Katalog

biiim dfinyasından Kısa Haberler gı karışan deneklerın prefrontal korteksı daha az etkınleşmış Stark ve Okado bu bulgudan yola çıkarak, soz konusu bolgenın bır anının ıçerığını ve kaynağının kaydedılmesınde onem taşıdığını sanıyorlar Hatalı bıtgının kaydedılmesı sırasında ışleyen sureçlerın daha iyi anlaşılması şımdı bellek yetısının guçlendırılmesınde yararlı olacak Mumkun oldukça bılgılerın ıçerığı ve kaynağı uzerınde konsantre olmak gerekıyor Bu da orneğın mahkeme salonunda şahıtlere olay yerıyle ılgılı sorular dışında hatalı bılgılerın aıt olabıleceğı basın haberlerı veya polıs soruşturmaları da hatırlatılabılır dıyor bılım adamları Yanlış bilgiler anılarımız arasına nasıl giriyor? zorlanır, ozellıkle de ayrıntılar soz konusu olduğunda, bellek, gerçek ve hatalı bılgılerı bırbırıne karıştırır Uzun suredır bılenen bu durum araştırmalarla da kanıtlanmıştı Şımdı ıse John Hopkıns Unıversıtesı'nden Craıg Stark ve Yoko Okado şımdı hatalı bılgılerın kaydedılmesındesın sorumlu be yın sureçlerını araştırmak amacıyla çekırdek spıntomogralı ıle totoğraflara bakan deneklerın beyınlerını ınceledıler 50 fotoğrai, bır kadının cuzdanını çalarak kaçan bır adamla ılgılıydı Ikıncı serıde ıse katılımcılara, detayları değıştırılmış fotoğrallar gosterıldı Mesela hırsız kapı arkası yerıne bır ağacın arkasına saklanıyor Katılımcılara ıkı gun sonra neler hatırladıkları soruldu Stark ve Okado, çekırdek spıntomogralı goruntulerıyle hangı deneklerın değışıklıklerden en fazla etkılendıklerını tahmın edebıleceklerını gorduler Tum katılımcılarda htpokampus dışında prefrontal korteks de etkınleşmıştı Ancak anılarına daha fazla hatalı bıi Meksıka'nın Oaxaca vadısınden elde edılen kronolojık verılere bakılırsa, yerleşık koy yaşamı karmaşık dinsel ve toplumsal orgutlenmelerın hızla gelışmesıne yol açtı Bu bolgede yaşayan ınsanlar 1300 yıllık bır sure ıçınde en ekı dinsel yapılar olan basıt kulubelerden Zapotek devletının ılk tapınaklannın yapımına geçtıler Bugune dek dinsel torenlerle toplumun bırlıkte evrıldığı goruşu yalnızca bır varsayıma dayanmaktaydı Mıchıgan Unıversıtesı'nden Joyce Marcus ve arkadaşları ılk kez bu surecın nasıl meydana geldığını gozler onune serdıler Marcus ve yardımcısı Kent Flannery vadıdekı yerleşım bolgelerını karbon yontemıyle tarıhlendırdıklerınde 20 metre uzunluğunda ve 7 metre genışlığındekı Önce zenginlik, sonra dinsel tören ve kurban Kenevir, beyindeki kan dolaşımını değiştiriyor Son araştırmalara göre kenevir beynin kan dolaşımını uzun vadede değiştirmekte ve nikotin ise Alzheimer hastalığında beyinde meydana gelen değişimleri tetikliyor. Kenevir sanıldığı gıbı beynin kan dolaşımını sadece tuketımı sırasında değıl ıçımden çok sonra da değıştırmeye devam edıyor Amerıkalı araştırmacılar marıhuana ıçmeye bır ay ara veren kışılerın beyınlerınde bıle, beyın damarlarındakı akışın onemlı olçude değıştığını saptamışlar Kan akışının hızıyla bırlıkte damarların esneklığı de değışmekte dıyor Ulusal Uyuşturucuyla Mucadele Enstıtusu'nden Ronald Herning, Neurology dergısınde Bılım adamları bır aylık uyuşturucu programına katılan 54 marıhuana tuketıcısı ve 18 gonullu deneğın beynındekı kan akış tıızını kontrol etmışler Ayrıca damarların kan akışı dırencını gosteren nabız atım endeksı de otçulmuş Damarların buzuşme yetısı lyı ama açılma yetısı kötu ıse her ıkı faktor de yuksek çıkıyor Ve bunun sonucu da yuksek kan basıncıdır Bılım adamları marıhuana ıçenlerde her ıkı laktorun de kontrol grubundakılerden çok daha yuksek olduğunu saptamışlar Hatta damar dırencı tansıyon ve dıyabet hastalarınkınden bıle daha yuksek Duzenlı kenevir tuketımının uzun vadelı etkılerının ne olduğu konusu doktorlar arasında hâlâ tartışmalıdır Ozellıkle de bılışsel gerileme, bellek sorunları ve kısıtlı oğrenme yetısı gıbı etkıler uzerınde durulmakta Bazı araştırmalarda