Katalog

Deprem Araştırmaları Tablo 1 Şekil 4 de verilen deprem numaralanna dair açıklamalar SumatraAndaman 1 26Aralık2004 9.0 03.29 N 95.77 E ArunachalÇin Sınırır 2 15 Ağustos 1950 8.6 28.50 N 96.50 E BiharNepal Sınır 3 15 Ocak 1934 8.1 26.50 N 86.50 E Makran , Belucistan 4 27 Kasım 1945 7.9 24.50 N 63.00 E Kangra, Pradesh 5 04 Nisan 1905 7.8 32.10 N 76.40 E Quetta, Belucistan 6 30 Mayıs 1935 7.7 28.87 N 66.40 E Andaman Adaları 7 26 Haziran 1941 7.7 12.50 N 92.57 E Bhuj, Gujarat 8 26 Ocak 2001 7.6 23.39 N 70.31 E ArunachalÇin Sınırı 9 29 Temmuz 1947 7.3 28.80 N 93.70 E Merkezi Assam 10 23 Ekinı 1943 7.2 26.80 N 94.00 E GönüldenBilime Ahmetlnsm 300,000 4,000+ 10.653 4,000+ 19.727 35,000 v 13,805 Bulunmaz çâreme... dın mı beni? Ali Elif! Cân Elif! Nasıl tanımam seni? Hep düşündüm seni. Düşünürüm hâlâ. Beynini sevdiğim çok az sayıda insanlardansın. Elif Yemekiçinmi? Ali "Fiziksel" beynini değil! Düşünme biçimini. Duyarlığını. Nicediryitirmiştik birbirimizi. Mehmet nerede? Elif YeniZelanda'ya gitti. Ne varsa orada. Ali Şimdi seni daha anlamlı sevebilirim. Mehmet'in gölgesi olmadan... Oturalım mı biryere? Sana anlatacaklanm var. Gül üstüne düşünüyordum. Elif Yine, senianlamaktazorlanacağım. Şuzamanzamansırnaşan "erkeksi" dilin olmasa, yanında daha rahat... Ali Ben Garipli'yim. Kimseye kötülük gelmez benden. Sen bana kardeş de, ben de sana bacı! Elif Bu konuiarda çok düşünmediğin anlaşılıyor. Bacıkardeş sorunu "maske'lerin ölesine geçebilmeli. Ali Konuşuruz bu konuları da. Seni görünce içimde "teoriler" açıyor! Hipotezler yeşehyor! Sen benim düşünce bahçemin toprağı, suyu, havası, bahçevanısın! Elif Yok,yahu! Yeni "iltifat" taktıkleri geliştiriyorsun galiba! Ali Içimden geldiği gibi konuşuyorum. Sen işte öylesin: Içimi göstermeye çabaladığım biri. Içimi emanet ediyorum sana Korkmuyorum. "Ziyaret et beni1" diyorum. Beni aşağılamayacağını, kırmayacağını, benden sıkılmayacağını, sana anlattıklanmdan heyecan duyacağını biliyorum. Çünkü cânsın sen'Aklınla ve gönlünle... Neden öyle baktın ki bana? Ben buyum. Ali'yim. Lütfen beni sever misin Elif? Elif ilgimiçekmeyebaşladın... Müthişbiruydurukçusun. Yaptığın şaklabanlıklar seni palyaçolaştırmıyor. Ali Gülden söz etmişlim. Güle yüklenen anlamlann ince bir tarihi var. Amagülü "gül lokumu", "gül suyu"yapan, "Güllü" adını küçümseyen bir anlayış var. Bir kafa yapısı var ki güzel olanı, kutsal olanı, iyiolanı, değerdeğmezyokediyor! Güle dokunuyor, soluyorgül 0 kafa sana dokunsa, elif değil, mertek olursun. Dünyayı onlar yönetiyor. Ressam olsalar, resimleri para kokar, şiir yazsalar manzume olur yazdıkları. Hayat "hâl" edilecek meselelerle doludur. Doktordurlar ted§vi ederler, insan denilen makinenin kaportalarını ve bozulan aksâmını; mühendistirler, ölçer biçerler. Dikerler, yaparlar.. Yeni binalar, motorlar. Onlarda hep çâreler vardır, güzel Elif'im. Hep çâre. Herşeyin çaresi. Elif Ne güzel, sorunlarını çözüyorlar! Sorunsuz bir dünyayı kim istemez? Ali Elini tutabilir miyim? Elif Neden? Ali Tutup kendime tokat attıracağım. Sana bile derdimi anlatamıyorum. Böyle bir insanı Elif'in eliyle tokatlamalı. Elif Bu arada çakfırmadan elimi de lutmuş oluyorsun. Ali Kardeşçe... Insanca... Bak canım, çözüme ve çareye karşı çıkışımı yanlış anlama. Çözümsüzlüğü önermiyorum. Sürekli çözüme yönelen, ne olursa olsun çözüm isteyen tutumdan rahatsız oluyorum. İnsanların sıkıntıları ve sorunları ne kadar da yüzeysel. Uyduruk. Bu saçma sapan, incir çekirdeğini doldurmayacak sorunlarmdurmadan çö'zikn arıyorlar... Elif Ne biliyorsun herkesin sorunun "derinlik" derecesini? Herkesin kendine