Katalog

AYLAK BİLGİ M. Tahir Ceylan Bu kamyonetleri bazen restoranda yemek yiyen insanların önünden geçerken, bazen de yetiştirme yurdunun bahçesinde fır döner halde şefkatle ve cömertçe etrafı zehirlerken görebilirsiniz. Yurt müdürü sinek telini henüz keşfetmemiştir, diye düşünürsünüz. www.crsm.net Neden Bencillik: Kendilik duygusunu tamamlamak için her an doymak zorunluluğundan, doyulamayan bir an, narsist benliğinin dağıldığı zamandır. PEKİ, SORUN NEDİR? Mesele "Etik" ve "Halkın Bilinçlenmesi" sorunudur. Her sarf malzemesi için uzman raporunu zorunlu kılan yasalarla önlenebileceği söylenemez. Prof. Dr. Doğan Kuban, 28.01.2006 CBT’deki "İmar bağlamında cehalet ve ahlak" başlıklı makalesinde "Türk toplumu dumanlı bir ahlak ortamında yaşıyor. Tanıdık yüzler bu dumanda bir görünüyor, bir kayboluyor. Günlük söylemde ve medyada ahlak sözcüğü büyük bir yer tutuyor, ama tanımı kaypak. Kendine çıkar sağlamak için başkasına ve topluma zarar veren her eylem ahlaksızlıktır. Cehalet de ahlaksızlığın en önemli kapısı... Halk kültürü, ahlaksızlığı sadece iki kategoriye indirgemiştir: Kadın erkek ilişkileri bağlamında ahlaksızlık, çalmak bağlamında ahlaksızlık. Cahil insan topluma zarar veren bir eylemi ahlaksızlık kategorisine sokmuyor. İnsan ilişkilerini karmaşık bir sistem olarak görecek bir bilgi düzeyine erişmemiş cahil, kişiye doğrudan zarar vermedikçe, dolaylı ahlaksızlığı algılamıyor. Toplumu soymakta yolunu bulan biri zekidir, açıkgözdür. Ama ahlaksız değildir" demektedir. Her şeyin özü budur; imarda da halk sağlığı uygulamalarında da... Ahlak doğru kavranıp benimsenirse onu koruyacak cesur insanlar da çıkacaktır. Burada neyin süregelen bir yanlış olduğu dile getirilmeye çalışıldı. Oysa aranırsa doğrunun ne olduğunu bulmak çok kolay; Atasözlerinde bile bulabiliriz... Doğru olanı yapmak yetmez, yanlış olanı da yapmamak gerekir. Herkes yanlış yapıyor demek çok yanlış olur. Gökova Körfezi’nde kahvaltı tabağına konan arı bir sevinç kaynağı olabiliyor; çünkü orada sadece sivrisinekle ve bilimsel olarak savaşılıyormuş. Böyle yapan başka illerimizin de olduğundan eminim. Çünkü ne halkımız cahil ne de muhtarlarımız bu anlamsız yarışa hevesli. Neden? Neden Cömertlik: Cömert olmazsanız, başkaları size karşı cimri olarak yaptığınızı ödetir, ama cömertseniz onlar da cömert davranarak sizi ödüllendirir. Ün diye bir şey olduğundan, git gide herkes size cömert ya da cimri davranır ve küçücük cömertliğin karşılığını ün nedeniyle büyük ödül olarak, yapmadığınız cimriliğin karşılığını da büyük ceza olarak alırsınız. Neden Kıskançlık: Kadının sadakatsizliğinin erkeğin üremesi üzerine olan negatif etkisi, erkeğin sadakatsizliğinin kadının üremesi üzerine olan negatif etkisinden daha yüksektir. O nedenle erkeğin kıskançlığı kadına göre daha fazla ve ölümcüldür. Kadınlar kocalarının başka kadınlarla ilişkisinden çok onlara kaynak aktarmasından, erkeklerse eşlerinin başka erkeklerle cinsel ilişkiye girmesinden rahatsız olmaktadır. Yani kadın kocasının "saçmalık"larından ötürü çocuklarını besleyememekten, erkekse başkasının çocuğuna farkında olmadan bakmak durumunda kalmaktan huzursuzlanır. Neden Gelişme: Bir sabah ormanda ceylanlar gözünü açar, aynı anda aslanlar da gözünü açar. O gün en yavaş ceylanı, en hızlı koşan aslan yakalar. Ertesi gün ceylanların arasında o kadar yavaş bir ceylan yoktur artık ve aslanlar bu gün daha hızlı koşmak zorundadırlar. Neden Duygu Var: Üremek ve sosyal ilişki geliştirmek için, 1873 de Darwin, duyguları tanımayan sosyal ilişki geliştiremez, demişti. Neden İmkânsız Aşk: Bu ya çok enerjiklerin işidir ya da kendinden umutsuzların. Böylece birinciler nerede tüketeceklerini bilemedikleri enerjiyi tüketirler. İkincilerse imkânlı bir aşk yaşamak konusunda umutsuzdurlar, imkânsız bir aşka