Katalog

gırrüı yenıden kullanmaya başlar Ancak bu ıstegı daha da arttıran bır ışlem oldugu ıçm tedavı ve nuksten oluşan kısır dongu yenıden başlar Schuster'e gore mekanızma şoyle ışler Antıkorlar boyut olarak çok bu yuk olduklan ıçın kan beyın barıyerını aşamaz Dolayısıyk bunlara baglanan ılaçlar da beyınden uzak kalmak zorunda kahr Bu fıkrı test etmek ıçın Schuster ve ekıbı, bagışıklık sıstemırun tanıyacagından emın oldukları antıkor ureten bır proteın de eroıne benzer bır molekulu kımyasal yollarla bırleştırırek bır aşı yarattılar Bu aşamada eroın bagımlısı rhesus maymunlanru aşüadüar Bu maymunlar daha once bır lovyeye basarak kendı kendıleııne eroın en Kimileri, bu aşıyı "ırkçı t komplo" olarak \ '<? değerlendiriyor. jekte etmeyı ogrenmışlerdı Sonuç çok dramatıktı Aşının en etblı oldugu noktada, maymun eroının tuzlu sudan daha cazıp olmadıgını keşfettı Ancak bu oaşarıya karşı bazı sorunlaı da ortaya çıkmadı degü Bır kere aşının etküı olabümesı ıçın hayvanlann sık aralıklarla, haftalarca aşılanması gerekü Bu da enjeksıyonunu yapüdıgı bolgede ulserlerın oluşumuna yol açtı Araştırmacılar aşının kesümesınden kısa bır sure sonra kandakı antıkoı duzeyının duşmesı karşısında büyuk duş kırıkhgına ugradı Aynca uyuşturucunun dozu arttıkça antıkorlar doyuma ulaşti ve hayvanlar yenıden bagımlılık kazandılar Bu sorunlar uzerıne soz konusu de neye son verüdı Kaldı ka bu sırada eroın bagunlüıgı konusunda başka çahşmalar da surdurulmekteydı Tam o sırada bu dıger çalışmalardan umut verıcı sonuçlar alınıyordu Bu çalışmalarda eroının beyne ulaş masını engelleyen metadon ve naltrekson gıbı kımyasallardan yararlanılıyordu Her kes bagımlüığa karşı en etkılı süahın bu 'kuçuk kımyasal' terapıler olduguna ınanmışu Çunku bu kımyasal maddelerın molekullerı uyuşturucunun molekullen üe aynı boy gellenmış oldu Aşı tasarımındakı bu gelışmeler, aşı sayısının azlıgı anlamına ge lıyordu Dolayısıyla fazla sayıda aşının yol açtıgı olumsuzluklar otomaükmen ortadan kaüayordu Ingüız şırketı Cantab, son gunlerde yayımladıgı bır raporda çalışmalara katılan 35 kokaın bagımlısında herhangı bır ters etkı gorulmedıgını bıldırdı Bu deneklenn uçunde bır yıl sonra antıkor duzeyının aynı oldugu goruldu Cantab ın çalışmalarından elde edılen bu umut vencı sonuçlar dığer laboratuvarlar uzerınde olumlu bır etkı yarattı bunlar başka uyuşturuculara karşı aşı gekştırme çalış malarına başladılar Bunlann ıçınde en dıkkatı çekenı Vırgınıa'da geçtıgımız şubat ayında gerçekleşunlen Nı kotın ve Tutun Araştır ma Kurumu'nun 6 Yıllık Toplantısı nda bır büdın sunan Fattom ve ehbının çalışmasıydı Sıgara bagımhsı halıne geurümış sıçanlara en jekte ecîılen aşının sı garadan vazgeçmeyı kolaylaştırdıgı gıbı bagımhlıgı baştan onledıgı goruldu Başka çalışmalarda aşılann PCP ve metamfetamıne karşı etküı oldugu ortaya çıktı Butun bunlann ışıgı altında antücorlann uyuşturucunun beyne ulaşmasını engelledıgı kesınleşmış oldu Ancak her şeyın