Katalog

YUNANLI KONUK YAZAR ANDONIS SAMARAKİS EN ÇOK ÇOCUKLARI VE YALNIZ İNSANLAR1SEVİYOR Bir romanın 40 yıl hatırı vardır Andonis Samarakis 11 yaşından bu yana şiir yazıyor. Gençliğinde Nazilere karşı ülkesindeki direnişe katılan yazar bugün 72 yaşında. Samarakis, "Eğer ömrüm elverirse 40 yıl önce yazmaya başladığım romanımı bitireceğim" diyor. FRANGO KMMtfLAN ATİNA Andonis Samarakis edebiyat alanında umutlannı 1954'te yayımladığı öykü kitabı "Umııt Aranıyor"la aramaya başadı (Bu kitap Cem Yayınları arasında çıkıyor). O zamandan bugüne, tüm eserlerinde, bu umut arayışı onun temel heyecanı olma niteliğini yitirmedi. eserleri insanların haysiyetiyle oynayan insanlık ctışı ve paranoyak bir dünyanın korku sahneleri en korkunç anlarında bile, insan umuduna güven le bağlı kaldı. Samarakis'in korkunç dünyası derinle rinde umudun ş,cfkadi yüzünü saklıyor... tlk kitabınız siz 86 yaşındayken yayımlandı. Neden bu kadar geç başladınız yazmaya? * Doğru, geç başjadım, ama bu benim suçum değil. Ben yaşarda insanların yaşadığı trajediler dizisinde arayabÜiriz nedeni: 191'da doğdum, yani Birinci Dünya Savaşı'nın hemen ertcsinde. İki dünya savaşı arasındaki ağır atmosferde ve tabii Yunanistan'ı çalkalayan toplumsal, politik, ekonomik maceralar arasında büyüdüm... Taa 11 yaşımdan beri şiir yazardım. Yıllar geçti... Direnişe katıldım... Naziler tarafından ülümc mahkum edildim... tnanılmaz maceralar sonucu paçayı kurtardım... Hiçyazar olabileceğimi düşünmemiştim. tçimde işlediğim bazı konular vardı. Demek ki 1953'te ilk öykülerimi yazdım "Umut Aranıyor" kitabımdaki öyküler bunlar. 152 Yunanca ve 91 yabancı baskıyı düşünürsek, kuşku yok ki eseriniz biiyiik bir uluslararast yankıbuldu. Nedeni nedirsizcebuyankının? Ük başta bunun bir şans meselesi olduğunu düşünüyorum. Bunun ötesinde ise, 1954'ten beri yak laşmaya uğraştığım konuların, dünyanın bütün ülkelerinde okuyucuları ilgilendiren konular olduğunu düşünüyorum; barış, savaş korkusu, toplumsal sorunlar, özgürlük, kendilerini otoriter bir sistemin çarkının dişlileri arasında bulan insanların mücadelesi dünyanın her bir tarafında yaşayan insanları bugün de bclki de özellikle bugün ilgilendiren konular sanıyorum. Içinde yaşadığımız ürkütücü bir dünya. Sizce bu insanlık dışı dünyanın ne gibi umutlatı olabilir? Etrafımızı çeviren dünya gerçekten de korC U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 8 8 olayım? Buna rağmen, George Onvell'in makalelerinden birinde okumuş olduğum çok önemli bir cümleyi hatırlarım hep; "Sanatın politikayla ilişkisi olmadığını söyleyen bile politika yapıyordur..." Partilere ve politucaya karşı bir tiksinti duyuyorum. Ama her şey politikadır. Bu anlamda politik bir yazarım. Türkiye ile ilişkiniz nedir, bugün Yunanlı bir yazar olarak ? Türkiye'nin önemli bir edebiyatı ve şiiri olduğunu biliyor ve bunları Yunanca, Ingilizce ya da Fransızcaya çevrildikleri ölçüde ilgiyle izliyorum. Diğer sanat alanlarındaki özellikle de müzik ve sinema alanlarındaki başanlarını biliyorum. İlk ilişkim bu. Sonra da fakir kitaplarım... "Çatlak" (yanlış) üç baskı yapmış. "Umut Aranıyor" ve "Tehlike