Katalog

BİLİM DÜNYASINDAN HABERLER "Manevi Mirasım Akıl ve Bilimdir!" "Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve ilmin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve ilmin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar." Mustafa Kemal (1933, Cumhuriyet Bayramı Açılış Konuşması’ndan) "Kiralık anneden" sonra "kiralık baba" arelerin erbezinde olgunlaşan sıçan spermleriyle, bilim adamları sıçan yavruları üretmeye başardılar. Farklı türden bir kiralık babadan "dünyaya gelen" sıçan yavrusu da üreme yetisine sahip. Kyoto Üniversitesi’nde Takashi Shi noharavon ile birlikte çalışan araştırmacılar, fareBizler kiralık anne lere, sıçanlardan aldıkları kavramına henüz sperma kök hücreleri aşılamışlar. alışmışken, bilim Kök hücreler, daha adamları ilk kiraönce genetik değişimden lık babalarla ilgili geçirilen ve hücreleri UV ışığının etkisiyle ışıldayan araştırma sonuçlaprotein oluşturan farelere rını açıkladılar. aitti. Hücreler, spermleri bulunmayan farelerin erbezine aşılanmış. Burada olgunlaşan sperma hücreleri dört ila sekiz ay sonra alınmış. Işıldayan proteinler sayesinde bilim adamları sıçan hücrelerini farenin dokusundan kolayca ayırt edebilmişler. Spermler, sıçanların yumurta hücrelerine ya doğrudan doğruya ya da sıvı azotta dondurulduktan sonra aşılanmış. Yapay olarak döllendirilen yumurta hücreleri daha sonra dişi sıçanlara aktarılmış Döllenmiş 339 yumurta hücresinden 90’ı kiralık annenin ana F Erkek nüfusunun artışı sosyal denge için tehdit frika ve Asya’nın büyük bir kesiminde daha çok erkek bebekler tercih edilmekte. Cinsiyete dayalı doğum kontrolü ve kadınların sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamaması yüzünden evlenecek yaşta erkek sayısı arttı. Londra College Üniversitesi’nden Therese Hesketh Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde erkek nüfusundaki artışın sosyal dengeyi bozabileceği konusunda uyarıyor. Bu dengesizlik asosyal davranışlara ve daha fazla şiddete yol açarak ülkelerdeki istikrarı bozabilir diyor bilim adamları. 2001 yılında erkek oranı %50,4 civarındaydı. Normalde 100 kız çocuk dünyaya gelirken 105107 erkek bebek doğuyor. Bu dengesizlikte ailenin büyüklüğü, ebeveylerin yaşı, hormon tedavisi, hastalık veya stres gibi faktörler etkili olabiliyor. Mesela İkinci Dünya savaşından sonra erkeklerde hafif bir artış yaşanmıştı. Bu durum biyolojik ve evrimsel nedenlerle açıklanmaya çalışılır. Bir olasılıkla stres, sperma kalitesini etkilemiş ya da artış değişen yaş yapısına bağlı olarak yaşanmış olabilir diyor bilim adamları. Özellikle Asya ve Afrika ülkelerinde erkek çocuklar tercih edilmekte. Cinsiyete göre kürtaj ve kadınların sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamaması nedeniyle denge son yirmi yıl içinde bozulmuş. İki sebep de kadınlardaki ölüm oranını yükseltmekte. Bu gelişme sadece Çin ve Hindistan’da seksen milyon kadının "eksilmesine" yol açmış. Bilim adamları bu gelişme yüzünden erkeklerin yalnız kalacağını ve aile kuramayacaklarını düşünüyorlar. Mesela Çin’de yaşları 2829 arasında değişen bekarların %94’ü erkek. Erkek nüfusundaki artışla birlikte asosyal davranışlar ve şiddetin artacağını düşünen bilim adamları ayrıca seks endüstrisinin de büyüyebileceğine inanıyorlar. Çin’de böyle bir gelişme daha şimdiden söz konusu. A Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1015 1 Eylül 2006 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Güray Öz GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No:2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.343 72 74 Faks: 0212. 343 72 64 CUMHURİYET REKLAM Yerel Süreli Yayın Tel: (0212) 251 98 7474/ 343 72 74 BASKI İhlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna İstanbul rahminde yuvalandıktan sonra 15 sıçan yavrusu gelmiş dünyaya. Japon bilim adamlarının Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde belirttikleri gibi, tüm yavrular derin dondurulmuş spermlerle üretilmiş. Derin dondurma sırasında daha az sperma hücresinin öldüğünü sanıyoruz diyor araştırmacılar. Ancak dondurulan hücrelerde ne gibi avantajların bulunduğu daha ayrıntılı bir şekilde araştırılacak. Spermlerin yabancı dokuda da gelişebileceği yıllar önce kanıtlanmıştı, fakat Japon bilim adamları şimdi üreme yetisinin kalıcı olduğunu da göstererek önemli bir adım attılar. www.cumhuriyet.com.tr Orhan Bursalı dinlencede olduğundan yazısını yayımlayamıyoruz. CBT 1015/3 1 Eylül 2006 GÜNDEM