Katalog

Kısa Haberler lik gösteriyorlar ve kendi yavrularına da daha iyi bakıyorlar. bilim dünyasından Uzaktaki yıldız sistemlerinin izinde Yeni bir kamerayla uzaktaki yıldız sistemlerindekı gaz gezegenlerini bulmak ısteyen bilim adamları güneş ötesi gezegenlerden doğrudan görüntüler alabilmeyi umuyorlar. Arizona Üniversitesı bilim adamı Laird Close tarafından gelıştirilen kamera yakında Arizona ve Şili'de kurulu ikı teleskopla güneş sistemimiz dışındaki gezegenleri bulacak Kamera, metan analizi yapabilen son derece duyarlı bir spektral fillreyle donatılı Araştırmacılar ilk denemeler sırasında Satürn uydusu Titan'dan yüksek çözünürlüklü görüntüler elde ettiler. Kamera bir gökcısminden al Anne scvgisi genler üzerinde etkili Şefkatle bakılan fare yavruları büyüdüklerinde daha a? stres yaşıyorlar. Kanadalı araştırmacılar anne sevgısinin küçük beyinlerde slresin işlenmesi üzerinde etkili olduğunu buldular. Anne farenin yavrularını özenle yalayıp temizlemesi sayesinde stresin işlenmesinde en önemli rolü iistlenen bir genin etkinlığı uzun vadede değişiyor Montreal McGill Üniversitesi'nden Michael Meaneyin konuyla ilgilı araştırma yazısı Nature Neuroscience dergisinde yayımlandı Stres anında, içgüdüsel stres reaksiyonlarını olası kılan hormonlar salgılanmakta. Bu süreç örneğin bir kriz anında anı tepkiye ızin verır Ancak beyin uzun vadede hormon seviyesinı kontrol altında tutarak beyındeki stres işlemini ayarlayan bir mekanızmaya ihtiyaç duyar. Anne hayvanlar yavrularını özenle yalayıp temizlediklerinde beynin bu ayar mekanizmasında katkısı olan hipokampüsteki bir genin etkinliğini arttırdığını Meaney daha önceki araştırmalarıyla öğrenmişti Bilim adamı son çalışmaları sırasında bu değişimın uzun vadede kalıcı olduğunu saptadı kı bu da anne sevgisinin yavrudaki gen etkinliğini uzun vadede değiştirdiğınin kanıtıdır. ilk günlerde iyi bakılan ve ihmal edilen fare yavrularındaki farklılıklar henüz bırkaç hafta sonra bile izlenebilmekte ve bu farklılık annedeki davranışın değişmemesi halınde yetışkınlık dönemine kadar kalıcılığını koruyor Araştırmadan çıkan sonuca göre sevgiyle büyütülen fare yavruları tüm yaşamları boyunca daha dengeli davranışlar sergiledikleri gibi daha az ürkek Küresel ısınma pirinç üretimini de tchlikeye Yeni güneş soktu hücresi Hava sıcaklığındaki bir derecelik artış bıle çeltik tarlalarındaki veıspanak rimi %10 oranında düşürüyor Sonuç Filipinler'de son 25 yılın iklim proteiniyle verilerini ve 12 yıllık pirinç üretimini araştıran uluslararası bir araştırma enerji ekibine ait Manila Uluslararası Pirinç Araştırmaları Enstitüsü'nden üretiyor Shaobing Peng ve uluslararası araştırma ekıbının konuyla ilgili yazısı PNAS dergisinde yayımlandı Bilim adamları araştırma süresince ortalama sıcakfığı 1,13 santigrat derece aşan bir artış kaydetmişler. Bu durum gecelerı sıcaklığın eskisı kadar düşmediğinı dolayısıyla da önemli ölçüde verim kaybı yaşandıfjını gös termekte. Gündüz sıcaklıklarının küresel iklim değişiminden etkilenmediğini söyleyen bilim adamları, geceleri artan sıcaklığa bağlı ürün kaybı nın, pirinç bıtkisinin sıcak havada su ve karbondıoksiti atabilmesi için normalde büyüme için kullandığı enerjiyi harcamasıyla ilgili olduğunu düşünüyorlar Araştırma sonuçları öte yandan küresel ısınmanın etkilerini gösteren tasarımlarla da örtüşmekte Halihazırdaki sımülasyonlara göre gitgide artmakta olan dünya nüfusu gelecekte yeterli besin bulamayacak. Pirınç, dünya nüfusunun beslenmesinde önemli bir rol oynamakta. Bilim adamlarının açıklamalarına göre dünyadaki insanların yarısından fazlası her gün düzenli olarak pirinçle beslenmekte. ilk prototipleri ile soğurulan enerjinin %12'si elektrik enerjisıne dönüştürülmüş. Ancak Massachusetts Teknoloji Enstıtüsü bilim adamlarından Marc Baldo, güneş peteğinin kullanım süresi ve etkisini arttırabileceğine