Katalog

L'ge kıyısına hareket etnıek ve yanlarında goturecekleı ı magnotometer ve gammaışınlan dedekto ruyle 'IYoya yakınkıındakı kıyı bolgesındekı, artık dolmuş olan buyuk lımarılan bulnıak ıstemektedır Bulamayacaklar Korfmann ın yanıtı bu oldu 'Bızler onbeş yıldır orada çalışıyoruz ve çevreyı de çok ıyı tanırrıaktayız Lucy'nin kardeşi mi? Paleoantropolog Phillip Tobias ile Güney Afrika'da bulunan en eski insan kalmtısı üzerine bir söyleşi. Atlantis bir sanatsal mitos mu? Atlantıs nerelerde aranmadı kı Brezılya'da, Helgo bolgesınde, Srı Lanka'da hatta Helsınkıde bıle Bu kaışık oyuna neden olan Platon son gelışmelere gulerdı herhalde Bunu rubırıgenlı nu mızmatık ve fılolog Prof Dı Dietrich Mannsperger soylemekte Koıfmann, Zangger'ın teorısıru J kendı kazı sonuçlanna dayanarak reddederken, Mannsperger, Zanggerın ne Platon'dan ne de Platon un yazılarından, açıkçası hıçbır şey anlamamış oldugunu belırtmekte Bu ıse aslında her şeyın temelıdır Atlantıs uzerıne kım bir şeyler soylemek ısterse ıstesın, Platon a değınmeden geçemez So1 nuç olarak tek şahıt odur, ' Tımaıos ve 'Kntıas ' konuşmalan, Atlantıs rrutosuna degınen tek yazılı kaynaklardır Doktorasını Platon'dakı doğa kavramı uzerme yapınış olan Mannsperger bu metınlerı ıyıce ıncelemıştır Ona gore Atlantıs 'bılınçle seçılrruş ve efsanelerın, oykulerın bırbırınden ayrı parçaJarının yenıden buleştnılmesıyle" meydana gelmış bir sanatsal mitosiuı Mannsperger, daha once bu goıuşfcrını 1994 yılında Atlantıs Troya'sı" uzerıne yazdıgı ıgneleyıcı yazıda dıle getırmıştır ("Antıke Welt , Arkeolojı ve Kultur Tkrıhı Dergısı, Troya Ozel Sayısı 1994) Mannspergeı e goıe Atlantıs ı kazmak ıste mek saçmalıktır' Oyleyse, mıtosta olayların geçtıgı ' devlet de kazılabılır Atlantıs, Platon'un ınceledıgı farklı devlet teorücrının denemelerını yaptıgı ve bununla da emperyaJıst ıstıla savaşlannı yeımek ıstedıgı, ona ozgu bir modeldrr sadece Fılozof aynı zamanda edebıyatçüarm ve polıtıkacıların gorunuıdekı bılgı 'lerıyle, kendı mıtolojık oykuJerınde gorkernlı sarayları, buyuk orduları ve unlu olayları anlatan metafızıkçüer ve tarıhçılerle alay etmek de ıstemıştır Mannsper ger'm kesınlıkle emın oldugu Platon, super dev let olan Atlantıs'le, bu fantastık atılımları ve gorunurdekı bılgıyı abartüı bu ıronıyle yermıştır 'Platon, baştan aşağı ıronı olan Sokrates'ın ogrenjısıydı ve her zaman bir Sokratescı olarak da kal ± Eserlerı bir yıgın 'şaka ve ıronıkleşen kuruntu bılgıler"le doludur ' Ornegın Mıde neden vucudun alt kısmında bulunur?' "Mıde gurultularının, duşunurken aklımızı kanştırmaması ıçın" Yazan herkesın de büdıgı gıbı, ıroru çok seyrek olarak fark edılır Angelika Bachmann Schwabısches Tagblatt, 9 Ocak 1998 ohannesburg'takı Wıtwatersrand Unıversıtesı'nde gorevlı olan Tobıas (73) dunya uzerındekı ılk ınsan turlerıne aıt, en zengın fosıl koleksıyonuna sahıp Lıttle Foot" ıskeletının