göre derinliği var1 Sen kim oluyorsun da ucuzyargılar veriyorsun, insanlar hakkında? Ali insanım ben de. Veririm. Çârecilerin, kanayan yâreleri yoktur. "Üzüntüyü bırak, yaşamaya bak" "Jakmakalana" Bu sözlerin derirjlikle ne ilgisi var? Elif Hayyâm? Derin değil miydi? Ali Güzel! Şimdi Elifleştin işte. Hayyâm'ın yâresi yok muydu sanıyorsun? bürünmüş, yaşama sevinciyle doluyâreler vardır! Yâre, olup bitene karşı duyulan rahatsızlığın, isyanın, ileri sürülen çözümlerin yüzeysizliğini anlamanın sonucunda kanayan kanayacak olandır. Yârelerimizi keşfetmeliyiz. Çâresizliklerimizi bulup çıkarmalıyız. Hayatımızın sığlığına, düzeysizliğine, tatsızlığına uyduruk çözümler arayacağımıza, bütün bunların altında kanayıp duran yârelerimizi yorumlamalı, düşünmeli, anlamalıyız. Elif Yine biryığın boşluk var sözlerinde. Çârelerin yâreleri yoksa onlar çâre değildirler, kanayıp durur hep yâre... •' • ' Ali Ne güzel söyledin. Nasıl da hayran olmayayım böyle bir yâre. Elif Ali, heyAIİ, nasıl da dalıp gitmişsın yahu1 Tanı lu'nun bugünkü yapısını 12 milyon yıl kadar önce Arap Yarımadası'nın Bitlis süturu boyunca Anadolu levhasına çarpması sonucu kazandığı bilinmektedir. Jeolojik verilere göre Hindistan ile Tibet sınırı boyunca yaklaşık 3.000 km uzanımı olan Himalaya'lar yaklaşık 4050 milyon yıl kadar önce Hint ve Avrasya levhalarının çarpışması sonucunda oluşmuş (Şekil 2). Hint Yarımadası günümüzden yaklaşık 225 milyon yıl önce Tetis Okyanusu'nun güneyinde ve Avusturalya Kıtası'nın yanında bulunuyordu. 200 milyon yıl kadar önce Pangea süper kıtasının parçalanması ile Hint Yarımadası senede 15 cm kadar bir hızla kuzeye doğru hareket etmeye başladı. Günümüzden 80 milyon yıl önce Asya'ya 6.500 km kadar yaklaşan Yanmada, 50 milyon yıl kadar önce Asya Kıtası'na çarpmaya başladı (Şekil 3). Bunun sonucunda levha hızı giderek azaldı, ancak yarımadanın sıkıştırması ile Himalaya dağları da yükselmeye başladı. Bugiin yapılan GPS ölçümleri Hint Yarımadası'nın hala senede 4 cm lik bir ortalama hızla kuzeydoğuya doğru hareket ederek Himalaya'ları sıkıştırdığını gösteriyor. Bu sıkışma sonucunda da Hint Yarımadası ile Şekil 3 Hint Yarımadası nm son 70 milyon yıldaki kuzeye Himalayalar arasındaki sınır başta hareketi (http://pubs.usgs. gov/publications/text/himalaolmak üzere bölgede çok sayıda sıya.html) kışma kökenli deprem meydana geliyor. göstermektedir. Bu şekilden ve Tablo I'den de Şekil 4 Hint Yarımadası'nın kuzeyinde görüleceği gibi bölgedeki yıkıcı depremlerin son yüzyılda meydana gelen büyük depremleri büyük bir kısmı Hint Yarımadası ile Himalayalar arasındaki sınırda meydana gelmektedir. Yukarıdaki satırlardan izleneceği gibi Hint Yarımadası'nın kuzey kesimi ile Himalaya dağları yüksek bir sismik tehlike ile karşı karşıyadır. Bölgede milyonlarca yıldır süren tektonik aktivite önümüzdeki yıllar boyunca da devam edecektir. Anadolu Yarımadası da bu bölge ile benzer nitelikler sergilemektedir. Anadolu 12 milyon yıl önce Arap Yarımadası'nın çarpması sonucu sıkışmaya başlamış, bu sıkışma sonucunda Anadolu önce kalınlaşıp yükselmiş, bu sıkışmanın kabuğun kaldıramayacağı bir aşamaya gelmesi ile de birkaç milyon sene önce Kuzey ve Doğu Anadolu fayları boyunca batıya kaçmaya başlamıştır. Bugün Doğu Anadolu bölgemizde hala etkin olan bu sıkışma Şekil 4 Hint Yarımadası çevresinde son yüz bölgedeki depremlerin ana nedenidir. yılda meydana gelen büyük depremler (*) Prof. Dr., İTÜ Avrasya Yer Bilimleri (www. asc. india. org) Enstitüsü Avrasya Kıtası Yâresi olmak, ıstırap çekmek anlamında değildir her laman. Mizaha, ironiye 969/1115 Ekim 2005