Katalog

Doof off line Tanol Turkoğlu (TanolT@yahoo com) Intemette en çok başvurulan hızmetlerden bırısı de web uzerınden arama yapmak Şımdıye dek geçen sure ıçınde bu konuda ıkı onemlı aşama kaydedıldı Içınde bulunduğumuz donem bır uçuncusunun habercısı llk aşamada ortaya çıkan arama motoru alternatıflerı, Yahool tarafından bertaral edılmış ve Yahoo1 tartışmasız lıderlığı ılan etmıştı Herşeyın Yahoo'nun çevresınde donecek dıye tahmınler yapılırken, Google'ın ortaya çıkması ıle otayyenı bır boyut kazandı Google'ın dığerlennden bır farkı vardı Arama sonuçlarını daha lıberal olarak lıste lemek Bır başka deyışle, o ana kadarkı aramalarda kım daha çok seçılmışse, bır sonrakı aramada lısteyı ona gore sıralamak Bu her ne kadar semantık anlamlarına gore kavramları sıralayabılme ışlevını tam goremese de kullanıcıların seçımlerının vereceğı yone guvenmek ve bu bılgıyı depolayarak bundan ıstıfade etmek o zamana kadar denenmemış bır yoldu Sonuçta Google, her ne kadar Yahoo'ya gore çok daha genç olmasına rağmen onunla kafa kafaya yarışır hale geldı Ancak son donemde arama motoru dunyasında çeşıtlı kıpırdanmalar var Bunun temel nedenı de bence Intemefın artık gıderek tek bır motordan aranamayacak boyutlarda verı taşımaya başlamasıyla ılgılı Web sunucu bılgısayarlarının geometrik olarak artmaya devam etmesı, ınternet kullanıcılarının arama konularında artık daha ozel ımkanlar ıster hale gelmesıne neden oluyor Her turlu bılgıyı ındeksleyen ve aradığınızda bunlar hakkında sıze bılgı veren genel amaçlı arama motorlarının yanısıra, belkı de yakın gelecekte ozel konularda çok daha kapsamlı bılgılerı ındeksleyen ama o bzel konular dışında hıçbır şeyle ılgılenmeyen arama motoru ımkânlan ortaya çıkacak Bu tur özel amaçlı web sıtelerinin ortaya çıkması elbette bu ozel alanlardakı bılgı bırıkımının ıntemette bellı bırbuyukluğe ulaşması ıle ılgılı Web sunucularının ve dolayısıyla da webdekı bılgı hacmının artması bu nedenle onemlı Pekı değirmenin suyu nereden gelıyor, gelecek? Konu sadece verı hacmının artması ve bu nedenle de ozel amaçlı arama motorlarının kullanıcılara daha yuksek kalıtede arama sonucu uretmesı mu Elbette değıl Bu dongude yatırım ve gıderden başka bır şey yok Ama ışı ış yapan bır de gelır boyutu var Konu arama motoru olunca en onemlı gelır kalemı de webdekı reklamlar oluyor Webde reklam vermek hem daha kolay hem de daha zor Hem daha ucuz hem de daha pahalı Neden mı? Kolay çunku bır reklam malzemesını uretıp bır web sayfasına yerleştırmek, alternatıf medyalarda yayınlanmak uzere hazırlanacak bır reklam malzemesıne gbre daha kolay ve hızlı Ancak daha zor, çunku bu malzemeden verım almak çok onemlı Ucuz, çunku bır webreklam uretım surecı çok ucuz Pahalı, çunku bunların web sayfalarında bellı bır modele gore gosterılmemesı sonucunda yapılacak yatırım çope atılmış olabılır 0 nedenle ozellıkle arama motorlarında kimin neyiaramakta olduğu bılgısıne sahıp olabılmek ve buna uygun web reklamlannı bu sureç ıçındekı sayfalarda gösterebılmek çok onemlı Boylece doğru reklamın doğru alıcıya ulaşması sağlanmış olacak kı, bu da yukarıdakı denklemın zor ve pahalı kısımlarını enaza ındırmış olacak Genel amaçlı arama motorlarından