bulunıridsıyld, enstıtusundekı araştırmacılar, ılgıhlerın odak noktası halınp geldıleı Enstitünüz Australopithecus'a (öncü insan) ait yeni kemikler buldu. Bu buluntular, insanın gelişimi açısından, önemli bir aşama olarak kabul edilmekte. Bu konuda biraz açıklama yapabilir misiniz? Tobias:Sadece kemık degıl turnbuıskeletbulundu Belkı de o doneme aıt elde edılen en ıyı korunagelmış ıskelet buduı Hatta meslektaşım Ron Clark ın 1924 yılında buldugu "Taung bebek ıskeletınden soıııa en onemlısı dıyebılırız Yeni iskelet kaç yaşında? Tobias: Iskeletın etrafınddkı kalıntılarla ılgılı tarıhlendınmeler Ingıltere'den geldı Bu değerlendırmeye gore kemıkleı yaklaşık 3.S milyonluk bir geçmişe sahıp Şımdıye kadar Guney Afrika'da bu kadar esta ınsan kernıklerme rastldnmamıştı 25 yıl once rnagaralarda kazılara başladığımı/da ataların atasını bulmak ıçın yola koyulmuştum Ve ışte o şımdı karşımızda Şu anda iskeletin bacak kemikleri laboratuvarda inceleniyor galiba? Tobias: Hayır, kemıklerm bırçogu halen buluntu yerınde Daha 1995 yılında 'Lıttle Food" ıle ılgüı bügıler yayınlandı O zamanlaı elırruzde ydlnızca dort kemık vaıdı Bunları, enstıtudekı eskı kutuları karıştırırken bulmuştuk Ertesı yıl Clarke arşıvımızde, dıger sekız kemıkle bırlıkte ayağı da .buldu Clarke bunların aynı iskelete ait oldugunu nereden biliyordu? Tobias: Dogru Ama dalı<ı sonra kaval kemığının ayağın hemen uzerınden tarıldıgını 1 tespıt etmış Ve bu kırık oldukça yenıydı Boylece Clarke iskelete aıt dıger kemıklerm Sterkfontem magarasında bulunabılecec/ını duşunmuş Bunun uzerıne kırık parçdnın bir kalıbmı çalışma arkadaşldiı Stephen Motsumı ve Nkvvone Molefe vermış Bir fener alın ve drdyın1 Magara oldukça buyuk Içensı karanlık, nemlı ve kaygarı Başparmagın tımagı buyuklugundekı kınk parçayı magaranın her yerınde aramışlar Bu arayış ne kadar sürdü? Tobias: Daha ıkıncı gunde buldular Ellerındekı kalıp, magaranın zemınındekı bir kemık ıle tıpatıp uyuşmuştu Bundan son: a sırasıyla alt ve ust bacak kemikleri kol kemikleri dışler ve nıhayet kafatasını da açıga çıkarmışlar Adeta bir dedektıf ışı, Sherlock Holmes bıle bu kadar başanlı olamazdı Ve tum krımınal vakalarda oldugu gıbı başlangıçta yalnızca bir ceset vardı Peki, katil nerede? Tobias: Lıttle Foot buyuk bu olasılıkld çukurun ıçıne duş muş Tam yuzun u n uzerıne, bugun bulduğumuz şekılde Her şey oldugu gıbı toprağa go mulmuş Ne sırtlan ne de yabam kedı ler tarafından kemırıl mış Peki kemikler nasıl bu ka dar iyi korunagelmis? Tobias: Sterkfontem fosıller ıçın doğal bir hazme gıbı Bu rada kemikler ufalanmıyor Dogu Afrıka'dakı gıbı nehır kenarlarına yakm degdler ve dolayısıyla tımsahlaı tarafırıdan zarar gorrnuyorlar • Bundan 24 yıl once Etiyopya'da "Lucy" iskeleti bulunmuftu. O da Australopithecus olarak tanımlandı. Güney Afrika'da bulunandan ne farkı var? Tobias: Lucy nın kemıklen bııaz daha yeni ayrıca