Katalog

YERYUZU KITAPLIGI M It iiyük ve belirsiz umutları pavlaştık. Dünyayı değiştirme Jüşüncchi serüvenli bir yaşam bcklentileriylc içiçe geçti. O giinleri asla küçümsemeyeceg'im. () günleri aşağılayanlara en küçiik biryakınlık duymayacag'ım. () sıralar korkıı, kıskançjık, korkakhk nedir bilmi\orduk. Tanrı'ya ya da şcytana inanmıyorduk. Şcytan ^ülüııç bir burjuva kılığına bürünmüştü gözümüzde. Müthiş cesur ve sevecendik. Bütün bunlar, gencligimizi lıor görmememiz için yeîer de arrar bile..." F,vet,bildiniz! Busozler.ellisinegelmi^ bir68'linin. Daha doğrusu, Fransız yazar Olivier Rolin'in PortSoudan adlı romanının 25 yıl önceki gcnçjiginebakan kahramanının. Rolin'in kitabı, savaş sonrası Avrupa'sının en büyiik kimlik arayışına, diinyayı degiştirmcnin coşkııhı eylemine imzasını atan 68 kuşağının romanı. Fransa'da yayımlanan Elle dcrgisi, "Bir kusjağın hayallerinin öliim çanlan" diye niteliyor romanı.Liberation dan bir eleştirmen, romanın "Bir ku Kitap Sırtı CELAL ÜSTER Alman romantik besteci Robert Schuman, 1840ta Clara Joscphine VCieck'le cvlendiğinde, Clara uluslararası üne sahip bir piyanistti. Evliliklerinin ilk dort yılında ortak bir güncc tuttular. Gcrd Nauhaus'un yayına hazırladığı The Marriage Diaries of Robert and Clara Schumann (Robert veClara Schumann'ın F.vlilik (iüncelerı) iki mtizikçinin hem birbirlcrıyle, hem de ünlü dostlarıyla ilgili duygu ve düşüncelerini içc rivor. Robert Schumann'ın Alman romantik müziğinin odağındaki coşkulu yaşamı, intihargirişirninevaranbunahmı, akıllıastanesinde geçen günler ve erken ölümü; Clara Schumann ın bütün acılara karşın güçlü kışiliğini ve kocasına olan sevgisini koruması satır satır sayfalara dökülüyor. Clara, Rithard Wagner'i de şöyle lanınılıyor: "Durnıadan kendinden soz cden, çok kibirli, habire kişner gibi gülen bir adam!" Clara'nın 46 yaşında ölcn Robert'in ardından yazdıgı satırlar güçlü bir kadının dırencinin yansı ması: "Cenaze töreninde en sevdiği arka daşjarı en önde yürüdü. Beıı tark edilmeye cekbiçimdegeridekaldım. Böylesieniyisiydi. () da böyle olsun isterdi. ()nun gidişiyle birlikre artık mutkıluğum son buldıı. Yeni bir hayat başlıyor..." Evet, yeni bir hayat, kocasının kendisi için yazdıgı piyano parça larını .seslenılirdiği konserler, Jolıanncs Bıahnıs'Iakuıulan yakın biı ınesleki veki^isel dostluk, çağının büyiik piyanistleri arasına katılan bir kadın!.. • The Marriage Diaries of Robert and Clara Schumann/Yayıııa Hazırlavuıı: GcnlNaııhatii/ Rubson/22.95 stcrltn Evlilik giinceleri Çok cesur ve sevecendik I'ransız yazar Olivier Rolin'in romanının iki kahramanı var. Biri yıllardır uzak bir kenttc liman şefi. Obürii Paris'te bir yazar. Birbirlerini 25 yıldır görmemiş iki arkadaşın ortak yanı, 68 kuşağının umutlannı, tutkularını.gözüpekliğini paylaşmışolmaları 68 kuşağı kendisi ve çagıyla yüzleşiyor "B şagın gizli vc onulmaz yarasının tanımı" oİduğunu söylüyor. L'Express'in eleştirmeni Angelo Rinaldi ise biraz tcdirgin: "... bir pınarın kuruyuşu... 68'den sökülen son kaldınm taşı!" Romanın kahramanı, ıızun yıllar Afrikakıyılarını dolaşmış,sonunda Kızıldeniz'dcki Port Soudan'da liman şefi olmuştıır. Bir yazar dostunun öldü£ünü duyar. 25 yıldır birbirlerini görmemişjerdiı. \ azar arkadaşı ona bir mektup yaznıak istemiş, ama yazamadan canına kıymıştır. Bıınıın üzerine Pa ris'edönmeyeveolupbiteniaraştırmaya karar vcrir. Yazar, ıntiharından kısa bir süre önce, birlikte oldugu gcnç kadıntarafmdan terk cdilmiştir. Romanın anlatıcısı olan kahramanm sesi ve kişjliği ile canına kıyan yazar arkadasının scsi vc kişiliği gidcrek birbi rine karışacaktır. Kuşkıısuz karamsar bir roman Port Soııdan. Ama eleştirmen Rinaldi'nin ileri sürdiigii gibi "bir idcolojiemeklisinin sayıklamalan" mı, yoksa biri liman şcfi oîarak, öbürii yazar olarak loplumun uçlannda yaşamayı seçmiş iki 68'linin yapaylığın vc Ollver Rolln içtensizliğin hüküm sürdügü yüzyıl sonıı Paris'ine, kitabevlerinin, sine maların ve kahvelerin yerini ucuz giyim ma^azalarına bıraktığı Quarticr Latin'e, anketlcrin ınançları, borsa tııtkusunıın siyasal kurtııluşu alt ettiği Fransa'ya şaşkınlık vc ncfrctle bakısları