Katalog

Albert Einstein vc 2005 Dünya Fizik Yılı 2005 yılı Dunya Fızık Yılı (DFY) olarak ılan edılmıştır Dunyadakı pek çok onde gelen Fızık kuruluşu bunu desteklemış ve 2005 yılı ıçınde çeşıtlı etkınlıkler ıle kutbelırtmışlerdır (EPS AIPI0PIUPAP TFD vd) Bırleşmış Mılletler Egılım Bılım ve Kultur organızasyonu olan UNESCO dunyadakı çeşıtlı Fızık derneklerı ve organızasyonlar ıle ışbırlığı yaparak yıl edılmektedır Ayrıca lıselerde fızık derslerıne fızıgın oğretılmesıne ve sevdırılmesıne verılen onem gıttıkçe azal maktadır Son yuzyılda fızıktekı gelışme bunun bılım ve teknolojıye olan yansıması fızıkçıler tarafından çok •Fızığınpekçokfarklıdısıplınler ıçın de temel teşkıl ettıgını ve bılım teknolojıdekı temel rolunu vurgulamak • 21 yuzyılda fızıktekı buyuk yarışı ve gelışmelerı ortaya koymak ZümrüttenAkisler AM CelalSenaör Libya arasında Amerıka Jeoloji Cemıyetı'nın Denver'dekı yıllık toplantısına katılarak davetlı bır teblığ sundum, arkadan gene bır teblığle katıldığım Burke Sempozyumu ve gene Houston'da, Houston Jeoloji Cemıyetı'nın onurkonuğu olarak verdığım "Orta Doğu'nun Jeolojisı" konulu Robert Sherıff Konferansı hemen ardından da 18 Kasım'da Parıs'te Colle'ge de France'dakı "Bır bılımın tarıhı bılımın kendısıdır Tektonık örneğı" mevzulu açış dersım 20 Kasım'da da Bengazı'ye uçtum Bengazı'de 2123 Kasım tanhlerı arasında Kuzeydoğu Lıbya'nın Jeolojisı konulu bır uluslararası sempozyum vardı Buradakı uç çağrılı plenar konuşmacıdan bırı bendım Lıbya'ya daha once de gıtmıştım Faka! bu seter çok değışmış, gelışmış, serpılmış bır Lıbya buldum karşımda Herşeyden once, Lıbya'nın Mıllı Petrol Şırketı mensuplarından Dr Mustafa Salem ve arkadaşları taralından düzenlenmış olan konferans hem ıçerık hem de organızasyon açısından mukemmeldı Kuzeydoğu Lıbya hakkında pek çok ılgınç çalışma sunuldu Çalışmalarını sunanlar arasında Nobel eşıtı kabul edılen ve gene Isveç Akademısınce verılen Crawfoord Odulu sahıbı Prof Dr Adoll Seılacher'ın de bulunduğunu soylemem herhalde konferansın genel duzeyı hakkında bır fıkır verebılır Planlanan etkinlikler: • Kampus kon feransları (Unıversıte ogrencılerıLıse ogretmenlerı ve Lıse oğrencı lerı nın katılımı ıle) Tarıhtekı bılımsel Duşunsel baglamda Fızık Fızıkte kavram yanılgıları Fızıgın geleceğe bakışı ve yarının fızığı Populantenın gundelığın bılıme Fızıkte gundelık yaşamı etkıleyen buluşlar • SempozyumKongre Çalıştay • Fızık Oğrencılerı Kongresı Ayrıntılı kutlama programı bolumumuzun (http //fızık cu edu tr) web sayfasında ılan edılecektır lletışım ıçın fızık@cu edu tr adresınden bızlere ulaşılabılır Prof Dr Yüksel Ufuktepe Çukurova Unıversıtesı FenEdebıyat Fakultesı Fızık 2005 yılının DFY olarak ılan edılmesının nedenı unlu fızıkçı Albert Einstein ın 1905 yıhnda yazdığı bırkaç bılımsel makale ıle evrenın anlaşılmasına buyuk katkı yapmış olmasıdır 2005 yılı bu makalelerın yayınlanmasının 100 yıldonumudur Bu bılımsel makaleler fızıkte uç anabılım dalının temelını oluşturur Izafıyet (gorelılık) teorısı, quantum teorısı gaz veya sıvılar ıçındekı parçacıkların hareketı Bunlar o donemde atomun oluşumu ışığın dogası ve uzay kavramı, enerjı ve madde ıle ılgılı temel sorulara verılen dahıce cevaplardı Uluslararası Fızık yılının amacı 20 yuzyılda fızık ıçındekı buyuk fıkırlerın kutlanmasının otesınde genış kıtlelere bılımın onemını ve gostermış olduğu gelışmeyı vurgulamaktır Geçtığımızyıllar ıçınde fızıgın gunluk yaşamımızdakı yerı gıderek ıhmal yakından bılındıgı halde halkın bu konuları çok da lyı bıldığını soylemek mumkun değıldır 21 yuzyılın başında fızıgın dısıplınler arası çalışmalardakı rolu gıderek artmaktadır, ozellıkle belırlı temel problemlerın çozumunde etkın bır katkısı vardır bunlar arasında enerjı uretımı çevre korunması veya halk saglığı alanları sayılabılır DFV nin amaçları: • Fızığı ve fızıksel bılımlerın daha lyı anlaşılmasını saglamak • Fızıgın daha lyı ve kolay oğretılmesıne katkıda bulunmak UUİ misyonu sürecek Rusların Prog ress uzay taşıma aracı nın, geçen Pazar gunu (2612 04) Leroy