ozel amaçlı modele geçış bu açıdan da olumlu bır gelışme olarak algılanabılır Orneğın sadece denızcılıkle ılgılı konularda arama ımkânı sunan bır web sıtesıne, denızcılık ıle ılgılı reklamlar verebılmek Yahoo'ya denızcılıkle ılgılı reklam vermekten belkı de kat kat daha verımlı olacak Internet herkesın ulaşabıleceğı bır noktaya geldıkten sonra da gelışmesını son hızla surduruyor Bır yandan mılyonlarca yenı ınternetçı ınternetın ne olduğunu ve ondan neler elde edebıleceğını ıdrak ederken, dığer yandan ınternet (hızmetlerı) yepyenı denızlere yelken açıyor Internet gezgınlerının maceralarının daha renklı ve keyıtlı olabılmesı ıçın Aramanın (Rentli) Yarını Mustafa Kemal Atatürk dır" Bilimve Üniversite Prof. Dr. Metin özata Tıp dalında çeşıtlı odullerı ve çok sayıda bılımsel makalelerı olan, GATA Haydarpaşa Eğıtım Hastahanesı Endokrınolojı ve Me tabolızma Hastalıkları Klınık Dırektorlugunu de yapan Ozata, daha once burada duyurduğumuz beslenme konulu kıtabından sonra, şımdı de Ataturk un bılım ve unıversıte ıle ılgılı duşuncelerının peşıne duşerek ve çok sayıda kaynağa başvurarak bu kıtabı derledı Ve boylece Ataturk un bılım ve unıversıte ıle ılgılı zengın bır kaynakça da okura sunmuş oldu Ozata yabancı bılımcılerın Ataturk un ozunde bır bılgın olduğuna ve Ataturk'ten' Çankaya duşunuru" dıye soz ertıklerıne dık katı çekerek, 0 nun yakınında bulunanların şu değerlendırmelerıne yer verıyor "0 yorulmaz bır okuyucu, buyuk bır arayıcı, yuksek bır eleştırmen ve derın bır gozlemcı YENİKIPIRDAMALAR Mustafa Kemal, Ortaçağdan bıle gerı bır ulkeyı modern bır ulus devlete donuşturmenın en onemlı aracı olarak bılımsel bılgıyı, aklı, bılım ve teknolojıyı uretmeyı gormuştu Özata onsozde yaptığı değerlendırmede şoyle dıyor "Ataturk'un ozellıkle tarıh ve dıl konusunda bır akademısyen gıbı araştırmalar yapması ve tarıhçılere "belgelere dayanınız" dıyerek uyarması ve 'bız daıma hakıkatı arayan ve onu buldukça ve bulduğumuza kanı oldukça ıtadeye curet gosteren adamlar olmalıyız' dıyerek yol gostermesi, onun ne kadar objektıf ve akılcı bır duşunce yapısında olduğunu gosterır" Ozata'nın kıtabına aldığı Ataya aıt bır alıntı Mustata Kemal ın koca bır uygarlık tarıhını ve bu tarıh ıçınde bılımın rolunu ne guzel ozetlemekte "Insanların hayatına faalıyetıne hakım olan kuvvet yaratma ve ıcat kabılıyetıdır" Kıtabın bolumlerı Mus tafa Kemal Ataturk ve Bılım, Ataturk ve Unıversıte Reformu, 1933 Retormundan gunumuze unıversıte, Ataturk'un kıtap okuma merakı, Hayret verıcı hıtabet maratonu Buyuk Nutuk Umay Yayınları, 0232 422 3114, www umayyayınları com mıktarına, bu bıleşıklerı oluşturan azotlu formun (nıtrat) mıktarına ve sebzelerın bekletme koşullan ve suresıne (zıra, bu koşullara bağlı olarak nıtrat nıtrıte, nıtrıt nıtrosamın bıleşıklerıne donuşebılmekte) bağlıdır Kaldı kı, patates, yumrusu yenen bır sebze olması nedenıyle, taze ağırlık uzerınden genelde 10150 mg/kg nıtrat ıçenr Bu değer havuçta 30800, turpta 2602300, lahanada 2001680, yaprağı yenen sebzelerden kıvırcık salatada 3803520, ıspanakta 3504000, Çın lahanasında 3803500, meyvesı yenen sebzelerden domateste 20100, hıyarda 20300, bıberde 80180 mg/kg arasında olabılmektedır Soz