Katalog

reket eden vc topu sürekli birbirlerine atan yeni dünya düzeninin aktörleri, Soğuk Savaş'ın bittiği ümidiyle geleceğe bakan insanları da derin bir düşkırıklığına uğratmıştır. Büyük devlet lerin bu aymaz tutumundan ve bölgeyi insiyatifine bıraktıklan Rusya'nın doğrudan yahut dolaylı desteğinden cesaret bulan Sırbistan da bölgeyi kan ve gözyaşına boğmaya devam ediyor. Amerika ve Avrupa, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra sahneden çekildiklerini sandıklan Rusya faktörünü, gene de gözardı edemiyorlar. Balkanları onun inisiyatifine bırakmakta beis görmüyorlar. Komünist rejimi çökmüş olsa da devleti ve 'büyük ideal'leriyle dimdik ayakta olan Rusya, Akdeniz'e inebilmek için en önemli yol olarak gördüğü Balkanlar'ı kontrolü altına almak için yetmiş yıldır kullandığı komünizmin yıkılmasından sonra tekrarkomünizmöncesi silahına dönme eğiliminde: Panislavizın. Bu yolda Yeltsin ve Jirinovski'nin Yunanistan ve Sırbistan'a 'Ortodoks ekseni' gibi tezlerle yakınlaşma işaretleri göndermesi, Balkanlar için yeniden tehlike sinyalleri veriyor. Bir yandan Rusya'yla yakınlaşan, öte yandan da AT'den güç bulan 'Avrupa'nın şımarık çocuğu' Yunanistan'ın nem Türkiye'ye olan ezeli düşmanlığı, hem de Makedonya'nın bağımsızhğından duyduğu hoşnutsuzluk nedeniyle çeşitli tecavüzlere yeltenmesi, savaşın tüm Balkanlara yayılmasına neden olabilir. Ve sonuçta Balkanlar. Birinci Dünya Savaşı öncesinden de korkunç bir 'Barut fıçısı' halinegelebilir. Evet, Yeni Dünya Düzeni'nin bu en sancılı bölgesindeki gelişmeleri tahlil edebilmek için, onu dünü ve bugünüyle tanımak gerekiyor. Şimdi Balkanlan, gazete ve dergi haberlerinin ötesinde tarihsel arkaplanıyla tanıtan bir kaynak var elimizde. Ortadoğu ve Balkan încelemeleri Vakn'nın (OBÎV) hazırladığı Balkanlar adlı eser. Anlaşılacağı gibi bu bir akademik çalışma değil. Bilim adamı, asker, diplomat gibi farklı alanlardan yetkin kişilerin katkılarıyla oluşan çalışma, Balkanları dünü ve bugünü içinde, dünya ve Türk politikası açısından, çeşitli yönleriyle inceliyor, bu alanda gerçekten önemli bir boşluğu dolduruyor. Üniversitelerimizin henüz isteneni veremediği ülkemizde OBİV, bu çalışmasıyla önemli bir 'think tank' işleri görüyor. Dünyamızın hızla değiştiği bir zamanda sürekli stratejiler ve senaryolar, sorunlara çözümler üretecek böyle çalışmalar çok ihtiyaç var. Çalışmayı hazırlayan OBİV ve yayımlayan Eren Yayınevi yetkililerini kutluyoruz. • Balkanlar / OrtaJoğu ve Balkan încelemeleri Vak/ı, Eren Yayınevi/ tst. 1993 CU MH U RİYET KİTAP SAYI 207 Devlet ve Patika JLJevlet ve Patika", ironi ve ideoloji kitabı olmanın yanında, bir biçim ve arayış kitabı, dahası Türk insanının coğrafyasını yansıtan bir yergileme ve yargılama kitabı. HÜSEYİN ALEMDAR ıır nedir? Yalnızhktır, kendi akşamını giyinir. Çocuktur, önîüksüz güz okuluna gider. Aşktır, zambaklarla sevişir. (iecedir, kendi cinselliğine soyunur. Kavgadır, tetikte bekler. Oyleleşmedir, bir gülün sesinde kımıldar. Ne midir şiir?! Her şeydir! Devlet ve Patika şairi Yunus Koray için de olsa olsa matematiktir, çelişkidir. Öyle bir matematik ki çelişki, öyle bir çelişki ki büsbütün matematik... 