Katalog

Uzuneşek'ten Ay Kasidesi'ne Ahmet Necdet Siiri KflSİDESİ NECLA SAATÇILAR hmet Necdct'in şiiri, ilk kitabı Uzuneşek'ten başlayarak bir bıçim sorunuııu kaygu cdinmiştır. Uzuncsjek için Bchçct Hoca'nın (Neıati gil) yazdıklarını buraya alınayacaüını: o naklı ve giizcl de£erlendirmenin uışında konu edeceklcrim var çünkü. Ahmet Nccdct, Uzuneşek'te, daha sonra yazaeagı şiir(lcr)in inuçlarını verrniş bir şair. Uzuncşck, elbcttc "lkinci Yeni'nin kıyılarında dc^il, içindc akan bir kitap. Örncğin: "sıkıldık dcyıncc sıkılıyoruz/ scvişip tcılcmenin yalnı/lı^ından"; "dışarı cıkıyoruz dışaıı çıkınak için/ belki dc çıkmak için kcııdi çıkmazı mızdan " ya da "gcccnin yangınında tukenmck daha iyi/ ve ölıııek daha giizel dışarıda kalmaktan". Gelclim Ahmet Nccdet'in 'biçiııı kay gusu'na. 'Divan Şiıri' ve 'Halk Şıin'ndcn edindi^i, süzdii^ü 'deyiş güzclligi'nc. İlk kitabı Uzuneşek'te, "o çok kirpikli gözlükleriylc/ kendini kcndisinc anlat.ın" y,ı da "ıçkıyc yaslandık mı Osmanlıca bir hiizün/ çıkıp da gclmiş gıbi Nailî divanından". Görüldüğü gibi Nccdct, "IkınciYcni'nin tum oıtasında şiirini yazıyor ken ötc yandan, lkinci Ycni'ye yüzvcı medcn; son kitabı "Ay Kasidesi"nc kadar uzandıgını gördüğümüz bir 'gelenckscl' yapıyı oilerek, özümseyerek tjşıyor. Kı 'bu yapı'yı, günümüze ulaştırma kaygusunu atlaınıyor. Orncftin: "o çık kirpikli gözleriylc" yerinc "o çok kirpikli gözlükleriyle" diyor. Kaldı ki, Nccdet'in şiiri, bütün akımların, şıır harckctlcrınin dışında kendi başına bir seriiven taşımıştır. Bu tur 'tck başına' bir şiir serüvenindc, bir şıır vc 'şair duruşu' tasıyan şairlcıin yanına ycrjeştirmck gerekiyor Ahmet Necdet'i. Örncğın: 'gelenek'lc hemcn hiçbir alış verişi olmayan üzdemir Ince burada konu cdilebilir. Gcne, 'gelcnek sel'ı bürün bırimlerıylc çok iyi özümsemiş, yeni bir duyarlılıgı imlcmiş, gcliştirmiş olan Hilmi Yavuz. ijiir akımlarının, harckctlcrinin vc gruplaşmaların ılışııula 'kcndı scsını' tck başına taşıyan şairlcr. Yukarıda yazdıklarımı bir anlanıda ııoksan bıraktığımı görerck vc ayrıca, bir 'ineelenıc , 'araştırma' çalışmasının dışında bir yazı yazdı^ınu da bilınenin güve nıylc cklcmck istcdiklcrim var: Ahmet Necdet, ilk ımlcrını Uzuneşek'te gördüğiiıniu şiiılerınde, hcm "tkıncı Ycnı'nin kanatlarını hcm de, daha sonraki çalışmalarında, ozellikle "Gün Yüzleri'nde ve sonra "Kün "de geliştirece^i ve "Ay Kasidesı"nde doruj*a ulaştıracagı 'gelenekselden günümüze taşınma kaygusunu yerli ycrinde kullanmış bir şaırdtr. Evet, "içKiyc yaslandıkça mı Osmanlıca bir hiizün " demcsınc baglamıyorum diyeceğinıı. Osnıanlılık, Divan şiıri degil onuıı kaygusu, şıırin yapı vc estctık sorunlarıdır. "Bugüııün Diliylc Divan Şiıri Antolo|isi"nde, bakııı Netî'yi nasıl Tiirk çclcştırmıştır: "Beıı öliince scvdalanır dünya halkı Topra^ında bitcn çimin deyiş güzelliginden". lkinci siir kitabı olan "Ne Çok lin kaz", söylem olarak daha tarklı şiırlcrin ycr aldığı bir kitaptır Ne (^ok Llnkaz'm ilk bölümünü buraya almak isterim: A Uçııncu siir kitabı "Sana Bunca Yan gından " Anmct Necdet şiirinin "Gün Yü/leıi"nc doğru tırmanışıdır. (Arada dördüncü kitap olarak "Inegöl Hey Ineg(>l" de var, özel bir çalışma olarak). Cîiin Yüzleri'ylc Tiirk Dif Kuıumu Şiir Ödülii'nii (1994) alan şair, artık "Kün"dcki siirlcri yazacaktır. "Ç" şiirini okuyalım hep biıliktc: "Ç çok de£il iki clim şimdi olsa da kanda kapını çal.