Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
â mı, insan zekâsı mı? erleme ise 19. yy'dakine eşdeger bir erlemeydi. Günümüzde, önemli teknolojik felişimlerin meydana gelmesi sadece ıırkaç yıl ahyor, ornegin günümüziuı aygın üetişim ve ticaret araa www VVorld Wide Web) bundan 9 yü önce oktu. Bilgisayar teknolojisi de diğer jm teknolojüer gibı logaritmik buyüme fösteriyor. Son onyıllar ıçmdekı bu geşimin anahtar faktoru Moore'un Kanulu'nda açıklanır. Goıdon Moore Intel'in uruculanndan biri 1960'larm ortasınla teknisyenlerin ortalama her 12 ayda )ir birleşik devrelerin transistor yogunugunu ikı kaüna çıkardıklannı farketti. iu, bılgisayarlann kapasite ve hızlannın «riyodik olarak iki kaüna çıkarüdıgını jösteriyordu. 1970'lennortalanndaise, *4oore iki kaüna çıkış zamanım daha ayinülı olarak inceledi ve zaman hakkmia daha kesin bir tahminde bulundu: raklaşık 24 ay. Bu egilim 1990'larda da levam etü. ^a^^H Bilinçli olacaklar mı? Gelecekle ilgili tüm bu tahminler akülala bellı başh birkaç soruyu getiriyor. birinin beyninı tamamen haritalayabüdıgimizi ve bu "zihin dosyası'nı uygun bir bilgisayar ortamına yükledıgimızi bir duşünun. böyle bir işlem sonucunda oluşan varhk bilinçli olabilır mi? Boyle bir varhk kişüigi, geçmişi ve hafizasıyla ınsana benzeyecektir. Bazüarı için bu ozellikler bilinçli olabilmek için yeterli. Ancak,fizikçiJames TVefil gibi duşünen bir gruba gore ise hiçbır manüksal yeniden inşa modeli ınsan büincınin yerini alamaz. Trefü'e gore bügisayarlar bizim duşündugümüzden farklı bir boyutta bilince sahipler. Bir varhk hangi noktada büinçh, kendısınin farkında ve ozgur ıradeye sahıp kabul edüir? Bir varlıgın gerçekten büinçh rru yoksa büınçhymış gıbı mı IIUIlll nas Araştumaalar, sinır doku nakillennın şu an sadece makmelenn sahıp olduğu bırışlenu, anında bilgı yüklemeyı, avıanı:il'3ma ^^ verınz. S ı z m msana sağlayabüeceğıni düşünuyorlar. Olaylann hatıralan hiçbır duygu tarahndan renklendirilmeksizın, aynen beynınızdekı tum bügüerı bir olduklan gibi tekrarlanabilecek ve simulasyonlar hayaUerinizı gerçekten ayırt edılemez hale getırecek. makmaya yukledıgimızde ortaya çıkan varlık kensısinin sız oldugunu nobot olarak adlandırüan mikroskopik robotların kan yoluyla duşünecektir. Örnegin, eğer Istanbul'da dogmuşsanız, nerede beyindekı kücal damaılara ulaşmasını ve beyindeki nöron Onlarca yü geçerli olduktan sonra, Moore'un Kanudogdugu soruldugunda cevabı "Istanbul" olacakür. Bu yükbağlanülannı incelemesini içeriyor. ıu'nun 2019 civarında artık vadesini dolduracağına inanüıyor. leme ışlemı gerçekleşınceye kadar yasadıgınız tum tecD yıllarda, transistor boyutlarının bırkaç atom büyuklugünde rübelere o da sahip olacakür, Ancak, bu varhk gerçekten sız Fantastik yolculuk Macagı tahmin ediliyor. Logaritmik üerleme bu yıllarda ivme misinız? Hiçbir objeküf test büincin ne oldugunu kesın olarak Mikroskopüc ancak oldukça karmaşık bu nanobotlar •cazanacak. Bilgisayar teknolojisindeki bu ivmenin kaynaklan gösteremez. Aynen insanın subjeküf tecrübelennın dogrudan bizden onlarca yıl uzakta, fakat gelecekte sunacaklan kablocarbon atomlarından oluşan nanotup devreleri, optik bilgisahıçbir objektif test taraündan olçulememesi gibi, bu yenı varsuz üetişim ve beynin aynnüh görüntüsü kısa zamanda çok hgın iddia ettigi sübjektif tecrübelerinı objektif olarak inve moleküler bügisayarlar olarak tahmin ediliyor. fazla yol katettnemızi saglayacak. celeyemeyiz. Sadece davranış hakkmda behrh korelasyonlarBu senaryonun gerçekleşebiknesi için gereken teknodan bahsedebüiriz. Neden logaritmik ilerleme? lojüerin buyuk bir bsmı şu an mevcut, fakat üıtiyaç duyulan Oyle görunuyor ki, aynen gunumuzde hayvanların Biyolojik organizmalar, teknoloji ve bilgisayann gelimikroskopik boyutta değiller. Bu teknolojınin minyatur boyutbüinçh olup olmadıgını tarüştigımız gibi 21. yy'da biyolojüc olşimi neden logaritmik bir eğri şekünde? Bu tahminlere karlara ulaşması için gerekli olan hesaplamalar, ömegın bir devmayan zeki varhkların büinçh olup olmadıgını tartışacağız. ŞL gehştirilen en önemli eleşürüerden biri tüm bu