atılarak, kendileri için imkânlı aşkların bile imkânsız olduğu gerçeğinden ve bu gerçeğin yarattığı özeleştiriden uzak kalırlar. Neden Kaza Bazılarını Bulur: Az gelişmiş ülkelerde toplum düzeni kurulamadığı için, insanların kendi düzeni önem kazanır. Obsesifler kendi düzenlerini kurar, ötekilerse kuramaz ve ülkenin düzensizliğinden kaynaklanan belalara karşı savunmasız kalırlar. Az gelişmiş ülkede özdüzeni olmayan insanın, sadece bu nedenle başı beladan kurtulamaz. Neden Bazı Erkekler Daha İyi ve Daha Erkeksidir: Onların eşleri hafifçe histeriktir ve olağan gündelik durumlarda bile öteki kadınlara göre daha fazla kadınsılık göstererek eşlerini daha erkeksi (başarılı, güçlü, becerikli) olmaya zorlarlar, erkeksi davranışı artmış eşse, başka erkekle çatışmamak için özellikle yalnızken öteki erkeklere karşı aşırı iyi olur. Yaratıcılık Nasıl Ölçülür: (İnsanın tüm içindekiler – İnsanın tüm dışındakiler) x Zekâ + Eğitim + Yapma tutkusu Yaşam Kavgasının Türevi Alınırsa Geriye Ne Kalır: Kadın için nitelikli sperm, erkek için nitelikli ve çok yumurta, her ikisi için de 121 ATP (Her şeker molekülü vücutta parçalanınca geriye enerji veren ve yaşamın temel aracı olan 121 ATP molekülü çıkar.) Rölativite Nedir: İstanbul’da yazdığın özgeçmişe karşı, Kastamonu da hayranlık, New York’ta utanç duymaktır. Neden Dikkat Etmem Lazım: Çünkü hem her konuda hırslıyım, hem her yönden zayıfım. Demokrat Ülke Ne Demek Değil: Kişiye zengin olma potansiyeli veren ülke demek değildir. Neden İnsan Hâlâ Temizdir: Çünkü Tanrı’nın insanı kirletmeye ihtiyacı yoktur. Neden İyi: Çünkü hâlâ küsebilen biri. Ruhun Hastalıkları Nedir: Ruhun ihtiyaçlarıdır, ihtiyaçlar hastalıkları belirler. Türkiye Neden Belalı: Çok genç var, havada estiği kadar ruhlarda da fırtına esiyor da ondan Sohbet Neden Sofrada Yapılır: Çünkü bardağına rakı dolmamış adama anlatılacak az öykü vardır Evini Toplayan Bir Kadın Neden Sevilir: Bir toplardamarı izlerse parmağın çünkü elin kalbe varır! Bitiren Nedenler Neden Bilinmiyor: Osurmak, en soylu aşkları bitirmek konusunda, sanıldığından fazla yer işgal eder dünyada ve osurduğunu onun bilinç altına iteriz daima. Eski Değerliyse En Değerli Şey Nedir: Sahip olunabilecek en değerli şey hâlâ bir çocuktur dünyada, çünkü Rubens’in tablolarından, Bach’ın bestelerinden de eski çocuklar, üç milyon yıl önceki atalardan kalma eşsiz DNA fosili taşıyorlar. BİLİM TARİHİ Galapagos’un İspinozları Dünyada var olan 14 ispinoz türünden 13’ü sadece Galapagos takımadalarında bulunuyor. Dünyanın bu kadar belirli bir noktasında bu kuşların zengin çeşitliliğini nasıl açıklayabiliriz? Beagle gemisiyle seyahati sırasında Darwin bu kuşlarla ilgilenmiş ve bunlardan 13 farklı tür olduğunu saptamıştı. Biraz daha sonra John Gould, 4 alt türe ayırarak (Geospiza, Camarhynchus, Cactornis, Certhidea) 13 tür belirlemiş ve Darwin’in "çeşitlilik, yeni doğan türden kaynaklanır" fikrini doğrulamıştı. Evrim biyologları için bu olgu adalara özgü bir örnektir. Başlangıçta, 1 ila 5 milyon yıl arasındaki bir tarihten önce, tek bir ispinoz türü vardı. Bu türün çeşitli popülasyonları, takımadaların farklı adalarına göç ettiler ve farklı biçimlerde evrime uğradılar. İklim ve bitki koşulları her adada farklı olduğu için bazı bireyler diğerlerinin aleyhine olacak şekilde korundular. Sivri bir gagaya sahip olmak, besin maddelerine ulaşmak için bir avantaj olabilir. Buna karşılık iri bir gaga iyi bir savunma aracıdır. Böylece, yürürlükteki koşullara göre, bunları veya böyle karakterleri taşıyan bireyler daha çok sayıda ürediler. Ta ki tümüyle adalarını kaplayıncaya kadar. Coğrafi izolasyon böylece yeni türlerin doğuşuna izin verdi. Catherine Ferrieux Sciences et Avenir, HorsSerie, No: 134, NisanMayıs, 2003, s. 38. Hazırlayan: Osman Bahadır CBT 1005/15 23 Haziran 2006