Katalog

Matematik DAVİNCİŞİFRESİ'ndekigiz:ö Altın Oran ve Fibonacci Sayılar Dan Brawn'ın romanında, Paris'deki Louvre Müze'sizeminine görünmez mürekkeple gizli bir kodlama ile yazılmış yazıdaki kelimelerin "Leonardo da Vinci" ve "Mona Lisa" için yazılmış anagramlar olduğu ortaya çıkıyor. Bunlar Fibonacci serisinin karmaşık yazılmış haliydi. Bunların, doğada veyaşamda örnekleri bulunan Altın Oran veya Kutsal Oran sayılarıyla da ilişkisi vardı. an Brawn'un en çok satan romanı Da Vıncı Şıfresı'nın kahramanı Harvard Unıversıte'sı profesoru Robert Langdon, olmek uzere olan bir adam tarafından Paris'deki Louvre Muze'sı zeminine gorunmez mürekkeple gızlı bir kodlama ile yazılmış yazıyı gorunce çok şaşırdı. Uzmanlığı dını semboller olan Langdon kısa surede kelimelerin "Leonardo da Vıncı" ve "Mona Lısa" ıçın yazılmış anagramlar olduğunu ortaya çıkardı. Fakat rakamlar ne anlama geliyordu? Onlar bir muddet ıçın Langdon'u uğraştıracaktı. Romanda, Langdon'un Altın Oran ile ilgili söylediği bazı şeyler sahte, bazıları doğruya meyilli, ancak bazıları da doğruydu.. Zaman zaman Yunan harfi <j> (fi) ile gö'sterilen ve doğa sırrı olarak ortaya çıkan Kutsal Oran <j) Şifresinin çözümlenmesinde de, Da Vinci şifresinde olduğu gibi bir çok kere yanlış sonuçlara gidilmişti... Işte size Da Vince Romanı ve içindekilerin bilimle gerçek ilişkileri... ılgıli konferansında tahtaya 1,618 sayısını yazarak başladı. Kesin konuşmak gerekirse bu altın oran değil. Gerçek değeri ise şu formülle bulunabilir; En çok satan romanların yazarlarından farklı olarak, tabiat ana esrarlı bir şey yarattığı zaman genelde tüm cevabın bulunmasına engel olur Tıpkı tarihteki Yahudılerın hiçbir zaman Allah'ın gerçek adı nı ogrenememelerı gıbı, bızler de < sayısı> j nın tam değerini hiçbir zaman bilemeyiz Eğer değeri bulmak için formülü kullanacak olursanız görürsünüz ki virgülden sonraki ondalık hanede sayılarm sureklı devam ettiğini, hesaplamanın hiçbir zaman durmayacağını gorursunuz. Matematik dilinde sayısı irrasyonel bir sayıdır İrrasyonel sayı olan < dığer bir ma> | tematiksel sabit olan, soıibuzluğa uzanan ondalık hanesinın 3.14159.... dıye başlayanp JI ( pi) sayısına benzer. Matematikçılenr sayısının 4 sayısından daha onemlı ol> dugunu soylerler D dır. < Şifresinin çözümlenmesinde de Da > | Vıncı şifresinde olduğu gıbı bir çok kere yanlış sonuçlara gıdılmıştır < Şifresinin hıkâyesı de bir çok ma) > tematik hıkayesı gibi Eskı Yunanda başlar Sımetrı ve geometrı hayranı olan Yunanlılar en çok hoşlarına giden dörtgen konusunda araştırmalar yaparlar En saf ve estetık hoşa gıden duşunce şeklınin matematik oldugunu kabul ederler ve matematığı daıma "bir cevap bulmak" ıçın kullanırlar (Bkz Yunanlılar § sayısını nasıl buldu') Langdon, Harvard'da kutsal oran ile ALTIN ORAN VE ÖYKÜSÜ Altın Oran'ı bulmuş olan Yunanlılar bunu mimarılerine uygularlar ve onların hangi şehırlerıne gıdersek muhteşem dortgenler ile karşılaşırız. Sık sık tekrarlanan bir söylentiye gore, Parthenon altın orana göre yapılmış olup, gerçek ölçuleri doğrulamamaktadır. Aslında Yunanlılar ve Altın Oran hakkındakı hıkâye lamamen asılsız gorunuyor. Doğru olarak bıldığımız tek şey M.Ö. 300 lerde Euclıd, yazdığı Elementler adlı kıtabındu altın oranın na.sıl hesaplandığını belirttığıdır. Ancak Euclid, mımariden çok matematiğe daha çok ılgı duymuş ve altın orana hiç de romantık olmayan bir ı.sım bulmuştur: "Aşırı ve ortalama oran." Kutsal oran deyımı ıse ılk defa 15. yüzyıl matematikçısı Luca Pacioli nin aynı adla yazdığı uç ciltlık eherın basımı ile ortaya çıktı. <)) nin "altın" olarak adlandırılması ise daha yakındır İlk defa 1835 de matematikçı Martin Ohm tarafından yazılan bir kitapta "altın" olarak adlandırılmıştır. Ancak herhangı bir matematıkçı onları hemen tanırdı. Rakamlar Fibonacci Serisinin ılk sekız rakamının karmaşık yazılmış şeklıydı. Gerıç Fran.sız şıfre kırma uznidnı Sophie Neveu da aynı gozlemlerde bulundu ve Fibonacci Serısının tarıhın en buyuk matematıksel buluşlanndan olduğunu soyledı Ilk ıkısinı çozumlemekle tüm serınin gızlı kodlaması ortaya çıkacaktı Langdon ve Neveu Roma Katolık Kılısesıne aıt bir komployu ortaya çıkarmakla kendılerini hızlı ve hayatlarını tehlıkeye atacak bir maceranın ıçınde buldular Mu sanat tarihı ve 2000 yıllık kılıse polıtıkasının iç ıçe girdiği muhteşem bir komploydu. Ancak, matematıksel ıpuçları neydı? Kıtabın 20. Bölümünde, Harvard Ünıversitesi'nde Fibonacci serisı ve kendı favorı rakamı olan AJün Oran ve aynı zamanda Kutsal Oran olarak da bılınen sayı ile ılişkısını açıklayan konferansı Langdon'un ak lına geldı. Konferansında Langdon, Kutsal Oran ve onun dogada ve yaşamdakı uygulanışı ile ılgıli şaşirtıcı örnekler verdi Sanırım bırçok dınleyıcı bunların hayal mahsulu oldugunu zannetti Konu bu değıl; Roman'ın bırçok dını, tarihı ve sanat konferanslarında olduğu gibi Langdon'un Altın Oran ile ılgilı soyledıği bazı şeylerin sahte, en azından doğruya meyilli olduğu, ancak bazılarının da gerçekten doğru olduğudur. Zaman zaman Yunan harfı <j) (Phı) (fi okunur) ile gösterılen kutsal oran, henüz on yıl önce çözumlenebilmiş bir doğa sırrı HİNDİSTAN'DA KULLANILDI Birçok başarılı gerılım romanlarında olduğu gibi Da Vinci Şifresinde de değışık olaylar olur. Bu bızim § şifresinde de böyledir. Sonraki bölümde tarihı Yunan'dan 1202 yılına İtalya'dakı Pısa şehrıne hızlı bir ilerleme olur. Genç Italyan matematıkçı Leonardo Pisaro, Liber Abaci veya Hesaplamanın kıtabı adlı bir eserı tamamlar Bu kıtap sayeSayfayı çeviriniz 903/15 10 Temmuz 2004