Katalog

Hnzırlayan: Cevat Çapan Herrnann Broch / Türkcesi: Ahmet Cemal Kader Ağıtları Hermann Broch Karşılaştınlabılecek, doğurgan ölüm mü durmakta? Rastlantıya donuşur yasa dıye ne varsa, Bır uçuruma du^u^e, Vc sen de ey kader, Sen de surııklenırsın, sona egemen rastlantıya kapılıp, kendı evrenınde, ansızın duraklar Butun gelışme ve bılgı ağaunııı bırbırını doğurmuş Dalları, ansı/ın da^ılıp gıdcr yıkıma uf ramış bır dıide, Bır ço/ulmedır ba^lar her nesnc \c her scucuklc Du/cn, gcrçck, ortaklık ve butun hepsı parcalanır Artık hcpsı donmu^turbır yarım kalmışlıkta, Gcrçgklığı ancak gorunu^le sınırlı Bır varoluşun karmaşasında Tamamlanmamii} ijcylcrdır yarattıklaıın, sabrcdcısın Rastlantıya, dayanmak zorundasındır yıkıma, Yarım kalmısjıga vc aldatmacalara vc yınc Sen, kendın dc gcrçeldeşcmcycn hıçbır /aman Sona varamadan donup kalmış bıçım, sen, Kaderın kadcrı, bcnımlc paylaijirsın Yıkımla gclen olumu, krıstal kurede 10. Ey sen, bıçınıken ta kendısı olan her şeyı doğuran ılk bıçımın, Olumlu olan, hem ölumluler hem dc Tanrı ıçın, Sen, bır gerçekleşmemışlıgı \a!;ayarak can verırken, Olumc yargılı, salt goruniı^tekı biıtuııııu karga^asında Sen, kurtarılamayan1 Vaısın varım, butunun Yalanıyla oyalansın, kaçıp yenıden sığınmak ıstcsın Bır zamanlarkı gccc ananın karanlık rahmınc dahası Istersc bır çığlığa donu^.sun, kcndınt gorulmemı^ bır curctlc Butunlugu ve çagıran Babanın gııcünu vakıştırsın, I iıçbır şcy kurtaramaz senı, ey kader, gcrı donmekten Hıçlıgc, Kcndı kadcrının sarhoşluguvl.ı bakmırsın Bomboş çcvrene, vc yurumckle bıtırılmcsı Olanaksı/, gu/cllıktckı bomboij donencelerı onlenemcv Dunyalar, hepsı senınle sarhoş Bır cİe olumle, Çunku bıçım olmanın otesındedıı vaıadılış, Bır ayırd etme eylemıdtr, Ayrılmasıdıı Kotunun lyıdcn, cvct, Yalnuca bu avırd edebılmedır Gerçck olumsuzluk Sen, yalni7ca bıçım olduğuna gore, Sen mı çağırdın Tanrıyı ve ınsanoglunu gerçege, Ayrım yapabılcnlcr olarak, senın yerıne Sonrasi7 bıçımleyebılsınler dıye dunyayı Benı bunun ıçın mı gorevlendırıp, Yaratılmışlara kattın 3 Scn, yetersi7sın ve Kotu'nun alctısın yalnızca Yıkımlar yaratarak sen olabılırsın ancak, Sana da boyun e^dıren yıkımın ta kcndısısın, Bır bıtkınlık var s,ımdı Tann katında, lnsanoğlunun dunyası ısc 7ayıf kalmış, \ lcr ıkısı dc senın eserın vc bır rastlantı Daha buyuk bır kader bağlamında, Çagrılan ıse, Tıpkı senın gıbı yalni7ca bıçım adını da Çoktan yıtırmi!), artık erışılnıczlıktc, Ne donup bakıvor, ne de bır çağrıyı duyuyor, Geçıp gıden bır du^ boyunca 11. 