Kolu"da çok yakında çıkıyormuş. Yunanlılann Türkiye'yi ne ölçüde tanıdığını düşünüyorsunuz? Yeterli ölçüde tanımıyoruz Türkiye'yi. Ben iki ülke halkını ayıran herhangi bir şeyin olmadığını hissediyorum. Yüzyıllar boyunca birlikte yaşamış insanlar. Türkiye'ye seyahatlerimde sahi en azından on kez ziyaret etmişimdir Türkiye'yi Türklerin ne kadar canlı, temiz yüzlü insanlar olduğunu gördüm onlarla sokakta, dükkânlarda, köylerde konuşarak. Burada tabii iki ülkenin ilişkisi üzerinde politikacüar ve dıj müdahalelerin oynamış olduğu yıkıcı rolden bahsetmeden geçmeyelim. Bu dış müdahaleler Yunanistan'da sanırım Türkiye'de de her zaman büyük ve kötü olmuştur. Yazarların ve özellikle gençlerin dahil olmak üzere, ANDUMS SAMARAKİS "YASIMI TERSİNDbN UKLRSAM/, ULÜUKÇA (JLNCİM hepimizin görevi iki ülke arasındaki pürüzleri gidermek için çalışmaktır. Aralarındaki çeşitli sorunlar, Kıbrıs dikeni, her iki tarafın da kabul edebileceği bir çözüme ulaştıkunç. Umut onun hâlâ yok olmamış olması. Ve her rılmalıdır artık. şey kaybolmamış olduğu sürece her şey kurtarılabi Şimdiye kadar yazmak isteyip yazamamış oldulir! Benim düşlediğim özgürce nefes alabileceğimiz ğunuz şeyler var mı? bir dünya. Atına Üniversitesi'nin duvarına bir çocuk İki üç ay sonra yeni bir öykü kitabım çıkacak. elinin yazmış olduğu slogandır düşüm: "Yasaklamak Ondan sonra da ömrüm izin verirse, o kırk yıl önce yasaktır " İnsanların içinde olan ve onları direnmeye yazmaya başlamış olduğum romanı bitirmeyi düşüiten gizli güçtür umudum. Tabii umut süpermarketnüyorum. Tabii yaşım daha genç (ancak 27 yaşındate satılmıyor ki gidip "yarım kilo umut sarıver" diyeyım neden gülümsüyorsunuz, yedi ile iki sondan sin. Umutvarvemücadelededir... başlayarak okunamaz mı?) Bir de dosdarım çöpçüle Böyle bir dünyada edebiyatın rolünü nasıl düri yazıp yırtıp attığım tonlarca kâğıttan mahrum etşünüyorsunuz? meyi de göze almam gerekecek... Trajik bir soru. Kendimizi aldatmamalıyız. Nedir en çok sevdiğiniz şey? Güç iktidarları ellerinde tutanlarda, silahları ellerin Çocuklarveyalnız insanlar. de bulunduranlardadır. Edebiyat bu şiddet karşısın Nefretediyormusunuzbirşeyden? da tepkisiz kalmamalı, gördüğünü korkusuzca tam Nefret edebilsem, şu çeşit çeşit lider ve lidercikolarak kaydetmelidir. Insanlartn yanında olup aynı lerden nefret ederdim. zamanda kalitesinden, içeriğinden ve stilinden de Çocuklar ve gençler hayatınızın orta noktası. ödün vermeyen bir edebiyattan bahsediyorum. YaOnlara geçtiğiniz başlıca mesaj nedir? zar sesi olmayanların sesi olmak zorundadır. Ve Mümkün olduğunca uzun süre "genç" kalmalaiyimser olaitm: Edebiyat rolünü oynamıştır nnı salık veriyorum. Ve ...kaçınılmaz olarak büyüDostoyevski'nin, Remark'ın, Onvell'in ve daha birdüklerinde mücadelelerini, onlara yapümış olanları çok yazarın kitapları geliyor aklıma bunu söylerken. unutup, lütfen büyüklerin hatalarını tekrarlamasın Politikaylailişkinizdenbahsedelim... lar... U Politikayla ilişkim şu: Kimseye "ait" değilim. * Soylefiyi Turkçeye çeviren Yunanlı Jostumuz Ntkt'ye tefekkur Yahu ben bir patates cuvalımıyım ki birilerine "ait" edenz. S A Y F A 17