ınanıyor. Aslında yeşil bitkıler doğal güneş peteği gibidir. Bitkıler, fotosentez sırasında güneş enerjisıni elektrik enerjısine dönüştürdükten sonra kimyasal enerji olarak şekerlerin ıçınde depoluyorlar Bu sürecin anahtar molekülleri ise ışığa duyarlı proteınlerdir. Güneş ışığı bu protein Ispanak gelecekte sadece Temel Reis'e değıl diz üstü bilgisayarı ve dığer elektriklı aletlere de enerji verecek. Amerikalı bilim adamları güneş enerjısinı ıspanak proteiniyle elektrik enerjisıne dönüştüren bir güneş peteği geliştırdiler. Nature Online'daki habere göre güneş peteğinın molekülleri üzerine yansıdığında, iletken ortamda hareket ederek elektrik akımına neden olan elektronlar açığa çıkar. işte bu ilkeden yapay güneş peteğınde yararlanmak isteyen Baldo, ıspanaktaki fotosentez proteinlerini yalıtarak, iletken ve saydam bir metal tabakasıyla bağlantılı ınce bir altın folyo üzerine yerleştirmiş. Bu şekilde protein tabakası da organik malzemeden oluşan iletken bir tabakayla dığı görüntüden dört eşıt fotoğraf üretiyor ve bunlar daha sonra dört farklı spektral filtreyle metan gazı ıçin işleniyor Bu şekilde yıldızların yakınlarındaki gaz gezegenleri yüz misli netlikle izlenebılıyor dıyor araştırmacılar. Dünya atmosferinin rahatsız edıci etkisi de adaptif optikle yok edılmekte. Astronomlar geçen yıllarda güneş sistemimizin dışında yaklaşık olarak 100 gezegen saptadılar. Fakat merkezi yıldızlarının bir milyarlık ışın kuvveti yüzünden bunlar dolaylı olarak yörüngelerinin ve parlaklıklarının ıncelenmesiyle dolaylı olarak görüntülenebilmişti Yeni kameranın özel spektral filtresiyle şimdi gezegenler ilk kez doğrudan doğruya görüntülenebilecek ilk gecede yaklaşık 27 Jüpiter küllesine sahip bir Kahverengi Cüce bulan Close, yeni kamera sayesinde üç Jüpiter kütlesine eşit gezegenleri görüntüleyebileceğini sanıyor. Metastazlann soromlusu bulundu: Twist geni ; Amerikalı bilim adamları neden bazı kanser hücrelerinin çoğalarak metastaz oluşturduklarını buldular. Tümörlerin çoğalmasından Twist proteini sorumlu. Tümör hücreleri Tvvist proteini ürettiklerinde hücreler ilk lümörden ayrılarak yeni koloniler oluşturabiliyorlar. Kanser hücrelerinin ne şekilde metastaz oluşturdukları bugüne dek bilinmiyordu Kanser hücreleri farklı şekillerde davranırlar. Bazı tümörler oluştukları yerde büyürken, diğerleri dokudan ayrılarak bedenin diğer bölgelerine yayılırlar. İşte bu hücreler metastaz olarak adlandırılan kötü huylu koloniler oluşturabilirler. Tümör hücrelerinin bedende yayılmaları için ne tür faktörlerin gerekli olduğu bugüne kadar bilinmiyordu. VVhitehead Enstitüsü'nde Robert VVetnberg yönetiminde çalışan bilim adamları şimdi metastaz oluşumundan Tvvist proteininin sorumlu olduğunu buldular. Söz konusu gen normalde embriyonun ilk gelişim evrelerinde etkindir. Tvvist üreten hücreler topluluktan ayrılarak diğer bölgelerde yeni dokular üretebiliyorlar. Ancak yaşamın kısa bir evresinde işleyen Tvvist geni normalde yaşamın sonuna kadar etkisizdir. Son araştırmalar kanser hücrelerinin (henüz anlaşılmayan bir şekilde) Tvvist genini çalıştırdığını gösterdi. Araştırmacılar, metastaz hücrelerinde hangi genlerin daha etkin olduğunu incelediklerinde Tvvist geninin sadece metastazlarda etkin olduğunu, çoğalmayan tümörlerde ise tamamen etkisiz olduğunu görmüşler. Diğer deneyler sırasındaysa meme kanseri olan farelerde oluşmuş metastaz hücrelerındeki Tvvist geni devre dışı bırakıldığında ise metastaz hücrelerinin etkin Tvvist geni olmadan çoğalamadıkları ortaya çıkmış. Meme kanseri hastalarıyla yapılan karşılaştırma sonucunda da Tvvist geni bulunmayan hücrelerin çoğalmadığını öğrenen bilim adamları, şimdi Tvvist proteinin durdurulmasına dayanan terapilerin geliştirilmesini umuyorlar. Bu şekilde en azından kanser hücrelerinin bedene yayılışı önlenebilecek. • / 904/417 Temmuz 2004