3 Nc zaman, alı, ne zanıan Nc zaman bıçimden O7gıır kalabılmıştı Yaradıhş ? Nc zaman kaderden uzak> Ama oyleydı bır 7amanlar, du^lcrı yoktu, Ne uyanıklıktı, nc dc uykuydu, Yalnızca bır an ıçındı varlığı, bıı şar kıytlı, Gulumscyen, ama çağrılamayan bır çağrıydı Eşsi7 scsı Bır 7amanlar bır oğlan çocuğuydu, Yaradılış, vardı'bır zamanlar, yıne Bır lamanlarda olacak, ve kurtulacak Mucıze rastlantılardan SAYFA 17 Htrıuaıııı liroı/' (1SS6 IV) I) Avmturyalı yazar 'Vergtlıus'un Ölumu" ve "Uyurgezerler" adlı yapıtlanyla, 20 ynzyıl nıiNiin uıııalınııı hnnuularmdan \ayılır "Kader Ağıtları" yazar tarafındanbayyapUı sayılaıı "Vergıltus'un Olıımu' ıııııı oıuıulı çilış nol talarıtıdan bırı oh/ıak uzıre kaleme alınmı\tır lirrjch hendı deyışıyle Rılkı nın öntııo Aü,ıihırt 'ndıin dıi ı \ınl< nd/ğı bu ağıtları 1') 5V Martı'nda, Naztlcr tarafından hapsc atıldığı strada yazmıştır < 'kader Ağıtları , laıırı, kader ve olum kavramlarıyla felscfe yant ağırltklı bır hesaphış»ıa\ı yanutır 7. Cy kader Inıtun tanrılarm onıındeılıı ılerleyışın ()ncesının de onccsınde h.ı/ırlanmıştın butun varadılı^m llk basjaııgıçlaıın çıplaklıj*ısın scn valni7ta Kc ndınt' sadık, her şeye egemcn vc bu/dan bır kalıpsm Aynı bııtundc lıcııı yaıatılan lıcnı ck yaratan, Aynı /amanda bılgı, yoıum vc ne varsa olaıı l lem Tanrıya, hcm de ınsanogluna sınmış çıplaklıgın, Buyruldarsın artık butun yaratılmı^lara. Vc buyıuğun U7eııne kurtulılu Tanrı kcndı varolmayıs,indan vc Babava donuştu, lijigın admı çagırdı sessı/lı£ın ıçinden, Gcce Ananın rahmının ta derınlıklennden, Seslendı basjangıçta ayud edılemcyenlcre adlarıyla, Vc bıçınılerın dunyasına gclmelerı ıçın, C) zaınana kadar bıçımdcn yoksuıı olanlaıa Bır dıl olup çıkmı^tı aıtık o ancla ılk sessızlığı I vıt'iiın \c ılk gutultuvu şaıkıyi çevırerek Scıııi) so/unu sovlemcktc şımdı duııvalar (lelgelelım duşleule, ey kadeı almaktasın gerı Ycnıdcn, vermi!) olduklannı vc donmcktesın Suskuıılugunla cskı ı,ıplakiıgırıa koıkun^ bır bıçınıdı \ lcı "ji'vı soyunukluğunda saklayarak, Vc kıibtal bır kaı tancsmc doııu^mu^ lann, yağnıakta îjımılı ı^ık domctlcrıyle, duşlerın bnmboş tapınaklarına 8. Ey du^lcrlc sıııl sıklanı, »nlaı kadar soğuk kadcı, MII Dıiijleıdc \ı ııısm kendını elc vc scnınlc dıışlcr Buvukluguduı gcr(,e^ı ı<,ınde batıııdıran gc\ını^ın, ()nlaı ı, vaı atılmı^Lıı ın tnalıfa/asına donu^tuı ıırsun Scnın aıacilı^ınla \c scnınlc ctkın olsunlar dıyc, I ıım /amanlaıdaıı otc, (,unku scn nc bıı Oncc, nc dc Bıı Sonra