Katalog

açıkça ızlenebılır Guney Sınır Fayı ıse Çmarcık çukurunun guney yamacı boyunca devam eder, Armutlu Fayı ıse Imralı Adası ıle Armutlu Yanmadası arasında yer alır (Şekil 4) Bu uç fay drasında morfolojık olarak en aküf gozukenı Kuzey Sınır Fayıdır Psikolojik etkiler ile başa çıkma İstanbul'u tehdit eden depremin ciddiyeti Depremin yapüarda yaratacagı tahrıbat depremin şıddetıne, yapının depremin merkez ussunden olan uzaklıgına, yapının uzennde yer aldıgı zemının nıtelıgıne ve nıhayet yapının ınşaat kalıtesme baglıdır Şekıl 3'de gorulecegı gıbı Izmıt, Yalova gıbı yerleşım yerlerı Kuzey Anadolu Fayı'nın hemen uzennde yer almaktadır Buna karşın Istanbul'un gobegı sayüabılecek Sultan Ahmet Camıı deprem yaratabılecek kırık hattının 18 km kuze yınde bulunur (Şekıl 4) Bu Istanbul ıçm talihli bır durumdur Marmara Denızı'nde olabüecek depremin merkez ussunun Kuzey Sınır Fayı uzerınde olacagı duşunulurse, bu kınk hattından uzaklaşükça depremin tahrıbatı azalacaktır Bu bakunından Istanbul'un kuzey kesımlerı olabüecek bır depremden daha az etküenecek tır Bır fay boyunca deprem sırasında meydana gelen hareket yatay yonde olabüecegı gıbı duşey yonde de olabüır Kocaelı depremı sırasmda fay boyunca hareket, buyuk olçude yatay yonde olmuştur Buna karşın omegın Dınar depremınde hareket daha çok duşey yonde gerçekleşmıştır Yatay yondekı yırtılmalar, duşey yon dekı yırtılmalara gore genelde daha buyuk depremler oluşturur Marmara Denızı'ndekı denn çukurlar bu bolgede meydana gelen depremlerde, yatay hareketlerın yanısıra onemlı olçude duşey hareketlerın de olduguna ışaret etmektedır (şekıl 5) Bu bakımdan Marmara Denızı'nde olacak depremin şıddeü Kocaelı depremınınkınden daha düşük olabüır Adapazan, Izmıt ve Yalova gıbı yerleşım yerlerı aluvyon tabır edılen yumuşak dolgu uzerıne kurulmuştur Istanbul'un buyuk bır kesımı ıse, aluvyona gore çok daha saglam olan, sert kayalar uzerınde yer alır Bu Istanbul ıçın diğer talihli bır durumdur Istanbul'da nıspeten zayıf zeminler Zeytınburnu, Bakırkoy, Avcüar kesımınde bulunur Bu semtler aynı zamanda Marmara Denızı'nde deprem yaratacak faya da en yakın olan bolgelerdır (Şekil 5). Bu bakımdan Marmara Denızı'nde olacak depremden en çok bu semtler etküenecekur Bu bolgelerdekı yapüar depreme ozellüde dayanüdı bır şeküde ınşa edümelıdır Aral Okay, İTU, Avrasya Yerbılımlen Enstıtusu Ayşe KaşlılarOzcan ve Aysun BoztepeGuney, İTU, Maden Fakultesı, JeoBzık Muhendıslığı Bolumu tsmaıl Kuşçu, Maden Tethk ve Arama Gcn Mudurluğu Kaynakça Barkd A A, 1992, The North Anatohan fault Zone Ann Ttec tonıcae 6 164 195 Barka A 1996, Slıp dıstnbuüon along the North Anatohan Fault assocıated wıth the large edrthcpıakes of the penod 1939 to 1967 Bull Seısm Soc Am 86, 12381254 Ketın I, 1948 Uber dıe teklonıschmechdnıschen Folgerungen aus den grossen anatolıschen Erdbeben des letzten Dezennıums Geol Rundschdu, 36, 7783 Okay AI Demırbag, E , Kurt H Okay, N Kuşçu. I 1999 An actıve deep marıne strıkeslıp basın along the North Anatohan Fault ın Turkey Tectonıcs 18, 129 148 Srruth, A D Taymaz, T, Oktay, F, Yuce, H , Alpar, B, Başaran, H Jarkson JA Kara S Şımşek, M , 1995 Hıgh resolutıon seısmıc profıl ıng ın