ıcığıın kırılgan bir zanıanda kotıargöçer bir aşkı sürgit çoğaltmak için hiçc hiçliğc karşı çıkarak o tufanda sözlere sözcüklere ayıracağım seni şiir şiir tütmen için pirinç bir buhur dan ı\.\ lodos uçsun diye saçının perçcmini açclyada/ taflanda/ şimşirde/ erguvanda geceye vursun artık hcrcai gözlcrin çınlayan aydmlı^ı bu kirsiz haziranda yüziin bir sarnıç suyu/ bir çıkrık bir çıngırak bir şarkı serinligi şakıyan şadırvanda ağzın bir çayın ağzı/ boynun çckingcn bir gül göğsün bir çin ipcği ve tarçın hindistan'da scni sevdim/ sen oldum/ yalnız bcn bir BÜI bahçesi Divan Şiiri. Bu şiir üzerine, Iehte ve aleyhte çok şey söyfendi, daha cla söylcnccek. Antolojimde bunlarııı hepsine yer verdım. Bu tanıklıklardan cn çok hangisine yakmlık dııyııyorsun dtyc sorarsan, şunu söyleycbilirim: Tiirk Kdebiyatı'nda beniıtı bir tek akıl küpüııı var, o da Cevdet Kudrct! Bu büyük yol gostericinin anısı önünde saygiyla cgiliyor vc herkesi O'nıın "Divan Şıirıne Uzaktan Mcrhaba" başlıklı yazısının aydınlık dünyasına çagırıyorum. Arapça, Farsça terkipleri en çok kullanan ve nir kaside ustası olan NcPî'nin Tiiıkçe'yc çevrilmış kasıdelcrinden bcn keııdi adıma büyük bir keyıf alcimı. Nasıl başardınız buıııı? Elbettc kolay olnıadı. Bu Antoloji'yi hazırlarkcn bcnı cn çok dusündüren şair, NePî'ydi. Ona sevgıyle yaklaştım. Büyük bir şairin, insanı raiıatsız etmcycn büyiiklcnmcsini gördum onda, "tahriye" ya zarken bile büyük kalabilmeyi bilen bir şairi tanıdım, hayranlık dııydum: Beıı ölürscm yine scvdalanır cihan halkı Topraftımda bitcn çimin dcyi^ güzellı ğındcn Nof'i, sadece kaside alanında degil, gazel alanında da usta bir şair bana görc. Diliçi çevirilerimde gerçekten başarıh olabıfdimse, bundan mutlulıık duyarım. "Ay Kasidesi'ııi yayımladınız son günlerde. (ielenekle nıoıiem şıiri akraba yapmasıni bilcn birı ol.ırak, "Ay Kasidcsi", kiınlcrlc ııc katlar akraba olacak, diyc ıncrak ctscın... "Ay Kasidcsi", bir yandan Ahnıcd Paşa'nın Iatih Sııltan Mchmet için yazdığı "Cîüııc^ Kasidcsi"ylc, bir yandan da can dostunı, scvgili ^'n\\ Somay Onıır kan'ın nıchlikâ, ınclıru, mchpcykcr, mchveş dogasıyla akraba oldu gibi görüııüyıır. Kasidcnı, A 1 bcyitlik bir tek şıır oldu vc kaside loııııuııun bütün klasik böliinı lcmclcrini içcrtli dıyordunı. Bu, bcııim hikmct burcu'nda gıriştığım cn ccsur şiir scrüvcni... Nasıl bir cleştirı alacugım, bunu ^iındidcn kcstirmck lıiç de kolay dc ğil. Bu kasidcniıı "iahriyc" bölüıııünü nıcr.ık cttığını dc bıliyonmı. Evct, nasıl övcbilirim Alımcl Nıcılct'in şiirindc Ahnıcl Nccdct'i, yüıck istLycn bir iş ıloğnısu. Dılcrscn, "Bir Caıı Vongasıdıı A^k " başlıklı cski bir s,ıınmin maktii bcytiylc k.ıpatalıııı bu söylcşıyı, ııc dcrsın: Şiirlcr yazaısm lıcp İ; mi bu Ahıııcl Nccdct Scnin içindcu gcçcn onuıı dı^ından Tc^ckküı cdiyoiLim. I CUMHURİYET KİTAP SAYI 300 Ahmet Necdet eşi ile Ditiıkte "suı bir ycrlcrdcn tanır gibiyinı galiba bodrum'daydı gcçcn ya/ tshiıl'leriniz vai(.lı tıırkuva/ pabuçlar 'all star aıncrkan' ne tııtucuydunuz ııc dc b.ığıı.ız sabah kahvaltısında bccthovcıı chopııı akşamlaıı hacı arit ınccsaz ııc çok cııkaz" SAYFA 5