Katalog

Peprem Araştırmaları tıne açılacaktır Bu ağ sistemı ıle butün deprem verılerı yasa gereğı tek elde Bakanlığımız altında toplanacak, basın ve kamuoyuna duyuralarak deprem yorumları konusundakı yanlış bılgılendırmelenn onune geçılebılecektır. Turkiye ekonomisine katkısı nedir? Bu ağ sıtemı ulusal olçekte ve tum ulkeyı kapsadığı ıçın, her bır unıversıtekurum ve kuruluşların ulusal sısmık ağ ışletme, bırbınnden bağımsız Deprem Araştırma Merkezlen kurma, deprem verılerının bır araya toplanamaması, aynı yerlere ıstasyon kurma, elde venlerın paylaşılamaması, verı dağıtılaması, tum bılım dunyasının hızmetıne sunulamaması, eksık bılgılerle yanlış deprem tehlıke ve rısk belırlenmesı gıbı teşebbuslerının onu kesılerek, unıversıtelerce bırkaç yıl sonra ışletılemeyen, sureklılığı sağlanamayan, gereksız harcanan trılyonlarca paranın heba edılmesı engellenerek Turkıye ekonomisine önemlı katkılar sağlanacaktır Bu sayesınde koordınasyon eksıklığı gıderılecek, doğru ve guvenılır bılgıler toplanarak ulkenın deprem tehlıke ve rıskı belırlenerek mıkrobolgeleme çalışmalan ve deprem master planlarına altlık teşkıl edecek doğru ve guvenılır bılgıler sağlanacak, ımar planları doğru yonlendırıelerek rısklı bolgeler tespıt edılecek ve mılyarlarca dolar hasar ve can kaybı en aza ındınlebılecektır ı: Şekil 2. GEDİZ Uydu ilefişimli Genişband istasyonunun ku Şekil 3. Türkiye Ulusal Kuvvetli Yer Hareketı Ağı ve bu istasyonlardan rulum çalışmalanndan görüniim. birisinden görüniim.. meolçerler, bır deprem anında alınan sınyaller aracılıgıyla, buyuk sanayı kuruluşları ve stratejık onemı olan alanlarda depremle rın neden olabıleceğı yangınlar, nukleer sızıntılar ve dogal gaz ve elektrık ıletım hatlarında oluşabılecek ıkıncıl hasar yapıcı ve buyuk ekonomık kayıplara neden olan et kenlere karşı erken uyarı amaçlı olarak kullanılabılmektedır Türkiye Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi A&'nın kuruluşundan berı, ulkemızde meydana gelmış depremlerden kaydedılen ıvme kayıtları derlenerek, ıvme kayıt arşıvı oluşturulmakta ve bu arşıv sureklı guncellenmektedır Alınan kayıtlar, tüm araştır macılara ve bılım dunyasına Internet (http //angora deprem gov tr) aracılıgıyla sunulmaktadır etmektedır Uzun vade de, ağdakı cıhaz sayısının arttırılması, analog cıhazların yerıne modern sayısal cıhazların kurulması, ıstasyonların zemın özellıklerının sondaj, sısmık vb çalışmalarla belırlenmesı ve buyuk bınalar ıçınde konumlandırılmış ıstasyonların açık alanda (free fıeld) ozel olarak tasarlanmış gozlemevlenne donuşturulmesı oncelıklı hedefler arasında yer almaktadır Kurulmuş yerel ağlar ıle bırlıkte Türkiye Ulusal Kuvvetlı Yer Hareketı Ağı ıstasyon sayısı 158'e ulaştı Turkıye Ulusal Kuvvetlı Yer Hareketı Kayıt Ağı Yerel Ağların Genışletılmesı Projesı kapsamında, 2005 yılı ıçerısınde Eskışehır Anadolu Unıversıtesı ıle bırlıkte "Eskışehır Yöresı Yerel Ivmeolçer Ağı KurulmasıEskışehır Kentı'nın Deprem Tehlıke ve Rıskı'nın Belırlenmesı Projesı" çerçevesınde 5 ıvmeolçer ve Duzce BeledıyesıGrevana (Yunanıstan) Beledıyesı ıle bırlıkte "Duzce Yerel Ivmeolçer Ağı KurulmasıDuzce Kentının Mıkrobolgeleme Projesı" çerçevesınde 7 ıvmeolçer ıstasyonlarından oluşan EsNET ve DuzNET