ıse uyuşturucu tuketımının 17 yaşında başlaması halınde beyın gelışımınde bozuklukların yaşandığı ortaya çıkmış Dığer bır araştırmada ıse bılım adamları nıkotının, Alzheimer hastalığında ortaya çıkan değişimleri tetıkledığını bulmuşlar Gerçı tutunun ıçındekı sınır zehrının tıpık Alzheimer plaklarının gelışımı uzerınde bır etkısı yok ama sınır hucrelerının ıçındekı zararlı bırıkımlerın oluşumunu tetıklemekte Kalılornıya Unıversıtesı'nden Frank LaFerla'nın fare deneylerıyle elde ettığı bu sonuç, Proceedıngs of the Natıonal Academy of Scıences dergısınde yayımlandı Son bulgu boylece nıkotının, Alzheimer ve benzerı hastalıkların gelışımınde etkılı olduğu kanısıyla da ortuşmekte 936/4 26 Şubat 2005 dinsel amaçlı en eskı alanın 8600 yıl oncesıne uzandığına tanık oldular Bu "dans alanı" bolgede yaşayan avcı toplayıcı goçebe topluluklann dıne kabul torenlerı sırasında kullanılmış olabılırdı Bolgenın yakınındakı sığınaklardan elde edılen kanıtlar da buranın olabıldığınce yuksek sayıda aılenın katılabıldığı zamanlarda dinsel torenlere sahne olduğunu ortaya koymaktaydı Marcus ekıbının elde ettığı bulgular vadıde ılk yerleşık koylerın 3500 yıl once, ınsanların guneş ve yıldızlarla ılıntılı bırtakım torenler duzenlemeye başladıkları donemde kurulduğunu, yaklaşık 150 yıl ıçınde tumu aynı coğralık konumdakı tek odalı dinsel yapıların belırmeye başladığını gosterıyor 3100 yıl oncesınden başlayarak, vadıdekı en buyuk koyun nufusunun yaklaşık 1000 e ulaştığı goruluyor Verıler bu donemde daha genış evlerde yaşayan bır seçkınler sınıfının da ortaya çıktığını gozler onune serıyor Bu donemde dinsel ıçerıklı kulubelerın bır olasMıkla yanzamanlı rahıpler taralından yonetılen tapınaklara donuştuğu goruluyor Tapınaklara adak sunma ve kuban torenlerının de bu donemde yaygınlık kazandığı sanılıyor Toplumsal evrım surecınde bır sonrakı adım olan Zapotek devletının kuruluşu ıse 2450 yıl oncesıne uzanıyor Bu donemde tapınak mımarısının de değıştığıne, yapılara bır olasılıkla tamzamanlı rahıplerın yaşadıkları ıkıncı bır oda eklendığıne dıkkat çekılıyor hem de kurulan bağı guçlendırdığını soyluyorlar Dunyada her yıl 20 mılyon bebek 2 kılonun altında doğuyor Bırçoğu erken doğduğundan, vucut sıcaklıklarını duzenleyemıyorlar ve kuvoze konuyorlar Ancak bebek koğuşunun dolması nedenıyle Kolombıyalı bır doktor olan Edgar Rey, 1978 de "kanguru bakımı'nı keşlettı Buna gore, altına bebek bezı bağlanan, başına da bır bere geçırılen bebek, gunun 24 saatı, anne veya babanın çıplak goğsu uzerınde dık konumda tutuluyor Bu yontem, orneğın oksıp gıbı destek cıhazlarına ıhtıyaç duymayan bebekler ıçın çok uygun olmayabılır Ancak, bebekler bu desteğe sonradan da bağlanabılırler Kanguru bakımı, bugun gelışmekte olan 25 ulkede uygulanıyor Bu bakım, kuvozlere destek olarak olsa da bırkaç zengın ulkede de kullanılıyor Ancak Brıtısh Medıcal Journal dergısıne makale yazan Kolombıyalı doktorlar, yontemın tum dunyada kullanılması çağrısında bulundular Javerıana Unıversıtesı'nde çocuk doktoru olan Juan Gabrıel RuızPelaez, "Yontemır çok ılerı avantaparı var Bebek anneye daha iyi tepkı verıyor ve anne de bebeğın anlatmaya çalıştıklarını daha iyi anlıyor" dıyor Sigara yasağı yaşam kurtanyor lılmua ve Kalifomiya'da elde edilen sonuçlsryasatjın pozitifetkisini Oftay8koydü. Anne sıcaklığı en iyi kuvöz Kolombıya'dakı doktorlara gore, zengın ulkelerdekı kadınlar, yoksul ulkelerde yaşayanlardan, zayıf doğan bebeklere nasıl davranılması gerektığı konusunda ders alabılırler Doktorlar, bu bebeklerı sıcak tutmanın kuvoz kadar sağlıklı olduğunu ve bunun hem meme emmeyı Ingılız Tıp Bırlığı'ne (BMA) bağlı, Tutun Kontrol Araştırmaları Merkezı, kamusal alanlarda uygulanacak genel yasağın yaşam kurtarıcı etkı yapacağına ınanıyor Bu tur yasakların olumlu etkılerı dığer ulkelerde ortaya çıkmış Mesela Irlanda da