Katalog

GÜNDEM İhracatımızda Yüksek Teknolojinin Payı Meselesi ‘Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İ.Ü. Yayınları Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Türkiye’nin Haftalık Bilim Haberleri ve Kültürü Dergisi Sayı: 1358 29 Mart 2013 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına Bilim haberleri iyi de, Türkiye’nin bilim ve teknolojiyi ekonomisinde değiştirici ve sürekli güncelleştirici temel bir kaynak girdisi olarak ne kadar kullanabildiği temel bir meselemizdir. Ekonomik sorunlarımızın, bugüne kadarki 20’ye yakın iflasın, her yıl yüksek cari açığın ve katmadeğeri az üretimin nedeni de, esas olarak budur. İhracatımız içinde yüksek teknoloji ihratacının payı konusunda iki farklı rakam ortada dolaşıyor. Hükümet, ilgili bakanlıklar bu oranı yüzde 5.56 gibi verirken, benim elimdeki rakam yıllardır 1.9 oranı idi. İlk rakam ilginçti, sevindiriciydi ama bana pek de inandırıcı gelmiyordu! Bunu, Kalkınma Bankası uzmanlarından ve bugün de dergimizde bu konuyu ele alan yazısını yayımladığımız Bayram Ali Eşiyok’a yönelttim.. Eşiyok, sağolsun bir açıklama gönderdi, farkın Dünya Bankası ile OECD’nin yüksek teknoloji ihracatı hesaplamalarında dikkate aldıkları sektörlerden kanaklandığını açıkladı. Gerçi bu teknik konuyu Gündem’e ne koyuyorsun, diyen okurlar olabilir. Ama işime de geliyor, İtalya’da 5 günlük bir geziye çıkmışken. İşte Eşiyok’un açıklaması: “Bakanlık ile bizim hesaplamalarımız arasındaki farklılığın nedeni, farklı teknoloji sınıflandırmasını baz almamızdan kaynaklanmaktadır. Başka bir ifadeyle, Bakanlık OECD’nin teknoloji sınıflandırmasını göz önüne alırken, Dünya Bankası’nın teknoloji bulgularından görece yüksek sonuçlara ulaşmaktadır. Aşağıdaki satırlarda bu iki sınıflandırma arasındaki farklılığa ve Türkiye’nin dünya ileri teknoloji ihracatı içerisindeki payına kısaca değinilmektedir. OECD sınıflandırmasına göre ileri teknoloji İhracatı Bakanlık OECD’nin sınıflandırmasını baz aldığını belirterek, 2002 yılında %6.2 olan ileri teknoloji ihracat payının 2008 yılında %3.1’e düştüğünü belirtmektedir. OECD’nin 2011 tarihli yayınında ISIC Rev.3 Sınıflandırmasına göre ( ISIC Rev.3 Technology Intensity Definition, OECD Directorate for Science, Technology and Industry, Economic Analysis and Statistic Division) ileri teknoloji içerikli sektörler şu şekilde sınıflandırılmaktadır: 2423 353 30 32 33 li ihracatçı sektörler; yüksek ARGE yoğun sektörleri içermekte ve şu sektörlerden oluşmaktadır: Bilgisayar, havacılık, ilaç, bilimsel cihazlar, elektrikli makineler. (Hightechnology exports are products with high R&D intensity, such as in aerospace, computers, pharmaceuticals, scientific instruments, and electrical machinery) Görüleceği gibi OECD’nin sınıflandırması ile World Bank’ın teknoloji sınıflandırması arasında farklılık bulunmaktadır. Bize göre Dünya Bankası’nın sınıflandırması veri temin edilebilen tüm ülkeleri içerdiğinden ve daha kapsamlı analizlere ve karşılaştırmalara olanak verdiğinden daha uygun bir veri tabanıdır. Bu çerçevede Dünya Bankası’nın veri tabanı göz önüne alındığında Türkiye’nin ileri teknoloji içerikli sektörlerin toplam imalat sanayi ihracatı içerisindeki payı aşağıdaki gibi gerçekleşmektedir. Tablo: Türkiye’nin ileri teknoloji ihracatının Toplam İmalat Sanayi İhracatı İçerisindeki Payı (%) 1990 2000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Türkiye 1.2 4.8 1.5 1.9 1.9 1.6 1.7 1.9 Orhan Erinç GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Aykut Küçükkaya GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir “Sağlık” sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin, “Bilim Kültür ve Eğitim” sayfası İstanbul Kültür Üniversitesi’nin ve arka sayfa konuları ‘Atılım Üniversitesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır. YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212 343 72 74 Faks: 0212 343 72 64 CBT 1358/ 2 29 Mart 2013 CUMHURİYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul OECD’nin yukarıda belirtilen sınıflandırma baz alındığında, 2012 yılında Türkiye’nin ileri teknoloji içerikli ihracat değeri 4.799.499.263 milyon dolara ve Toplam imalat sanayi ihracatı içerisindeki payı ise %3.4’e yükselmektedir. Bu değer Bakanlığın 2008 yılı için yayınladığı (%3.1) değere yakındır. DÜNYA BANKASI’NA GÖRE İLERİ TEKNOLOJİ İHRACATI: Dünya Bankası’nın veri tabanına göre ileri teknoloji içerikİleri Teknoloji İhracatı 30 147,746,315 32 2,515,269,315 33 628,429,991 353 757,980,198 2423 750,073,444 İleri İçerikli Sektör İhracatı Toplamı (1) (OECD) 4,799,499,263 Toplam İmalat San ihracatı(2) 143,266,965,000 1/2 (%) 3.4 Kaynak: TÜİK veri tabanından hareketle hesaplandı. Eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünler Hava ve uzay taşıtları imalatı Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri Radyo, TV, haberleşme teçhizatı ve cihazları Tıbbi aletler, hassas ve optik aletler ile saat imalalatı Dünya Bankası veri tabanına göre Türkiye’nin ileri teknoloji ihracatı ve dünya içerisindeki payı: Türkiye’nin ileri teknoloji içerikli ihracatını ve dünya ileri teknoloji içerisindeki payını gösteren Tablo incelendiğinde ise Türkiye’nin 1999 yılında %0.09 olan ileri teknoloji ihracat payının 2009 yılına gelindiğinde değişmeyerek hâlâ %1’in altında kaldığı görülmektedir. Bu Tablo son derece dramatik bir soruna işaret etmektedir. Başka bir ifadeyle, Türkiye’nin 2009 yılındaki ileri teknoloji ihracatı dünya ileri teknoloji ihracatının %1’ine dahi ulaşamamaktadır. Tablo: Türkiye’nin yüksek teknoloji ihracatı ve Türkiye’nin dünya yüksek teknoloji ihracatı içerisindeki payı (%) Yıllar Dünya (Dolar) Türkiye (Dolar) Türkiye/ Dünya (%) 1999 986,986,188,053 870,979,600 0.09 2000 1,161,429,364,091 1,077,574,539 0.09 2001 1,053,412,894,562 990,847,814 0.09 2002 1,069,899,789,787 536,439,348 0.05 2003 1,192,856,875,749 763,179,631 0.06 2004 1,432,203,664,987 1,010,840,536 0.07 2005 1,588,820,377,097 881,846,891 0.06 2006 1,825,264,242,592 1,281,261,668 0.07 2007 1,766,825,398,567 1,643,907,482 0.09 2008 1,840,806,216,444 1,679,724,101 0.09 2009 1,572,075,237,011 1,359,242,821 0.09 Kaynak: World Bank veri tabanından hareketle hesaplandı. Kaynak: World Bank. Tablo: OECD Sınıflandırmasına Göre İleri teknoloji İçerikli Sektörlerin Toplam İmalat Sanayi İhracatı İçerisindeki Payı (%) (2012) (ISIC Rev.3) Sonuç olarak, bakanlık teknoloji sınıflandırmasını (Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi 20112014 raporunda) OECD’nin sınıflandırmasını baz aldığını belirtmektedir. OECD’nin teknoloji sınıflandırması Dünya Bankası’nın teknoloji sınıflandırmasından görece farklılıklar içermektedir. Ancak, ister OECD’nin sınıflandırması baz alınsın, isterse de World Bank’ın sınıflandırması göz önüne alınsın (bu iki sınıflandırma arasında 12 puan fark ortaya çıkmaktadır) Türkiye’nin ileri teknoloji içerikli sektörlerin toplam ihracat içerisindeki payı son derece düşük bulunmaktadır. Diğer taraftan, World Bank’ın veri tabanına göre Türkiye’nin dünya ileri teknoloji ihracatı içerisindeki payı %1’in dahi altında (%0.09) bulunmaktadır.” Gelecek Cuma yeniden birlikte olmak umuduyla.. sevgiyle kalın..