Katalog

Buyuk fıkır vırusu nedır? ır tuketım salgınıru nasü yayarsınız? Eğer çokuluslu bır şırketseraz vıral pazarlama'ya guvenırsınız Bu bızım bır zamanlar kulaktan kulaga yayüma dedıgımız şeydır • Bu konuda en guncel gehşme "Buyuk Fıhrlerın" yayüması konusudur The Tıppıng Poınt (Tıklama Nokta sı) ısunh kıtabını geçen baharda yayımlayan New Yorker yazan Malcom Gladwell, bellı urunlerın alışverısının çügınlığa donuşmesı surecını ınceledı ve bu sosyal trendın hastalık davraruşlanru yansıtugını ıddıa ettı Ornegın bır keresınde San Francısco'da az sayıda keçı sakalh sıstem anahstı eksantrık bır Isvıçrelı tarafindan tasarımlanmış prototıp gumuş renklı mmık motosıkletlerle ışe gıtmeye başladılar bırkaç ay ıçınde bunlar butun dunyadakı Noel hedıye lıstelenne gırmıslerdı Bu üa kısı arasındakı cınsel üışkı ıle bulaşan hastalıgın gıderek hızla yayıl masınd benzer Işte Gladvvell'ı bellı bır yerden tıklanan bu gıbı trend ya da fıkırlerın yoresel olarak patlama yapması o an buyulemıştı Patlama bu tıklamanın oluştugu en elvenşlı çevrede salgına donuşmuştu Butun Buyuk Fıkırlerın en ıyılerınde oldugu gıbı, bu fıkır de çeşıtlı kaynaklardan kotarılan sahte bılımsel retorıkle donanmış olarak ortaya çıktı Gladwell'ın kulaktan kulaga yayılma tezı 40 yaşındakı Calıfomıa'L Seth Godln'ın kafasına takümıstı On celen en onemlı portallardan bırı olan Yahooda başkan yardımcüıgı yapan Godın uzun bır suredır de Buyuk Fıkn araşürmaktaydı Kıtaplan arasında The Ultra Secrets of Gama Boy Games (Game Boy Gyunlannın Ultra Sırlan) the EMaıl Adresses of the Rıch and Famous (Zengın ve Unlulenn Emaıl adreslen) ve aynı zamanda bestseller olan Permıssıon Marketıng (Hoşgoru Pazarlaması) vardı Onun soyledıgıne gore The Tıppıng Poınt (Tıklama Noktası)'nı okudugunda, yenı teknolojının gelışmesı ıle ügılı daha once zıhnını ışgal eden füarlerın çogu anıden tek, buyuk bır ökırde bırleşti bır 'fikirvirüsü'. B Bu yenı pazann onşartlanndan bırı konvansıyonel reklamcüıgın yavaş yavaş olmekte olmasıdır Godın bu nu 'ara vermek dıye adlandınr Buyuk bır TV ve butçe ıle pazardan bır pay almanın artık mumkun olmadıgını ıddıa eder Reklamlar supermarketlerde yerlerde, futbol sahalarının ortalannda, hatta umumı tuvaletlerde füızlenmekte der Godın, gıderek daha çogumuzun global fikır ureucılennın başını çekecegımızı ıddıa eder Amazon'un artık sadece yazılannı degıl eleşürmenlerını de tasnıf ve tanzım ettıgını belırtır Şu sıralarda en guvenılen eleştırmen Harriet Klausener ısımlı New York'da oturan emeklı bır kutuphanecıdır Kıtap pazannı ındınmlı kıtap satışları kadar çok etkılemek ıçın elınden gelenı yapar En hızlı yayılan kitap 30 gun geçmeden bır kıtap yazmıştı Unleashıng the Ideavırus (Füar Vırusunu Salıvermek) Bu htap Gladvvell'ın teonsıne elvenşlı bır uygulama alanı yarattı Godın kıtabıru Agustos aymda Internete yukledı ve kıtap o zamandan berı bır mılyondan fazla kışı tarafindan ındınldı Bunlann çogu tahmın edebüecegınız gıbı dehşete kapümış yayıncılardır Çunku htap şımdıye kadar yazılmış en hızlı yayılan sanal kıtap olmuştu Godın'ın füarvırusu gelecegımızın buyuk bır global partıye benzeyecegını one surer Onun deyışıyle, fıkırler'le degış tokuş edılebılen urunler gıtukçe daha az geleneksel reklamcılık yoluyla gıtukçe daha çok kulak tan kulaga tavsıyeler ve dedıkodularla satüacaktır Hıçbır reklam butçesıyle çıkış yapmamış olan kendı kıtabı bu surecın bır ornegını teşkü eder okurlara kıtabı arkadaşlarına yollamanın kolay yollannı gosterır ve zıyaretçüerın toplam olarak sayısını devamlı olarak % 80 ın uzerınde tutar Butun bunlan da (kulaktan kulaga yayılan soz) gıbı bır deyımle açıklar 'Viral pazarlama' fıkn tabıı kı yenı bır fikır degıldır, terımın kendısı Steve Jurvetson a aıttir Gırışımcı bır kapıtalıst olan Jurvetson bedava emaıl sen/ısı olan Hotmail e para yatırmış ve bu tenmı bu servısı kullanarak yolladıgmız her emaıl'ın