Katalog

Tartışma Editöre Mektup 1) Doçentlik ve profesörliiğü atamalarda yayın şarîı farklı yorumlanıyor; 2) Kadro ilanlan danışıklı döviiş ve bazen niteliksiz kişilerin alınması şeklinde gerçekleşiyor, 3) Doçentlik ve Profesörlük için jürilerin oluşturulması keyfi yapılıyor, 4) Üniversitelerimizin büyiik bir kısmı bazı siyasal grup, tarikat, loca, lonca ve kulüplerce adeta parsellenmiş durumda, kadrolaşma ve bu kadrolara kendi yandaşlannı atama yöniinde kıyasıya bir mücadele, gayriinsani ve bilimdışı bir çalışma süregeliyor.. 'Lniversitelerdeki Doçentlik ve ProfeI I sörlük unvanları, akademik kariyer \*J sürecinde yer alan iki önemli ve temel basamaktır. Doçentlik ve Profesörlük başvurusunda bulunacak olan aday her şeyden önce kendi bilimsel öz güvenine ve bilimsel yapıtlarına bağlı olarak yükseltilmek ister, Ancak, bu akademik yükseltilme sürecinde kanuni ve özel birtakım koşullar önüne çıkar. Bu koşullar adaletli ve hakkaniyet gözetilerek, tüm kanun ve kriterlere uyulduğu takdirde, son derece gereklidir ve önemlidir. Bunlardan biri ve en önemlisi, doçentlik başvurulannda ÜDS dil barajını aşmak ve bunun yanı sıra hera Doçentlik, hem de Profesörlük başvurulannda, Doçentlik ve Profesörlüğe yükseltme ve kadroya atanmada 2547 Sayılı Kanun'un 26. maddesi ile Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliğinin 18/b maddesinde öngörülmüş bulunan "İlgili bilim alanında uygulamaya yönelik çahşmalar ile uluslararası düzeyde orijinal yayınlar yapmış olmak" koşulu aranmaktadır. Yine 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 26. ve Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği'nin 20. maddeleri gereğince, doçent ve profesörlüğe atanma ile ilgili dosyaların kapsamında yer alan eserlerin ve çalışmaların orijinallik, bilimsel etiğe uygunluk ve süreklilik açısından değerlendirilmesi gerekir. mındaki dergilerde başlıca yazar olarak yayımlamış olmak" şeklinde geçer. Yine YÖK'ün 30.04.2002 tarih ve 18 numaralı Karar 2002 de ise "Üniversitelerarası Kurul'un belirleyerek 2001 yılından itibaren yürürlüğe koyduğu Doçentlik başvuru koşullannın, Üniversite ve İleri Teknoloji Enstitüleri tarafından Doçentliğe atama koşullarında da başvuru koşulu olarak asgari ölçüde baz alınıp, diğer akademik atama koşullannın buna göre ağırlıklandırılması, özellikle Profesörlüğe yükseltilme ve atamada Doçentlikten sonra yapılan bu tür akademik çalışmalarda artan bir yoğunluk aranmasına " şeklinde bir açıklama getirilmektedir. Bu durum, özellikle Doçentlik başvu Doçent ve profesör atamalar ne kadar sağlıklı? kelimeleri üzerinde yoğunlaşmayı gerekli kılmaktadır. Örneğin bu durum profesörlük atamalarında 3.5 olamayacağına göre en az toplam dört veya 3+1 demektir ki, bunu pek çok üniversite bu şekilde uygulamaktadır. Üstelik söz konusu YÖK kararında ağırlıklandırma ve yoğunluk arama kelimeleri üzerinde özel olarak durulmaktadır. Ancak, yukanda bahsedilen YÖK ve ÛAK kanun ve kararlarına karşın, üniversitelerimizin bazılarında halen 12 SCIexpanded yayın ile profesörlük unvanı verilen kişiler mevcuttur. Tüm bunlann yanı sıra, son yıllarda her üniversite kendi çapında bir "Doçentlik ve Profesörlük Başvurulannda Aranacak Değerlendirme Kriterleri ve puanlama Sistemi" ve bununla ilgili esaslan ortaya koyan Senato kararları ile adaylann karşısına ekstra yapay ve yasal olmayan bir engel daha çıkarmaktadır. ve kamu kurumlarındaki bu vasıflara uygun kişilere ve hatta yurtdışındaki benzer koşulları sağlayan kişilere açıktır. Ancak, bilinen ve uygulanan odur ki, üniversitelerimizde bu tür atama çalışmaları açıkça kendi bünyesindeki elemana bir kadro ilanı şeklinde gerçekleşmekte ve her ilgili kişi o kadronun kim için açıldığını bilmektedir. Hatta bazen ilan edilen kadro karşısına öyle özel koşullar konmaktadır ki, diğer kurum dışı başvuruları baştan engellemek için, bir tek o kişinin isminin