Katalog

Aşırı beslenmenin faturasını mideler öduyor Batı dünyasının midesi rahatsız. Yalmzca 50 milyon Avrupalı kronik mide yanmasmdan (reflu) şikâyetçi. Uzmanlar, halk arasında zararsız olarak kabul edilen bu hastalığm, astım ve yemek borusu kanserine yol açabileceğini açıkladılar. Yemek borusu BUzgen Dlyafram Yemek borusu ve mlde arasında kalan büzgen blr dlyaframla çevrllldlr. Dlyafram buzgenln etklslnl gUçlendlrerek mlde ağzının gevsemeslnl önler. Mldenln asın yüklem ram arahğı alttan g< açılır. Mldenln blr kıı kayar. Dlyafram bu < revlnl yerlne getlrem genlfler. Y emek borusunda kaynayan yan sındırümış besınler, mıde ve safra asıdı adeta kımyasal yumrıık ethsını gosterır Gogus kafesının arkasındakı bu agrüı yanma yaşam kalıtesını olumsuz yonde etkıleyerek astım gıbı solunum yollan hastalıklan, kronık bronşıt afonı (ses kısdması) veya oksunık nobetlerı gıbı semptomlara neden olur Reflu hastalıgının uzun sure devam etmesı durumunda ıse kanser rıskı çoğalır Fakat tum bdınenlere ragmen doktorlann çogu gıt gıde yaygınlaşan bu hastalıgı pek fazla onemsemıyor Hastalar da genelde kronik hale gelen asıt kaynamasıyla yaşamaya alışmaya çalışıyorlar Oysa patolojı uzmanlan, rahatsızlıgın cıddıye alınmaması durumunda, hastalan olume kadar goturebılecegınden soz edıyorlar Agresıf asıt gazlan, mıde ağzında yemek borusu sonunda tumorlerın ("Adenokarzınom") oluşmasına neden oluyor Gerçı akcıger ve meme kanserını oluşturan tumorlere gore daha ender olarak rastlansa da ozellıkle de son yıllarda, batıda, mıde kanserınde hızlı bu artışın ızlendıgı de bır gerçek (bkz grafık) Mıde yanmasındakı tehkkenın ne kadar buyuk ol duğunu Karolinska Enstitüsü'ndekı (Stockholm) epıdemıyolojı uzmanlan kısa sure once hesapladılar Haftdda en az bır kez mıde yanmdsı çekenlerın mıde kanserine yakalanma olasılıkları sekız mıslı daha fazla Mıdelerı kronik bır bıçımde asıt urctmeye devam eden lerdeyse bu oran %44'e tırmanmakta olasılıkları daha duşuk Tumorun geç teşhıs edılmesı kurbanlanna çok kuçuk bır şans tanımakta Tumorun amelıyatla alınmasmdan sonra, hastaların yalnızca %17'sı beş yıl daha yaşıyor Erken tanı, tumorun yemek borusundakı ıç tabakalara ulaşmasından once yanı henuz usttekı mukoza zannda tespıt edıldığı zaman yararlı olabüıyor Beş yülık yaşam şansı boylece %75'e çıkabüır, dıyor uzmanlar 40 yaşın uzerınde olan ve beş yıldan fazla mıde yanması çeken erkeklere, doktorlar duzenlı olarak endoskop kontrolunden geçmelerını onenyorlar Hatta daha guvenlı bır sonucun elde edılebümesı ıçın doku orneklerının de alınmasının gereklı oldugu vurgulanmakta Çunku bırçok durumda ortaya çıkan degışıkbkler endoskopla ızlenemıyor Bununla bırlıkte yenı endoskopık yontemlerle kanserı ılk safhasında onlemek olası Kanserden etküenen mukoza bolgesı ozel bır aygıtla "yakılarak" temızlenebılıyor Ve duzenlı anüasıt tedavısınden sonra "yaküan" bolgede genelde saglüdı bır mukoza tabakası oluşuyor Dıger bır tedavı olanagı da