Katalog

gerçek TRAKLAR *K .••%¥•» T R 0 Y A Troya geçiyor. Troya, Hititlerde "Truisa Ülkesi" olarak biliniyordu ve kentin ikiııci adı İlyada ise "Vilusa"dan türetilmişti (bkz.grafik). Çok sayıda kanıttan dolayı Alman Grek dili uzmanı Joachım l.atacz, son kitabında destanın tarihi gerçeklere göre yazıldığından söz ediyor. Arkeoloji kemiklcri, İlyada destanı ise "kemiklcri biçimlendiren eti" sunuyor diyor araştırmacı. Kısa bir süre önce Tiirk vatandaşlığına geçen Korfmann da artık rastlantılara , , ı k k j B # "KOS MİSYALILAR FRİGI.EK * tanrı olarak göriiyorlardı ve bazı şairler 45 dakika kadar süren bolümleri ezbere okııyabiliyorlardı ama, destanın yazarı hakkmda çok fazla bir şey bilinmiyordu. Gerçı yedi tane antik yaşam öyküsü nıevcut. Bu belgelerde yün eğirerek geçinen bir kadının oğlu olarak dünyaya geldiği, şarkı söyleyerek dilendigi ve bir süre de hademelik yaptıgı yazar. Ozan daha sonra kor olur ve ikı balıkçının sorduğu bilıneceyı çözemeyince de sinirınden olur. Ne var ki bilim artık bımların gerçek olnıadığını ortaya koydu. Bir avare gibi dolaşan Homeros, PAFLO'SONYAUltAfi '"'• asillerin degerli mobilyalarını ve pahalı giysilerini tarif edemezdi. Hatta kokulu mumlarını, sılahlarını ve kalkanlarım da. HtTİT DEVLETİ Homeros'un bir gelişim evre lar) ağzından yayılan bin yıllık gelenek o tarihlerde papirüs. ahşap ve kıl tabletler üzerine dökülmüştü. İşte Homeros tam da bu dönüm noktasında yaşıyordu. Destandan anlaşıldığı gibi Homeros ağızdan ağıza yayılan şiirler konusunda uzmandı. Bu tür aşıklar o tarihlerde Yunan ulkesinin her yerini dolaşıyorlardı. Pylos sarayının duvar resimlerindc aşıklar ellerinde fıldişi rubaplarla tasvir edilmiştir. Saatler süren metinleri zenginleştirdikleri süslü kelimeler İlyada'ya da yansımıştır. "Gül parmaklı Kos"tan (Güneşın doğuşu) sık sık soz edilir. Hektor'un etrafıııda miglerler uçuşur, Odysseus yaratıcı, Aşil ise eesur bir koşutudur. Ozan Homeros'un öyküyü sadece 51 günde içinde yazmıştı. SUÇ VE AYRILIK Daha ilk bölumde heyecan doruğuna ulaşır. Agamemnon, en güçlü savaşçı Aşil'in kölesi Briseis'e göz diker ve onu kaçırtır. Sinirinden kuduran Aşil magrur bir şekilde savaştan çekilir. Bu şekilde 11yada'ın ana motifi açıklanmış olur: Suç ve ayrılık. Skamander (Meııderes) ovasında büyük bir gerilim yaşanır, kuş kovucuları korkuyla gökyüzüne bakarlar, tanrılar düşlerde dolaşır. Diişman karargahında veba yayıldığında da ortalıgı yanık kokusu sarar. Troyalılar, Hektor'un emri üzerine her şeyi ateşe verirler. Petersen bu sahneyi ilk büyük çarpışma için kullanıyor. Helikopter kameraları, sonu gelmeyen savaşçıları izliyor. Daha sonra ise (iki metre boyundaki Tyler Mane tarafından oynanan) Ajax çıkıyor ortaya. Önce bir baltayla savaşan Ajax, uzun bir kılıcın iki kez kasıklarıııdan geçmesiyle kanlı bir şekilde can veriyor. Aşil'in sahneye dönüşüyle yeni bir sayfa açılıyor. İçi kinle dolup taşan Aşil, Troya surlarında Hektor'u öldürdükten sonra boğa derisinden sicimle ayaklarından bağlayarak sürükler. SABUN KÖPÜĞÜ FİLMİ Homeros'un dizelere demir bir lav gibi akıyor, yazarın bu büyük hadiseyı hır yıSayfayı çeviriniz siııde yaşadığı tartışmasızdır. Gü^ ııey Avrupa S.yy'da "karanlık çağdan" uyanmış, ticaret canlanmıştı. llelenler kürekli gemılerle Kıbrıs, Marsılya'ya ve Karadeniz'den Don YUNAIj)*» ^ * * * V S «KARYAUtAR î' nehrme kadar ulaşıyorlardı. Troya birliyi DONANMAa ' x ' ,,';) İ^te Homeros bu parlak döHomeros Froya tarafında 15 • ııenıde doğmuştu. Latacz. ozanın Aııadolu halkını birleştiriyoı İ.