yerel ağı, ulusal ağa dahıl edılecektır SABONET IzmıtBolu Yoresı Deprem Aktıvıtesını Izleme Agı 1984 yılından bu yana, Turk ve Alman araştırıcılar tarafından "Depremlerın Onceden Belırlenmesı Turk Alman Ortak Projesı" kapsamında Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ)'nun Izmıt Bolu kesımınde, çok dısıplınlı, deprem araştırma faalıyetlerı yurutulmektedır 1985 yılından berı bu proje çerçevesınde 15 Telemetrık Mıkrodeprem ıstasyonları ıle depremsellığın ızlenmesı çalışmaları surdurulmektedır. lendıren, (i) bılım dunyası, basın ve kamuoyunu, ulusalyerel krız yonetımlerını anında bılgılendıren, (j) Turkıye olçeğınde tum dırı faylar boyunca yeterlı sayıda (100200 ıstasyon) geometrık olarak dagılım gosteren, en yuksek standartta verı kalıtesıne sahıp olan, gerçek zamanda verı toplayan, hızlıguvenılır verı ureten, (k) 7 gun 24 saat çalışma sıstemıne dayanan, teknık ve bılgı donanımı açısından profesyonel personelce ışletılen, (1) verı arşıvleme ve verı dağıtımı alt yapısına sahıp bır sıstem olmalıdır 2 TUSAS statıisu, verı paylaşımı, verı dağıtımı, ışletımbakımı ve butçesı yasal • çerçeveyle belırlenmış ve devlet çatısı altında sureklılık sağlayan bır kurumsal yapılan maya sahıp olmalıdır 3 Ulkemızde halen ulusal olçekte zayıf hareket ağı ışleten mevcut ıkı farklı kurum (Bayındırlık ve Iskan Bakanlıgı Deprem Araştırma Daıresı ve Kandıllı Rasathanesı) bulunmaktadır Bu ıkı kurum tek bır çatı altında bırleştırılmelı, TUSAS statusu altında dogrudan ılgılı Bakana ya da ılgılı Başbakan Yardımcısı'na baglı Turkıye Ulusal Deprem Araştırma Enstıtusu ve Merkezı (TUDAEM) şeklınde bır kurumsal yapılanmaya donuşturulmelıdır 4 Bayındırlık ve Iskan Bakanlıgı Deprem Araştırma Daıresı tarafından ısletı len Turkıye Ulusal Zayıf Hareket Agı ve Turkıye Ulusal Kuvvetlı Yer Hareketı Ağı, aynı kurum tarafından TUDAEM çatısı al, tında ışletılmelıdır 5 TUDAEM yapılanması ıçerısınde, Türkiye Ulusal Deprem ve Fay Izleme ve Değerlendırme Merkezı, Turkıye Deprem Tehlıke Harıtası Hazırlama Kurul, Depremlerın Onceden Kestırımı Kurulu, Deprem Bolgelerınde Yapılacak Yapılar Hakkında Yonetmelık Kurulu, Turkıye Tarıhsel Deprem Katologları Hazırlama Kurulu, Turkıye Azalım Ilışkısı Belırleme Kurulu, Tehlıke ve Rısk Değerlendırme Kurulu, Bolgesel ve Yerel Ağlar Koordınasyon Kurulu, Dunya Sısmolojı Merkezlen ıle Işbırlığı ve Koordınasyon Kurulu, ArGe Kurulu ve Deprem Basın ve Yayın Ilışkıler Kurulu gıbı kurullar oluşturulabılır 6 Ana Tektonık Bolgeler boyunca kurulacak Bolgesel Ağlar, Turkıye'dekı onemlı dırı faylar ya da fay parçaları boyunca yerleştırılecek Yerel Ağlar, Hasar yapıcı TÜRKİYE ULUSAL KUVVETLİ YER HAREKETİ KAYIT AĞI Bayındırlık ve Iskan Bakanlığı Deprem Araştırma Daıresı 1973 yılından berı Turkıye Ulusal Kuvvetlı Yer Hareketı Ağı'nı ışletmektedır Bu ıstasyonlar hasar yapıcı ve yıkıcı depremler ureten Kuzey Anadolu Fay Zonu, Doğu Anadolu Fay Zonu, Ege Çokuntu Bolgesı, Doğu Anadolu Sıkışma Bolgesı ve Orta Anadolu Ova Bolgelerı gıbı ana tektonık bolgelere yerleştırılmıştır Ağ kapsamında, ulke olçeğınde 67 Analog ve 53 Sayısal olmak uzere toplam 140 ıvme olçer bulunmaktadır (Şekil 3) Turkıye Ulusal Kuvvetlı Yer Hareketı Kayıt Agı'nın amacı, deprem