Katalog

AZI I İ S M A İ L MURAT1 "Normal oksuruk" yoktur Meditasyon işe yapıyor mu? mı olarak bılınır Alternatıf tıpçılar, astımlılara ve hıpenansıyonu olanlara medıtasyon uygulamayı önerirler Bazılarına gore meditasyon, modern yaşamın getırdığı stresın çaresıdır Medıtasyoncular bu Uzakdoğu yontemının erdemlerıne ınansalar da ba.zı araştırmacılar aynı fıkırde değıl Kansaslı psıkolog Davıd Holmes, meditasyon ile normal bır dınlenme arasında stresı azaltma yönunden fark bulunmadığını ılerı suruyor Psıkolog Holmes tarafından yapılan bır çalışmada medıtasyonun bedensel heyecan belırtılerını (kalp atımının hızlanması, ellerın terlemesı, kan basıncı yukselmesı) normal bır dınlenme molası ıle aynı derecede azalttığı bulundu Buna karşın bazı çalışmalar meditasyon teknığının korfcu hissinl hafıflettığını one suruyor Meditasyon yapanların ve normal bır dınlenme molası verenlerın vucutlarında solunum sayısı, kalp atım hızı, kan basıncı gıbı çeşıtlı fızyolojık değışkenlerı ölçen araştırmacalar medıtasyonun tıbbı yararlarını ıncelıyorlar Sonuçta meditasyon şımdılık en azından bılımsel olarak özel blr ruh durumu olarak kabul edılmıyor (New Sclentist 131, Nr. 176) ransandantal doğu bılgelıT ğının vebınlercemeditasyon,keşfettığı bır yıl once gevşeme duşunce gucu kazanma yonteI aftalarca suren ve gıderek I artan oksuruk ve balgam yakınması bronşıt başlangıcını haber veren bır uyarı ışaretidlr. Bu alarm dıkkate alınmadığında kronık bronşıt gelışebılır. Kronık bronşıtte solunum yollarının ıçını döşeyen mukoza ortusu şışer ve sarıyeşıl ıltıhaplı, yapışkan bır sıvı salgılar Bu yapışkan mukoza sıvısı solunum sırasında havanın gecışını zorlaştırır Kronık bronşıt, oksuruk ve balgam şıkâyetlerının en az 2 yıl ust uste ve en az 3 ay sureyle devam etmesı şeklinde tanımlanır Daha çok kış aylarında sabahları oksuruk ve balgam çıkarma, hareket ve ış yaparken nefes darlığı, tekrarlayan solunum yolu ınfeksıyonları kronık bronşlt belırtılerıdır de fazla kilo, aılede şeker hastalıgı ve hıpertansıyon ^ıbı rısk faktorlerı yoksa sporun şeker hastalığından koruyucu etkısı daha da fazla Pennsylvanıa unıversıtesının 5990 erkek mezunu uzerinde yapılan bır çalışmada 1962 ıle 1976 yılları arasında gunluk yaşam alışkanlıklarını (ozellıkle spor yapıp yamadıklarını) ve olası rısk faktorlerını değerlendıren bır ankete gore spor yapanlarda şeker hastalığının belırgın şekılde az gorulduğu anlaşıldı Sozkonusu bulguya gore bedensel ak•ıvıte ıle hastalanma rıskı arasında bağıntı var Haftada 500 kalorı enerjı harcanan bır spor etkınlığı dıabet rıskını % 6 azaltıyor yapanlarda ınsulıne bağımlı olmayan Boş zamanlarında sporspor(Tıpll) dıabet daha az göruluyor Şayet yapan kışı Spor şeker hastalığından koruyop Hlpertansiyon, Yaş, Kilo soluk verışın sonuna kadar geçen sure kronometre ıle ölçuluyor Hastadan bu solunum hareketını olablldıgınce çabuk yapması ıstenıyor Söz konusu sure saglıklı kışılerde 3 sanlyeden kısa Derın soluk alıp verme 5 saniyeden uzun suruyorsa hastada ağır bır solunum yolu hastalığından soz edılebılır Unutmamalıdır kı sıgara ıçenlerde kronik bronşıt "son durak" değıldır Akcığer kanserı, sıgara ıçenlerın kapısında bekler Slgara ve öksürük Özellikle sigara ıçenler öksuruğu hıç dıkkate almazlar Çoğunlukla bır alarm sinyall olan oksuruk normal sıgara oksuruğu" denılerek geçıştırılır Bu ıhmalın sonucunda sıgara ıçen her 5 kışıden bırınde kronık bronşıt gelışmektedır Kronik bronşıtın ılerı aşamalarında akcığer dokusunun gaz alışverışı yapan bolumunde gerı donuşsuz değışımler meydana gelır Hava ıçende kapalı kalır ve akcığerı şışırır Anfızem adı verilen bu tablo, hastayı kalp ve solunum yetmezlığıne goturur Yaş kılo ve yukarıda sayılan rısk faktörlerinın de şeker hastalığına yakalanmada onemlı etkıleri var