Katalog

Yüzyılın Osmanlı De Özgen Acar Sanki Osmanlı Döviz Bürosu! Dı Rahzni Hüseyin Unal drdştırmd ve arkeolojık kazüar yapıyoı Bırkaç hafta once Prof Unal bıt med rese buyuk olasılıkla bır tekke kalıntısı da ortaya çıkardı Aynı gunlerde aynca Fatıh ın otekısı de Karamanoğlu îbidhım Beym tuqıalaıını taşıyan ıkı sıkke de bdundu Defınedeb 822 Avrupa gumuş sückeleruıın çogunlugu Avusturya, tspanya, Venedik, Polonya, Bavyera kaynaklı Bu sıkkeler arasında Avusturya Arşı duku Ferdinand ın (156495) Talerlen, Veneddc Doge u Marino Grimani ye (15951605) aıt sıkkeleı Ispanya Kıalı 2. Philippus a (1556 1598) aıt RıyaUer Polonya Kralı Stephan Bathory e (1574 1586) aıt Zolata ldr Bavyerd duku V. Albrecht a (Albertus) aıt (155278) aıt Talerler bulunuyor Osmanlı tanhçden numızmatlar (sd<ke büımcderı) de Turk ve yabancı arkeologlar bu defınenın gızemını çozmek ıçın ça lışmalara başladılar Uzmanlar, oncehkle sıkkelerm tedavulde oldugu yuzyüda Osmanlı tardnnın o yıllardakı ekonomüc durumunun goz onunde bulundurulması gerekügmı soyluyor Bır başka deyımle o donemın sıyasal ve ekonomı durumu defınerun onemme ışık tutarken, tum çalışmalar tamamlandıgında define de o donemm sıyasal ve ekonomık yapısını aydınlatacak. Kanunı'nın son yıllannda başlayan ekonorruk sarsıntı Osmanlı devlet gehrlennın azalmasma, paranın deger yıhrmesıne yol açmış, geleneksel duzenı de olumsuz etkdemıştı 'Durdklama Donemı" de bırlıkte gelırlerın arttırılması amacıyla vergder yuk seltılmış koylu vergı odemeyınce tanmı bırakmış uretım duşmuş ışsızlık di tmıştı Işsızlık huzursuzluga yol açmış bır yuz yıl suren Celali Dönemi denılen ısyanlar başlamıştı Celali adlı bır şakmın ornek ahnması de Anadolu nun zengın yorele| rınde soygun yapan çeteleı tuıemıştı Osmanlı Oıdusu de baglantısı olmayan ve hıçbır dınsel amacı bulunmayan bu soyguncu çeteler arasında çatışmalar da yeı yer yogunlaşmıştı Lşhyanın obekleştıgı yerlerden bın de Mdas ve çevresıydı Definedekı sıkkeler genelde bu doneme rastlıyor S ıkke dunyasında bır dunya rekoıu lanJdı Mdastah bır aıkeolojık kazıda bulunan Osmanlı tmparatorluğu dorıennne dit tumu gumuş 1617 yydan 60 bın Osmanlı ve çagdaşı 822 Avrupa sıkkesı uzeıınde tarüşma suruyoı Yüzyılın Osmanlı Definesi olaıak kabul edıleıı bu luntuda yalnızca Kanuni Sultan Süleyman H dit bır altın sıkke ele geçtı Defınenın onenıını ve tarıhtekı yerını daha lyı aigıldmak ıçın Mugla'nın Mdds kentının taııhıne kısaca bır goz atmakta yarar var Hollenıstık Donemde ' Mylasa" adı de bdınen kentın tarıhı daha eskılere ınıyor Bızans donemmde "tekfurluk" merkezı olunca kentın onemı daha da arttı 1261'de Selçuklulann ehne geçen kent, daha sonra bırkaç kez, Bızansla Turk egemenlıgı arasında gıdıp geldı ^^^^^^mm 13yy sonunda Menteşoğlu Beylıgınm elıne geçmekle kalmadı, bır sure de başkent oldu MilasBeçin'de bir ı Osmanlı ve 8. zınenın Beçın gıbı kuçuk bır yerde ne ard gı, nasıl olup da gunumuze kadar toprak tında kaldıgı uzmanları duşunduruyor soru "Yuzydın Osmanlı Defınesmın gızpı nı oluşturuyoı Osmanlı kayıtlaıına goıe 1530 yılır Beçın de 133 Musluman ve 7 gayrımus ade vardı Nufus ancak 700 kadardı Bu < nel sıyasal ve ekonomık ortamdan hareke define de dgdı olarak degışık varsayını Eşkıya Yatağında yüzyılın definesi Yüzyılın Osmanlı Definesi" ıse Orhan Camıı yanındakı turbe ıle çevrılı bır alanda yangın geçırmış yüak bır evde geçen yıl kazı mevsımınde 10 Agustos'ta ortaya çıkn Defınenın bırıncı bolumu, bırbınne kaynayıp kulçeleşmış, ancak parçalanmış bır torM M I B . ba ıçındeymış gıbı bır