhayet bılgelığıne sızı hemen ıkna eden bılge ve son derece zekı bır denemecı uslubuyla varoluşçuluğun "sahıcılık" ve özgurluk arayan ınsan soyutlamasını ete kemığe burunduruyor, ama tanrı anlatıcı roiunü de sorgulamaktan gerı kalmıyor Fowles dunya tarıhinın en tutucu dönemlerınden bırı olan, her şeyın ve özellıkle de edebıyatın sıkı kurallara ve "görev" bılıncıne bağlı olduğu Vıktorya çağından aykırı bır aşk öykusuyle seslenıyor okura Roman başarısını buyuk olçude nefıs diyaloglarına ve ıkı karakter arasındakı gerılıme borçlu Kadınların "gorevierının boyun eğme ve çocuk yapmayla sınırlı olduğu bır donemde, romanm kadın kahramanı Sarah, ınanılmaz sezgı gucu, özgürlüğe olan tutkusu ve estetık olana duyduğu sevgıyle hemen romanın çekım merkezıne yerleşıyor Toplumsal kodları umursamaksızın sevmek neyı gerektırıyorsa onu yapmaktan kaçınmayan ozgür bır kadın Sarah Erkek kahraman Charles ıse görmuş geçırmış bır arıstokrat, ama görmuş geçırmışlıkle bır arıstokrattan beklenenler arasındakı dengeyı tutturmak»a zorlanan bırı Sarah'la tanıştıktan sonra bu bıçak sırtındakı denge darmadağın olur Charles, çağının toplumsal statusünun, eş dost çevresının taleplerı ıle yolu aşktan geçen Aşkınlık ve Sahıcılık, tek kelımeyle Özgurluk arayışı arasında bır seçım yapmak zorunda kalır Roman okumanın benzersız hazzından haberdar olanlar, Nabokov'un deyımıyle "belkemığını tıtreten" kıtaplar okumayı ozleyenler ve sahicı bır aşk yolculuğuna çıkmak ısteyenler ıçın Roman Çev.t Hlhal Y«ftinobalı BEYAZ OTEL/D.M. Themas Uzun yıllar sadece şıırleri ve Ahmatova, Yevtuşenko gıbı Rus şaırlerınden yaptığı çevırılerle tanınan D M Thomas, 1980 yılında Beyaz Otel'ın yayımlanmasıyla bırlıkte usta bır romancı olarak da ruştunu ıspat ettı Özellıkle ABD'de büyuk ılgı gören roman, postmodernizmın edebıyat alanındakı en başarılı orneklennden bırı olarak değerlendırıldı Thomas'in butün yapıtlarında one çıkan bır tema olan "erotızm, şıddet ve olum ılışkısı" psıkanalızden de son derece yaratıcı bır bıçımde yararlanan Beyaz Otel'de çok çarpıcı bır bıçımde ışlenıyor Doktor Freud romanm başkışılerınden bırı ve hatta bır bolumun de "yazarf Romanın başlarında Freud'un hastası olan ısterık bır genç kadının kaleme aldığı upuzun ve açık saçık bır şıırle karşılaşıyoruz Şıırde gol kıyısındakı beyaz otele gelen genç bır çıftın, yangın, sel, çıg gıbı bır suru doğal ve doğaustu felaket olurken, bır ruya atmosferınde çılgınca sevışmelerı edepsız bır dılle anlatılıyor Şıırın ve aynı olayların düzyazıyla anlatıldığı bır dığer bölumun ardından belkı de tum edebıyat tarıhinın en ustalıklı parodılerınden bın gehyor Freud bu metınlerı ve kadının hastalığını analız edıyor' Sonrakı bolumlerde ıse "her şeyı bılen anlatıcı" devreye gırıp Lısa Erdman'ın analız sonrasındakı hayatını ve Freud'a anlatmadıklarını aktarıyor, psıkanalızın ınsan ruhunu ve