Katalog

YOK OLMANIN EŞIĞİNDEKI PRİMATLAR Insanoğlunun en yakın akrabalan tehlikede. Yeryüzünde yaşayan 25 primat bugün yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Bildiğimiz kadarıyla 20. Yuzyılda hiçbir primatın soyu tukenerek yok olmadı. Gunde 100 türün soyunun tükendiği bir dünyada bu çok umut verici bir sonuç. Ancak bir ucunda insanların da yer aldığı primat türü için bu şanslı durumun çok uzun sürmeyeceği duşünülüyor. Insan nüfusunun artmasıyla, aralarında gorillerin ve orangutanların da bulunduğu primatların yaşam alanları yavaş yavaş ellerinden alınıyor. Bu da primatların sonunun gelmesi anlamına geliyor. Merkezi VVashington'da bulunan "Conservation International" adındaki özel çevre koruma grubu, Dünya Çevre Birliği ve Primat Uzmanları Grubu biraraya gelerek kamuoyunun dikkatini bu konuya çekmek için büyük çaba harcıyor. Bu grupların kaygısını paylaşan daha pek çok özel ve resmi kurum bir araya gelerek yeryüzünde, yok olma eşiğinde bulunan 25 primatın listesini çıkarttı. Bunların içinde bazılarının sayısı o denli az ki fotoğrafları bile bulunmuyor. Yeni nesiller bunları ancak çizimlerden tanıyabilecek. Bu kaygı verici tablo daha da vahim bir soruyu akla getiriyor: En yakın akrabamızın bile yaşam hakkını elinden alan dunyamız, insanları daha ne kadar barındıracak? BU HAYVANLARDAN BAZILARI 1) Altıntaçlı sifaka Madagaskar'da yaşayan adına sifaka denilen maymun türünün 5 binin altında olduğu sanılıyor. Madagaskar adasında yerleşim alanlarının genışlemesı ve altın arayıcılarının ıstilası sonucu srfakaların yaşam alanları giderek daralıyor. 2) San kuyruklu tüylü maymun Peru'nun tropik ormanlarında yaşayan bu maymun turunun 5 bınden az kaldığı tahmin ediliyor. Yerli halkın derisi için avladığı maymun, 1970 yılında ilk kez bulunduğunda anda bile yok olma sınırındaydı. 3) Ipeksi sifaka Madagaskar'da yaşayan ipeksi sifaka, kendi tu672/24 runün en irisi. Sayıları bin civannda olduğu tahmin edılen sifaka, koruma altındaki ikı yağmur ormanı bölgesinde yaşıyor. 4)San kafalı kapuçin Brezilya'nın Atlantik kıyılarındaki ormanlarda yaşayan, adına kapuçin denilen uzun kuyruklu maymunun nufusu bugun 5 binin altında. Yetişkinlerini etı ıçm avlayan avcılar, yavrulan da ev hayvanı olarak pazarlıyorlar. 5) Altın bambu lemur Madagaskar'da yaşayan bu turun bin tane kaldığı duşunuluyor. Ana gıdası bambu olan bu maymunun sulama projeleri ve tarım faaliyetleri nedeniyle yaşam alanları giderek daralıyor. Reyhan Oksay Time, 31 Ocak 2000