konumda bulundu Kazüar bu noktada yogunlaştıgında bırbırıne bırer metre uzaklıkta, tumu uç Define tarihinin "Celali isyanları" Kıyıdakı Balat Lıma dÖneiTlİne rOSf/0/TÎOS/, torba dolusu gumuş sıkke ra, Bızans ve Beylıkler Doden oluşan "Yuzyüın Osnemınde kentı ekonomık manlı Definesi" gunışıgına açıdan dış dunya açtı Kent, 1451'de Osmanlı Kalıntı, alt kaü ambar, ustu egemenlığme gırdı Osyaşama açdc, üa katlı bır manlı donemınde onemını Osmanlı evıydı "Mülteyıtıren Mılas, daha çok i m E¥i (vergı toplayıcı "konaklama" yen olarak mı yuı^u cfiuyuyu ıııı ^ oiarak tanımlanmışü Ey kullanıldı aİt OİdüğU tartlŞlliyOr bır yangın sonucu yıkılmıs Mılas, ozellıkle 17 yyda tarıhe "eşkıya yata ^^^^^^^^^^m^^^^mmm o gunden sonra yerınde yegı" olarak geçtı 18 yyda Istanbul'un eüası nı bır bma yapdmamıştı Sıkkelerm sayımı ve sınıflanması gunlerce nın azalması uzerıne toprak agalan" sıyasurdu sal ve ekonomık alanda guçlendıler Çeşıtlı boydakı Osmanlı sıkkelen 50 19 yyda Balkanlar ıle Kafkasya goçbını aşıyor Bırbırıne kaynayıp henuz tam menlerının yerleşmesıyle kent nufusu ve olarak ayrdamadıgı ıçın sayılmayanlarld bıryerleşme alanı buyudu 1 Dunya Savaşında bkte 60 bını buluyor kısd bır sure ttalyan ışgalı ^ ^ ^ ^m^m^^^ Defıncdokı Osmanlı sıkke gordu lerı Kanuni Sultan SüleyDefine ıse Mılds ın man (152066) donemı üe bd?lıyor A t a ı e d (160V Peçın (daha sonra Beçın) Kalesının bulundugu yorde ^ , 1617) de sona erıyor Ara o yıllarda Milas'ın eşkiya yatağı olması nedeniyle, definenin Osmanlı devletine mi voksa eskivava mı * " " aracılığıyla Türk ve * • la dan ıster Soke den gelınıp Bodrum d dogru gıdddıgınde sol ydnda qoıulen vc ovaya eqemen konumuyla ddckatı çeken ustu du? kayalık yukseltı Be çm dır 10 7 6 yydd Karıa Donenııne ınen seramdde^^™»»"» ıın de bulundugu Beçuı Bızans zamanındd kurulmuş Mdasta Menteşoglu Beylıgının başkentı olarak kullanddıgı gunleıde ycnı lenıp meıkez1 konumuna geçmıştı Kalede Bızans kdıse kalıntısından başka Ahmetgazı Medresesı ve turbesı bulunuyor Daha once çeşıtlı yerlı ve yabancı arkeolog ve sanat tarıhçderınce araştırdan ve kazdan Beçın de son ydlarda Ege Unıveısıte sı Arkeolojı ve Sanat tarıhı Bolumunden Prof 757/12 gun ışıgına çıktı îsterMug AVUSturyall UZITianlar dab 3. Murad (1574 95) defineyi koruma, temizleme ve yayımlamo çalışmalarına Selçuk'ta başladı... ve3 Mehmed(1595 1603) donemlerınden çok sayıda sıkke bulunuyor Kanuni 2. Selim (156674) ve 3 Muıad donemı sıkkelen ıse çok ender olmalan açısın dan onem taşıyor Prof Unal "Sıkkelerm, 1 ^ " " " ^ ^ ^ ™ Ahmed'm saltanat yıllannm başmda. bır yangın sonucunda toprak altmda kaldıkları anlaşıhyor. 1. Ahmed 1603 yıhnda padışah olduğunda 3. Mehmet'm paralan tedavuldeydı. 1. Ahmed'm sıkkelen daha sonra pıyasaya çıkmca 3 Mehmet sıkkelen tedavulden çekılmıştı. 1. Ahmet'm sıkkelermm görecelı olarak az olması, yangmın 1603 yılını ızleyen bırkaç yıl ıçmde çıktığmı gosteriyor. Avrupa kokenlı paralar da bu görüşu doğruluyor " dıyoı ortaya dtılıyı Hazıne vaı hklı bu Beçınk ye aıt ols< dı vc olagan koşullaıda bır yangın çıksay bundan sonra kadı ve subaşının gozetmı de yıkıntılar temızlenır, sahıbı de defme ulaşırdi Beçın lıleı m defınenın varlıgına bdqıleı ının bulunmadığı yangının dd dor koşullarda çdanadıgı ardaşdıyor Gizem! Olasılıklar Varsayımlar! Defınenın Multezım Fvı' denden \ nutta bulunması bu kışrnın topladigı vergı n başkent Istanbul'a ulaştıramadan bır b f kma ugrayıp olduruldugunu dolayısı^ yangında alt kattah uç torba gumuş sdd Kime ait? 1600 lu ydlann başmda boyle bır ha