Katalog

Aktaş şelalesine yolculuk 4,5 saat sürecek bir yürüyüş yaparak çok güzel bir şelale seyredebilir ve doğayı tanıyabilirsiniz. Rustem Pehlivanf*) ktaş Şelalesı ve su havzası gunumuzun yogun streslı yaşaırandan, hava çevre ve şehır sorunlanndan fazlasıyla bunalmış ınsanlann dogayla buluşup dınlenebüecegı ve spor yapabüeceğı bir alandır Bu gıbı alanlaıda her saghklı ınsanın yapabıleceğı çok zor olmayan aktıvıtelerden en onemlısı "trekkıng"dır Aynı gun ıçınde trekkıngden sonra Karadenız'de (Edıl Ağzı kumsalında) yuzulebüecek keşfedümeyı bekleyen ender bolgelerden bındır Bu yazıdakı amaç, doga severlenn uzennde yuru duklen ve çevrede gorduklerı kayaçları genel anlamda taramalannı saglamakür Aynca, Aktaş Şelalesı suyunun kımyasını bümelen üe parkuru belırlenmış alanda rehbersız olarak trekkıng yapmalanna yarduna olmaktır Büınen tarıhı M O 112'ye dayanan Akçakoca, tanh ıçınde Dıapolıs Akçaşar ve Akçaşehır ısımlennı aldı 1934 yılında bolgenın fanhı olarak büınen Turk akıncısı Akçakoca'nın ısmıyle anılmaya başlandı tnceleme alanının tanımı Akçakoca Ilçesı Batı Karaderaz Bolgesmde bulunur ve Duzce Üıne baglıdır Hçe, gur orman alanlan ve frrıdık bahçelen ıle kaplıdır Yeşü ve mavıyle her an ıçıçe, dogal guzellüderle dolu eşsız bir yoredır Çok sayıda kahtelı modem konaklama ımkâ nının yanında, sayısız pansıyon, kampıng, balık lokanta lan, kafeler, barlar ve dıskolar gıbı bırçok ımkânlan da vardır Akçakoca Üçesıne Istanbul'dan yaklaşık 2 5 saat, Ankara'dan ıse 3 saat'lık bir zaman düımınde varüır Istanbul Akçakoca arası uzaklık 235 km'dır Aktaş Şelalesı (Fbto 1), Akçakoca'nın guneybatı sında bulunur Aktaş Şelalesı üçe merkezme 12 km uzaklıkta olup Memışaga Deresı memba kesımınde yaklaşık egımı 80° olan bir fay kontağında oluşmuştur (denız sevıyesınde yukseklıgı 370 metredır) ve debısı agustos ayı ıçın 20 1/s'dır Şelale, Kaşbaşı Tepesı'run (835 m) yaklaşüc 1 5 km batısında kı vadı ıçınde yer alır ve 22 km2'lık su havzasına sahıptır (Şekü 1) Aktaş Şelalesı su havzası ıçınde Aktaş, Arabacı, Edülı Karcuma ve Koçullu gıbı yerleşım alanlan bulunur Yore halkı findıkçüık, A bahkçüık ve tunzm üe geçımını sağlar Jeoloji: Aktaş Şelalesı su havzasındakı jeolojık ınceleme, Memışaga Dere yatagı ve yol boyu guzergâhı boyunca araşurma ve ın celeme şeklınde yapümıştır Memışaga Deresı ve yol boyunca mostra veren kayaçlar mevkı ve lokasyon venlmek suretıyle jeolojık anlamda alttan uste (yaşhdan gence) dogru aşağıda behrtılmıştır Matamorfik kayaçlar: Memışaga Deresı yatagında Aktaş Şelalesı'nden yaklaşüc 400 metre sonra başlar ve 1 5 km kadar devam eder Genelde açık sanmsı kahverenklı şıgt ve kuvars mıka şıst (açık yeşüımsı beyaz renklı yaprakh ve gevrek) gıbı kayaçlardan oluşur Sadlmanter kayaçlar: Aktaş Şelalesı su havzasında genış alanlarda mostra venr Aktaş Şelalesı'nden ıtibaren 400 metre'ye kadarkı alanda gorulen kıreçtaşlan grımsı renklı, orta ve kalın tabakalanmalıdır ve marn sevıyelen ıçerır Aktaş