Katalog

TEKNOLOJİPOLİTİK Baha Kuban GÖK ATLASI 15 Nisan 2013 akşam saat 22:00 için verildi. Baskıya en uygun sadelikte ve kolay görülebileceği +2.5 kadire kadar parlak yıldızı olan ve gezegenlerin yakınında bulunduğu takım yıldızlar özetlenerek belirtildi. Gözlemlerde kullanılan bazı parlak yıldızlar Yunan alfabesinin küçük harfleri a (en parlak) ve b (parlak) ile belirtildi. Gök atlasına gökyüzüne bakar şekilde doğru yönlerde yukarıya kaldırarak eşleştirmek yeterli olacaktır. baha.kuban@gmail.com Güssing, Avusturya’nın en doğusundaki Burgenland bölgesinde yer alan 4.000 nüfuslu bir küçük kasaba. Yıl 1988, Güssing, Avusturya’nın en az gelişmiş bölgesi Burgenland içindeki en düşük gelirli yerleşim. Küçük Güssing’de Büyük İşler! Bölge halkının ana geçim kaynakları mısır, ayçiçeği ve kereste. Ana demiryolu bağlantılarından ve otoyollardan uzak bu bölgedeki yüksek işsizlik nedeniyle çalışabilir nüfusun %70’i Viyana’ya gidip geliyor. Dışarıya göç veren kasabanın geleceği hiç parlak görünmüyor! Bu koşullar altında 1992’de işbaşına gelen belediye başkanı Peter Vadasz ve ekibi, kasabanın fosil yakıtlara ve elektriğe ödediği faturanın 6 milyon Euroyu bulduğunu hesaplarlar. Güssing’in yerlisi, taze mezun elektrik mühendisi Reinhard Koch’un katkıları ile radikal bir enerji dönüşüm programını yürürlüğe koyarlar. Yapı stokunda enerji verimliliği çalışmalarının %50’ye yakın tasarruflar sağlamasının ardından ekip, Güssing’in yerel yenilenebilir enerji kaynağını kullanarak fosil yakıt bağımlılığını tamamen kırmaya yönelik programlarını ve hedeflerini ortaya koyarlar. Yüzdeyüz enerji otonomisi için kullanmayı düşündükleri kaynak, bölgenin yaklaşık %45’ini kaplayan orman örtüsüdür. Hesaplarına göre, yeşil örtünün yıllık büyümesinin yalnızca yarısı ihtiyaçlar karşılayabilecektir. Koch ve Vadasz, Viyana Teknik Üniversitesi araştırmacılarından Dr. Herman Hoffbauer’in biyoyakıt esaslı elektrik üretimi ile ilgili bir sunumunu gördükten sonra, Hoffbauer’e ilk deneme tesisini Güssing’de kurmasını teklif ederler. Orman atıklarının yüksek sıcaklıkta gazlaştırılması ve bu gazların bir Jenbacher türbininde elektrik üretiminde kullanılması sonucu elde edilen dönüşümde, işletme verimliliği %8085 olarak hesaplanır. Atık ısı da kasabanın merkezi ısıtma santralında kullanılacaktır... Bu biyokütle santralının bugünkü kapasitesi, yaklaşık 2 MW elektrik ve 4.5 MW ısı enerjisi.... Kasabanın kullandığı tüm ulaşım yakıtı, çevre tarlalarda yetiştirilen kolza yağından elde edilen biyodizel. Kasabanın başarı öykülerinden olan fotovoltaik üreticisi ‘Blue Chip Energy’ ise, bu sektördeki küresel altüst oluş nedeniyle bugün maalesef kapanmış durumda. Buna karşılık enerji dönüşüm programının başladığı yıldan bu yana 50 kadar firmanın kasabaya yatırım yaparak özellikle kereste, mobilya, enerji ve çevre hizmetleri alanında faaliyet gösterdikleri ve 1000 adet doğrudan ve dolaylı istihdam yarattıkları anlaşılıyor. Yerel yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması, istikrarlı enerji fiyatlarının cazibesi, yatırım yapan yeni firmalar dolayısıyla belediyenin kasasına giren vergi gelirleri 1996’da 340.000€ iken, 2009’da 1.5 milyon€ ya yükselmiş. Kasabanın yıllık karbon ayakizi, yani seragazı salımları 1996’da 37.000 ton iken, 2009’da 22.500 tona düşmüş . Güssing bölgesinde bugün, kimi elektrik kimi ısı üreten 27 adet küçük ölçekli enerji üretim tesisi var. Kasabanın yıllık enerji ‘cirosu’ 14 milyon€. Bu kazancın önemli bir kısmının yeni enerji teknoloji yatırımlarına ve enerji araştırmageliştirme çalışmalarına ayrıldığı belirtiliyor. Zira 1996’da kurulan Avrupa Yenilenebilir Enerji Merkezi ‘Güssing Modeli’ olarak adlandırılan dağıtılmış enerji tedariği modelini, yeni teknolojilerle geliştirmeyi ve iyileştirmeyi hedefliyor. Merkezin başında ‘Bay Biyokütle’ olarak da tanınan ve artık pek de genç olmayan mühendisimiz Reinhard Koch bulunuyor. Bütün bu gelişmelerin beklenmeyen yan etkilerinden biri ise kasabanın enerji otonomisi alanındaki başarıları ile ödüller alarak ismini duyurması. Bu nedenle gelişen ekoturizm, yılda yaklaşık 30.000 turist çekiyor. 