Katalog

Golcuk Yalova ve Akyazı olmak uzere bırçok yerleşım bırı mmde aşın yıkımlara sebep olmuştur Faylanma dışında Adapazan ıçınde sokaklarda meydana gelen deformasyon lar ıle Golcuk ve Sapanca golu kıyüannda meydana gelen goçmeler kuvvetlı yer sarsınlısı de ügüı olup gevşek aluv yorı /emın hasarlann yoğunlaşmasına sebep olmuştur lstanbul'du Avcılar başta olmak uzere Bagcüar ve Sefa koy de onemlı hasarlar meydana gelmıştır Depremın hemen sonrasındd Harvard Sısmolojı Labo ratuvan ve US Geologıcal Survey, depremın merkez ussu nun yaklaşık olarak Sapanca Golu ve Izrrut korfezı arasmda oldugunu büdırmış.ür Bu deprem oncesınde Izmıt korfezı ve çevresınde deprem potansıyelının yuksek oldugu tarıhsel deprem kayıtları GPS olçumlerı arazı gozlemlen ve dep rem modellemelerı ıle farklı gruplann yaptıgı çalışmalarda vurgulanmıştır Bu venlere gore bu bolgede en son 1719 ve 1754 yülannda meydana gelen depremlenn uzennden geçen sure üe buradakı hızlann 1015 mm/yıl oldugu goz onune alınırsa 17 Ağustos deprem kınklan uzerınde meydana gelen yer değıştırmelenn uyumlu oldugu anlaşümaktadır Aynca Kuzey Anadolu fayı uzerınde 1939 yılında başlayan 6 buyuk depremın batıya dogru goçu sonucunda Kuzey Anadolu Fay Zonunun toplam 900 km lık bır kısmı kınlmış ve kınklarda 7 5 m ye varan yerdegıstırmeler gozlenmıştır Bu depremlerın yakın geçmışte modellenmesı Izmıt korfezı çevresınde bu depremler sebebıyle stresın yukseldıgını ortaya koy muştur 1ı Deprem riski arttı Bu deprem sonrasında fayın baüya uzantısı olan Kara murselYalova segmenü ve Çmarcık çukurlugunda kırümamış ıse kı bu konuda çalısmalar devam etmektedır deprem rıskı eskıye nazaran yukselmış bulunmaktadır Ancak bunun zamanı hakkında kesın bır şey soylemek bugun ıçın büım sel olarak mumkun degüdır Kesın olan Izmıt korfezı ve Çınarcık çukurlugundakı segmentlerın uzennde var olan deprem nskının bu deprem Şekll 2. Kuzey Anadolu fayı üzerlnde 1939 1967 deprem göçtl (alt reslm), bu depremler ıırasında meydana gelen yüıey yer değlftirmeleri (orta reslm), ve bu depremkrln modellemesl sonucunda stresln (deprem rlsklnln arttığı alanalar (kırmızı), (üst reslm). Üsttekl reslmde Izmlt körfezlnde artan stresln meydana gelen depremle aym alandadır. (Stein, Barka ve Dletrkh, 1997). sonrasında daha da arttıgıdır Akbvıtenın onumuzdekı en fazla 30 yü ıçınde batıya komşu segmentlere sıçrayıp benzer buyuklukte deprem meydana getırmesı mumkundur Artçı depremler Adapazan ıle Çınarcık çukurlugu arasında kalan korıdor ve çevresınde yer almaktadır Bu artçı depremlerın seyrek de olsa orta buyukluklere (Ms=56) çıkması yıne beklenen aktn/ıtelerdır Bu artçı deprem akuvıtesı de zaman ıçınde sonumlenerek en az 1 yü devam edebılır Herkesın büım adamlanna en çok sordugu sorulardan bırı de bu depremden sonra baüya dogru yenı bır depremın olup olmayacagı ola caksa ne kadarlık bır sure ıçınde olacagıdır Bu soru şoyle yanıtlanabüır 1939 1999 deprem goçu sırasında meydana gelen 7 buyuk depremın aralanndakı zaman farkı 3 ay üe 32 yü ara sında degışmektedır Bu depremde kınlan fay segmentlermın dışında Izmıt korfezının batısında yaklaşık 100 üe 250 senedır deprem olmaması bu bolgede 1 5 m üe 4 m arasında degışen stress bırüamlerının oldugunu gostermektedır Bunun yanı sıra Şekll 2 de (ust şekü) bu dep rem goçu sırasında son deprem dahü olmak uzere Izmıt Korfezı batısındab segmentlerın uzerıne ek bır stres yukledıgı bu modelleme sonucunda büınmektedır Buradakı segmentlerın bırbırlerıne yakınlıgı üe ve gozlenen 32 yülık surenın daha da az olabüecegı duşunulmektedır Yukarıda sozu edüen bu depremle ügüı yapüan butun gozlemler, deprem oncesı sahıp oldugumuz bügüerle bır arada değerlendırüdıgınde Izmıt Korfezı batısında deprem nskının yuksek oldugu anlaşümaktadır Bu sebeple onumuzdekı yülarda son yaşanan can ve mal kayıplannın en aza mdırümesı ıçın cıddı çalışmaldrın en kısa surede başlatüması gerekınektedır Bu depremın bıze gosterdıgı gıbı bolgenın depıem açısmdan ıyı çalışüması TEM otoyolu en az uç yerde kınk tarafından kesilerek yolun yer yer 200 m deprem nsklennm belırlenmesı dçısmdan son uzunluğundakl bölumü deforme otmus ve üst geçitler yıkılarak kullanılamaz derece onemlıdır Yapüann belırlı zemın koşul hale gelmiştir lanna ve muhendıslık şartlanna uyduğu takdırde zararlann en aza ınecegı anlaşümıştır Buradan çıkacak en onemlı mesajlardan bm de bu tur dogal tehlücelenn ınsanlann kaderı olmadıgı bügıye ve büıme deger verüdıgınde bu olaylardan en az zararla veya zararsız kurtulmanın mumkun oldugunun kabul edümesıdır Depremın kendısı çok ender olarak ınsanlann yaralanması veya olumune neden olmaktadır Dıger can kayıplannın hepsı ınsanlann yapüann altında kalması sonucu meydana gelmektedır Sonuçta bu yapüan da ınsanlar yapmaktadır Aykut Barka, Prof Dr ITU Avrasya Yerbüımlerı Enstıtusu TUBITAK MAM Yerbüımlerı Enstitusu SerdarAkyuz ITU Maden Fakultesı Erhan Altunel Osmangazı Unıversıtesı Muhendıslüc Fakultesı Cursel Sunal, Arş Gor ITU Maden Fak Deprem sonucu Yalova ve yakınlannda sahil yerleşlmleri 1S ınetreye varan çokmelerie denizde kayboldu 649/7