yazılmadığı kalmaktadır. Aday tarafmdan hazırlanan doçentlik için 4 kopya ve profesörlük için ise 6 kopya dosya (1 dosya şahit olarak tutulur) tüm koşullar ve istenenler yenne getirilerek ve belli bir düzen dahilinde ilgili üniversiteye teslim edilir. Bu dosyaların kapsamında nelerin olduğu, kaç sayfadan oluştuğu, bu belgeleri kanıtlayan ekstra belgelerin sayfa sayısı vs. gibi tüm bilgiler bir noter güvencesine ya da imzalı bir zapt altına alınmaksızın, rektörlüklere teslim edilir (en basitinden bir master ya da doktora tezinde dahi jüri üyeleri kişisel tutanaklarını kaleme alırlarken o tezin kaç sayfa olduğunu, kaç şekil, tablo, çizelge, levha ve ek'ten oluştuğunu yazarlar). İLANLAR KİM İÇÎN? Ancak bu tür senato kararlarının pekçok maddesi de gerektiğinde kişiden kişiye değiştirilebilecek şekilde, bilinçli olarak yonıma açık bırakılmaktadır. Bu durum, bazı üniversitelerde ise YÖK'ün 30.04.2002 tarih ve 18 numaralı kararına müdahale ve örtülü değiştirme şeklinde ciddi kararlara dönüşebilmektedir (her tamamlanan TÜBİTAK ya da herhangi bir Kamu Kurumu raporunun, bir SCIexpanded makale yerine geçebileceği gibi). JÜRİ KİM OLACAK? Bu dosyaların Doçentlik için 3 Profesörlük için ise 5 ayrı jüri üyesine gitmesi gerekmektedir ve bunun koşulları ilgili YÖK Kanun maddesinde belirtilmiştir. Ancak, burada da keyfıyet söz konusu olabilmektedir. Söz konusu jüri üyelerinin kimler olabileceğine duruma göre! Bazen ABd Başkanlığı, bazen bölüm başkanlığı veya bazen dekanlık karar vermektedir. Bazı üniversitelerde dosyaların kimlere gitmesi gerektiği adayz dahi sorulabilmektedir Tamamen objektif ve ön yargısız olarak, o ada; ile ilgili en sağlıklı jüri seçim karannı hi< şüphesiz ilgili ABd Başkanı verebilir. AB( Başkanı da genel olarak 810 kişilik bir jü \ rularında aranan en az üç özgün SCIExpanded veya SSCI kapsamındaki makale sayısının, Yardımcı Doçentlik ve Profesörlük başvurulannda buna göre ağırlıklandırılıp, yardımcı doçentler için en az iki ve profesörler için ise en az dört olması gerektıği gibi bir kıstası ortaya koymaktadır. Her tiirlii yetki ve denelim imkânları ve olanakları kanunen kendilerine verilmiş olan YÖK, ÜAK ve YÖK Denetleme Kurulu, kendi kurallarının uygulanıp uygulanmadığmı denetleyerek uygun olmayan atama ihbarını beklemeksizin, tam, etkin ve güvenilir bir denetimi ve kontrolü sağlamalıdır. Doçentlik ve Profesörlük atamalan ilan ile yapılmaktadır. Mutlaka her kurum kendisinin yetiştirdiği, her yönü ile tanıdığı kişileri bünyesinde atamak ve kadro tahsis etmek ister ve aynı zamanda bir kuruma yıllarca hizmet vermiş olan bilim adamları, gerekli koşulları sağlamak şartı ile bulundukları kurumda yukseltilmeyi beklerler. Bu onların en doğal hakkıdır. Ancak, ilan hiçbir zaman herhangi bir kişiye atfen yapılamaz. Bu tür kadro ilanlan tüm ülke sathındaki üniversitelerde "ÖZGÜN MAKALE"YE FARKLI YORUMLAR Örneğin YÖK Doçentlik Başvuruları ile ilgili Tablo 9'da Mühendislik Temel Alanı kapsamında yer alan tüm mühendislik alanları için başvuru koşullarında "Başvurulan Doçentlik bilim alanı ile ilgili SCIExpanded veya SSCI kapsamındaki dergilerde toplam en az üç özgün makale (editöre mektup, özet, derleme ve kitap kritiği hariç) yayımlamış olmak. Bu makalelerden, adayın yaptığı lisansüstü tez(ler)den üretilmemış en az birini, SClExpanded kapsa ri topluluğunu bölüm başkanlığına, bölün AĞIRLIKLANDIRMAVE YOĞUNLUK Buradaki ağırlıklandırma kelimesi, hiçbir yoruma gerek kalmaksızın kantitatif olarak değerlendirilmeyi ve toplam en az üç başkanlığı da dekanlığa bildirir. Ve söz kc nusu jüri üyeleri, bu potansiyel jün topluk ğu içinden seçilir. Bazı üniversitelerde is bu seçim, hiçbir müdahaleye fırsat vermı den rektörlükte yer alan bir havuzdan, k< nuyla ilgili potansiyel jüri üyeleri arasında seçilir (pek çoğu ne kadar gerçekçi ise!). Jüri üyesi seçiminde de çoğu kez do; 934/18 12 Şubat 2005