Katalog

ozellıkle kıyılarımı/da, kultuı balıkçı lığının gelışmesıne engel olan faktorle rın gıderılmesı konusunda araştırmalar desteklenmelıdır • Kıyı balıkçılığı yanında açık denız balıkçılığına da geçılmelıdır • Gercklı soğuk zıncır ve teknolojisı kurularak, tuketımın bolgesei vc mcv sımlık olmaktan kurcarılmasına ve uretımın gereğı gıbı dcgcrlendırılmesıne ımkân sağlayacak çahşmalar yapılmalıdır • Kultur balıkçıhğında kullanılan yemlerı ureten sıstemler, araştırmalarla gelıstırılmclı ve ıhtıyacı karşılayabılecek sevıyeye ulaştırılmalıdır 6. Tanmda yeni teknolojiler 6.1. Tanmda biyoteknoloji Bıyoteknolo)inın tarıma uygulanması yonunde onemlı gelışmeler sağlanmıştır Bıtkı ve hayvan ıslahı çalısmalarında rekombınant DNA teknolojısı, embrıyo kulturu vt transferı, anter hucre vc kallus, doku kulturu gıbı yontomlerle gehştırılmış çeşıtler uretım aşamasına gelmıştır Buradan da anlaşılacağı gıbı tarımsal bıyoteknolojı çalışmalarının temel amacı bıtkıscl ve hayvansal uretımde verımlılığı arttırmak, ycnı olasılıkları belırlc mek, engellerın ortadan kaldırılmasını sağlamak, tarımsal problemlen çozmck, bıyoteknolou açısından en yararlı yatırımı gerçeklcştırmek ıçın strateuyı belırlemektır Bu amaçla TOKB ve TUBITAK'ın 15bırlığı ıle Bıyoteknolojı Araştırma Merkezı kurulmalıdır 4. Ormancılık ve orman endüstrisi Ormancılık, doğal dcngcnın korunması, lyılcştırılmcsı, uretım potansıye lının daha lyı değerlendırılmcsı, ağaçlandırma ve ıslah lalışmalarına ağırlık venlmesı, oduna dayalı sanayının dcngelı Bu bakımdan GAP sulama alanların da Araştırma + Gelıştırmcye dayalı sanayı desteklı modern tarım sıstemlerının gerçekleştırılmesı durumunda uretım değerının gunumuzdekıne gore 1020 kac arttırılması mumkun gorulmektedır Pro)enın kırsal toplumun refahı ıçın gereklı yuksek uretım, ya da gelır duzeyıne ulaşmada etkın su dagıtımı ve kullanımı, tarımın modernızasyonu, ekonomık ozendırmc, kurumsal yapıya ılışkın toprakınsan ılışkılerı, kredı, pazarlama, Arastımıa + Gelıştırme faalıyet lerı, eğıtım, yayın buyuk onem taşımaktadır Bu nedenle konunun bu yonde ırdelcncrek Araştırma + Gelıştırme faalıyetlerıne ağırlık verılmesı gerekmektedır lojı gelıştırme çabaları bır butunluk ıçın de ele alınmalı, bu amaçla gereklı orgut sel duzenlemeler yerıne getırılmelıdır Teknolojı ureten kuruluşlar (unıversıteler, kamu kuruluşları ve oze! sektor) arasında tam ışbırlığı sağlanmalıdır 8.2. Insan kaynağı, sıstemlı bır şekıl de mevcutlarla dceerlendırılmelı, yun dısındakı Turk bılım adamlan vc tek nısyenlerden, yabancı u/.manljrdan daha etkın şekılde yararlanılmalı, kısa ve orta vadede daha çok sayıda ve nıtelıklı bılım adamı ve tcknısyen yetıştırıl melıdır Ayrıca ana tanmsal uretım bolgelerımızın tarımsal potansıyelı ve gereksınmelen esas alınmalı, her uretım bolgesındc bıhmteknolojıuygulama ve uretım sıstemı gelıştırılmelıdır. 8.3. Gcrcek gelışme vt ılerleme, teknolon uretımının h.ıs.