Katalog

RESİM:5 ÇEVRE YOLU HASARLARI Deprem senaryosunda Ittanbul çevre yollannda meydana geleblle cek hatarlann flddetlni gosteren harita. Kırmızı (x) yerler, en çok hasann beklendiği bolgeler. Kıyaslama Içln bllgi: Erzlncan 1992 depremlnde ortalama hasar 9'du depremı akabınde açıkta kalacagı anlaşüabılır Sıgorta şırketlen 1994 başı ıtıbarıyle Istanbul da 12 Mılyar ABD Dolan tutannda deprem temınan vermışler dır lyımser bır tahmınle İstanbul'da yaklaşık her 10 ha neden bırınde deprem sıgortası oldugu soylenebılır L s tanbulda bır depremde meydana gelecek muhtemel maksımum kayıp (PML Probable Maxımum Loss) oranı nın yaklaşık %15 olacagı tahrnmı ıle sıgorta şırketlerınm muhatap olacagı hasann yaklaşık 2 Mılyar ABD Dolan cıvarında olacagı belırlenebüır Sıgorta şırketlerınm bu hasarı odeyebıleceklerı varsayüsa bıle genye kalan hasarların karşılanması ve açıkta kalanlann yenıdan ıskânı ıçın çok buyuk mıktarlarda fınansmanın temıru soz konusu olacakür DOĞAL GAZ ŞEBEKESİ HASARLARI Doğal gaz şebekeslnln maruz kalacağı deprem slddetlerl. Açıklama: 6 şlddet bugünkü Izmit depremlnde İstanbul'da hlssettlğlmlz ortalama siddete tekabül etmektedlr. 8 siddetl, Dlnar ve Ceyhan depremlerlnln ortalama şiddetleridlr. rak venlmektedır edınılmesını mumkun kı lacak duzeyde verı yoktur 1976 Tbngshan (Çın) ve 1971 San Fernando (ABD) depremlerınden elde edı len tecrubeler tek açıklıklı koprulerın % 10 30 unun ve mutemadı kırışlı koprulerın ıse %5 10'ununMSKVIII şıddetındekı bır dep remde agır hasara ugra yacagını gostermektedır ABD Kalıfornıya eyaletinde depreme dayanıklı olarak projelendırılmış ancak takvıye edılmemış koprulerın VII, Vm K v e X şıddetındekı depremler altın da sırasıyla %1 %2 %8ve %20 oranında hasar gore cegı ongorulmektedır Konvansıyonel kopruler ıçın bu oranlar sırasıyla %3 % 10 %25 ve %80 ola Can kaybı ve yaralanmalar Depremlerde genellıkle can kaybı ve yaralanmala ra yapüann yüalması ve yangın gıbı ıkıncıl etkıler sebep olmaktadır Kayıplar bınalardakı ortalama ınsan sayısına depremın oluş zamanına yıkıntı altında kalanlann sayısı na, deprem sonrası ydngınlara ve acü yardım kurtarma hızmetlerının duzeyme baglı olarak çok buyuk farklılaş malar gosterebılır Bır depremde meydana gelen can kayıplanrun toplam etkılenen nufiısa oranı "Can Kaybı Oranı olarak adlandınlır Çın deprem kayıp ıstatıstıklerme gore MSK VI VII VIII ve IX şıddetındeh depremlere te kabul eden can kaybı oranlan sırasıyla %0 0014 %0 031 %0 48 ve %6 8 dır 1995 Hanshın (Japonya) depremınde \a can kaybı oranlan %0 25 (Kobe) ve %0 64 (Nada) de gerlerını bulmuştur Bu can kaybı oranlan 1992 Erzıncan Depremı (ortalama MSK VIII) ıçın bulunan %0 57 oranı ıle uyuşmaktadır Erzıncan depremınden elde edılen venler ağır hasarlı veya yıkılmış her bır betonarme bına başına ortala ma 1 can kaybı ve 3 hastanelık yaralanma vakasının gel dıgını gostermektedır Kalıfornıya (ABD) verılerı cıddı (hastane tedavısı gerektiren) yaralanma oranını can kaybı oranının 