Katalog

»tırmaları ınzelerle paylaşıyoruz maymunlan ları Taslak DNA ntecek GİBBONLARIN KARIŞIK GENOMU Soy ağacının köklerinden dallarına doğru uzanan bu girişimler, genomların nasıl evrimleştiğini ve içlerindeki genlerin nasıl çahştığına ilişkin görüntiiyü tamamlayacak. New York Üniversitesi'nden moleküler antropolog Todd Disotell. büyük maymunlarla ortak bir atadan gelen gibbonların genomunun çok farklı özellikler taşıdığını ve bunların kromozomlarının diğer maymunlardan daha hızlı değiştiğini ve evrildiğini düşünüyor. "Gibbonların genomu sanki bir karıştırıcının içine konulup karıştırılmış gibi" diye konuşan Disotell, "Bunların DNA içerikleri insan ve şempanzelerle büyük benzerlik taşıyor, ancak birbirinin içine geçmiş durumda. Genlerin yeni kromozomal pozisyonlarında işlevlerinin değişip değişmediğini öğrenmek ilginç olabilir" diyor. Orangutan DNA dizillml 2006da Büyiik maymunlar Büyiik maymunlar Gorii Ekim 2005'te gejıom dlziliml başlıyor Büyiik maymunlar I Şempanze Genom taslağı tamamlandı Daha âlŞelişmiş maymunlar Gibbon Genomun bir kısmının çözümii planlandı Primat akrabalarımız milyonlarca yıl önce ortak atalarımızdan ayrıldı. Fakat bunlann genomları blzim evrimimizle ilgill gizleri açığa çıkartmakta ve sağlık sorunumuzu çözmekte yardımcı olacak. Ayrıca bu bilgiler evrimin nasıl çalışlığını, genlerin ve türlerin nasıl oluştuğuna ışık tutacak TEK BAZ DEĞİŞİKLİĞİ Mİ? Kromozomlar kırılıp yeniden birleştiği zaman, bu süreçte etkin olan moleküler mekanizma dizilimin içinde yok olup gidiyor. Gibbon genomu çok fazla miktarda yeniden düzenlenme sürecinden geçtiği için, bu süreç içindeki mekanizmaların izlerini sürmek mümkün olabilir. Maryland, Bethesda'daki Amerikan İnsan Genomu Araştırma Enstitüsü bu yılın başlarında yeniden düzenleme süreci ile ilgili mekanizmaları daha iyi anlamak için çalışmalara başlayacağını duyurdu. Bunun gibi yapısal değişiklikler, insan evrimini neyin tetiklediğini ortaya çıkartma konusunda yol gösterici olabilir. Şempanze genomu çalışması, şempanze genomunun kendi kendini kopyalama sürecine bağlı olarak yüzde 2.7 oranında in Sayfayı çeviriniz den sonra insanın en yakın akrabasıdır ve goril genomunun bazı kısımları insanlara şempanze genomundan daha yakındır. Almanya, Leipzig'deki Max Planck Enstitiisü Evrim Antropolojisi bölümünden Svante Paabo, "Dizilinı goril, şempanze ve insana uzanan süreç içinde türlerin nasıl gelişim geçirdiğini anlamamıza yardımcı olacak" diyor. Genel olarak, bir primatın genomu insana ne kadar yakınsa, insanlara özgü son özelliklerin anlaşılmasında daha önemli bir rol oynayabilir. Ve bu karşılaştırma ne kadar fazla sayıda tür genomu ile yapılırsa sonuçlar o kadar güvenilir olur. Örneğin orangutan, goril ve şempanze bir DNA pozisyonunda birbirinin eşi ise ve insanlar farklıysa genetikçiler bu değişikliğin insan soyunun en ileri tarihlerinde gerçekleşmiş olduğuna kanaat getirirler. "Gorilin gen haritasının çıkartılmasına bu ekim ayında başlayacağız" diye konuşan İngiltere, Cambridge'deki VVellcome Trust Sanger Institute'dan Jane Rogers, bir araya getirilmiş taslakların birkaç yıl içinde hazır olacağını belirtiyor. marmoset'ih gen haritasının çıkartılmasına başlandı. Japonya, Tokyo'daki Ulusal Enformatik Enstitüsü'nden Asao Fujiyama "Lemur'un da gen haritasının çıkartılmasını arzu ediyorum" diyor. Fujiyama geçen yıl ilk şempanze kromozomunun dizilimıni çıkartan ekibin bir üyesi. Lemur'lar maymunlara uzanan daldan önce ortaya çıkan bir alt gruptan geliyor. PLASANTALI HAYVANLAR S a n t a Cruz'daki Kaliforniya Üniversitesi'nden David Haussler ve meslektaşları daha eskilere uzanmayı planlıyor. Bu ekip 75 milyon yıl önce dinozorlarla aynı dönemde yaşamış plasentalı memelilerin genomunu çıkartmak için hayvanlar aleminde geniş bir tarama yapmak niyetinde. "Hedefimiz DNA değişikliklerinin plasentalı atalarımızdan modern insanlara uzanan tam bir tarihçesini çıkartmak" diye konuşan Haussler, "Bu genomu yeniden kurarak insan genomu ile karşılaştırırsak evrimimizdeki kilit genetik değişiklikleri saptayabiliriz. Bu verilere primat genom bilgilerini de ilave edersek aralardaki kayıp ayrıntıları tamamlayabiliriz" diyor. Şımdi atalarımızın yeniden organize edilmiş DNA diziliminin ilk taslaklarını birleştirmekle meşgul olan Haussler ve ekibi, "Sonuçlar daha hazırlık safhasında olmasına karşın, bulguların en azından bilgisayar ortamında düzenlenebileceğinı anladık" diyor. KÖKLERİMİZE GERİ DÖNERSEK... Bazı bilim adamları primat ailesinin en genç ve körpe üyeleri ile uğraşadursun, bazıları da köklere inerek en eski primat genomlannm neye benzediğini ortaya çıkartmaya çabalıyor. Bu amaca yö'nelik olarak moleküler paleontologlar belli başlı primat soylarının her birinden bir örnek alarak genomunu çıkartmayı planlıyor. Örneğin Yeni Diinya maymunlarından 965/1317 Eyliil 2005