Katalog

Sondaj Etkin yanardağ bacasında ilk sondaj Bilim adamları ilk kez etkin bir yanardağın bacasında sondaj yaptılar. Japonya'daki Unzen volkanında gerçekleştirilen tehlikeli girişim sayesinde sürpriz bilgiler elde edildi. geldikleri genelde anlaşılmıyor. Unzen dağındaki sondaj dağın içinde olup bitenleri açıklayacaktı. UNLÜ YANARDAGCILAR ORADA CAN VERMİŞTI SÜRPRÎZ SONUÇ Ayrıca magmanın neden her püskürmede aynı yolu takip ettiğini de. Çünkü baca dev kütleyle tıkandığı için aslında yanal püskürmeler daha kolay olurdu. Bununla birlikte volkanın magma rezervine sondajlarla ulaşmak henüz mümkiin değil. Şubat 2()03'te dağın kuzey yamacında bir sondaj açıldı. Sondaj aleti neredeyse yatay bir biçimde yanardağın içine doğru ilerlemesine rağmen soğutucu sıvının koyulaşması yüzünden sondaja tekrar tekrar ara verilmek zorunda kalındı. Ve proje paranın bitmesi yüzünden sonunda dört aylığına askıya alındı. Dünyanın her yerinden bilim adamları volkan baca Bir yıl sonra yeniden iş başısından alınan örneklerden edinmek isliyorlar. na geçildiğinde, 1150m'den sonra cı lavın kaldığını gösteriyor ama Un bacaya ulaşıldı. Buradaki 150 santigrat zen'de diğer yanardağların aksine yarık derecelik sıcaklık tahmin edildiği kadar larından oluşan bir tür havalandırma sis yüksek değildi. temi bulunmakta ve magmadan çıkar Ve karot ö'rneği büyük bir sürpriz patlayıcı gazlar bu yarıklardan dışarı sı sundu: Baca ders kitaplarında gösterilen zabilirler. kalın bir sütun biçiminde değil. Çünkü Buradan Unzen'in son püskürme sondaj aleti son püskürmenin koyu magsinde lavların neden çok şiddetli fışkırma kütlesine bir metrelik bölümler hamadığı anlaşılmakta. Çünkü o tarihte balinde ulaşmıştı. "Birkaç tane damara cadaki lavlar içinde gaz bulunmuyordu rastladık" diyor Tretner. Buna göre magdiyor araştırmacılar. Gerçi dağın içindeki ma son püskürmede sadece bacadan çıkgaz oranı yüksekti ama bu şans eseri dümamış, dallanıp budaklanmıştı. Bu duzenli bir şekilde yarıklara dağıldığı için rum düşük sıcaklıklarla da açıklanabilisondaj sırasında patlama tehlikesı oluşyor, eğer magma sütunu daha kalın olturmamıştı. saydı çok daha kızgın olması gerekirdi. Dünyanın her yerinden bilim adamları şu sıralar volkan bacasından YARIKLAR OLMALI alınan örneklerden edinmek istiyorlar. İki kilometrelik sondaj öte yandan Mineralojik analizlerle magmanın kesin rahatlatıcı bilgiler de verdi: Gerçi analizolarak ne şekilde yukan çıktığı anlaşılaler daha önceki püskürmelerden patlayıcak. 1 991 Mayısında Unzen yanardağında kızgın magmanın etkisiyle yükselen kubbe biçimindeki kütle, haftalar sonra nihayet patlayıp parçalanınca kızgın küller lavla birlikte bacadan fışkırmış ve 34 kişiyi öldürmüştü. Ölfcnlerin arasında dünyaca ünlü yanardağ fotoğrafçısı Katia ve Maurice Krafft da bulunuyordu. Japonya'nın güneyindeki yanardağı beş yılı boyu lav ve kül püskürdü. Unzen, 1792 yılındaki püskürmesi sırasında da bir yamacını tümüyle sarsınca kaya parçaları ve çamur saatte 200km'lik bir hızla vadiye yuvarlanarak köyleri yutmuş ve son olarak da denize düşmüştü. Bunun üzerine 20m yüksekliğindeki dalgalar sahile vurmuş ve 15.000 kişi yaşamını yiürmişti. YANITIARANAN SORU Uluslararası bir araştırma ekibi şimdi bu tehlikeli yanardağında sondaj yaptı. Merak uyandıran konu şuydu: 9O'lı yıllardaki son piiskürmelerde Unzen'den neredeyse hiç gaz bulunmuyordu. Oysa tabakalı volkanlar sınıfına dahil olan Unzen genelde gaz içerikli dolayısıyla da patlayıcı lav üretmekte. Bilim adamları bu nedenle Unzen'in içlerinde gaz balonlarının bulunduğunu tahmin ediyorlardı. Unzen'deki gaz analizinden sorumlu Potsdam Jeolojik Araştırma Merkezi jeokimyacısı Andreas Tretner, gazın bacanın herhangi bir yerinde sıkışıp kaldığını düşünüyor. Etkin yanardağının içindeki tehdit edici gaz patlaması ve yüksek sıcaklık yüzünden araştırmacılar daha önceleri derin sondajlara cesaret edememişlerdi. Bacanın içinde 600 santigrat derecelik sıcaklık bekleniyordu ve bu da sondaj aletlerini eritebilirdi. Alet bu nedenle soğutucu sıvılarla korunacaktı. Ve tehlikeli girişim gerçekten de yararlı oldu. Unzen yanardağının içine bakış sayesinde volkanların ne zaman ve ne şekilde püskürdükleriyle ilgili bilgiler edinildi. Gerçi Unzen de dahil olmak üzere birçok yanardağındaki püskürme tahmini depremleri, gaz akımını, sıcaklıkları veya yer hareketlerini ölçen özel aletlerle yapılmakta. Fakat sinyallerin ne anlama Saölık Papatya çayının yararları bilimsel olarak kanıtlandı Londra Kraliyet Koleji'nden Elaine Holmes ve ekibi düzenli olarak papatya çayı içen 14 kişinin idrannda, çayın antibakteriyel, kas gevşetici ve rahatlatıcı etkisine işaret eden metabolizma ürü'nleri saptadı. ski Mısır'da biçimi nedeniyle Güneş Tanrısının çiçeği olarak kabul edilen papatya, tedavi edici etkisi nedeniyle de aranan bir bitkiydi. Papatya günümüzde de çay veya papatya özü olarak solunum yolları enfeksiyonu, mide ve bağırsak sorunları ve sinirliliğe karşı kullanılmakta. Holmes ve ekibi pap atyanın sağlık üzerindeki etkisini ayrıntılı bir biçimde inceleyebilmek için 14 kişiye iki hafta boyu günde beş fincan papatya çayı içirmiş. İdrar testlerinde her şeyden önce antibakteriyel etkisi E bulunan fenollerin indirgenmesi sırasında oluşan yoğun miktarda hipur asidi (hippuric acid) saptanmış. Ayrıca kramp giderci ve sinirleri yatıştırıcı glisin miktarının da çay tüketiminden sonra arttığı görülmüş. İki maddenin yoğunluğu çay diyetinden on beşe gün sonra biie kalıcı olmakta. Bu sonuçlardan yola çıkan bilim adamları papatya çayının gerçekten de bağışıklık sistemini uyararak, her şeyden önce solunum yollarındaki enfeksiyonları giderdiğine inanıyorlar. Kramp önleyici glisinin ise örneğin regl ağrılarını dindirebileceği sanılmakta. Papatya çayındaki etki mekanizmalarının kesin olarak çözülebilmesi için yeni araştırmalar yapılacak. . 930/2, 15 Ocak 2005