1957 Antalya doğumlu Yunus Koray, ilk kitabı Yaşamı Yargılayan Şiirler'den (1987) tam altı yol sonra Devlet ve Patika ile "Şiir nedir" sorusunu ironi ve ideoloji tadında yanıtlar gibi, "bastmlmış bir aşk" ve "güdükleşen bir devlet" imgeleri tadında bir kez daha merhaba diyor okura.Devlet ve Patika, ironi ve ideoloji kitabı olmanın yanında, bir biçim ve arayış kitabı, dahası Türk insanının coğrafyasını yansıtan bir yergileme ve yargılama kitabı. Bakın Yunus Koray, Allâhü A'lem BiSSevâb derken yergi ve iğnelemeyle, yüreğindeki kocaman sesle ne de güzel şiirleştiriyor dipçikle ilerleyen yaşamı: "polisiniz devlet içinde devlet köpeğinize dikkat ediyorum, vardır üniformanızı seviyorum rütbelerinize tapıyorum çekiyorum tespihinizi ipinizi breaHahsızlar!"(s.7) Ne yaptığınızı, ne halt kanştırdığınızı bilse bilse Allah bilir bre Allahsızlar! Ama, doğrusunu söylemek gerekirse, şair de şiir de sizi bağışlayamayacak! Tıpkı, Yunus Koray'ın Apayrı Bir Yaşantı için şiirinde bağışlanamadığınız gibi: "şiirbağışlamaz girmiştir bin duyusuyla her yere tanrıdır dinsizdir çünkü sığmaz hiçbirufka, sonludur sınırsızdır sözcük vesemender onunkalbidir."(s.8) Ya, Yunus Koray'a göre "karşı masada/ gözlerle yatılan kadında/ ve erkekde/ gizlenmiş/ ve baskılanmış bir aşk" dediği Türk aşk sanatının açılımı kelebeksibir şiirdeğil midir? Kelebeksibirtüldenkırmızı örtülü: "bütünçadırlarda göçebe ve yalnız sesim, gökyüzünde gülümsüyor işte birhüzün benzersizderviş sabrıylayollarda büyük türk aşkı hep özlemiş vekütelmiş tenleridulların bastmlmış bir aşk çoğul veboşaltılamamış eneskibirfilmde marilyn monreo'yla boşalmış arkakoltuklarda." (s. 10) Yunus Koray'dan hesap işi şiirler 1 Koray'ın Devlet Patika'sı ondört hesap işi şiirden oluşmuş, kendi içinde bütünlüğü olan sevimli bir kitap. Tarihsizliğin ve vahiyin kitabı biraz da. Meleksi ve şeytansı: "bulutdenizinde birmaviçocuk korkuyla gülümsedi, gördüm ölüm yoktu boşlukta, şafaktabiray gibiyükselipyitti göğedoğru, kalbimin üzerine indi sonsuzun şimşeği gördüm, çevrildi o an hakka vehalklara cinlerin çiçeği ve o an gitti yüzer gibi bulutlarda şiirin bir yeri veben.duydum bir daha allah olduğumu" (s.44) Yunus Koray'ın kitabı mı? Yaşamın ta kendisi; günlerin, acıların, sevinçlerin, hüzünlerin, copların, tebessümlerin kırık dizelerle şiire dönüştüğü politik bir kitap. Dikkat, zamanın hüznüyleokunmalı!" Devlet ve Patika/ Yunus Koray/ Gölge Yayınları/Nısan 1993. S AYFA 19