Katalog

K İ T J I P Önce aşagıda ta nımları vcrılen sozcuklcrı bulmava calışı vc her alışın bır harfi bır y fi yatay çızaı uzenne gele l cet bıçımde ya zın. Sonra çızsüerin altlarındakı sayılara gore bu harflerı bulmaca dakı aynı sayılı karelere aktarın O D O L L O I1H1 111 1 9 10 K 11 20 31 41 K 21 Q B U L M A C A A 2 B 3 Q 4 F K 12 B 13 E 14 F 15 B 16 B F 25 D 11 5 26 E 37 | İLKHtMUMCUOÖJJ D 6 E7 17 28 C 18 Q 8 KİTAPSEVERLERLE BAŞ BAŞA M C 19 D A 22 F 23 A 24 32 H 33 D 34 A 1 56 sözcük arasını 52 E 53 G 54 I 57 E 58 C 59 C 60 L 61 1 62 gostenr Bır satı* rın sonunda kara 1 07 B 68 65 k 69 F 70 F 71 M 72 M kare yoksa, bu, 63 F 64 K sözcüğun alttakı lattrın başına 74 1 75 78 J 77 M 78 Q 79 F 80 sarktığını gostc 73 C rır) îşte o zaman, :. bulmaıadakı söz culderden yarar ADI, SOYADI" lanarak tanımla nn karsılarındakı soicuklerı bula bılırsınız (Bulmacadakı kareleI. Ünlu bir spor kulubumüzu sımgelcycn harfnn safi ust köşelenndckı harfler, tanımlar dızınindekl harf sırasım gostermektedır) Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımlann karŞillğı olan sozcuklenn ılk harflen yukandan a;a 46 76 ğtya dofiru Urhan Tuleylıoğlu'nun bır şıır kıta blnın adını oluşturacak, bulmaca karclerindcysc, K. "Artık çevrcdcn değıl, pıyasadan soz etmek, aynı kıtaptan bır aiıntı ve kıtabın çıktıgı yayıne okuyarak, tadına vararak dcğıl, pazarlıkta uyuşarak bir şeyler clde ecmek zamanıdır" dıycn şaır vının adı ortaya çıkacaktır (Kara karder ikı 11 w 1 1l 1 A 35 H 36 1 Avdın lli Halk llacları "AydınİliHalktlaçları" monografyasının girişinde araştırmanın amacı şöyle belirtilmiş: "... Aydın üi halk ilaçlarında kullanılan drogları konu alan bu inceleme, 'Anadolu halk ilaçları' üzerinde yapılan araştırmalann bir bölümünü oluşturmaktadır. Türkiye'nin batısında yer alan Aydın ili Anadolu'nun eski yerleşim merkezlerinden (M.Ö. 3.000) biri olup zengin bir kültür birikimine saniptir. Diğer taraftan Aydın üi, Batı tıbbının temelini teşkil eden, Ege Tıp Ekolü'nün doğup geliştiği bölgenin sınırları içinde bulunmaktadır. Bu önemli özellikleri yanında, yörenin geleneksel folklorik ilaçları konusunda kapsamlı bir bilimsel araştırmanın bulunmaması nedeniyle incelememizde öncelikli olarak seçilmiştir." M. TURKER ACAROGLU bır amacına daha ulasmış bulunmaktadır" Araştırmanın girış ve amacı da şoyle belırtilmıştir. " Aydın ılı halk ilaçlarında kullanılan drogları konu alan bu inceleme, "Anadolu nalk ilaçları" üzerinde yapılan araştırmalann bır bölumünu oluş turmaktadır Türkiye'nin batısında yer alan Aydın Ilı Anadolu'nun eskı yerlesım merkezlerinden (M.