ınlnusı ıle mumkun olabılır Dolayısıyla bırtarattan uv gun teknolo|i satın alınırken dıgcr taral tan da teknolojık ve bılımstl araştırma lann başlatılması gtrekmektedır Boyle lıkle satın ılınan teknolojı ılk meyvırlerını \crırkm onun dah.ı ıvısı yerlı ola rak vapılabılnıılıdır 8.4. Araştırma kurumlan her turlu bujkratık ve polıtık etkılerden uzak tululmalı, A + G dışında hıçbır faalıyete ızın verılmemelıdır Araştırıcıya yeter lı maddı destek verılmelı ve A + G faalıyetlerı ozcndınlmelıdır 8.5 Araştırma kurumlan gclışen tek nolo|iyı takıp edebılecek organızasyona sahıp kılınmalı, mtvcut cıha/lar en ı\ı jekılde değerlendırılmelı ve bunların ayar, bakım, kallbrasyon vetaıııırı ıle ugıa sacak hassas aletlı laboratuvarları kurul malı, ayrıca demode olmuş alet ve ckıpmanla ılerı duzeyde araştırma yapılamayacağı duşunulcrek gereklı tedbırler alınmalı, bu amaçla bır fon kurulmalıdır 8.6. Turkıye'de araştırmaları destek lemek ve teşvık etmek uzere kurulmuş TUBITAK'ın çejıılı araştırma gruplarının araştırma projesı destekleme odenck lerı eskıye gore fıılı olarak çok azalmıştır Bu grupların kapsamlı pro|elcrı destekleyebılmelerı ıçın ımkânlarının arttırılması gcrekmektcdır 8.7. TOKB'nın kadrolarında gorevlı olup da unıversıtelerde sınav kazanarak doktora yapma hakkını elde edenlerın ozluk hakları saklı kalmak uzere doktora eğıtımı suresınce maaşlı ızınlı sayıl maları, ancak bu clemanların tezlerının gerektırdığı uygulamaları kendı kuruluslarında yapmaları sağlanmalıdır Ayrıca araştırma kurulu^lannda çalı$an uz man, doktor, doçcnt ve profcsor unvanlı araştırıulara ozluk h.ılviaıı vonunden ay rıcalık getınlnıılıdır 8.8. Aynı şekılde TOKB'ında gorevlı olup da u/manlık eğıtımı gorecek olanlar ıçın unıversıtelerdekı ılgılı ana bılım dalları uzmanlık eğıtım yerı olarak ka bul edılmelıdır 8.9. Gerek unıversıtelerdekı ve gerek se TOKB araştırma kurumlardakı genç arajtırıcıların yabancı dıl vc bılımsel yonden gelıştırılmeleıı ıçın gıreklı tum tedbırler alınmalıdır Ayrıca akademık unvanb araştırıcıların bılgı ve tecrube lerını yenıleyebılmelerı ve uygulamaya aktarabılmelerı ıçın bunlara geçıcı sureler ıçın unıversıte ve araştırma kurum Utıııdj kaibilıklı ul.ıı.ık guıevleııdııılnıe olanağı sağlanmalıdır D • 8. Tarımsal arastırmalarla ilgili öneriler 8.1 Tarımsal uretıme yonelık tekno 1. BilimTeknolo|i Şurası toplantı halinde gelışmesı ve ormanhalk ılıskılen uzerınde A+G faalıyetlerı yadsınamaz bır oneme sahıptır Turkıye'nın ekonomısındekı eelışmeler, nufusun hızla artması, enerjı darboğazı, ormanlardan daha fazla fayda temınını gereklı kılmaktadır Buna karşın Turkıye'nın mevcut ormanlarının odun hammaddesı ve yakarak odun uretımı gucu, artan tuketım ıhtıyacı karşısında sınırlı kalmaktadır Ayrıca orman endustrısuıın ıhtıyaçlarını, malı ve teknık sorunlarını çozumleyıcı araştırmalara ıhtıyaç bulunmaktadır 6.2 Tanmda bilgisayar kullanımı, aerometeoroloji, uzaktan aleılama, ürün tahmini, erken uyarı Son yıllarda buyuk bır evrım geçıren bilgisayar teknolojısı, gunumuzde her alanda