Ellı beş yaşın uzerındekı kışıler şışmanlar ve yuksek tansıyonlularda şeker hastalıgı rıskı 2 kat aılesınde şeker hastası olanlarda Ise 3 kat daha fazla Bedensel aktıvıtenın şeker hastalığından koruyucu etkısı, sporun vucutta şekerı duşuren ınsulın hormonuna karşı duyarlığı arttırmasına ve spor yapanlarda vucut yağı ıle vucut kıtlesı arasındakı oranın dengelı olmasına bağlanıyor rımlar ve fırçamsı uzantılarlarla bırhkte toplam emılım yuzeyı 2,000 metrekaredlr Mer gun bağırsaklara ıçınde enzımlerın ve sindirim ıçın gereklı maddelerı bulunan 78 litre sindirim ozsuyu salgılanır * Insan vOcudunun klmya teslsl olan karaclgerin 500 'ü askın görevl vardır. Yetisklnlerde karaclğerln agırlığı 1 5 2 kg dır. Dinlenirken vücuttakl kanın dörtte biri karaclğerda bulunur. Karaclğer her giln yarım lltre tafra ilretlr ancak bunun onda biri salra keaeslnde depolanır, gerlye kalanı bağırsaklardan geri emlllr. * Pankreas, karacıgerden sonra vucudun ıkıncı buyuk bezıdır Bu organımız her gun 1 lıtre kadar sindirim ozsuyu salgılar Pankreas salgıiarı proteın, yağ ve karbonhıdratların sındırımi için gereklı enzimlerı ıçerir * Ylrmlbe» yaşındakl blr insanın günlük ortalama •neıjl Ihöyacı erkek Içln 2600 kalorl, kadın Içln 2200 kaloridlr. 2597 Hızla arbyor ABD'nın unlu tıp merkezlerınden Harvard Medıcal School verılerıne gore kronik bronşıt ve akcığer anfızemınden olum oranı geçtığımız on yılda kronık hastalıklara bağlı olumler arasında en hızlı artışı gostermıştır Kronık solunum yolu hastalıkları Kuzey Amerıka'da rilum nedenlerı arasında 6 sıradayer almaktadır Başlangıç durumundakı kronık bronşıt hastanın sigarayı bırakmasıyla "onarılabı len bır durumdur Şayet akcığer dokusu ıle kan arasında gaz alışverışının yapıldığı aiveol bolumlerı hasar gormuşse akcığer tekrar sağlığına kavuşamaz Yıne de sıgaranın bu aşamada bırakılması olayın ılerlemesını durdurur Akclğer ışlevlerıni ölçen basıt bır test o'an spırometrı ıle kronık solunum yolu ve akcığer hastalıkları erken evrede tanınabılır Spırometrı ıle kronık akcığer hastalıklarında tanı kesınlığı, EKG (elektrokardıyografı) ıle kalp hastalıklarının tanı kesınlığınden 10 kat daha yuksektır Sindirim sistemi * Insan midesının kapasıtesı 1 5 kg kadardıı Insan mıdesıne her gun 1 52 lıtre yoğun hıdroklorık asıt salgılanır Mıdenın ıçını kaplayan mukus salgısı kuvvetlı mıde asıdınm ve enzımlerın mıde duvarını sındırmesinı onler Mukoza dırencı zayıfladığında mıde ve onıkı parmak bağırsağında asıdın etkısıyle ulserler oluşur * Köpeklerln mlde kapasitesl 2.5 kg, domuzların S kg, aöann 816 kg, koyunlann 17 kg, Imtkterln I M 150 kg'dır. Blr ögün yemek mlded«n 6 saatte geçer. Bsslnlerin agızdan başlayıp bağırsağın sonunda biton yolculuklan 1525 saat sürer. * Insan bağırsağının toplam uzunluğu 89 metredır lnce bağırsakların çapı 3 5 cm, kalınbağırsakların çapı ıse 6 5 cm dir lnce bağırsakların ıç çeperindekj kıv BILGI BANKASI Sigarayı bırakan kac kilo alır? sureyle sigarayı bırakan 2 bın kışı uzerınde yapılan bır çalışmada yaş, ırk, eğıtım duzeyı, alkol, spor, kıloyu etkıleyen hastalıklar gıbı faktorler ayıklandıktan sonra sigarayı bırakan erkeklenn % 10'unda kadınların ıse % 13 unde 13 kg 'j aşan buyuk bır kılo artışı kaydedıldı Bu grupta ozellıkle zencıler, 55 yaşın altındakıler ve eskıden gunde 15 sıgaradan fazla ıçenler yer alıyordu Başka bır karşılaştırma ıse, sıgara ıçenlerın ıçmeyenlere gore ortalama olarak daha zayıf olduklarını gosterdı Ancak sigarayı bırakanlar kısa surede bu kılo açığını kapıyorlar erkekler ortalama 2 kılo alıyorlar Sigarayı S igarayı bırakanortalamabırakan kadın8 larda ıse kılo artışı 3 8 kg Bır yıl Üç saniye tesM Harvard uzmanlarının akclğer işlevlerının olçumunde başvurdukları bır yontemle derın bır soluk alışın başından derın bır