Ö. 3 000) bırı olup zengin bır kültur birikimine sahiptır. Dığer taraftan Aydın ıli, Batı tıbbının temefinı teşkil eden, Ege Tıp Ekolu'nun doğup geliştiği bölgenin sınırları ıçınde bulunmaktadır. Bu önemli özellikleri yanın da, yörenin geleneksel folklorik ilaçları konusunda kapsamlı bir bılımsel araştırmanın bulunmaması nedeniyle incelememizde öncelikli olarak seçilmiştir Bu çalışma önce (198889) bır yuksek lısans tezı olarak ele alınmış, daha sonra araştırmaya devam edılerek yeniden materyâl temın edilmış, ayrıca folklorik yayınlar da gozden geçırilerek bu kayıtlar da ılavc ediLmıştır...." Bıtkisel malzeme ve familyaları yazıldıktan sonra, ızlenen yontem behrtılerek bulgulara geçdmistır Bölgede kullanılan drogları veren yabanı bitkıler, folklorik lıteraturde kayıtlı drogları veren bıtküer; bölgede yetısen ve gıaa olarak kullanılan yabanı bıtkuer, bölgede yetışen ve yurtdışına ıhraç edılen drogları veren yabanı bıtkiler Bıtkisel malzemenin bılımsel ad ları, Turkçe adları, yoresel adları, farma kognozık on denemeler, yoresel kullanı mı araştırılıp ıncelenmıştır Sonuç vc tar tışmadan sonra, Turkçeîngılızce ozetler venlmektedır " Aydın ılınde yapılan ıncelemeler esnasında (1988 91) tedavı amacıyla kulla nılan bitkıscl ornekler yanında ayrıea halkın besın olarak yararlandığı vcya yo reden ıhraç edılen yabanı bıtkılere aıt toplam }6 ornek vc bunlara aıt bılgıler toplanmıştır Aydın yoresınde halk ılacı olarak kullanılan 33 bıtkıden 23 farklı hastalık tedavısınde yararlanıldıgı orraya konmuştur Bunlar ıçınde oyellıkle den hastalıluarı, mıde ve bağırsak hastalıkları onde gelmektcdır " Sondakı kaynakçada, Anadolu (o/.cl lıkle Aydın, Gıresun ve Konya) halk laı, ları uzenne 9 Turkçeîngılızce yayın kımlığı gösterılmıştır Ayrıca, bas tarafta gcncl Turkıye ve Aydın ılı harıtalaıı verıl mıstır Aydın ılınde yetışen kımı yabanıl bıt kılerın Turkçe adları da şoylc Kcbcre, laden otu, cıvan pertemı, peygamber çıçeğı, eşek hıyarı, bınbırdelık otu (kan taron), karabaş otu, tuylu nane, mercan ko^k, Izmır kckıği, guvcy otu (kcklık otu), bıbcrıye, Anadolu ada çayı, çckcm (okseotu), gulhatmı, cbc gumccı, meyan, ahlat, sığır kuyrugu, di!}otu, re7ene, hayıt, çırış otu, saki7, cevız, nanc, kahve çekırdeğı, patates, sarımsak, ku/u gobeğı, kara kelcık, duvar bjrmaşığı Sonuç olarak şu söylenebılir Bu özgiın araştırma, cczacıların ve halkbilımulenn dıkkatıne değer! . • SAYFA 23 29 K 30 1 | D k 39 D 0 40 a E 43 D 44 K 45 k 46 J 47 E ! M 50 Ğ 51 11 11 1111 1 1 Tanıtnlar ve •ötcükleriniz: A. Mustcsna 1 21 23 41 42 B. Küçük ney 16 15 2 67 12 C Almanya'nın Saksonya eyaletınde bır kent 20 45 10 68 38 L." 60 44 64 29 11 Vıtaminı" (Ccmal Sureya'nın bır şlin) M. Haylaz, scrsen, hayta 49 77 8 71 72 58 27 59 73 54 18 17 D. Tanmı