Katalog

Ulusal Gözlemevi Robotik Teleskop ile alınan ilk ışık NEAT kuyrukluyıldızı oldu.. Ulusal Gözlemevi'nde gama ışınları patlamalarını gözlemlemek için kurulmakta olan yeni teleskopla deneme çalışmaları sırasında ilk ışık olarak NEAT kuyrukluyıldızı gözlendi... vrende oluşan en guçlu ışımalardan bırı, Gama Işın Patlamaldrı (GIP) olarak bılınır GIP olayları yanı sıra, Xışın patlamaları ya da hızlı değı şenlerı gıbı olayların optık bolgede ızlen mesı, ıncelenmesı amacıyla uluslararası çdhşmalar yapılıyor Bunlardan bırısı olan "Geçıcı gok olayları ıçın Robotik Optık Ardştırmd Deneyı" (Robotıc Optıcal Transıent Searclı Experıment ROTSE), başta Mıchıgan Unıversıtesı olmak uzere, ABD, Avustral ya, Almanya, Namıbya ve Turkıye'den çeşıtlı unıversıtelcrden araştırmacıların kdtıldıgı bır ortak deneydır Katılım, TUG, TUBITAK ve Mıchıgan Unıversıtesı arasında yapılmış protokole gore yurutulecektır Bu program çerçevesınde, tam otomatık teleskoplar dunya uzerınde çeşıtlı yerlere konuşlandırılarak 24 saat sureklı ızleme yapılabılmektedır Anıden ortaya çıkan bır yuksek ışımayı bır ya da bırkaçı tarafından gozlenebılecek şekılde konuşlandırılan teleskopların yonlendırılmesı, gozlemın yapılması ve gozlemlerın ındır generek değerlendırılmesı bılgısayarlarla otomatık olarak yapılmaktadır E XTE, Svvıft ) tarafından saptanan GlP'nın gokyuzundekı konumlarını yeryuzunde konuşlanmış ılgılı gozlemevlerıne kısa zamanda bıldırmek ve gozlem sonu<,larını ıletmek uzere bır ıletışım ağı (GIP Coordı nates Netvvork GCN) oluşturuldu ROTSE III deneyınde çalışmakta olan 3 Optık teleskop var ABD, C.uney Afrıka Namıbya ve Avustralya da çalısır durumdakı bu sısteme dorduncu teleskop olarak TUG da (Turkıye Ulusal Gozleme vı) kurulması son dşamayd geldı 45 cm çapmdakı aynası olan bu teleskop dııyarlı bır CCD kamera ve elektronık yapı, tum ışlerın otomatık yapıldığı guçlu bılgısayar donanıma sahıp Uzaktan erışım ıle gereklı duzenleme ve progrdinldma yapılabılıyor TUG'dan bu teleskop ıle, GIP olaylarını ızlemenın yanı sıra, (îokada gozlemlerı, konum belırleme, gokyuzu tarama sı ıle bulunacak nova parlaması ve degışen bulma ve bılınen nesnelerın ızlenmeM gı bı çalışmalar yapılabılecek ROTSE Illd teleskobunun toplam gozlem zamanının % 70 kadarı Turk araştırmacıldrın da katıldığı "Uluslararası ROTSE Isbırlığı"ne aıt Kalan %30'luk zaman, tamamen TUG'un yanı Turk ardstırmacılarının kullanımında olacak Bu zamanın paylaşımı, gozlem ısteklerının du zenı ıçın TUG'a sunulacak bılımsel projeler değerlendırılecek İLK IŞIK ROTSE Illd, 3 Mayıs'tan bu yana TUG'da bulunan Mıthıgan Unıversıte sı'nden Carl Ackerlof ıle Eli Rykoff ve TUG teknık elemanları tarafından hazır hale getırılmeye çalışılıyor Bu ışlemler sırasında, 12 Ma yıs akşamı yapılan de neme gozlemlerıyle ROTSE llld'den 'ilk Işık alındı lar tamamlandığında ROTSE deneyının 4. teleskobu da Turkıye'den bılımsel verı almaya basldyacak ROTSE Illd ıle alınan ilk ışık, bugunlerde gokyuzumuzu zıyaret eden NEAT (C/2001 Q4) kuyrukluyıldızının goruntusune aıt Boylece, ROTSE ıle ilk ışık alınırken, kuyrukluyıldızın da TUG'dan ilk goruntusu elde edıldı Bugunlerde Guneş'e en yakın konumundan geçen kuyrukluyıldız, ROTSE benzerı bır başka gokyuzunü tarama çalışmaları ıle 24 Agustos 2001 tarıhınde Guneş'e çok uzak ıken saptandı Yer'e yakm asteroıdlerın ızlenmesı ekıbı (NearEarthAsteroıd Trackıng Team Jet Propulsıon Laboratory) tarafından bulundu Bu nedenle, kuyrukluyıldıza, bu ekıbın Ingılızce adının baş harflerınden