tanırsııı, de^ıl mı kı C'ıerçck, yalnızca scnsııı Boşlukta bıı nehıı gıbulıı varattı^ın olavlaı, cy sen, Butun bıc,ımluın kaynagı, dallanıp budaklannıi!) Vc lıcp bıı o/c ka\u^abılmcnın bıkltntisiyle Dolanıp duıuı harckete geçırdıklerın, scssızlığıylc Gorkcmlı bır butunun şımşeklı bulutlarının arasında ve senın Yaratılsın dedıgın evrenın geccsıyle ı^ıfiının kıyılarında, Ama scn, bırbırıne kanşan nehırlerının boşluktakı Akı^ıyla, bırınden otekıne donuşursun, hep ışığa doğru CUMHURİYET KİTAP SAYI 262 Akın.ıktıı ıstencın başarabılıyor musun' oysa, Ncrcdcysc hcdcfını bılcn kesı^mcsı akı^ındakı Çokyonluluğun hangı ııoktada bır ntlıır oteklnın de Varlıgını ^art kllıvorsa ıjtc ancak orada scıgılcrsın Bır bu>uk duıağanlı^ı dunya gcıccğmın tum ncsnclcrı Vc adlaıı, aıtık aynı orgude ve bır butune çagrılıdır, Scnı yansıtsınlar dıyc, kaderın damgasını ta^ır Varlıjiın ılk bı<,ııın, 7atcn gciceg'ın dc ılk yansımasıdır Du^lcr, du^lcrı doğutur, kcbi^ır bıı ı ötekiyle, Duşlerdc ben olursun benıın ermışlıgımsın, Benımle dogdun, doftmamı^ bır nıclck gıbı, Rastlaııtılaıın otcsınde anlamın vc dıı/enın Nc oldu^unu bılcn Oluş un ta kcndısı, Benıın vaılıgımın vc bılgımın gorkenılı kımlı^ısın Ey tanıılaıustu ve tanrıları kahredcbılcn kader, Ey uçsu/ bucaksu geıçeklık1 Sonsuzluktuı Bcnım dc «,ızgını senmleyken, olumlıı, ama duşlerınde Tanrıları kahradebılcn bırı, dcgıl nıı kı bcıı dc, Sana varıp lıavalandıjiımda ı^ık demetlerıyle, Vc saııiKİıktan sonra çocııkkığa, Taıııılar mekânının ta kendısıyım 9. Tv ka(,ınılmaz olan 1 Sana kadaı yuksclmck ınıydı Cylcnıını yoksa senın derınhkkrıne yuvarlanmak mı^ Bı^ımın uçurumu, Yukarsınm ve Aşagısının uçurumu duşlerın uçurumu' Kımse başarama/ dıışlerde gıılmeyı, gelgelelım Olmcyı dc, bak, ı^tc bunca yakındıı gulmck, olume, Vc bunca u/aktıı ıkısı de kaderden o kader kı, Ona hıçbır olum oğrıtcmcmHjtır gulıncyı, Oylcsınc bıı,ım kesılmı^tır Ly kadeı, bu, senın kendını aldatışındır Bana gclıncc, olumlu \c olunıc alı^kın (Jlumun gulmeyc zorladıgl bcn, ba^ kaklırıyorum Vc ınanmıyorum sana Duşlerın korlugu vc bılıncıylc, Bılıyorum scnın dc olumunu ve sana da konmuş sınırı, Yadsıdıgın, duşlerın sınırıdır Pckı scn bılıyor musun'' Bu mudur scnııı dc ıstedığın' Scnın buyru^un U7cııne mı durdu butun bu harckct' 1 Yoksa senden daha guçlu bır ıradcyt mı boyun cgdP Arkanda, senden daha buyuk, daha kaçılma/, daha Guıne varılama? bır başka kader, Bırbırıne eklcnmc bombo^ bıçınıler, Asla ulas,ılamayacak hıçlık ve yalnı/ca rastlantıyla