Katalog

Şubat ayında Şubat ayında Güneş, Cüneş tutulması, Ay ve gezegen gözlemleri Hasan H. Esenoğlu(*) Kuzey gokyuzu Güneş ••• •• •• 1 Ay 999 yılının bu ıkıncı ayında meydana gelebılecek gokyuzu olaylarına aıt astronornı bügılerı ve Şubat ayının gok atlası ozetle aşagıdakı gıbıdır 20 Ocak 1999 tarıhınde Oğlak (Caprıcornus) takım yıldızından ayrüan Güneş, gokyuzunde gunluk yaklaşık 1 derecelık bılınen harekeüyle 20 Şubat 1999 tarıhıne kadar Kova (Aquarıus) takım yüdızında kalıyor Guneş, 1999 ıçın dunyamıza 147 mılyon km ıle en yakın konumuna 4 Ocak'ta ulaştı ve 152 mılyon km ıle de en uzak konumuna 7 Temmuz'da ulaşacak naklen Mars, tutulmaay ortanın verılsına kadar mesı ıhtıma Başak (Vırgo) lını gozardı et takım yüdızında memehler Ikıncı ve dıger gunlerde Guneş tutulma olayı ıse Terazı (Lıbra) takım Agustosta Tam Guneş Tuyüdızında sabahları Dogu'da tulması olaıak gerçekleşecektır GUney yaklaşık +0 3 kadır parlaklıgı ıle go Bu olayı ızlemek ıçın en ıyı gozlem yerrulmeye devam edecek Gece yansından son lerınden bırı Turkıye dır 20 yy'ın bu son Tam Guneş Tu 1 ra ve Guneş dogmadan once yaklaşık 6 saat boyunca tulması'na 6 ay kalmıştır gozlenebılecek ve ufuktan yaklaşık 40 derece yukseklıkte yer alacaktır Ay boyunca parlaklıgı da gıderek drtaGezegenler nerede? caktır Mars 7 Şubat'ta Ay'ın 3 derece Guney'ınde yer alıDurbun veya teleskobu olan okuyucular Uranüs'u yor (parlaklıgı +5 9 kadır) ve Neptün u (parlaklıgı +8 kadır) Jüpiter, akşam saatlerınden ıtıbaren yaklasüc 3 sa Dogu'da Oglak takım yüdızında Guneş dogmadan heat boyunca 2 1 kadır parlaklıgı üe Batı'da Balıklar takım men once erken saatlerde aym ortalarından ıtıbaren artık sabahlan gorebılırler (ay Akşam Sabah Gece sonuna dogru artarak 1) Merkür (1628 Şubat') 1) Mars (128 Şubat) 1) Uranus (1528 Şubat) yaklaşık 1 saat boyunca) 2) Venus (128 Şubat1) l)Saturn (128 Şubat) 2) Neptun (1528 Şubat) Neptun ufuktan bıraz da3) Jupıter (128 Şubat1) 3) Mars (128 Şubat) ha yuksekte olrnasına 4)Satum(l28Şubat') karşın Uranus ufka çok yüdızında ufuktan yaklaşık 40 derece kddar yuksekte ko yakın oldugundan gorulmesı zor olacaktır Şubat ayının laylıkla gorulebüır Guneş e gıttıkçe yaklaşacagından ay başlanna kadar her ıkı gezegen de Guneş'e yaklasmış boyunca akşamları gorıüme suresı azaldcaktır Jupıter 18 olacagından, ılk ıkı hafta boyunca gokyuzunde gorulme Şubat'ta Ay'ın 2 derece Kuzey'ınde yer alıyoı yecektır Neptun 14 Şubat'ta Ay'ın 1 5 derece Guney'ınde Satürn, ay boyunca dkşarnları erken saatten ıtüsayer alıyor Şubat ayında çıplak gozle kolay gorulebılecek ren gece yarısına kadar ufuktan yaklaşık 50 derece yuk parlak gezegenlerm konumları aşagıda verılmıştır sekhkte +0 5 kadır parlaklıgı üe Batı'da Balıklar takım yü Merkür, Şubat ayının