kuüamlmaya başlanmıştır Hele tarım gıbı karmaşık bır yapıya sahıp bır sektorde bilgisayar, çok genış bır kullanım alanına sahıp bulunmaktadır Ulkemızde tarımsal faalıyetlerde bıleısayar kullanımının yaygınlastırılması bır ol çude A + G faalıyetlerıne dayanmaktadır. Ayrıca tarımsal mekanızasyon alanında bilgisayar desteklı ısletme ve ımalata donuk araştırmalara hız verılmesı gereklıdır Dığer yandan gunumuzde meteorolo)ik verıler havacılık, mımarı, kent tasarımı, hava, kara ve denız ulajımı, tıp ve tarım gıbı bırçok alanda, yaygın olarak kullanılmaktadır. Tarımsal urun tahmınlerı, zararlılarla mucadelede, erken uyan sıstemlerının oluşturulması, tanmda uzaktan algılama yontemlerının uygulanmasına bağlı bulunmaktadır Geleceğın tanmsal uretımıne sadece kendı ulkemız ıçın değıl rekabet edeceğımız ulkelerdekı yapının belırlenmesı açısından da bu yontemın gelıstırılmesınc, ıhtıyaç bulunmakta Bu alanda A + G çalısmalan yarının tarımı ıçın vaz geçılmez ozellık taşıyacaktır. Sağlık arastırmaları T urkıye'de saelık ıle ılgılı araştırmaların yurutulmcsınde ve gelıstırılmesınde karsılaşılan başlıca sorunlar ve guçlukler aşağıdakı şekılde belırlenmijtır a) Ulkemızdekı sağlık araştırmacılannın sayısal ve nıtclık yonünden yetersızlığı, b) Arajtırmaların yunıtulmesı ve desteklenmesı ıle ılıskıiı mevzuatta ve or ganızasyonda bosluklar, engelleyıcı yonler ve koordınasyon yetersızlığı, c) Araştırmalar ıçın gerekL araç ve gereçlenn sağlanmasında karsılaşılan guç lukler ve kaynak yetersızlığı, tenek ve başarı duzeyıne sahıp gençle rın seçılerek yonlendırılmesınde yarar vardır. 2. Unıversıte ve orta eğıtım duzeylerınde, araştırıcılığı destekleyıcı ve ozendırıcı eğıtım sıstemlerının ve olanakla rının sağlanması gereklıdır 3. Sağlık alanındakı araştırıcıların ye tıştırıldığı temel okullarda, yanı tıp, eczacılık, di} hekımlığı ve dığer fakultelerde dıdaktık eğıtım yerıne çağdaj bır eğıtım yontemi olan aktıf, katılımcı vc probleme yonelık eğıtım teknıklerının benımsenmesı gerekır 4. Yukarıda belırtılen okullarda eğıtımın kalıtesını yukseltmek amacıyla oğ rencı sayılarının sınırlandınlması dahıl butun onlcmlerın alınması, yenı okulların açılmasında sınırlamaya gıdılmesı gereklıdır. rılmesı, 4. Araştırmaların yurutulmesı ıle ılıskıiı olan fon sağlama araşgercı, ıthalı, oğretım uyelerının ders yuklerını belırle yen mevzuatın gozden geçırılerek arastırmaları kolaylaştıncı ve hızlandıncı hale getırılmesı, S. Agroendüstri Agroendustn tarımsal urunlerı ışlcyen sanayıleı olarak gıda sanayı, yapağı ve bıtkısel lıflerı ıjleyen ıplık ve dokuma sanayı, derı ve kurk sanayı gıbı kollardır Ayrıca tarım ıçın mal, hızmet ve ekıpman ureten sanayı kolları ıse gubre, ılaç, tanmsal urunlerın ışlenmesınde, depolanmasında ambalajlanmasında ve taşınmasında kullanılan alet ve ekıpmanları ureten ve gelıstıren sanayı kollirıdır Ozellıkle ulkemızde gıda sanayı, genı; bır alanı kaplayan buyuk bır sektordur Gıda sanayumız, ct ve mamullerı sanayı, su urunlerı s.