the Sea of Marmara (northvvest Ttorkey) Late Ouaternary sedımentatıon and sea levol charıge.s Geol Soc Am Bull 107 923 936 Straub C Kahle, H G, 1995 Actıve crustal deformauon ın the Marmara Sea regıon NW Anatoha, ınferred from GPS measurements CJeophy Ke& Lett 22 2533 2536 Şengor AMC (1979) The North Anatohan transform friult Its. ago olfset and tectoruc sıgnıucdnce J Geol Soc London 136 269 282 Şpnqor AMC 1995 Kuzey Anadolu Fayı'nın keşfi hakkında Cumhunyet Bılım Teknık, sayı 458, 6 8 Y dŞddıgımız turden buyuk bır deprem, ınsanların başına aruden gelır ve çok sarsıcıdır Bu felakete maruz kalan bazı kışılerde fızıksel bır yardlanmd olmasa büe, herkes duygusal olarak çok sarsüır Her ınsan bırçok tepkı gosterır, bu tepküer tamamen normaldır Bunları bümenız, olaylann psıkolojık ethsınden daha ça buk kurtulmanıza yardımcı olabüır Bu tur olaylardan hemen sonra ınsanlar tıpık olarak şok tepkısı ıçıne gırerler Hattd bdzı ınsanlarda şok o derece agırdır kı, yuz üadelerı olayddn hıç etküenmemış gıbı donuklaşır Bu durum gerçekte yogun ızdıraba karşı vucudun verdıgı normal bır tepkıdır Bır sure ıçın kışıyı uyuşmuş gıbı bır hale sokar olayı ınkar edıyormuş gıbı yaşatır Bır sure ıçm kendınızı yaşamdan kopmuş ve uyuşmuş gıbı hıssedersınız Dk şoktan sonra herkes aynı tepküerı gostermez Aşagıda belırtüenler boyle bır felaket durumuna karşı ınsanlann gosterdıklen normal tepküerdır • Korku, endışe, suçluluk, pış manlık, oflce, karamsarlık, paruk, çare sızlık ve utanç gıbı duygular çok derm ve yogun yaşanır Bu duygular sık sık degışebüır Kendınızı eskıye kıyasla daha sınırlı hıssedebılırsınız Bazı duygularda çok fazla ve anı ınışçüaşlar olur Endışelı, sınırlı ya da karamsar olabüırsınız • Duşunce ve davranışlarınız olayın etkısı altındadır Olayla ügüı anüarınızı tekrar tekrar anlatmak ıhtıyacı duyarsınız Yaşadüdarınız gozunuzun onunden gıtmez Her an tekrar deprem olacakmış gıbı hısseder kor ku duyabüırsınız Dückatınızı yaptıgınız ışe vermekte ya da karar vermekte zorlanırsınız Kafanız koldycd karışabüır Hafızanızda problemler olabılır Olan bıtenlere ınanmakta guçluk çekebüırsınız Uykunuz yeme duzenınız ve ıştahınız bozulabüır Merak et meyın1 Ancak guçlu kalmak, yakanlannıza ve çevrenıze yardımcı olabümek ıçm elınızden geldıgınce ıyı beslenmeye ve dınlenmeye çalışın • Başmdan yüacı olay geçmış dıger kışderle surekh olarak konuşma üıüyacı duyabüırsınız Ama zaman zaman da ıçmıze kapanıp hıç konuşmadan duşunme üıüyacı duyabüırsınız Bunlar normaldır Başka ınsanlarla sık sık konuşmanızm, duygulannızı paylaşmarazm sıze yararı olacaktır • Yogun stresten oturu vucudunuzda bazı belırtüer ortaya çıkabüır Omegın baş agrüan bulantı ve gogus ağnsı olabüır ve bır tedavı gerekürebüır Daha once sureklı tedavı gerektıren tıbbı bır rahatsızlıgınız varsa, şıddeü artabılır Bu durumda tıbbı yardıma başvurunuz Şu noktayı üîilaraak çok flnemlidirı Aynı olaya herkes aynı tepkıyı gostermez Bazı ınsanldr hemen tepkı gosterırler, bazüannm tepkısı aylar, hatta yülar sonra, gecüanelı olarak ortaya çücabüır Bazüannm yaşadıgı rahatsızlık verıcı tepküer uzun zaman surer, dıgerlen ıse çok çabuk eskı hallerme donerler Tepküer zaman ıçınde de degışır