oluşan NEAT adı verıldı TUG'DA KURULUYOR Yorungelerınde gorev yapan arastırma uyduları (Ulysess, INTEGRAL, NEAT, bugunlerde akşamın ilk saatlerınde, batı ufkunda, Yengeç takım yıldızı sınırldrı ıçersınde bulunmaktadır Resim Antalya'da 2500 En parlak durumda olmasına karşın, parmetre yüksekteki TÛBİTAK Ulusal Gözlemevl'nde yer alan robol teleskopla çekildi. Resimde ldklığı yeterlı olmadıgından çıplak gozle kuyruklu yıldız oldukça parlak görülüyor. Kuyruklu yıldıza killtlenen te fark edılmesı oldukça zordur Yerı bılmırleskop, kuyruklu yıldızı resmin aşağıya sol köşe yönüne doğru Izlerken se, batı ufkunuzda hava ve ışık kırlılığı zemlndeki yılduların da resmin aşağısına doğru dlk çlzgi izleri bıraktıyoksa, bır durbıın ya da teleskopla kolayğı görülmekte Kuyruklu yıldız reslmlerınde gorülen yıldızların bu çlzgl yönleri poz süreslnce dünyanın dönme yönünO bellrttlğlnl okuyucuları ca ızleyebılırsınız mıza hatırlatalım. TUG Mudurlugu DörtKöşe 'ırefH Okkeş "Dalkavuklar kıbar rıcâl huzuruna getırıldıklerınde etek operler Oturacakları yer trabzan yanındakı kuçuk mınderdır Vazıfelerı hane sahıbı olan zatın mızaç ve tabıatına uygun şe kılde konuşmak meclıse neşe vermek, keder verıcı sözlerden, zıkrı mustekreh tabırlerden gayetle sakınmaktır Hane sahıbı ne söylerse fevkalâde yardakçılıkia tasdık edecekler ve asla aykırısına soz söylemeyeceklerdır Verılen ıhsanı gızlıce alacaktır, verılen paranın çokluğu ıle meslektaşları arasında övunmeyeceklerdır" Elbette dalkavukluk tarıfesı de belgelenmekteymış "Davkavuğun burnuna fıske vurma (fıske başına) 20 para Dalkavuğun başına kabak vurma 20 para Yuzunu tokatlamak (tokat başına) 30 para Mınderden yuvarlama 30 para Merdıvenden yuvarlama 180 para (Bır yerı ıncınır ve kırılırsa tedavı cerrah parasını lâtıfe eden verır) Çıplak başına tokat vurma 45 para Kafasına yumruk (yumruk başına) 40 para Yuzune murekkep veya komurle kara çalma 37 para Kuyruğu dışarda kalmak uzere bır fındık sıçanını ağzının ıçıne kapatmak 400 para" vs vs vs Dalkavukluk dilekçesi Azız okurlarım toplanıp Topkapı Sarayı'nın arşıvıne ınıp arşıvı karış karış karıştırırken bır dılekçe bulmuşlar Dılekçenın çevırısını yapıp DörtKöşe'ye yollamışlar Heyhat, dılekçenın kımeverıldıgı bellı değılmış Devır, I Sultan Mahmut devrıymış Aynen alıntılıyor, azız mılletımın hayırlarına vesıle olmasını dılıyorum "Devletlu, ınâyellı, merhametlı efendım, Kımsesız dalkavuk kullarınızın arzuhalıdır Her sene Ramazanı Şerıf geldığınde davetlı davetsız if tarlara gıderız Ulemanın, rıcalı devletın ve saır büyüklerın mevkı sahıplerının sofralarında nefıs çeşıtlı yemekler şerbetler turlu (urlu reçeller, tavuk göğuslerı, elmaspareler helvalar kaymaklı baklavalar, ekmek kadayıfları, suzme aşureler hoşaflar yer ıçerız Ustune göbek tutunu ve kahve ıle ıkram görurüz Lâkın ıçımızde bazı terbıyesızler bulunup edebe uymayan hare ket ve tavırları ıle velınımetlerımız efendılerımızı gucendırmekte zararı da hepımıze dokunmaktadır Dalkavukluk sağlam bır nızama bağlanmaz ıse cumlemızın açlıktan oleceğı aşıkârdır Kâdım nızam ve kanuna göre yenıden bır nızama bağlanması nı, uygunsuzların ıçımızden tarh edılmesını tavır ve hareketlerı hepımızın makbulu Şakır ağanın cumlemıze kâhya tayın olun masını ve elıne memurıyetını bıldıren bır kıt'a ruhsatname ıh san buyurulmasını nıyâz ederım" "Emır ve ferman devletlu ınâyetlı efendım, sultanım hazretlerınındır" Imza Dalkavuk kulları işbu dılekçenın ekınde meslek kuralları da yer almaktay mış 897/14 29 Mayıs 2004