ıskelet tum değıl ' Lıttle Foot" msanmın aynı Australopithecus turune aıt olup olmadıgını maalesef henuz bılmıyoruz Ancak dışleı ını yuz ve kafatasını mceledıgımız zaman, daha ayııntılı bılgıleı verebılırız Lucy gıbı Australopıthechus afarensıs veya afrıcanus olabıkı belkı de apayrı bir turdur "Little Foof'un cinsiyeti nedir? Tobias: Ne yazık kı bunu da henuz bılmıyoruz Bu konuda açıklayıcı bılgı verebılecek, yerlerı ozellıkle de kalça kemıgı ve kafatasının bellı bolgelerını açı ga çıkarmamız gerekıyor Bu yuzden cmsıyetını daha tespıt edemedık Bu önemli buluntu, insanın gelişimi açısından ne gibi yenilikler getirdi? Tobias: En onemlı duıum ayakların ıkı ışlevı bırden yerıne getırebüecek garıp bir yapıya sa hıp olması Topuklar ıkı ayak uzermde durabılecek bıçımde gelışmışler Ama buna rdgmen başparmak tutma/kavrama ozellıgını henuz yıtırmemış Tıpkı şempanzelerde oldugu gıbı, agaç uzeerınde rahdtça dolaşmasıru saglıyoıdu Beüa de bu yuzden kısrnen ağaçlara tırmana rak (belkı uyıımak ıçın), kısmen de yerde ıkı ayak uzermde yuruyerek yaşdmıştı Fakat di7 kapağını henuz ıncelemedık Kalça legen kemığı ve omurga gıbı vucut ağırlıgının ne şeküde taşındığını açıklayacak bolgelerde çalışma 1 ırımız bundan sonra başlayacak "Little Foof'un yaşadığı doğal çevre nasıldı? Tobias: O devırlerde Guney Afrıka nın bugunku gıbı seyrek ağaçlıklı savanalardan oluşmadığına daır kanıtlar var Ikı ayak uzermde yuruyebüen msanlar oyleyse ılk olarak orrnanlık bolgelerde ortaya çıkmış olmalılar Yani bu şimdi, ilk insanın beşiği Doğu değil de Güney Afrika mı demek? Tobias: Boyle bir şeyı hıçbır zaman ıddıa etmedım Ben yalnızca, ınsandata ıkı ayak uzermde yurume yetenegmın Auı ka'da gelışmış olabılecegını duşundum Transvaal (Guney Afrıka) mağaraları ve Dogu Afrıkadakı nehıı kenarlarmda fosıller ıçm uy gun ortamlar bulunmdkta, bız bu rastlantılara çok şey borçluyuz Australopithecus tuılerı muhakkdk dunyanm dıger yerlermde de yaşamışlardı, ama ne yazık kı dıger bolgelerdekı kemikler gunumuze dek ulaşamamışlar Kısa sure onre araştırmacılar Çad ve Malavvı'de de bazı kalmtılar buldular Afi ıka mozaıgı parça pdrçd tamamlanmak uzere Yeni iskelet bize insanların niçin iki ayak üzerinde durmaya başladıklannı da açıklıyor mu? Tobias: Oncelerı msanlarm ılk olarak savardarda ıkı ayak uzermde durmaya başladıklannı zannedıyorduk Ama bu artık geçerlı degıl 50 senelık savana hıpotezını artık tamamen unut mak zorundayız Guney ve Dogu Afrika'da elde ettıgımız bulun tuldrddn, savanalardab ıklımın bugune gore çok daha nemlı ol dugunu anladık Ama yıne de ormanlık alanların azaldığı duşunulebıhr ve bundan dolayı belkı ' yerde ' yaşamak daha elverışlı olmuştu Dıger bir olasılık ta toprakta farklı yıyecekler keşfetmelerıydı Ornegın kok, uzumsu meyveler, sogan, gıbı Gıda veya çevre her ıkı faktor de onemlı olçude rol oynamış olabılır Nilgun Ozbaşaran Dede KaynakSp 51/98