aynı zamanda da Hotmail kelımesını yayması ıçın kullanüdıgını açıklamak uzere kullanmıştır Mesajınızın altında hem arkadaşlarınızı bu urunun elvenşlüıgı konusunda uyaran hem de en kıyak yerde bulunan bırı olarak statunuzu artıran 'Ozel bedava emaıl'ınızı Hotmail'den www hotmail com a uklayarak alınız' dıye bır yazı bulunmaktadır 722/10 Godın, çamasır makınalanndan agaç cınslenne kadar herşeyın mılyonlarca tukehcı eleştınsını banndıran Epinions.com gıbı bır vvebsıtesının de gelecege şekıl verecegını ıddıa eder The Blaır Wıtch Project (Blaır Cadısı Projesı) gıbı bır filmın başansı, tabu kı, Godın'ın kehânetlennın dognüugunu gosteren guçlu bır argumandır, George Lucas in Love (Aşık George Lucas) ısımlı ucuz el yapımı parodı de oyle kı bu oyun şu sıralarda Amazon'da vıde oda yenı Star Wars (Yıldız Savaşlan) ndan çok satmaktadır Bu nasü mumkun olmaktadır? Bu parodı bır fıkır vırusudur ve bır sozun yayılması ıçın en mukemmel yer bır net ortamıdır' der Godın Godın bızım şımdı gordugumuz şeylerın bu gucun muthış bır ıvmesı oldugunu ıddıa eder bu kısmen bızım artık yenüıge çok daha fazla açık oldugumuzdandır "Eskıden Scîdece bırkaç tane meraklısı en son çıkan cep tıpı hesap makınesıne ılgı duyardı Bugun metrolarda ınsanlan elle taşınan bılgısayarlar hakkmda konuşurken goruyorsunuz" Bu aşın gelışmış 'meraklısı' ekonomısınde anahtar ınsanlar Godın'ın kendı sozlugune bakarsak 'moda editörleridiz Bu ınsanların doguştan sezgılerı vardır bır 'an kovanı'nın yenı bır vırusu ne zaman kapacagım sezerler Ve bır kere 'an kovanı'na bu vırus gırdı mı jeanırazde susler omuzlannızda tattoolar da olsa sandovıç yenne ambalajını yeseraz de ya da bır Fılofax yerıne avuçıçı kadar bır bügısayannız olsa da bu vırus artık taşıyıcılar' tarafindan ya yılmaya başlar Bunlar an kovanının ıçınde bulunan bızım fıkırlenne ıtımat ettıgımız kısılerdır Bunlar aynı zamanda bızım dostlanmız hayranlık duydugumuz bıldıgımız ve guvendıgımız kışıler olabılırler Bu bırdostatavsıyeedeyım' gucunu harekete geçırmek ıçın bır çok 'fikır tuccan' şırketler fikır vıruslerını beslemeye çalısmaktadırlar Bu çeşıt pazarlamaya Nike ve Tommy Hilfiger gıbı guçlu gençlere hıtab eden markalar onculuk etmıstır Bu şırketler vıruslenn yayılması ıçın en verımlı yerlerın okul oyun alanlan ve yuksek okullann ogren cı bırlıklerı oldugunun tabı kı bılıncındedırler Bu"marka yayıcılara' para odenmez ama en sevdıklerı rap yüdızlanyla tanısırlar en cool gıysıler ve CD ler onlann olur Karşüıgında bunlardan beklenen kluplere gıdıp bır muşterılennın rap yıldızınm plagı çalarken en fazla gurultuyu yapmaktır (Muştenlerden bazüan EMI gıbı dev şırketlerdır) Ya da okul kapılanna 'takılarak bellı bır grup hakkmda bır soz yaymaktır Elımızde tutabıldıgımız boyutlardakı teknolojı vıral pazarlamada bır çok yonden anahtar rolu oynar Genç pazarlara bırşeyler yaymak ıçın gıttıkçe daha çok cep telefonu kullamlıyor Boyle bır stratejının nasıl başanlı olabılecegını gormek kolaydır Kıd's Marketıng Raporu'nun son sayısında 8 14 yas arasındaküerın % 61'ının cep telefonu oldugu ve bunlann % 85'ının her gun en az 1 en çok 25 yazüı mesaj gonderdıgı yazıyor Bunlara arkadaşlanna geçebıleceklerı 'cool' bır haber venn bır pop yıldızıyla ügılı kuçuk bır dedıkodu en son çıkan bır sıngle ya da vıdeo oyunu bu dedıkodunun nasü bır salgın halıne gelecegını tahmın etmek hıç de zor degü Seth Godın, benzer pazarlama teknıklerının gelecegımızın teknıklen olduguna ve bunun sadece genç pazara yonehk olmadıgına ınanır 'Eskıden bız boyle şeylere dudak buker, geçıcı heves derdık' der 'Bugun başkarüık pohtıkalanndan muzığe dısçüığe kadar her şey çok hızlı hareket eden boyle heveslerle yonlendınlıyor, başan bu gerçegı kabul eden pazarlamacüara aıttir' ' Çımen Oner Kaynak Tımes Kulaktan kulaga Kulaktan kulaga yayılan soz tabu kı her zaman trendlenn yayılmasında anahtar rolu oynamıştır fakat