Katalog

MühendislîkTeknoloji Dünyanın en büyük su projes Çin, tüm zamanlann en büyük su akiarım sistemini kuruyor. Kuzeydeki kurak bölgelere Yangtze nehrinde biriken sel suları pompalanacak. •imparator Kanalında burun buruna I seyreden yük gemileri birbirlerine kırLmızı bayrak sallarken aralarından küçük sebze gemileri geçiyor. Doğu Çin'in en önemli deniz trafiğini taşıyan kanal yakında çok daha önemli bir rol üstlenecek. Ortaçağın mühendislik harikası gelecekte sadece insan ve yük değil suyu da nakledecek çünkü. Jiangsu eyaletindeki İmparator Kanalı Çin hükümetinin dev projesinin bir parçası. Kuzeydeki kuraklığın giderilmesi için Yangtze ırmağından su taşınacak. Nehir doğuda, ortada ve batıda olmak üzere üç koldan Pekin civarındaki kentlerin ve endüstri bölgelerinin, Gansu eyaletinin kuzeybatısındaki steplerin, Ninhxia gibi özerk bölgelerin ve iç Moğolistan'ırı su ihtiyacını karşılayacak. Bu yüzyılın ortalarından itibaren lOOOkm'yi aşkın bir sistemin 44,8 milyar metreküp su taşıması bekleniyor. Bu Sarı Nehrin en yüksek doluluk oranına eriştiği dönemlerdeki su miktarına eşit. "GüneyKuzey Su Aktarım Sistemi Projesi"nin maliyeti yaklaşık olarak 60 milyar euro. da Çin Komünist Partisi'nin zevkini yansıtmakta. Bu dev projeyle büyük bir vizyonu yerine getirerek "halkın kahramanlığını" ( KP yayın organı "Halk Cazetesi") kanıtlayabilir Yetkililer, büyük masraflara mal olacak girişimin ülkedeki koşullar açısından gerekli olduğu konusunda hemfıkirler. Kurak kuzey bölgesinde şu sıralar Çin'deki tarım alanlarının üçte ikisini işleyen ama suyun sadece beşte birine ulaşabilen 550 milyon kişi yaşıyor. SU SIKINTISI ÇOK Kuzeydeki 600 kentten 400'ünde önemli su sıkınhsı yaşanmakta. Bu yüzden tarımda ve endüstride yılda on iki milyar euro boşa gidiyor. Suları kesilen çiftçiler parti büroları önünde protestolar düzenliyor. 170 METREYE ÇIKACAK Kaldı ki Pekin'deki durum bile huTianjin kentine giden doğu rotasınzursuzluk yaratmakta. Oysa JL^ * pekin başkentteki her konuta yılda yaklaşık olarak 300 metreküp su verilmekte. Tabii bu miktar Çin'in diğer bölgelerine göre daha az. Danjıangkou Hedef güneyden gelecek rezervleri suyla bölgede ekonomik kalNanjing kınma sağlamak. Ancak çevreShangciler dünyanın üçüncü büyük hai nehri olan Yangtze'den çok fazla su alındığı taktirde ekolo jik dengenin bozulmasından D endişeliler. Irmaklar ve göller lanlanmış su kanalları smm yeterince beslenemeyecek ve deniz olasılıkla Yangtze deltasına dayada çalışmalar tüm hızıyla sürüyor. Bu su nacaktır, Yangtzte nehrinin bu tür değihattını kanala pompalayacak dört türbinşimleri kaldırıp kaldıramayacağı bile belli li pompalama istasyonunun yapımı Jideğil diyor Çinli çevreci Yang Dongping. angsu eyaletinde başladı. Ayrıca eleştirmenler bu şekilde taşıSu kütlelerinin kuzeye akıtılabilmenan suyun tüketiciye çok pahalıya ulaşasi için Danjıangkou gölünün su seviyesi cağını da hesapladılar. Baş mühendis 170m'ye çıkarılması gerekiyor ve bu neXu'nun tahminine göre bir metreküplük denle de beş kent sular altında kalacak suyun taşınması iki ila üç yuana (20 ila ve en az 250 000 kişi de bölgeye terk et30 euro) mal olacak. Ve sistem için mumek zorunda. Su buradan 1200km uzunazzam bir elektrik enerjisi gerekli. luğundaki kanaldan Pekin yönüne akaSadece doğu hattındaki pompalar bir cak. günde yedi milyon kilovat elektrik harTeknik açıdan hepsi mümkün diyor cayacak. Jiangsu'nun doğu bölümünden sorumlu baş mühendis Xu Junren. Suyu yukarı Kanalların, borular ve pompaların doğru akıtarak doğaya kafa tutmak tam sürekli bakılması gerekecek. Xu bile sonunda suyun sadece yarısının kuzeye ulaşmasından endişeleniyor. Geriye kalan su uzak yol sırasında buharlaşacak ya da çiftçiler tarafından açılan kanallara akacaktır. Spiegel 24/2004'te yer alan habere göre, diğer bir problem de suyun yeterin ce drmdırılamaması. Sadece Jiangsu'da 26 arıtma tesisi planlandı. Fakat deneyimler bunların her zaman beklendiği kadar iyi işlemediğini göstermiş. Ve başmühendis Xu, suyun temizlik derecesine göre proje ya ayakta kalacak ya da iptal olacaktır diyor. Tıp Akşamdan kalanlara Frenk inciri renk inciri veya Hint inciri olarak bilinen ve ülkemizde Ege bölgesinde yetişen Opuntia fıcus indica meyvesindeki bir özün aşırı alkol tüketimine bağlı mahmurluğu önlediği bildirildi. Amerikalı bilim adamlarının The Archives o( Internal Medicine dergisinde yayımlanan yazılarına göre bu özü aldıktan sonra önemli miktarda içki içen denekler kendilerini ertesi sabah daha iyi hissetmişler. Tulane Üniversitesi'nden Jeff Wiese başkanlığmda çalışan ekip, yaşları 21 ila 35 arasında değişen 55 deneğin yarısına alkol içiminden beş saat önce Frenk inciri özü, diğer yarısına ise etkisiz ilaç vertniş. Denekler akşam yemeğinden sonra dört saat kadar votka, cin, rom, viski veya tekila içtikten bir saat sonra araştırmacılar deneklerin içtikleri alkol miktarını not etmişler. Ertesi sabah ise deneklerin bedensel fonksiyonları, kan ve idrar örnekleri analiz edilmiş. Sonuçta Frenk inciri özü aşırı alkol içimine bağlı mide bulantısı, ağız kuruluğu ve iştahsızlığı engellemekte. Ayrıca denekler kendilerini genel olarak da daha iyi hissettiklerini söylemişler. Alkole bağlı mahmurlukta belli başlı bir proteinin katkısıyla ortaya çıkan iltihaplı süreçlerin önemli bir rol oynadığını söyleyen bilim adamları, Frenk inciri özünün bu iltihapları azalttığını saptamışlar. Frenk inciri özü alan deneklerde iltihabı tetikleyen protein miktarı %40 oranında daha düşük çıkmış. F 904/1917 Temmuz 2004