mı Port Soudan? lntihar eden yazarın genc, scvgilisi tarafından terk cdilijji, ıımur ve coşkunun yerini düşkırıklığı ve ihanete bıraküjinın, tutkuların ve gozıipekligin yerini umarsızlıgın vc tabansızhj^ın ahijinın bir simgcsi mi yoksa? Olivier Rolin'in Port Soudan'ında 68 kuşagı kendisiyle ve günümüz dünyasıyla hesaplaşıyur. Bir zamanIargenç, deneyimsiz ve insan ruhuyla dolu olan bir kıışağın artık ya§ almış, deneyimlerden geçmiş, ama genebaşkaldırı ruhuyla dolu iki temsilcisi günümüzün "yükselen degerlcr "inctiksintiylebakıyor.» Port Soudan/ Olivcr Rolin/ Scuil/ 75frank Satır Arası birVietnamlı.BazıABD'li elcştirmenlerebakılırsa.cok çarpıcı bir öykü seçkisi. hele • Robet (.)len Butleı, ABD Amerikalıysanız. ABD'ye ordusunda Vietnam dili uz dışarıdanbirbakış.bir Amemanı olarak gorevyapmış. A rikalı'nın hayali VietnamlıGood Scent from a Strange lar aracılığıyla kendi toplııMountain (Ttıhaf BirDajîmuna yönelttigi bir ycrgi. danCîclcnCJüzcl BirKoku) adlı öykü kitabıyla Pulitzer Kafka'nın gözdesi ödiilünedeg'ergör{ilmüşı. Oyküler.diişsel Vietnamlı• Robert Walser pek değeri ların Batı'yabakışımyansıtı bilinmemiş bir yazar, gazetcyor. Ama bıı Vietnamlılar civeşair. 1878'dedoğup daha çok Vietnam Sava1956'daölen Walser'ınhay ^ı'nın ardından kcndilcrini ranları arasında Franz Kaf ABD'de bulmuij insanlar. ka,MaxBrod,WalterBen Orncgin, hayat ında ilk kez jamin, Hermann Hessegibi porno lilnı seyreden Vietyazarlar var. Bakın, Hessc namlı bir Budist yada Louincderniş Walseriein: "Bu siana eyaletinde yapayalnız adamın yüz bin okuru olsayCUMHURİYET KİTAP SAYI 262 Porno seyreden Budist dı, diinya daha iyi bir ycr olurdu!" Builginçyazarın yarı öykü, yarı dencme niteli^indeki yazılarından oluşan bir kitabı yayımlandı ge çenlerde: Masqueradeand OtherStories (Maskcli Balo vcBa^kaOykülcr). Birşatoda uşak olan bir adamın gerçeküstü yaşantısmı anlatan öykü, Kafka'nın Şato'sunun biröngörüsüsanki. Temel Mandela • Güney Afrika Devlet Baş kanı olmasından sonra Nelson Mandela'yla ilgili Ingiltere'deyayımlanan ilk kiıabın adı Mandela for Bcginners (Yeni Başlayanlar Için Mandela). Karikatürlcr, alıntılar ve resimlerden oluşankitapokurabirtür"kolaylaştınlmış" Mandela sıı nuyor. Aslında Mandela kilabı 1992'dekurulan lcon Books'ım başlattığı yeni bir dizininparçası. Yayınevi,insanların ilgi duydukları, ama ürktükleri konuları korkutmadan sunmayı amaclıyor. Mandela'dan önceyayımlanan kitaplar arasında Freud, Faşizm, Genetik, Hz. Isa, Mafya, Buda ve Jamesjoyce var. üizinin esin kaynağı ise Meksikalıbirçizer. Meksikalı çizeryıllarönce Karl Marx'ı köylülereanlatabilmek için benzcr bir kitap ha zırlamış. Roman yazacaksınız, ama romana nasıl başlayacag'ınızı bilemiyorsunuz. () zaman, Cıiacomo Papi ile Federica Prcsutıo'nun hazırladıkları Era una notte buia e tempestosa (Karanlık ve Fırtın'alı Bir (Jeceydı) adlı kitabı alacaksınız. İki ltalyan, oturmuşlar, bir romana nasıl bir tümceyle başlanır, nasıl bir tümceyle başlanınaz, bunun kitabını yazmışlar. Tam 14Î0 örnek veriliyor kitap ta. Önsözii UmbertoEcoyazmış: "Başlangıcı iyi olan her roman iyi olacak diye bir kural yoktur. Bazen çok iyi romanlann ilk tüınce leri kötü olabilır. Başlangıçlar genellikle yamltıcıdır." Eco'nun bu sözleri. Orlıan Pamuk'un "Bir gün bir kitap okudum ve bütün hayatını değişti" diye başlayan Yeni Hayat'ı için ne kadar geçerli, bılemeyiz! Ama "Nisan ayınııı pırıl pırıl, soj^uk bir uünüydü ve saatler on üçü vuruyordu" diye oaşlayan bir romanın George Onvell'in o kapkara 1984'ü olabileceĞini kestirebilir miydiniz? John Irving'in New Hampshire Oteli adlı romanının "ayılı" bir başfangıcı oldugunu biliyor muydunuz: "Babamın ayıyı satın aldı^ı yaz dana hiçbirimiz dofimamıştık." Bir dc okuru afallatan girişlcr var. Orneğin, Catherınc Arley'in The Straw Woman adlı romanının ilk tümccsi: "Kapıyı açtı ve gün Icrden cııma olmadığmı fark etti!" tyisi mi, sız siz olun, romanlann başına bakıp karar vermeyin. Biraz sabır gösterin, sayfaları çevirmeye devam edin!.. • Era una notta buia e tempestosa/ Giacomo Papi dc Federica Presutio/ Baldini&Castoldi/22.000 lire SAYFA 10 Romana nasıl başlanır?