bu kadar basıt olmadıgını ılen suren araştırmacılar uyuşturucunun alınma şeklının (burundan çekerek, sıgara gıbı ıçüerek) de anukor etküeşımınde çok onemlı bır rol oynadıgına dückat çehyorlar Yöntem değişikliği Bu arada bagışıklıgı guclendırme yontemlerınde de deguşüdıge gıtmeyı planlayan büım adamlan aşüama yoluyla elde edüen bagışüdıgın aküf bır bagışıkhk oldugunu behrtıyor Bu yontemde ortaya çıkan dogal bır anukor tepkısı, vucudun uyuşturucuyu yakalayacak bol mıktarda molekul uretmesını sağlar Bu yontem bır kaç aydan bırkaç yıla kadar devam eden bır surede etküıdır Oysa pasıf bagışıklıkta hayvana monoklonal antıkorlar enjekte edüır Monoklonal antıkorlar laboratuvarlarda gelıştırüen antıkor ureten hucrelerden elde edılen molekul turlendır Seçüen monok lonallann ılaca baglanma yetenegı gıbı çok spesıfik ozellen olabüır Ancak bunlann omru bırkaç haftadır Halıhazırda Janda aktıf ve pasü" yaklaşımlan bırleşürerek, çok etkuı bır aşı uzerınde çalısıyor Columbıa Unıversıtesı nden Donald Landry ve ekıbı bazı monoklonalların kokaın molekıülerını yok ettıgını ortaya çıkartti Ekıp kokaının 'geçış durumu"nu taklıt eden bır aşı yaratarak, 'katalıük' anükorlar uretü Geçış durumu molekulun parçalanna bolundugu çok nazık bır aşama anlamına gelmektedır Bu parçalar toksüc veya psıkoaktıf degüdır Bunlar yalnızca aşının monoklonal anukorlan aynştırmasına yardım eder Monoklonal anükorlar da kokarne bağlanıp kokaınrn zayıf lamasına ve bolunmesıne neden olur Kokaının parçalama yetenegı anükorlara üave bır guç saglar Aynca parçalanan kokaının akar gıder ve antücorlann yenıden çalışmasma olanak tanır Kokaıne baglanan antücorlann ışe yaramadıgı yogurüuklarda Landry nın katalıtık antıkorlan kokaının olum eşıgını uç mıslı arttırır ve bagımlı sıçanlann kendı kendüenne kokaın enjekte etmelenne engel olur Butun bunlann ışıgı altında aşüann kuçuk kımyasal maddelerden daha etkm oldugu goruluyor Antikorlar beynın kımyasına mudahale etmedıgı ıçın yan etkderı de daha azdır Aynca antıkorların daha uzun omurlu olması avantaj saglıyor Bu aıada bürm adamlan aşı teknolojısını daha üerıye goturmek ıçın elınden gelenı yapıyor Konu uzennde çalışan araşürmacüar somut ya rar saglayan bır aşının ortaya çıkmasıyla eşıkte bekleyen etık sonınların otomatıkman çozumlenecegını umuyor Reyhan Oksay 10Hazıran2000 NewScıenüsl da oldugu ıçın kımyasal maddenın uyusturucu üe aynı dozda verılmesı ıstenılen sonucun ahnmasını saglıyordu j Işte tam bu sırada bır ılaç şırkeu Kalıfornıya La Jolla Scrıpps Araştır ma Enstıtusu nden Kim Janda'dan hayvan lar uzerınde yurutulecek bır kokaın testı ıçın antıkor uretımını tetıkleyecek bır aşı uretmesını ıstedı Ekıbının gelıştırdıgı aşı Janda'yı bde şaşırttı çunku aşı dramatık bır şeküde kokaınm psıkolojık etkılerının onu nu kesıyordu Bu çalışma pek çok benzer araştırmaya ışık tuttu Ve sonunda eroın ba gımüsı sıçanlann otomatık olarak lovyeye basıp kendılerıne eroın enjekte etmesı en 692/13