Chıao ve Sahşan Şarıpovun ıhtıyaçlarını karşılayacak malzemelerı Uluslararası Uzay Istasyonu' na başarıyla ulaştırmasından sonra mısyonun du Bu malzemeler olmasaydı astronotların ıhtıyaçları ancak ucak ayının ortalarında kadar gıderılebılecek ve mısyon zamanından once sona erecektı Uzay aracı, ıkı tonu aşkın su, gıda maddesı, yakıt ve oksıjen dışında astronotlara yılbaşı hedıyelerı ve gelecekte ıstasyonun dış onarımlarını ustlenecek Rockvıss robotunu da goturdu Dunyadan kontrol edılen robot, astronotları tehlıkelı onarım ışlerınden kurtaracak Ikı astronot bu yuklerı boşaltmak ıçın gunlerce uğraşacaklar Columbıa uzay aracının Şubat 2003 tarıhınde duşmesınden bu yana UUİ dekı ıhtıyaçların karşılanması Rus Soıus roketlerının duşuk yuk kapasıtesı yuzunden lyıce zorlaşmıştı Chıao ve Şarıpov 16 Ekımden bu yana uzay ıstasyonundalar ve çalışmalarını alt ay kadar surdurecekler Eğer Progress başarılı olmasaydı astronotlar 30 Aralıkta dunyaya doneceklerdı Konlerans, genelde Kuzeybatı Lıbya ağırlıklı olmakla beraber, sunulan teblığler yalnızca bu bolgeyle sınırlı değıldı Ozellıkle Kuzey Afrıka'da erken Paleozoyık'tekı buzullaşmanın Sılur Devrını de kapsadığı oğrendığımız yenılıkler arasındaydı Kuzey Afrıka'dakı petrolun en onemlı kaynaklarından olan ve "Sıcak Şeyller'adı verılen sıyah şeyl formasyonlarının çokelım yer ve tarzları ve zamandakı tekrarlanmaları bu buzullaşma ıle yakından ılgılı gozukuyor Bu konuda orada bulunan eskı okul arkadaşım Bıll Bosworlh ıle yepyenı bır model gelıştırdık Bu arada Kuzeydoğu Lıbya'nın tektonık gelışmesı konusunda benım çağrılı konuşmam dışında ıkı de ortak teblığım vardı Bu teblığler ışığında orada Dıck Moody gıbı sedımantologların sundukları çalışmalar, Serenayka dağ kuşağının evrımının anlaşılmasına son derece onemlı katkılar yaptılar Pek çok petrol şırketı ve unıversıte mensubunun Paleozoyık'ten Kuaterner'e kadar değışen zaman aralıklarını kapsayan çalışmalarını dınledık, posterlerını gorduk Bu tur çalışmaların bılıme olduğu kadar karşılıklı teknık ve tıcarı ılışkılere de yaptığı katkılar buyuktur Bunlar şırketlerın bılımsel becerılerının ve guçlerının reklamını yaptıkları fırsatlardır Ne hıkmetse TPAO, Lıbya da bıryan kuruluşu olduğu halde teblığ veren kuruluşlar arasında temsıl edılmıyordu Sebebını de oradakı şırketımızın leolopk ıstıkşaf mudurunu tanıyınca anladım Bu zat sorumlu olduğu L ıbya 'nın jeolojısı hakkında hemen hıçbırşey bılmedığı gıbı, genel jeolojı bılgısı de benı şoke edecek derecede zayıftı Kendısının, Sayın Başbakanımızı hapısteyken zıyaret etmış olduğunu anlatması, oradakı mevkıının de sebebını anlamama yardımcı oldu Eh, bakanı Mehmet Alı Şahın Bey'ın 26 Aralık akşamı Endonezya'dakı deprem hakkında televızyonda konuşurken uluorta "Bu Maldıv Adaları nerededıu" dıye soracak derecede cehalet sergıledığı bır hukumetın, Lıbya'ya da daha bılgılı bır jeologu jeolojık keşıfmuduru olarakatatması beklenemezya1 YENİMODEL BÜYÜKSAHRA Buna mukabıl Lıbya şırketlennın oldukça lyı yetışmış leologları var Bunların hemen hepsı gayet lyı Ingılızce bılıyorlar Bazıları bunun yanında hatta Fransızca da bılıyor Bu kışıler ulkelerının yakında değışmış bulunan polıtıkası sayesınde uygar dunya ıle butunleşmeye hazır durumdalar Ulkelerınde duzenledıklerı uluslararası toplantılara verdıklerı önem de bunu gosterıyor Toplantının bıtımındeyapılan panel toplantısı, Lıbyalıların mısafırlerının eleştırılerını aldıkları ve onlara, dunya petrol konıonkturundekı şımdıkı ve gelecekte almak ıstedıklerı yerlerını anlattıkları karşılıklı bır tartışma ortamı oluşturdu Bu çok faydalı kapanış sonrasında bazı katılımcılar bılgıce zengınleşmış ve Lıbyalı ev sahıplerıne şukran hıslerı ıle dolu olarak ulkelerıne donduler, bazıları da sempozyum sonrasında duzenlenen arazı gezılerıne dağıldılar Bu cumleden ben de Kutra Vahasının hemen guneyguneydoğusundakı Cebel Uveynat'a duzenlenen gezıye gıderek uzun yıllardır gormek ıstedığım Buyuk Sahra'yı ve jeolojiısının onemlı bırcephesını de tanıma fırsatını buldum 930/5 15 Çcak ZOp5