Şelalesı'nden ıtibaren yaklaşık 2 km'den başlayarak stabüıze yol guzergâhı boyunca Arabacı Koyu'nun bausına oradan ıse Memışaga Deresı yatagı boyunca Edülı Koyu kuzey bansına kadarkı alanda ıse açık be] renklı, orta ve kalın tabakalanmalı kıreçtaşlan ve mamlar mostra verırler (Fbto 2). Soz konusu kayaçlar bolge dekı faylar ve eklemler sayesınde oldukça kınklı yapı sunarlar foto 2: Bedlmanter kayaçlar (Memlşağa Deresl yatağı) Bef renkle klrtçtafi ve marnlardan genel görilnüm Diğer etkinlikler Aktaş Şelalesı'nden Edü agzına dogru yapüacak olan trekkıng esnasında Arabaa koyu yakınındakı Cuma Yerı'nde (mesıre ve konaklama) dınleralebüır ve Selçuklu'lardan kalma taş hamam kahntüan gezüebüır Sonnçlar: Araştırmalar sonuTablol. JUctaş Şelalesi suyn cunda Aktaş kimyasal analiz sonuen Şelalesı sufun mek/1 mg/1 un ıçümesı hahnde ınsan Na+ 4 64 0 020 s aglıgını 0 58 0 008 K+ olumsuz yonCa2+ 3 047 60 940 de etküemeMg2+ 3 400 2 48 yecegı anlaşü 62 0 175 CImışür, Yagışlı SO4281 0 16 mevsımde Ak234 HCO33 82 taş Şelalesı su Ba2+ 0 096 kunyasının deFe2+ 0 039 gışıp degışA13+ 0 009 medıgı ortaya Mn2+ 0 0004 konmalıdır Se4+ 0 0009 Çunku, suyun Tı2+ 0 0001 metamorfik Cu2+ 0 0029 kayaçlarla etNı2+ 0 0034 kıleşımı soz Co2+ 0 0002 konusudur As3+ 0 0005 Aktaş Şelalesı Cd2+ 0 0002 suyunun su Pb2+ 0 0002 kalıte sınıfi 1 Zn2+ 00062 oldugu ıçın Hg2+ 00001 Karadenız e CrJ+ 0 0007 dokuldugu lo0 0007 PH kasyonda 8 T0C Alüvyon: Memışaga Deresı yatagında Edülı koyu kuzey batısı üe Edü Agzına (Foto 2) kadarh alanda gorulur lutturulmamış, blok, çakü, kum, süt ve külerden oluşur Fotoi: Aktaf şelalesl 7S7/18 Aktaf Şelalesi'nln sn kimyası: Aktaş Şelalesı su kımyasını belırlemek ıçın 08 Agustos 2000 tanhınde Aktaş Şelalesı'nden su ornegı alınmışur Soz konusu ornegın kımyasal analızı SGSXRAL (Canada) Laboratuvannda 0 01 ppb hassasıyetle yapunlmıştır Analız üe sudakı ana ıyon (Na, K Ca Mg, SO4, HCO3, ve CI) ve toksıt elemenüenn (agır metallerın) Fe, Al, As, Hg, Co, Cd Cr, Pb, Nı Tı, Ba, Mn Zn, Cu ve Se'un mıktarlan tespıt edümıştır (Iciblo 1) Aktaf Şelalesi ınynnan sn kayaç etkilesimi: Aktaş Şelalesı su kaynagının kımyasal analız sonucuna gore, Aktaş Şelalesı suyunun kıreçtaşlanndan boşalmasına ragmen dolaşımı sırasında metamorfik kayaçlar üe temasta oldugunu gostenr Aktas Şelalesi suynnnıı sn kalitesi; Aktaş Şelalesı su kaynagında yapümış olan su kimyası analız sonuçlannın ÇevTe Kanunu (Turkıye Çevre Mevzuatı 1992) Su Kırlüıgı Kontrol Yonetmehğı ınorgaruk parametrelenne gore değerlendınlmesı sonucunda, suyun ıyon turlenne gore su kahte smıfı 1 oldugu belırlenmışür Aktaş Şelalesı suyu sadece CI bakımından 2 kahte su sınıfindadır Bu bügıler ışıgında Aktaş Şelalesı suyu nun çok temız oldugu soylenebılır Çunku Su Kırlüıgı Kontrol Yonetmehğı nde su kdlıte sınıfi 1 olan sular yalnız de7enfekte edılerek ıçme suyu su kalıte sınıfi 2 olan sular ISP uygun bıı aı ıtma ışlemmdcn geçınldıkten scmvı ırılen suldn ıfdde edcr Hidrojeoloji