konusu değerlerden, ulkemızde, mevsımınde yetıştırılen sebzelerın nıtrat ıçerığı bakımından onemlı sorun oluşturmayacağı, ancak mevsım dışı uretımde (sera koşulları ') yoğun mıneral gubre gırdısı nedenıyle dıkkatlı olunması gerektıgı, rıs kı azaltmak ıçın toprakların organık madde ıçerığını artırıcı onlemler alarak mıneral azot gırdısını azaltmak gerektıgı soylenebılır Patates devam... / WEB'DE REKLAM KONUSU dırgenme urunu olan nıtnttır Nıtrıt de, sebzelere uygulanan azotun formu, sebzelerdekı nıtrat mıktarı, sebzenın hasattan sonrakı bekletme suresı, bek letme sıcaklığı ve pışırmeden sonrakı tuketım suresıne bdğlı olarak değışır Gunluk olarak yetışkın bır ınsan ıçın 220 1000 mılıgram nıtrat normal doz, 20005000 mılıgram toksık doz, 10 00030 00 mılıgram ve uzerı letal doz olarak kabul edılır Nıtrıt ıçın ıse, 816 mılıgram normal doz, 30500 mılıgram toksık doz, 16 000 mılıgramın uzerı letal doz kabul edılır (alt ve ust değerler arasındakı fark bıreysel farklılığa, vucutta etkıleşımde bulunabılecek dığer maddelerın varlığına ve mıktarına, yaşanılan ortamdakı hava kırlılıgıne gore degışkenlık gosterebılmektedır) Dolayısıyla, gunluk beslenmemızde, alınan nıtrat ve nıtrıt bakımından hangı gıda ağırlıklı olarak bu sınır değerlerın uzerıne çıkılmasına neden oluyorsa letal ya da kanserojen olan odur O bakımdan, herhangı bır gıdanın ıçerdığı azot yonuyle kanserojen potansıyelının olup olmaması yonunde degerlendırılmesının yapılabılmesı ıçın, o gıdanın normal gubreleme kos.ullan ıle karşılaştırmalı olarak nıtrat, nıtrıt, esas olarak da nıtrosamın ıçerığının ırdelenmesı gerekır SEBZELERDEKÎ ASILTEHLİKE Ozet olarak, kultur bıtkılerıne uygulanan azo tun kanserojen olduğunu soyleyebılmek ıçın, belır leyıcı faktorun, uygulanan azot gubresı mıktarı de ğıl, uygulanan azotun formu, toprak ozellıklerı ve bıtkı çeşıdıne bağlı olarak, bıtkının yenen aksamın dakı nıtrat ve nıtrıt mıktarı, dolayısıyla da alınar gunluk doz olduğu, sınır değerler aşılmadığı sure ce, uygulanan fazla azotun ancak toprakta yıkanm< sonucu taban sularının kırlenmesı açısından rısl SEBZELERDE DAHA FAZLA VAR Nıtrıtın canlı bunyesındekı kanserojen ozellığı, kanserojen etkılı nıtrosamın bıleşıklerıne donuşmesı nedenıyledır Bunun dışında nıtrıt, kanda oksıjenı taşıyan hemoglobını ınaktıve ederek oksıjen taşınmasını azaltır Ancak, vucutta nıtrıt oluşumu, alınan azotlu bıleşıklerden endojen olarak da uretılebılmektedır Dolayısıyla, patates ya da dığer sebzeler aracılığıyla alınan azotun kanserojen olma rıskı, bıtkıle re uygulanan azotlu gubre mıktanndan çok, bıtkılerın, yetışme ortamının ko^ulldrına baglı olarak aldıgı ve esas olarak yenen kısımlarında depolanan kanserojen etkılı bıleşıklerın (nıtrıt, nıtrosamın) 941/22 2 Nısan 2005 oluşturabıleceğı ve aynı zamanda ekonomık kayıj olduğu, sebzemeyvelerde aroma ve lezzet ozellığı nın kaybolabıleceğı, bıtkı dokularında fazla azot bı rıkımı sonucu bıtkının hastalıklara karşı dırencınıı azalabıleceğı, bu durumun esas olarak, kanserojeı etkılı tarımsal mucadele ılaçları kullanımında zc runlu olarak artışa neden olacağı soylenebılır (*) Prof Dr, Çukurova Unıversıtesı Zırac Fakultesı Toprak Bolum (mgok@maii.cu edu t