().77O yıllarında Smyrna'da (bu«j^jis»'v Bu birliklef Anadolu'nun ıçgiinkü İzmir) "iyi halli bir evde" lerıne kadar devam eder GİRİT ' ^ " • ' / B O D O S ^ doğduğıınu sanıyor. Ve 40 yaşına geldiğinde, geçmişteki zenginlikleri AKDENİZ X KIBRÎS ^ ele alarak ulusuıı yeniden uyanışını x ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ yansıtan destanmı yazmıştı. Homeros'un, eserini kaleme 2 Listede 178 bölgenin adı geçiyor Birçok 3 İlyada destanına göre Lesbos, Kios ve Samos alacak papirüse sahip olmadığı düköyün yeri Homeros'un çağdaşları tarafından adaları saldırıya katılmıyorlar Çanak çömlek şüncesi de doğru değil. Mısır, bilinmiyordu Thebaı'de bulurıarı yeni ya/ılı tabbuluntuları bu adaların Troya'nın ele geçirilmesin İ.Ö. 1050 yılından itibaren Biblos'a letler Tunç devrinde parlayan yerleşmeleri gösden 100 yıl sonra Yunanlılarca yerleşildiğini gösyapı ahşabı karşılığında papirüs . teriyor. lermekle desteleri ihraç ediyordu ki Attikalıların bu kentle bağlantıları olduğu bilinir. inanınıyor: "Son buluntular, Homeros'un ciddiye alınması gerektiğini ve destanın ının Miken kökenine işaret ediyor. OZANLARLA YAYILDI Yunanlılar ve Troyalılar arasında geçen Yazar geçmişi çok iyi bildiğini her zaAkdenız'ın diğer bir bölgesinden ise gerçek bir savaşa dayandığını göstermek belli ediyor. Kahramanları uzıın saçlı çok daha tinemli bir araç gelmişti. Sadece te." kuyrııkkı miğfer taşıyorlar. "Zephyr"i 22 harften oluşan Fiııike yazısını öğrenBu bakış açısı yeni bir soruyu da bemeltemi Balkanlardan Troya ovasına mek çok kolaydı. Yunanlılar bu sistemi raberinde getirdi. Homeros ve Agamemu estirmekte. alarak geliştirdiler. İşte Yunanlılar noıı arasmdaki 400 yıl içinde tek bir yazılı Duvarların arasında tonlarca at kemiİ.Ö.750 yıllarında geliştirilen hu alfabeyle belge bulunmuyor. O halde ozan bu bilgiılan kazı başkanı Korfmann, Troyalıla ulus haline gelmiş, doguluların egemenlilere nasıl ulaşmıştı? t yetiştirme merkezine sahip olduklağine son vermiş ve baykuşu bilgeliğin ve kentin at ticaretinde batıya açılan simgesi olarak Atina'ya taşımışlardı. HOMEROS: 7 AYRI ÖYKÜ sı olduğunu düşünüyor. Böylece "Aoidler"in (aşıklar, ozanKski Atmalılar bile Homeros'u yarı Homeros da Helena'yı kaçıranlardan ık at düşkünü ve at yetiştiricisi olarak •der. Ve kentin önünde araba yarışları;apıldığı bir yarış pisti bile vardır. llatta onuncu bölümden bilinen 'sseus miğferi" bile gerçek çıktı. Deribiçimlendirilmiş miğferin içi çuhayla andıktan sonra dışı domuz dişleriyle anmış. Buna benzeyen bir miğfer 1200) Attika'daki bir mezar odasında nmııştu. * M ttTLAR HİTİT JLETLERİNDE Destandaki tarihi gerçeklerin bollu izellikle de Hititlerin başkenti Hattutki kazılarla ortaya çıktı. Hıırada yakla>larak .30.000 çivi yazılı tablet bulun)evlet antlaşmaları, elçi yazişmaları ve ınektupları İ.Ö. 14.13.yy'a ait. Tabletleri inceleyen uzmanlar son ce ilginç bulgulara ulaştılar. Homeın destanında sözü edilen isimler 400 aha eski olan Anadolu başkentinde de Troya buluntuları: Altın tanrı heykelciği, allın kulplu kase, tören baltaları 898/13 S Hazlran 2004