sırasında oluşan yer ıvmesını ve ulke olçeğınde her tur yapıya depremle gelen ve hasar yapabılen kuvvetlen olçmek, buradan elde edılen verılerle depreme dayanıklı yapı yapma teknıklerını gelıştırmektır Ivme kayıtları, onemlı muhendıslık bılgılerının yanında, muhendıslık uygulamalarında, sısmık rısk belırlemelerınde ve bılımsel çalışmalara onemlı bır verı tabanı oluşturmaktadır Bu kayıtlar sayesınde, depremın uzaklıkla değışen azalım ılışkılerı kurulabılmektedır Boylece, değışık uzaklıklardakı yerleşım bırımlerınde olası ıvme değerlerı hesaplanabılmektedır Bır deprem anında ıvme kayıtlarına erışım hızlıdır ve ol çulen değere gore, bolgedekı hasar durumu \ie şıddet dağılımı hızlı bır şekılde tahmın ^dılebılmektedır Yakın aralıklarla kurulmuş ıvmeoler ıstasyonlarından saglanan kayıtlar kırılnanın fizığı, deprem dalgaların yayılması »e spektral ozellıklerın bılınmeM açısından >nemlı bılgıler sunmaktadır Farklı zemınerden elde edılen ıvme değerlerıyle zemın luyutmesı belırlenebılmektedır Ayrıca ıv BÖLGESELYEREL AĞLAR 1999 yılında meydana gelen depremler sonrası, depremlerın özellıkle sanayı bolgelerınde, yapılar uzerındekı etkısı goz onune alındığında, hasarın nedenının tam olarak anlaşılmasında ıstasyon sayısı yetersız kalmıştır Bu tıp sanayı bolgelerınde olabılecek yıkıcı depremlerdekı hasarlar, ekonomıyı cıddı bır şekılde etkıleyecektır Bu nedenie, Afet Işlerı Gn Md'luğu, ODTU ve TUBITAK'ın katılımı ve NATO'nun desteğı ıle "Turkıye Ulusal Kuvvetlı Yer Hareketı Kayıt Agı'nın Genışletılmesı ve Yoğun Yerel Ağların Kurulması" projesı başlatılmışur 2001 yılı ıtıbarı ıle "Turkıye Ulusal Kuvvetlı Yer Hareketı Kayıt Ağı'nın Genışletılmesı ve Yoğun Yerel Ağların Kurulması Projesı" kapsamında 38 ıvmeolçer, ağa dahıl edılmıştır Bu proje kapsamında 14 ıstasyon BursaYalova bolgesıne (BYTNet), 6 ıstasyon AydınDenızlı (DATNet) bolgesıne ve 18 ıstasyon K MaraşAntakya bolgesıne (MATNet) kurulmuştur Deprem potansıyelı yuksek olan, BursaYalova, AydınDenızlı ve Antakya K Maraş yorelenndekı yerel ağlar ıle, jeolojık yapıların depremler sırasındakı sısmık davranışları ayrıntılı bir bıçımde belırlenecekür Bu analızler, ılerde mıkro olçekte sısmık bolgelendırmeler ıçın bılımsel verı tabanı oluşturacaktır Turkıye Ulusal Kuvvetlı Yer Hareketı Kayıt Ağı, teknolojıye paralel olarak modern ıstasyonların alınmasıyla gelıştırılmek te, ulke olçeğınde gereklı sayıyı (1000 adet) sağlamak ve uluslararası duzeyde bır alt yapı oluşturulması amacıyla çalışmalar devam ULUSAL SİSMİK AĞ SİSTEMİ NASIL OLMALI? 1 Turkıye Ulusal Sısmık Ağ Sistemı (TUSAS), (a) tum dırı fayların deprem etkınlığını (buyuklugu Ml 0 ve daha buyuk depremlerı) yakından gozleyen, (b) aluvyal havzalarda ve denızelgolsel ortamlardakı dırı fayları yakından ızleyen, (c) deprem tehlıke harıtalarının verı tabanını oluşturan kaynak zonları ıle ılgılı verı sağlayan, (d) dırı fayların uzunluğu, uretebıleceğı deprem buyuklugu, deprem tekrarlanma aralıkları ıle ılgılı verı sağlayan, (e) tehlıke ve rısk analızlerı ıçın verı ureten, (f) depremlerın onceden belırlenmesı konusunda bılgı ureten, (g) deprem bılgı sistemı'nın temelını oluşturan, (h) acıl mudahale sıstemını yön f Yazının devamı 22. sayfada 936/1926 Şubat 2005