ve kırsal kesımı kendılerıne ozgu ve bırbırıne bağlı ıktısadı ve toplumsal butunler olarak goren vc açıklayan ıdeoıo|i 33 43 19 39 48 Î7 25 5 E. "II James Bond" aktöru 13 51 26 47 34 57 75 80 52 6 I A Yıllarıma Kıydığım Boşa, 13 Umut Çıçegı, C Narsıs, D Ursula, E Surreahsa, F Kopuz ı, G ücm.H Reddcdıhi.I Abut.J Yoruk Şiir: "dogu batı islam aıds uçurumda parlıyorlar ^ınıdı sıs'te kırmızı ortusuylc aşkın kelebeğı uçuyor" F. "Tek Boynuzlu At", "Ağ" ve "ttalyan Kızı" adlı yapıll.ırı da olan, trlandalı kadın edebıyatçı 4 79 6Î 70 62 24 69 14 22 28 36 288. sayıdan kltap kazananiar: \slanbul'dan Leman Onıırsal, Erdoğan Aslan, Ankara dan Yeşını Aksıı, Rccaı Uludagiı, dulnıhal Şcnler, Lkın Lmrc, Bırol Deınırel, Mucella Altaylı, Izmır'den Hulya I Igın, Nuray C'ncul, bskışehır den Guray St\ll, Servet Ârda Denızlı'Jfn I atma Acar, Alev Clya Ozucr, Mersın'den Nukct r.$sı/, Adalct fcrgun, KdzTrtHlt'den \\ Nılauıı Yal<;ın, Halay'dan Ercan ( ırçkun, Sınop'tan Ulaş C an Olgunsoy, Adapazarı ndan Nurten Lrui, İzmıt'ten Clıf Samsa, Bolu'dan Nılufer özsağ, Bursa'dan Ccm Dcmır G. "Rudolf " (1982'de Avusturya yurtta^lıgına gcçen, Tatar asıllı Sovyet dansçı) 40 53 3 78 50 31 7 H. " Efrasyab" ("Efrasyab'ın kılıcı" ya da "şa rap bardagının pmltısı" anlamındakı dcyım ) 32 35 65 9 I. tçınde katı bır maddc erımış bulunan sıvt 66 74 61 30 56 55 stanbul Unıversıtesı Eczacılık Fakultesı Geleneksel tla^lar Araştırma ve Uygulama Merkezı'nce 1994 yılın dan berı Geleneksel ve Folklorik Droglar Dergisi (Journal of Tradıtıonal and I olklorıc Drugs) yayınlanmaktadır Dercının Yayın Kurulu Frof Dr Bayhan Çubukcu, Prof l)r Günay Sarıvar ve Prof Dr Neriman Ozhatay'dan oluşmaktadır Amaç " Bu dcr^ı, gclcnckscl vc folklo rık droglar hakkında dcğışık alanlarda ya pılnuş ara^tırmalar ıle bır bolgedeki halk ıla^larının kullanımını ctnobotanık, etno farmokolo|ik ve ctnofarmakognozık yön den ınceleycn monoarafı turundekı çalışmaları ve bu yondekı onemh gclışmelen veya bıluı bıııkınılerını duyıırmak ama cıyla yılda 4 sayı olarak yayınlanır " Bunun ılk ornegı olarak yayınlanan "Aydın lli Halk tlaçları" monocrafyasının ha7irlık ^alı^nıaların.i yukarıcia adları ya/ılı uı, bılgınm yanı sıra Meltem Atay da katkıda bulunmu^tur hkım 1993 tarıhlı onsozundc, s>ayın Çubukçu dıyor kı "Turkıye, dogal vc tarıhı /cngmlıklerı ıle bu alanda bııyuk bır kul tuı bıııkımınc sahıptıı Buna ınukabıl ul kcmızdc ılgılı aıa^tırmalar daha zıyadc folklorik yonden ele alınmıştu Turkı yc'dc ılk defa olarak sadcıc geleneksel ve folklorık droglar u/.erınde yapılan dzgün bılımsel çalışmaları ıçeren bır dergının yayınlanmasını sağlayarak, mcrkezırnız CUMHURİYET K İ T A P SAYI 290