Bazüan olaym yaşandıgı sırada çok enerjıktırler ve sarüa bu enerjı sayesınde, olayla daha kolay başederler, ama hemen sonra umutsuzluk ve karamsarük yaşarlar geçırebılmenız ıçın yapabüecegınız çeşıtlı şeyler vdrdır • Bu donem, kuşkusuz yaşamınızm zor bır donemıdır Toparlanmak ve kendinize gelmek ıçm zaman tanıym Kdyıpldnnız ıçm yas tutmanız en dogal hakkınızdır Duygu larınızda ınış çüaşlar olması normaldır • Bu olayı yaşayan herkes sızın hıssetüklerınızı hıssetmektedır, onlarla dayanışma ıçmde olun, duygulannızı paylaşm • Alkol ve uyuşturucu üaçlardan uzak durun • Kendınızı 07dlaym Bu oyalama çabalan, başkaları na yardımcı olmak, şu anda olabüdıgmce hayannızı duzene koymaya çalışmak ya da çocuklarmızla daha yakından ügüenmek bıçımmde olabüır • Duygusal olarak yakın gelecekte neler yaşayabüecegınızı ogrenmeye çalışm, bügı edmm veya saghk kuruluşlannın deprem ıçm oluşüjrulmuş ozel bmmlerıne baş vurun Çocuklar için neler yapmalı? Bu depremden sonra yaşanan korku ve kaygı, ozellüde çocuklar ıçm çok zor layıcıdır Bazı çocuklar, dahd kuçuk yaşlarda yaptüdarı güDi, parmak emme, dltını ıslaüna gÜDi davranışlara gerı donebüırler Kabuslar gorebüır, yalnız yatmaktan korkabılırler Okul başarüan etidenebüır Aynca daha sık ofke nobetı gosterebüır ya da ıçlerme kapanıp yalnız kalmak ısteyebüırler Bu çocuklar ıçm yapüabüecek bdzı şeyler aşagıda sıralanmaktadır • Onlarla daha fazla zaman geçırm Olay ddn hemen sonrakı gurüerde çocugunuz sızden aynlmak ıstemeyebüır Sık sık elı nızı tutmak, kucagmızdd oturmak, boynunuza sarümak ısteyebüır Her fırsatta kendısıyle ügüenmenızı bekleyebüır Bunlara goz yumun, anlayışlı davranm Onlara dokunun, sarüm Bu tur fizıksel temas ço cuklar ıçm çok yararlıdır • Gergınlüderını azalünak ıçm onlara oyun ımkanldn tanıym Resmı kurumlann açügı çocuk merkezlerıne gonderm Buradakı oyun ve resım yapma faahyetlerme katümalannı teşvüc edm Kuçuk çocuklar resım yaparak olayla ügüı gergınlüdermden kurtulabüırler Yaşadüdarmı resme dokmelerı onlar ıçm yararlıdır • Dokuz yaşmdan daha buyuk çocuklannızın sızınle aynnülı konuşmalarma ızm verın, duygu ve duşuncelennı ıfade etinelerı ıçm onlan destekleym, yureklendınn Bu sayede felaketle ügüı olarak kafalanndakı sorulara cevaplar bulabüırler ve korkulan azalır Sorduklan sorulan onlarm anlayabılecegı bıçımde cevaplamaya çahşm Süc süc onlan sevdıgınızı, korkulannı ve kdygüannı anladıgınızı gosterın Yemek yemek, oynamak, uyumak gıbı faalıyetlen mumkun oldugunca bellı saatlerde ydpmalannı saglamaya çalışm Bu sayede çocuklannıza hayatm normale donmekte oldugu duygusunu verebüırsuu^ UNUTMAYIN YALNIZ DEĞİLSİNİZ ! Daha sonraki haftalarda ve aylarda da psikolojik >orunlarınız için size yardun edecek profesyonel insanlar ve loırumlaı mevcuttur. Şu anda çok normal olan gerginlik ve korku haliniz çok uzun süre devam ederse mutlaka sağlık kuruluşlanna baBvurunuz. Adres Meşrutıyet Cad 22/12 Kızüay 06640 Ankara Tel 0312425 67 65 Faks 0312417 40 59 eposta bügı@psıkolog ory U web sıtesı http //wwwpsü<olog org tr Kendinize ve ailenize nasıl yardımcı olabilirsiniz? Duygusal olarak yenıden eskısı gıbı saglüdı bır duru ma gelebümenız ve yaşamınızm konürolunu yenıden ele 649/10