15 yıl öncesine göre çok daha yaşanır bir kasaba yaratan Güssingliler, bu gelişmeyi iklimdostu yöntemler ile yaptıkları için de hayli gururlular. İşsizlik oranı çok düşük olan, dışarıya göçü tamamen durduran Güssing, bugün birinci ligde oynayan bir basketbol takımına ve giderek gelişen ve çeşitlenen bir kültürel hayata sahip. Güssinglilerin gururlu olmalarında şaşıracak bir yan yok. Darısı bizim Güssing’lerin başına... 1– Ülkemizde çapı 1 metreden küçük teleskop sayısında epey artış var. Bu teleskoplar; önemli bilimsel gözlemler yanında eğitim–öğretimde astronominin popülerleştirilmesi gibi bilim ve top GÜNCEL HABERLER luma sağlayacakları katkı potansiyeline de sahipler. Gökkürenin herhangi bir noktasında her an belirebilecek bir gök olayı ile ortaya çıkabilecek fırsat gözlemleri için, ülkemizin coğrafi konumu ve iklim koşulları bizlere önemli avantajlar sağlıyor. Mevcut teleskopların eşgüdümlü işletilmesi ile oluşacak sinerji, ülkemizde gözlemsel astronominin gelişimi için büyük katkı sağlayabilecek nitelikte. 9– 10 Mayıs 2013 tarihlerinde İstanbul Üniversitesi Kongre Kültür Merkezi’nde fırsat gözlemciliği NİSAN AYINDA GÖK OLAYLARI GÜNLÜĞÜ gün saat 1 08:16 Güneybatıda Ay doğuda Güneş ufuktan 16 derece yüksekte 2 08:39 Güneybatıda Ay doğuda Güneş ufuktan 20 derece yüksekte 3 08 SON DÖRDÜN 7 04 Neptün Ay’ın 6 derece güneyinde 8 13 Merkür Ay’ın 7 derece güneyinde 10 13 YENİ AY 12 22 Plüto sabit görünümde 14 21 Jüpiter Ay’ın 2 derece kuzeyinde (resimde verildi) 16 01 Ay Yer’e en uzak 18 03 Yer–Mars–Güneş dizilişi 18 16 İLKDÖRDÜN 19 24 Merkür Uranüs’ün 2 derece gü neyinde 22 18:07 Batıda Güneş doğuda Ay ufuktan 19 derece yüksekte 23 18:40 Batıda Güneş doğuda Ay ufuktan 13 derece yüksekte 25 03 Spica Ay’ın 0.004 derece güneyinde ve örtülüyor (resimde verildi) 25 23 DOLUNAY ve parçalı Ay tutulması 26 05 Satürn Ay’ın 4 derece kuzeyinde 27 23 Ay Yer’e en yakın 28 11 Satürn–Yer–Güneş dizilişi ile karşı konumda 2– Çukurova Üniversitesi Uzay Bilimleri ve Güneş Enerjisi Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde (Adana) 50 cm çaplı teleskop odak düzlemi aletleri ile birlikte 18 Mart 2013 tarihinde ilk ışığını alarak hizmete girdi. Ayrıca, 17 Mart 2013 tarihinde aynı merkezin 20 cm çaplı teleskopuyla (odak düzleminde Canon 600D fotoğraf makinası takılı ve 10 saniye poz verilerek) PanStarrs kuyruklu yıldızının fotoğrafı çekildi. Yeni teleskop ve kuyruklu yıldız resimleri bu sayfada verildi (Nuri Emrahoğlu’ndan izinli). Kaynakça: The Astronomical Almanac 2013. CBT 1358/ 15 29 Mart 2013 ne odaklı konuları içeren uluslararası katılımlı “Küçük Teleskoplarla Bilim Çalıştayı: Fırsat Gözlemciliği” düzenlenecektir. Bu çalıştayda, küçük teleskopların önemli katkılar sağladığı bilimsel konular ile fırsat anında gözlemlerin nasıl verimli elde edilip sonuçlarının paylaşılabileceğinin tartışılacağı oturumlar yer alacaktır. Çalıştay hakkında ayrıntılı bilgi http://ktbtr.org adresinden alınabilir. Çalıştayı İstanbul Üniversitesi, TÜBİTAK ve TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi destekliyor.