kanser hucrelerıne "goruntulenebılecek duyarlılık" kazandırdıktan sonra lazerle etbsız hale getırmek Bu yontemleım ne kadaı başarılı oldugu henuz büınemıyor Doktorlar bu konuda ancak klınık çalışmaların 1015 yıl ıçınde tamamlanmasından sonra kesın bır sonuca varabüeceklerıne manıyorlar %80'mın, kronik oksurukten şikâyetçi olanların da %20'sınm ashnda mıdesıyle sorunlan oldjugunu ortaya çıkardı Fakat bu tanıyı koyabilen doktorlann sayısı çok fazla degü Bu yuzden de hastalar genellıkle astım veya kronik bronşıt ılaçlanyla ıyüeştınlmeye çalışüır kı, bu tedavı hastalıgın daha da üerlemesıne neden olur Çunku bronşıt üaçları genelde kramplaşmış bronş kaslannı gevşetmekle kalmaz, aynı zamanda da mıde agzındakı kaslan da zayıflatırlar Boylece asıt damlalan kolayca yukan çıkabüır Slı kc or Suçİu: Sağlıksız beslenme Mıde yanmasının en buyuk suçlusu ozellüde de batı ulkelerınde hızla benımsenen saglücsız beslenme turu olarak gostenlmekte (fast food ve aşın yaglı yemekler) Ozellüde küolu ve gobeklı kışüerde, yemek borusu ve mıde arasında kalan buzgenler alttan gelen baskının etkıyle açüırlar (bkz grafik) Gerçı saglıklı ınsanlarda da kuçuk bır açıklık vardır ama, bu sındırım sırasında mıdeye gereklı hava ve gazın gırmesını sağlar Yülarca devam eden aşın asıt uretımı sonucunda her on hastanın yemek borusunun uçte bırınde (alt tarafta) enfeksıyon oluşmakta Yıne her on kışıden bırınde yemek borusunda zamanla asıt bırücmekte kı, bu da genelde kansere donuşur Oysa mukozada yaşanan bu degışüdık buyuk bır rısk oluşturmakta Çunku asıt bırüamıyle buyuyen mu koza, hastanın uzun bır sure ıçm ekşımeyı hıssetmemesıne yol açar Ve boylece yülarca rahatsızlık duymazlar Oysa bu durumda endoskopla mıdeye baküdıgında karnızom oluşmuştur büe Mıde asıdını notrleştıren Antazıda turu üaçlar gerçı mıde yanmasını, duzenlı kulla nımdan sonra 48 hafta ıçınde ıyıleştırıyorlar ama üaçlaomur rın boyu alınması gerekıyor, aksı taktırde ra nu nı ak rın me ma rej 50 yaşını aşmış erkekler Mıde kanserine yakalanma rıskı en çok da 50 yaşını aşmış erkeklerde gorulmekte Amerıka'da yapüan araştırmalara gore kadınların aynı hastahga Solunum rahatsızlıkları Ayrıcâ kısa bır sure once de mıde yanmasının bır çok durumda agır solunum yollan rahatsızlıklanna da neden olabü<x eğı ortaya çıktı Her doıt hastadan bırınde devam eden aşın asıt uretımı oksurme nobetlerı ve ses kısıklıgını da beraberınde geurmekte Bu semptornlann açıklaması şoyle yapüıyor Hastalar yatarken bır mıktar asıt yutarlar Yutulan asıt gırtlak ses tellen ve solunum yollannı etkıler Bu hıpotez ozellıkle de sabahlan ağızlarında ekşımık bır tat ve oksurukle uyananlar ıçın geçerlı Yapüan son araştırmalar ses kısüması tedavı edılemeyenlerın ta çaı yeı pal kol am me Blll Cllnton'da mlde yanmasmdan flkâyetçl: Hazır gıdalarda kanser tenllkesl Yeni amellyat teknlkleriyle %95'llk blr lyllesme sağla nıyor Dr. Schrenck ve Dr. Stolte: "Mlde kanserlnln erkt sanslan var". 722/12