ortalarına kadar Guneş'e dızında gorulebüır Guneş'e gıttıkçe yaklaşacagından ay yaklaşmasından dolayı gorulemıyor 16 Şubat'tan ıtıbaren boyunca gorulme suresı azalacaktır 20 Şubat'ta Saturn akşamları erken saatlerde Batı'da once Kova takım yıldıAy'ın 3 derece Kuzey'ınde yer alıyor zında ve ay sonuna dog/u da Balıklar (Pısces) tabm yıldızında uika çok yakın olarak gorulebılır (yaklaşık 1 saat Hangi gezegen ne zaman görülüyor? boyunca) Ayın ortalarında ufka oldukça yakın olmasına Şubdt ayında dkşam, gece ve sabdha dogıu gorukarşın ay sonuna dogru bıraz daha yukselecektır Ancak, lebüecek gezegenleı yukarıddkı çızelgede ozetlenmıştır parlaklıgı 1 1 kadır olmakla bırlıkte Merkür'u gormek Şubat ayının gok atlasını ıçeren ve 15 Şubat akşdmı her zamankı gıbı yıne zor olacaktır saat 22 00 ıtıbarıyle gorulebılecek gezegenler (resımde Venüs, Şubat ayı boyunca akşamlan yaklaşık 2 sakesıklı daıre üe gosterümış Guneş hattı uzerıne veya he at boyuncd Batı da ay ortasına kddar Kova takım yıldızınmen yakınına bakınız) ve takım yıldızlar şeküde verümış da, dıger gunlerde ıse Balıklar takım yüdızındd 3 9 partır Aynca, Şubat ayında en fazla gezeg^nın gorulebılecelaklıgı ıle kolay gorulecektır Durbunu olan okuyucular gı 20 Şubat akşdmı saat 18 45 ıtıbdiıyla gezegenlerm koVenus'u şışkın Ay evresınde gorebılırler 18 Şubat'ta Ve nurnlan da resmedılmıştır nus Ay'ın 1 8 deıece Kuzey'mde. 23 Şubat'ta jupıter'ın 0 1 (*) Astronom Dı , Istanbul Unıversıtesı Fen Fakul derece Kuzey' ınde yer alıyor tesı Astıonomı ve Uzay Bılımlerı Bolurnu Ay'ın evreleri ve bu evrelere karşılık gelen uzaklıgı şoyledır 8 Şubat'ta son dördün evresınde, 8 Şubat'da Ay Dunya'ya 404 300 km ıle en uzak nok tasında, 16 Şubat'ta yeni Ay evresınde olacak ve gorulemeyecek (tutulma var1), 20 Şubat'ta Ay Dunya'ya 368 710 km ıle en yakın noktasmda, 23 Şubat 'ta ilk dördün evresınde olacaktır Şubat ayında Ay, dolunay evresınde gorulmeyecek Tutulmalar 1999 yılında gerçekleşecek olan ıkı Guneş tutulma olayından ılkı, 16 Şubat'ta Halkalı Tutulma olarak meydana gelecektır Bu durumda Guneş'ın ortası Ay tarafından ortulecegınden Guneş'ın sadece bır halka şeklınde kenarı gorulur Tutulma Greenwıch zamanma gore 16 Şubat'ta saat 03 52'de başlayacak (Turkıye saatı ıle 05 52) ve 09 15'te (Turkıye saatı ıle 11 15) bıtecek Tutulmanm başlangıcı ıle bıtışı arasındakı tutulma surecı 5 saat 23 dakıka 12 sanıyedır Tutulmanın gorulebüecegı yerler Guney Atlantık Okyanusu, Guney Afrıka, Hınt Okyanusu, Endonezya, Malezya, Fılıpınler'ın Guneyı, Antartıka ve Avustralya Maalesef Turkıye'den gozlenemeyecektır, fakat meraklüar Yabancı TV kanallan ve Internet aracılıgı ıle r~ 80 70 ~ «0 20 Şubat, saat 18 45 Satüm ! Ay x Jüpttor venüs Merkür K KD D GD G Ufuk GB B KB 619/10