herkesın ıçındekı "beyaz otefı ne olçude anlayabıleceğını sorgulamaya ıtıyor bızı Kahramanımız Lısa'nın ıçındekı şıddetın dışavurumuyla başlayan roman, yuzyılımızın en buyuk kolektıf şıddet olaylarından bırı olan Babı Yar kıyımının neredeyse belgesel tonunda anlatılmasıyla ve yıne fantezının gerçeklığı yendığı bır utopyayla bıtıyor Beyaz Otel, Lısa Erdman'ın ısterısını Babı Yarların olabıldığı bır dunyanın kıtlesel isterısıyle koşut bır bıçımde anlatırken özelden genele muthış bır ustalıkla geçıyor Belleklerden sılınmeyecek bır roman TUHAF HAVA/Andrew Ross Sınırlar Çağında Kültür, Bilim ve Teknoloji İncelem* Çev.: K a m i l Durand Teknolo)iye teslım olan sanayı sonrası kapıtalıst kultur buyuk bır bunalım yaşıyor Bu bunalımın nedenı ıse, teknolo)inın kıme ve neye hlzmet ettığı konusunda yaşanan kaos Bırçok kışı ıçın teknoloji, artık bolluk ve özgurluk getıren bır gelecek vaat etmıyor Tam tersıne, kapıtalıst sınır tanı mazlığın bır aracı haiıne gelerek ınsanlığın geleceğını tehdıt edıyor Kapıtalıst zıhnıyet çok uzun bır suredır dunyayı sonsuz bır hammadde re zervı olarak goruyor Ve dunya kaynaklarının başlıca tuketıcısı olan Batılı kapıtalıst ulusdevletlerın elınde teknolojı, savas ekonomısını besleyen sınırsız bır guç haiıne gelmış durumda Bu sınır tanımazlığın acı bedelıyse gunumuzde yaşanan ekolojık bunalım1 "Yeşıl" bır kultur eleştırısıne katkı nıyetıyle yazılan Tuhaf Hava, dev şırketlerın ve askerlerın denetımıne terk edılmış olan teknoloji karşısındakı tutumu ırdelerken, geleceğımızı bıçımlendıren teknolojık tartışmalara kayıtsız kahnmasını eleştırıyor Kıtabın yazarı Ross şoyle dıyor "Teknolojık gelecek hepımızı ılgılendıren bır konuysa, bu geleceğın nasıl olacağına ılışkın kararlar, yalnızca uzmanlara bırakılamaz " Ross, kulturun radıkal eleştırıcılerını teknoloji fobısınden kurtulup, gelecek tartışmalarına katkıda bulunmaya çağırıyor, bılım ve teknolojının kulture bu derece yabancı kalışının faturasını da teknokrat seçkınlere ve seçkıncı bılım topluluklarına çıkarıyor Otorıtelerını bılımın rasyonalıst temellerınden ve evrenselcı ıddıalarından alan bu çevrelerın, bılım ve teknolojıyı humanıst ve populer kulturden ayrı tutarak yapay bır bolunme yarattıklannı ılen suruyor Öte yandan, egemen bılımsel göruşlere tepkı olarak doğan altematıf bılımsel külturlerın, egemen bılımın rasyonalıst söylemını taklıt ettıklerı surece bu bolunmeyı ortadan kaldıramayacaklarını da vurguluyor Bu bağlamda ınceledığı Yenı Çağ, bılgısayar uçkâğıtçılığı, sıberpunk gıbı karşıkulturel pratıklerın kulturumuzdekı bunalımı nasıl değerlendırdıklerıne bakıyor Ross, globalızm ve yenı dunya duzenı gıbı son donemlerın en yaygın tartışma konularında da çarpıcı saptamalar yapıyor \m A Y R I N T I AKINTI Pıyer Lolı Cad 17/2 34400 Çembertrtaş/lstanbul Tel (0 212) 518 76 19 Fax (0 2121 516 45 77 YA Y I N LARI