^nayıı, sut ve mamullerı sanayıı, un vc ıınlu urunler sanayıı, meyve ve sebze ışltme sanayıı, yemcklık yağ ve mamullerı sanayıı, alkollu ve alkolsuz ıçkı sanayıı tuz, şeker, mama, nışasta, çay gıbı dığcr gıda sanayıı mamullerı, bıyoteknolojık urunler, gıda ambalaj sanayı olmak uzere on temel sektor ıçınde toplanmaktadır Bu sektor lerın her bırının ayrı ve muşterek problemlen bulunmaktadır Ayrıca kurk ve derı ı^leme teknolojısı konusunda A+G faalıyetlerıne bugunkune kıyasla çok daha fazla onem verıl mesı gerekmektedır C Araçgereş ve finansmana iliskin öneriler: 1. Unıversıteler ve sanayı kuruluşları dahıl araştırma yapan kuruluşların, araştırmaya yonelık satın alma ışlemlerınde bazı vergılerden (KDV gıbı) muafıyet kolaylıkların getırılmesı, 2. Sanayı araştırma olanaklarının gelıştınlmesı vr sanayıcının teknolojı uretımıne ozendırılmesı konularında bazı ekonomık teşvık onlemlerının sağ lanması, 3. Araçgere\ \c paradan tasarrut amacıyla, once bır araçgereç envanterının yapılması ve durumun ılgılı araştırmacılara duyurularak mukerrer harcamalardan sakınılması, gerektığınde bazı araştırmaların yapılmasında kaynakların kullanımında ışbırlığıne gıdılmesı, 4. Turkıye'de araştırmalara ayrılan paranın GSMH'nın % l'ıne ulaşması gerektığıne ılışkın plan hedefi de goz onune alınarak unıversıtclerın yıllık butçelerınde en az % 5'lık oranın araştırılmaları desteklemek uzere aynlması, konularının çok vc çeşıtlı olmasına karşılık bu konularda yapılacak çalışmaDosya 3b Haziran 1WO ' d) Ulkemızın sağlık sorunlarına uy gun oncelıklı araştırma konularının se çımının yapılmayısı nedcnıyle emek, kaynak ve zaman ısrafı, e) Araştırıcılığın ozendırılmesıne 1I15 kın ortamın olmayışı, bu kışılenn maddı ve manevı destek ve takdırden yoksun olmaları B Organizasyon ve mevzuata iliskin öneriler: 1. Turkıye'de yapılan arastırmalarda, ulkenın kaynaklannın sınırlı olması dıkkate alınarak, merkezı bır yapılaşmaya gıdılmesının, bu cumleden olarak bır "Bılım Bakanlığı" ve "Ulusal Bılım Akadcmısı" gjbı kurumlar aracılıgjyla sağlık araştırmalannın yonlendırılmesı ve denetlenmesı 2. Ozel konuları araştırmak uzere araştırma merkezlerı kurulup gelıstınlmesı, 3. Her unıversıte bunyesınde bırer "Araştırma Bırımı" ve "Eğıtım ve Araştırma Bolgelen"nın kurulup gelıştı Öneriler Komısyonumuz yukarıdak; sorunla rı dıkkate alarak ulkemızde sağlık ıle ıl gılı araştırmaların gehstırılmesınde aşa ğıdakı onerılerın uygulamaya geçılmesınde yarar gormektedır 7. Güneydoğu Anadolu î'rojesi ve tanmsal A + G gereksinimi Kalkınmamızın en buyuk atılımlanndan bırı olan Güneydoğu Anadolu Projesı, ulkemızde nufus, kaynak dengesı ve ekolojık ozellıkler açısından oldukça ge nı; bır gelıjme potansıyelı sergılemektedır A Araştırıcı insangücü yetistirilmesine iliskin öneriler: 1. Sağlık alanında araştırıcı eğıtımının orta eğıtım duzeyınden başlayarak ele alınması cerekır Bu amaçla sağlık ala nına ılgı duyan ve bellı bır zıhınsel ye D Sağlık ile ilgili araştırma