4 katı olarak ve hafif yaralanma oranını ıse can kaybı oranının 30 kaü olarak alınabılecegını gostermek tedır Istanbul da deprem senaryosu ıçın yapılacak can kaybı ve yaralanma tahmınlerının yıkılan bına sayüanna bına kullanım zamanlanna ve acıl yardımkurtarma ım kânlanna gore yapılması gerekır Ancak bu bılgılerın verı eksüıgı nedenı ıle derlenememış olması bızlerı maalesef buyuk yanılgı paylannı ıçeren global tahmınlere sevk etmektedır Bu durumda Istanbul un Avcüar Kuçukçek mece Bakırkoy Bağcılar Bahçelıevler Zeytınburnu Fauh Kadıkoy Maltepe Kartal ve Pendık semtlerıru ıçeren bolgede ve adalarda can kaybı oranı ortalama %0 6 olacagı tahmın edılmektedır Bayrampaşa Eyup Beyoglu Beşıktaş Uskudar ve Umranıye bolgelennde bu oranın %0 2 daha kuzeyde yer alan Kagıthane Sanyer ve Bey koz da ıse %0 03 olarak gerçekleşmesı beklenebüır Is tanbul dakı nufus yogunlugu dagılımı goz onune alınırsa şehır nufusunun ortalama %0 4 unun senaryo depremı akabınde canını kay bedebılecegı ve or talama %1 6sının hastaneye sevkı gerekecek şekılde ya ralanacagı anlaşıla bılır Bu oranlann çok buyuk hata pay ları ıçerdıgıne ve gerçek sonuçlarm beklenenden daha fazla veya daha az olabılecegıne dıkkat edılmelıdır Aletsel buyuklugu 6 6 olan 1994 Northrıdge (ABD) depremınde Los Angeles şehrı otoyol şebekesınde 10 adet onemlı vıyaduk ve kavşak ve 157 adet ust geçıt agır hasara ugramış ve şehır merkezının baü ve kuzey bolgelen ıle ırtibaü kesümışür (Şekil 4). Çoken otoyol yapüa nnın hemen hepsınde zafiyet bulundugu ve tahkım takvı yeye ıhüyaçlan oldugu deprem oncesınde bılınen bır husustur Nıtekım deprem oncesınde tahkımtakvıye ışlemıne tabı tutulmuş vıyaduklerde hıç bır hasar meydana gelmemışnr Bu hasarlardan kaynaklanan fızüa kayıplar 1 5 mılyar ABD Dolan mertebesınde olmakla beraber dolayL sosyo ekonomık kayıplann bu mıktann 4 5 katına ulaştıgı tahmın edılmektedır Aletsel buyuklugu 6 9 olan 1995 Hanshın (Japonya) depremınde Kobe ve Osaka şehırlerı arasındakı 5x20kmlık sahıl bolgesındekı otoyollann 1257 noktasında hasar meydana gelmıştır (Şekıl 4) Bolgenın en onem lı arterlennden bırısı olan Hanshın Otoyolu nun 600m'lık bır kısmı tamamen goçmuş ve aynca 5 yerde yıkılmıştır Sahıl Otoyolu nun 20 ayn kesımınde hasar meydana gelmıştır Shınkansen Demıryolu'nun 56km lık guzergâhının 36 yerınde hasar mevcuttur Ulaşım şebekesındekı bu yaygın hasar acıl yardım ve kurtarma faalıyetlerını zorlaş urmış ve Japonya'nın bu bolgeden geçen dogu batı trafı gını keserek buyuk ekonomık kayıplara neden olmuştur Şekil S'te sunulan haritada gorulecegı gıbı E5 İÇME SUYU SİSTEM HASARLARI İstanbul içme suyu şebekeslnln maruz kalacağı deprem flddetlerinl yukarıdaki haritada görüyorsunuz. Köprü hasarları Ulkemızde meydana gelen depremlerden koprulerın deprem performansına yonelık ıstatıstıkı bılgı ATIK SUYU SİSTEMİ HASARLARI Istanbul depreml senaryosunda, İçme suyu slstemlnln maruz kalacağı deprem slddetleri. Kırmızı bolgeler en çok hasara uğrayacak. 649/13