ilerleme renin her 10 yüda 5.6 faktöriinde küçülebümesi gibı venleri Evrim mekanizması insanın hüküm sürdügü bir rıızı ile ılgili tahminlerin karatlanmamış genellemelere dayabaz ahyor. periyottan rayor olması. Ancak, evrimsel bir ilerleme ivme kazanır, yepyenı Nanobotların kapasiteleri sadece beyni gonintüle?unku bu üerleme geçmiş başarılarının uzerine kurulur. zeki makimekle sırıırh ohnayacak. Beynimizdeki sinir agıyla dogrudan Logaritmik bir gelişımin devam edebilmek için ihtiyaç duyTüm insan beyınlerı nalann üetişim kurabüecek şekilde gehşünlecek ve züıinsel yetedugu kaynaklar kendi başına ilerleyebilen düzeru ve evrihuküm neklerimizi artüracaklar. Bu mikro robotlar sinir bağlanülannı tnin gerçekleşmesini mümkün küan kaoük bir çevredir. Bu Bir insan beyni surecegi sanal gerçekhk tecrübesi saglayabüecek şeküde yeniden her üa kaynagın da ortak noktası sınırsız olmalan. bırpenyot programlama yetenegıne sahıp olacaklar. Bir fare beyni yaraüyor Beynı göruntüleyıp anlama yaklaşımından çok daha üZekâyı programlamak ve sonun 10'» ginç olan bir diger yaklaşım ise, beyne bügisayar gibi bügi 7 Teknolojmın evrimine bir diger yaklaşım ise "karmada bu yuklememizi saglayabüecek yapüarı keşfedebümek için Bir böcek beynı şıklık teorısı"dir ("kaos teorisı" olarak da büinıyor). Bu teorıde makinalar beyni goruntulemek. Bunu gerçekleşürebümek için tüm nökendini organize edebüen algorıtmalar insanın ogrenmesine ınsana ron ve nörotransmiterlerin haritasıran çücarüması gerekiyor, analog bir mekanızmayla yavaş yavaş bilgileri ogrenirler. gerek duyböylece beynin hafizası dahü hım organızasyon yeniden anaGeliştirilmiş modellerden biri olan sinir ağları, memeli nomaksızın 1980 2020 1900 2060 log bir dijıtal bügısayarda yaratüabüir. Ek yapüması gereken Year ronlanrun basitleştirilmiş matemaüksel bir modelidir. Bir dikendı yenı Bu grafikte, ivmeli hızla gelişen bilgisayar şey, beynin yerel işlemlerini anlayabümek. University of South ğer model ise genetik (evrimsel) algoritina olarak adlandınjenerasteknolojisinde 1000 dolann alabileceği bilCahfornıa'dan Theodore W Berger ve meslektaşlan nöron yıyonlannı hyor. Bu modelde zeki çozümler yavaş yavaş evrimsel bir sügisayar hızının miktarı zamana karşı gösgınlannın karakterisuk davranışını sergüeyebüen birleşik bir kendüeri reç sonucu gelişirler. Tum bu modeller en sonunda, varolan teriliyor. Günümüzde, birim ücret başına devre yaratülar. yaratacaken zeki varlıgı, ınsan beynını taküt ederek zekâyı programladüşen bilgisayar gücü her yıl iki katına lar.Evrımhsan beyninin tüm haritasını çücarabümek ük baloşta mamızı saglayacak. çıkıyor. sel bir işlem yüdıncı bir iş gibi görünebüir, ancak Insan Genom Projesi Bu arnacı geıçekleştiıebüecek bir yol, dondurulmuş (Human Genome Project) sayesinde bu işlem kolaylaşti, Son ivme kazanır, çunku kendi imkanlannı gelecekteki evrimsel beyinden alınan ince kesitlerin aynnülı incelenmesi ve herbir tahminlere gore insan genomunun tum harıtası birkaç yü içinişlemler için kullanır. lnsanlar dogal evnm mekanizmasını noronun, noronlararası baglanüların ve nörotransmiter çeşit de bitmiş olacak. yendı. Zeki makinalan, evrimın bızi yarataıak ıçm harcadıgı ve konsantrasyonlannın ortaya çıkarılmasını içeriyor. Beynı 21. yy'ın ük 30 yıhnda insan beyninin ügüendiğimiz zamandan çok daha kısa bir zamanda yaratük. Biyolojik evribu şekilde kesitlere ayırmadan tarama yapabilecegımız Manmın bir urunü olan insan zekâsı bu evrımi aşü. Oyleyse, nebolgesinin aynnüh haritasını çıkarabüecek ve bu bügiyi üeri yetik Rezonans Görüntüleme (MRI) gibi teknikler de var. Bu den bizim şu an bügisayarlarda yaratügımız zekâ gelecekte seviyede sinir bügisayarlan tasanmında kullanabüecek dütip tekniklerin sundugu yüksek çozumleme ve hız, noronlar bızim zekâmızı aşmasın? zeye ulaşmış olacagız. arasındakı baglantüan daha çabuk ve aynntdı inceleyebümeGünümüzde, pekçok Tbkyo laboratuvarında tum yüz mizı sağhyor. SevüDunrcı ifadelen üe insan görünumlü robotlar gehştirümeye başlandı. Gelecekte uygulanabilecek bir diğer yöntem ise naScıenüfic Amencan, Your Bıonıc Future 672/15